Þjóðviljinn - 28.11.1979, Qupperneq 3

Miðvikudagur 28. nóvember 1979 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 3
Sudurnesja-
bátur siglir
með aflann
á sama tíma og kvartað er um
atvinnuleysi þar syðra
1 gærmorgun kom Hrafn GK,
sem er einn af aflahæstu loðnu-
veiðiskipunum, inn tii Siglufjarð-
ar tii að taka Is, þar sem skipið er
að fara á þorskveiðar fyrir
Norðurlandi. En það sem er einna
merkilegast við þetta er, að skip-
ið á að sigla með aflann á sama
tima og kvartað er um atvinnu-
leysi á Suðurnesjum vegna hrá-
cfnisskorts i fiskvinnslustöðvum
þar.
Annað sem vekur athygli i
þessu sambandi er, að loðnuveiði-
skipin þurfa sérstakt leyfi til
þorskveiða á vetrarvertið, en að
sögn Jóns B. Jónassonar i
sjávarúrvegsráðuneytinu, þarf
ekki slikt leyfi á haustin. Nú
stendur yfir mikil aflatakmörkun
hjá skuttogurunum og mun
standa til áramóta, en samt er
það látið óátalið að loðnuveiði-
skipin snúi sér aö þorskveiöum og
það til að sigla með aflann.
Eigandi Hrafns GK er Tómas
borvaldsson I Grindavik, en hann
kom fram i sjónvarpsþætti fyrir
skömmu og fordæmdi þá mjög
smáfiskadráp fyrir Norðurlandi.
Nú sendir hann skip sitt til smá-
fiskadráps fyrir noröan og á að
sigla með tittina.
Hafþór Rósmundsson á Siglu-
firði tjáði bjóðviljanum i gær að
hann hefði litið um borö i Hrafn
GK I gærmorgun og m.a. litið
ofan i lestina. Sagði hann lestina
svo illa útlitandi eftir loðnuvertiö-
ina, að hann sagðist ekki geta
imyndaö sér að ferskfiskeftirlitið
myndi nokkurn tima leyfa að
settur yrði þorskur i hana eins og
hún litur út. Töldu menn fyrir
noröan þarna komna skýringuna
á þvi, hvers vegna skipið veröur
látiö sigla með aflann.
Að lokum má geta þess, að
Hrafn GK er sérhannað nótaskip
og mjög erfitt að stunda þorsk-
veiðar á þvi og sagöi Hafþór að
áhöfnin hefði verið allt annað en
ánægð með að þurfa nú að fara á
þorskveiðar. -S.dór.
Friðrik Sophusson bjargaði sér á hröðu undanhaldi á vinnustaðafundinum I Landssmiðjunni
Friðriki Sophussyni stillt upp við vegg í Landssmiðjunni:
Jíg er aö ræða um
ímyndaða framtíð”
Talsmenn bænda
mótmæla Magnúsi
Hefur ekki rétt til
að breyta ákvörðun
Sexmannanefndar
Nokkrar umræður hafa átt sér
stað undanfarið um frestun á
hækkun á búvöruverði, sem á að
taka gildi 1. des. Heyrst hefur, að
bændur ættu að fá hækkuð laun en
hinsvegar ætti að fresta hækkun-
um, sem stöfuðu af auknum
rekstrarkostnaði búanna.
bessar umræður spegla þá van-
þekkingu, sem margir virðast
þjáðir af gagnvart eðli bú-
rekstrar. Ef eingöngu ætti að
miða hækkun verölagsgrund-
vallarins við hækkun launa við
miðunarstéttanna en ekkert tillit
tekið til hækkaðs verðs á aðföng-
um til búrekstrar, þá ætti það að
vera augljóst, aö bændur gætu
ekki náð sömu hækkun i tekjum
og aðrar stéttir. Laun bænda eru
aðeins það, sem eftir er þegar all-
ur tilkostnaðurinn við búrekstur-
inn hefur verið greiddur. Fáist
ekki viðurkenning á hækkun út-
gjaldaliða verðlagsgrundvallar-
ins, þá kemur það einfaldlega
fram i minni tekjum til fram-
leiðenda. Stjórn Stéttarsamb.
bænda gerði þvi eftirfarandi bók-
un á fundi sinum 20. nóv. s.l. og
sendi landbúnaðarráöherra:
„Stjórn Stéttarsambands
bænda samþykkir á fundi 20. nóv,
að mótmæla skilningi Magnúsar
H. Magnússonar, félagsmálaráð-
herra, sem fram hefur komið i
blöðum á rétti rikisstjórnarinnar
til að ákveða breytingu búvöru-
verðs 1. des. n.k.
Stjórn Stéttarsambands bænda
telur aö bændur eigi, skv. gild-
andi lögum, jafnan rétt til að fá
viðurkennda hækkun á fram-
leiðslukostnaði og launum við bú-
vöruframleiðsluna, skv. mati
Hagstofu Islands og Sexmanna-
nefndar. Hún telur, að sé hækkun
framleiðslukostnaðar ekki viður-
kennd tapist hækkun launaliðar-
ins i greiðslu á hækkuðum
rekstrarvörum og telur að rikis-
stjórnin hafi ekki lagalegan rétt
til að breyta ákvörðun Sex-
mannanefndar i þessu efni”.
-mhg
Það á ekki að selja Land-
smiðjuna í náinni framtíð/
ég er bara að ræða um
ímyndaða framtíð/ sagði
Friðrik Sophusson á vinnu-
staðafundi í Landsmiðj-
unni í dag þar sem honum
var stillt upp við vegg af
starfsmönnum hennar sem
aðalhöfundi þeirra hug-
mynda Sjálfstæðis-
flokksins að selja arðvæn
ríkisfyrirtæki til einka-
aðila.
Friðrik neyddist til að
lýsa því yf ir á f undinum að
Landsmiðjan væri vel
rekið fyrirtæki og starfs-
menn hennar fyrsta
flokks. Gengu játningar
hans svo langt að hann var
farinn að hrósa sér af því
að Jón Þorláksson, fyrsti
formaður Sjálfstæðis-
flokksins hefði stofnað
smiðjuna.
Sagöi Friðrik að æskilegast
væri aö starfsfólkið sjálft
eignaöist verksmiðjuna ef hún
yrði seld en ekki fékkst hann til að
svara hvar það ætti aö fá peninga
til þeirra kaupa. Nefndi hann lika
Rafafl og Sveinafélag járniön-
aðarmanna sem hugsanlega
kaupendur.
Bókun Inga R. Helgasonar á bankaráösfundi Seðlabankans i gær:
Vextir verði óbreyttir
,t 7. kafla laga um stjórn
efnahagsmála o.fi. frá 7. april
1979 segir, að stefna skuli að þvi
aö verðtryggja sparifé lands-
manna og almannasjóði. t sér-
stöku ákvæði til bráöabirgða i
lögum þessum segir með skir-
skotun tii framangreindrar
stefnumótunar i 7. kafla, aö
vaxtaákvarðanir á árunum 1979
og 1980 skuli við það miðaðar, aö
fyrir árslok 1980 verði i áföngum
komiö á verðtryggingu spari-
fjár og inn- og útlána.
Vegna hins óvenjulega og
alvarlega efnahagsástands,
sem skapast hefur i þjóö-
félaginu, virðast mér allar for-
sendur laganna fyrir sjálf-
virkri hækkun vaxtanna nú sem
eins þáttar peningamálanna
vera brostnar. Hiö sama á að
mínu mati einnig við um aðra
stefnumótun varðandi ýmsar
þjóðhagsstærðir og þróun
þeirra, sem sett er i lögunum.
Samkvæmt þeirri reikni
reglu, sem fylgt hefur veriö til
þessa, ættu vextir að hækka nú
um ca. 6% — 9,5%. Ég tel, að
það þurfi ekki að vera i ósam-
ræmi við orðalag og tilgang lag-
anna, þótt áfangar til fullrar
verötryggingar til ársloka 1980
séu ekki allir jafnir, heldur
metnir hverju sinni eftir
annarri þróun efnahagsmála.
Með tilliti til þess, aö bjóöhags-
stofnun telur sér ekki fært að
setja fram spá um veröbólgu-
þróunina, og með tilliti til þess
ástands, sem áður er getiö, og
þeirrar pólitisku óvissu, er nú
rikir i landinu, legg ég til, að
vextir verði óbreyttir um
óákveðinn tima.”
Ingi R. Helgason: Engin verð-
bólguspá og póiitisk óvissa.
Starfsmenn Landsmiðjunnar
ráku ofan i Friðrik ýmis ummæli
úr Morgunblaöinu og blaðinu
Báknið burt sem gefið var út af
SUS i formannstið Friðriks fyrir
tveimur árum. Friðrik svór af sér
öll tengsl við Báknið burt nema
eina grein sem hann sagðist sjálf-
ur hafa skrifaö.
I ritinu Báknið burt er eftirfar-
andi málsgrein:
„I rikisfyrirtækjunum
einkennir viðhorf starfsmanna
frekar af þvi aö fá sem mest fyrir
sem minnst, þvi þeir þykjast
vissir um að fyrirtækið þoli öll
áföll sem á þvi kunna að dynja
vegna hins sterka aðila sem á bak
við stendur. Eins sjá þeir að úr-
eltu skipulagi og rekstri er haldiö
til streitu gegnum þykkt og þunnt
og þvi ekki um annaö að gera en
dingla með og sleppa sem best frá
öllu saman.”
Friðrik var beðinn að benda á
þá starfsmenn sem þessi ummæli
eiga við og gat hann það ekki.
Málflutningur hans var i sam-
ræmi við það sem einn starfs-
manna lagði i munn hans á
fundinum: „bið eruð ágætir, þaö
eru bara hinir rikisstarfs-
mennirnir!” Tii gamans má geta
þess aö lokum að einum starfs-
manni Landsmiöjunnar varð visa
af munni i tilefni af þessari heim-
sókn:
„A þvl tel ég veika von
að vinni þjóð til muna
þó að Friðrik Sophusson
selji Landsmiðjuna”
—GFr
Ályktun frá samstarfsnefnd Landssmiðjunnar
í tilefni af heimsókn Friðriks Sophussonar:
Vanþekking og
vísvitandi blekking
t tilefni af heimsókn Friðriks
Sophussonar I Landssmiðjuna i
gær gerði samstarfsnefnd hennar
samhljóða ályktun á þessa leið:
„Vegna kafla i stefnuyfirlýs-
ingu Sjálfstæðisflokksins, þar
sem lagt er til aö rlkisfyrirtæki
séu seld og blaðaskrifa Friðriks
Sophussonar og annara Sjálf-
stæðismanna þar að lútandi vill
Samstarfsnefndin taka fram
eftirfarandi.:
1.1 framangreindum umræöum
Sjálfstæðismanna kemur ekki
fram að Landssmiðjan er rekin
með hagnaöi, þiggur ekki fé úr
rikissjóöi og greiöir skatta sem
nema i ár 28 miljónum króna.
Með slagorðinu Báknið burt, er
almenningi gefið i skyn að hér sé
um byrði á almennum skatt-
greiöendum aö ræða, sem er
ósannindi sem gætu verið sprottin
af tvennu, annars vegar vanþekk-
ingar á rekstri fyrirtækisins, hins
vegar visvitandi blekkingu.
2. Rikisvaldiö hefur ekki beitt
áhrifavaldi i Landssmiðjunni til
þess aö hafa áhrif á markaðsverð
eða visitölu.
3. Landssmiðjan er i harðri
samkeppni við önnur fyrirtæki og
áróður fyrir þvi að leggja hana
niður eða breyta eignarformi
hennar veldur henni verulegu
tjóni.
4. Við teljum það vera vitavert
ábyrgðarleysi stjórnmálaflokks
og stjórnmálamanna að gera 80
manna vinnustað sem gegnir
hlutverki sinu með prýði, að
pólitisku bitbeini á forsendum
sem annað hvort eru sprottnar af
vanþekkingu eða visvitandi
ósannindum.
5. Aö ósk iönaðarráðuneytisins
hafa verið geröar tillögur um úr-
bætur i húsnæöis- og starfsaö-
stöðu Landssmiöjunnar. bær
gera ráð fyrir uppbyggingu
Landssmiðjunnar á nýju athafna-
svæöi við Kleppsvik i Sundahöfn
og er gert ráð fyrir möguleikum á
samtengingu við fyrirhlutaöa
skipaverksstöð á sama stað. Ljóst
er að ekkert einkaframtak ræður
við verkefni að þessu tagi og það
veröur ekki framkvæmt nema til
komi samvinna opinberra aöila.
Umtalsverður hluti af viðgerðum
islenskra skipa fer fram erlendis,
vegna skorts á aðstöðu til slfkra
viðgerða hérlendis. Samstarfs-
nefndin telur uppbyggingu slikra
fyrirtækja sem að framan
greinir, þjóðjagslega hagkvæma
og leggur áherslu á að mótaðri
stefnu iðnaöarráöuneytisins verði
fylgt og hrint i framkvæmd”.
Undir ályktunina skrifa Agúst
borsteinsson framkvæmdastjóri,
Gisli Jensson, Tryggvi Bene-
diktsson, Stefán Einarsson,
Eirikur Asgeirsson, Sigurður
Danielsson og Haukur Baldurs-
son. -GFr
(Ljósm.:eik)