Þjóðviljinn - 06.04.1975, Blaðsíða 3

Sunnudagur 6. aprn 1975. ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 3
hvert þessara þriggja atriöa ligg-
ur fyrir: 1) Nauðgun, 2) vansköp-
un fósturs, 3) alvarleg vanheilsa
móður.
Kristnir demókratar, sem er
langstærsti flokkurinn, beitti sér
einnig gegn skilnaðarlöggjöfinni,
svo ekki er óliklegt, að þeir fari og
halloka i þessu máli. Undirtektir
almennings við undirskriftasöfn-
uninni nú eru sagðar jafnvel betri
en þá. (Kona, sem þegar á tiu
börn, vill ekki skilnað, en hún vill
ekki fleiri börn).
Ýmsir hafa þóst sjá þess merki,
að kaþólska kirkjan sé eitthvað
að linast i gallharðri afstöðu sinni
gegn nýrri löggjöf. Ummæli höfð
eftir háttsettum prelátum i mál-
gögnum itölsku kirkjunnar og
Vatikansins þykja benda til þess.
Svo sem: Hin veraldlega löggjöf
getur ekki f jallað um allt hið sið-
ferðilega svið mannlifsins, né
refsað fyrir öll afbrot. Oft verður
að þola hinn minni glæp til að af-
stýra megi öðrum meiri (úr
plaggi frá Sant Offizio, — og hér
mun átt við fóstureyðingu i neyð-
artilfellum).
f málgagni biskupasamkundu
itölsku kirkjunnar var ennfremur
fyrir skemmstu talað um að falla
berifrá refsingu ,,þegar refsingin
myndi leiða til alvarlegra böls”
(svo sem að fangelsa margra
barna móður). Þetta virðist e.t.v.
ekkert sérstakt frjálslyndi, en
með tilliti til þess að andstaða
kirkjunnar hefur hingað til verið
skilyrðislaus, er ekki fráleitt að
lesa stefnubreytingu úr þessum
ummælum.
Fleiri telja þó liklegra að hin
harða lina muni endanlega verða
ofaná, hverrar helsti talsmaður
er erkibiskupinn af Flórens.
Árið 1975 er heilagt ár innan ka-
þólsku kirkjunnar, ,,en við mun-
um gera það að frelsisári konunn-
ar”, sagði Adele Faccio i Róm 27.
janúar.
Perugia, I mars 1975
Þuriður Magnúsdóttir.
Heimildir:
ftölsk blöð og timarit, skýrsla
samin af kvennasamtökum i
Trento.
Réttur
veittur - og
tekinn
aftur!
Eins og fram hefur komið I
fréttum var fóstureyðingalög-
gjöfinni I Vestur-Þýskalandi ný-
lega breytt I frjálsræðisátt þann-
ig, að konur þar eiga að hafa rétt
til löglegra fóstureyðinga fyrstu
þrjá mánuði meðgöngutimans.
En nú hefur þýski stjórnlagadóm-
stóliinn lýst yfir að fóstureyðing
skuli aðeins ieyfileg af tilteknum
læknisfræðilegum og siðfræðileg-
um ástæðum. Svokallaðar frjáls-
ar fóstureyðingar striði gegn and-
anum I stjórnarskrá landsins!
Stjórnlagadómstóllinn hefur
þannig fyrirgert nýju fóstureyð-
ingalögunum. Skyndilega gildir
að nýju i þessum málum yfir
hundrað ára gömul löggjöf.
Dómstóllinn styðst við grein i
vestur-þýsku stjórnarskránni
sem tryggir hverjum og einum
„rétt til lifs”. Með tilliti til allra
aðstæðna er það i rauninni ekkert
skrýtið að slik setning skuli fyrir-
finnast I stjórnarskrá þessa
lands. En ætli tilgangur þeirra
sem hana sömdu hafi ekki fyrst
og fremst verið sá að reyna að
koma I veg fyrir atburði einsog þá
sem áttu sér stað i Þýskalandi
fjóröa og fimmta áratugsins —
allt frá banvænum læknisfræði-
legum tilraunum á fólki til f jölda-
moröa? Hæpið er að tilgangurinn
hafi verið að hindra frjálslegri
fóstureyðingalöggjöf.
Skýringin á þvi sem skeð hefur
er fremur einföld. Meirihluti
þingsins, sem samþykkti nýju
fóstureyðingalöggjöfina eru til-
tölulega frjálslyndir sósialdemó-
kratar. í stjórnlagadómstólnum
sem gerir lögin að engu hafa i-
haldsmenn meirihluta. Dómstóll-
inn er settur til verndar vestur-
þýsku lýðræði!
Ragna St. Eyjólfsdóttir,
Kirkjubóli, Skutulsfirði:
Hugleiðingar um
stofnunina
heimili fyrr og nú
Nútimakonan er óviðráðanlegt
vandamál. Hvers vegna getur
hún ckki verið til friðs eins og
flestar konur hafa verið allar
götur slðan á steinöld? Og heim-
ilið, maður minn, heimilið. Það
getur þó ekki verið nútima-
konunnar alvara að láta heimilið
vikja — þetta helgasta vé mann-
kynsins frá upphafi fram á
þennan dag.
Já, heimilið. Þar lá hundurinn
grafinn. Tökum nú það fyrir-
brigði til nokkurrar athugunar
Aður fyrr — og til skamms tima
raunar — var heimilið slagæð
þjóðfélagsins. Borgir eða bæir
þekktust ekki hérlendis nema af
afspurn. Sveitaheimilið var i senn
barnaheimili, skóli, vinnustaður
og elliheimili. Það var vettvangur
Hfsins og þjóðarinnar.
Á sumum bæjum voru hús-
bændur máske sérlega færir i
einu eða öðru. Þangað sótti ungt
fólk i vinnu.Dvöl á slikum bæ var
meðmæli alla ævi, hafði svipað
gildi og gott próf á okkar dögum.
Sumir urðu jafnvigir á alla vinnu,
en aðrir sérhæfðu sig: fjármenn,
vefarar, vegghleðslumenn
smiðir, svo eitthvað sé nefnt.
Valið var greinilega meira hjá
piltunum. En allt fór þetta fram á
einum og sama vinnustað, svo
verkaskiptingin hefur ekki orðið
eins tilfinnanleg og siðar varð. A
heimilunum fékk fólk alla skólun,
bóklega og verklega, sem kostur
var á á þeim dögum, ef frá er
skilið langskólanám, sem lengst
af var ekki á færi nema fárra út-
valdra og alþýða manna leyfði
sér varla að leiða hugann að.
Heimilin voru að sjálfsögðu
misstór og misjöfn á ýmsan hátt,
en flest voru þau svo fjölmenn,
sem bóndi hafði framast efni á.
Einmanakennd hefur þvi tæplega
amað fólki, enda hefði það senni-
lega orðið til að gera alveg út af
við landann i ofanálag á aðrar
þrautir hans.
Nú, þar höfum við stofnunina
heimili eins og hún leit út um
slöustu aldamót. Ég get varla
imyndað mér, að nokkrum detti i
hug I alvöru að leggja að jöfnu
stöðu húsfreyju i slikri stofnun,
jafnvel þótt hún berðist I bökkum,
sem eins oft var, og húsfreyju á
nútimaheimili i borg og bæ. En
meirihluti islendinga býr I þétt-
býli sem kunnugt er.
Heimahúsfreyja nútimans er
oft ein allan daginn. Heimili og
vinnustaður eru tvær andstæður.
Engum dettur lengur i hug að
bendla skóla og heimili hvort við
annað. Jafnvel börnin kjósa
heldur að leika sér úti við jafn-
aldra sina en kúldrast inni i
þröngum ibúðum eða stofum þar
sem ekkert má snerta fyrir fin-
heitum. Um félagsskap afa eða
ömmu er varla að ræða lengur.
Mannsævin hefur lengst og eldra
fólk býr að sinu i rikara mæli en
áður. Og þótt einhver væri svo
Framhald á 22. siðu.
þekkja, að þær standi sig ekki
siður en karlarnir.
— Nema hvað! sagði sú þeirra
sem var á vaktinni þegar við
litum inn i verksmiðjuna, Hildur
Stefánsdóttir. Þetta er ekkert
frekar karlmannsverk en kven-
manns.
Þær vinna við að þvo lýsisskil-
vindurnar. Vinnan er stif á meðan
vertiðin stendur, skiptist á 8
timavöktum. En kaupið er lika
hátt, Hildur sagðist hafa þénað
153 þúsund yfir mánuðinn.
— Hvað kom til að þið fóruð i
loðnuna?
— Ja, ég var i saltfiskinum og
vann þar sömu störf og strákarnir
og þegar þeir hættu til að fara
hingað þóttist ég geta það lika.
Það hefur aldrei áður unnið hér
kvenfólk, en ég vissi til þess á
Hornafirði. Það eru áreiðanlega
mörg fleiri störf i verksmiðjunni
sem konur gætu alveg eins unnið
og karlarnir, flestöll held ég bara.
Það reyndist ógjörningur að ná
mynd af Hildi innivið vegna guf-
unnar og varð að fá hana úti dyr
og varð þá ekki lengur orða
bundist um andrúmsloftið.
Hildur við dyr loðnuverksmiðjunnar
unnið flest
síður en
Konur gætu
störfin, ekki
karlarnir!
Fram að þessu hafa þaö alltaf
bara verið karlmenn sem unnið
hafa I loðnuverksmiðjunni á
Vopnafirði, einsog reyndar viðast
hvar annarsstaðar. En á vertið-
inni i vetur varð breyting á: Tvær
stúlkur, llildur Stefánsdóttir 19
ára og Lára Hilmarsdóttir
17 ára, fengu sér vinnu I verk-
smiðjunni og segja þeir sem til
— Er ekki svolitið óþægilegt að
vinna i þessari lykt og raka?
— Þetta venst strax. Maður
finnur ekki lyktina fyrr en komið
er heim og þá er hægt að skipta
um föt. Þettta er ágætis vinna
svona smátima, enda stendur hún
ekki nema smátima, og kaupið er
fint.
—vh
VETRARVERTÍÐIN
Netahringir á þroska- og grásleppunet
Steina- og hringjahankar úr gerfiefni
og sísal.
Teinatóg á þorskanet. Færatóg.
Plastbelgir og baujur.
Bambusstangir og glögg
Viðgerðarefni i loðnunætur.
Garn 210 d/12 — 210 d/15 210 d/18 — 210
d/21 — 210 d/24—210 d/36 — 210 d/48 —
210 d/60.
Uppsettar lóðir og ábót.
Þorskanet
Japönsk „Clear" (hálfgirni) no. 210
d/15— no. 210 d/12 — no. 210 d/9 7" — 7
1/2" möskvi.
Japönsk (girni) 6" — 7 1/4" möskvi —
nylon T — 700 þorskanet frá Formósu
no. 210 d/12 7 1/4" — 32 möskva.
KRISUAN O.SKAGFJÖRO HF
Hólmsgötu 4 - Reykjavík - P.O. Box 906 - Síml 24120 - 24125