Þjóðviljinn - 06.02.1982, Blaðsíða 5

Helgin 6.— 7. febrúar 1982. ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 5
verk aö verja okkar þjóöarskútu
áföllum, þegar stormar krepp-
unnar leika flestar þjóöir svo
grátt.
Og þjóðarframleiðslan
Menn kvarta yfir þvi, aö vöxtur
þjóöarframleiöslu hafi veriö litiil
hér tvö siöustu ár, og formaöur
þingflokks Sjálfstæöisflokksins
gekk meira aö segja svo langt i
útvarpsumræöunum i vikunni aö
fullyröa aö einmitt þetta væri til
marks um þaö aö hér sæti vinstri
stjórn! — Satt er þaö aö vöxtur
þjóöarframleiöslu hefur veriö
minni en stundum áöur, en við
skulum lita á samanburðinn.
Samkvæmt upplýsingum Þjóö-
hagsstofnunar er taliö aö hér hafi
þjóöarframleiösla vaxiö um
nálægt 2% á ári aö jafnaöi siðustu
tvö ár, og eitthvaö yfir 1% á
siöasta ári. Hjá Efnahagsbanda-
laginu varð hin vegar samdráttur
i þjóðarframleiðslu upp á 0,6% á
siöasta ári, og hjáEFTA-rikjunum
i heild jókst þjóöarframleiöslan
aðeins um 0,5%. Þannig koma
Vestur-Evrópurikin í heild út meö
minus 0,3% samkvæmt upplýs-
ingum frá EFTA. Sé litið á tvö
siðustu ár, sem heild, er tsland
rétt um meðaltal EFTA-rikjanna,
en hjá Efnahagsbandalagsrikjun-
um er útkoman lakari en hér hvaö
varðar vöxt þjóöarframleiöslu.
Allt þetta verður að sjálfsögöu
að hafa i huga, þegar dómur er
lagður á okkar árangur. Við erum
ekki ein i heiminum og áhrif efna-
hagskreppunnar sneiöa ekki hjá
okkar garði. Spurningin er
hvernig okkur tekst aö verjast
áföllum og leita skynsamlegra
sóknarfæra.
Nettóstaða
erlendra skulda
Dögum oftar heyrist sú kenn-
ing, að þótt sumt hafi nú tekist
bærilega hjá okkur islendingum
siöustu ár, þá hafi þeim árangri
verið náð með yfirþyrmandi
erlendri skuldasöfnun. Sjálfsagt
er að vera mjög á veröi gegn ó-
hóflegum erlendum skuldum, en
þó fyrst og frenist gegn þvi að
lánsfjármagni sé variö i eyðslu og
sukk. Lán má hinsvegar lengi
taka sé fjármagninu varið til aö
treysta undirstööur þjóðar-
búskaparins svo öruggt megi
kalla að lánsféö gefi arð. 1
þessum efnum gildir hiö sama
fyrir þjóðarbúiö eins og fyrirtæki
og einstaklinga.
En við skulum lita hér á
erlendu skuldirnar, og þá er það
aö sjálfsögðu nettóstaðan sem
mestu máli skiptir. Endanlegar
tölur frá siðustu áramótum liggja
enn ekki fyrir og viö skulum fyrst
skoða næstu ár á undan.
Samkvæmt upplýsingum
Seðlabankans var nettóstaða
okkar við útlönd neikvæð upp á
5.4 miljarða króna i árslok 1980.
Þessi tala er þannig fengin, að
lögð eru saman bæöi föst erlend
lán og stutt vörukaupalán en siö-
an er gjaldeyriseignin og
ógreiddar tekjur fyrir vörur, sem
búið er að flytja út dregnar frá.
40% hækkun 1975/ en bati
ár frá ári til 1981
Við höfum beöið Þjóðhagsstofn-
un að svara þvi hvaö stórum hluta
af okkar þjóöarframleiöslu hvers
árs þessar nettóskuldir viö útlönd
hafi numið siöustu ár og hér kem-
ur töluröðin:
Arið 1974 ................25,4%
Arið 1975 ................36,9%
Arið 1976 ................36,1%
Arið 1977 ................32,9%
Arið 1978 .............. 33,3%
Arið 1979 ................32,9%
Ariö 1980 ................31,2%
Þessi töluröö sýnir, að nettó-
staöa erlendra skulda tók stökk
upp á við árið 1975 (yfir 40%
hækkun á einu ári), en þaö var
fyrsta heila rikisstjórnarár Geirs
Hallgrimssonar. Siöan hafa
nettóskuldirnar fariö lækkandi
sem hlutfall af þjóöarframleiöslu,
allt til ársloka 1980.
Síðasta ár
En hvað gerðist i þessum efn-
um á siðasta ári? Um það liggja
endanlegar upplýsingar ekki fyr-
ir. Samkvæmt bráöabirgöatölum
Seðlabankans breyttist nettó-
staöan viö útlönd úr 5,4
miljöröum i minus og i um 7,7
miljarða i minus. Reynist sú tala
rétt samsvarar hækkunin að kalla
nákvæmlega verðbólgunni hér
innanlands á siðasta ári og bendir
þaö ekki til stórra breytinga á
raungildi skuldarinnar. — Þjóö-
hagsstofnun áætlar aö nettó-
skuldastaðan i árslok 1981 hækki
úr 31,2% ium það bil 34%, og væri
þaö vissulega aövörunarmerki.
Spátölur i þessum efnum hafa
hins vegar haft býsna sterka til-
hneigingu til aö lækka á undan-
förnum árum þegar endanleg
niöurstaða lá fyrir, hvaö sem nú
kann aö veröa. — En fari svo aö
endanleg tala fyrir áriö 1981 veröi
34% eins og Þjóöhagsstofnun
spáir, þá reynist nettó skuida-
staöan gagnvart útlöndum samt
hafa veriö betri þaö ár, en hún
var aö jafnaði á árunum
1975—1978, og er þá jafnan mæld
sem hlutfall af þjóöarframleiöslu
sem sjálfsagt er.
Um árið 1982 skal ekkert sagt
hér i þessum efnum, nema þaö að
fyllsta aðgát er sjálfsögö.
Innlendur sparnaður
Aö lokum skal hér minnt á, aö
eitthvað skárra hlýtur það nú að
vera, aö safna erlendum skuld-
um, ef innlendur sparnaöur fer
vaxandi á móti, — heldur en
þegar hvort tveggja gerist i senn,
aö erlendu skuldirnar vaxa og
innlendi sparnaöurinn minnkar.
Litum á innlenda sparnaöinn.
Við höfum við hendina töluröð frá
Seölabankanum fyrir fjögur
siöustu ár, og er þar um aö ræða
heildarinnlán banka — og spari-
sjóöa mæld sem hlutfall af
þjóðarframleiðslu.
Arið 1978 ................21,6%
Ariö 1979 ................23,0%
Arið 1980 ................23,8%
Ariö 1981 . 27% (bráðabirgöatala)
Hér hefur mikil breyting oröið
til batnaðar á fáum árum, eins og
tölurnar sýna og hinn innlendi
sparnaður i bönkum og spari-
sjóðum vaxið um 25% mældur
sem hlutfall þjóöarframlciöslu,
og reyndar meira að raungildi
vegna þess, aö á þessum árum
hefur þjóðarframleiðslan farið
vaxandi. Hér er þó ekki talinn
með allur sá innlendi sparnaður
sem á sér stað hjá lifeyrissjóðun-
um og farið hefur vaxandi.
Niðurstaöa
Og nú skulum við lesendum til
fróðleiks og skemmtunar ljúka
þessu skuldatali með þvi, aö
skoöa hvernig nettótala erlendra
skulda umfram innlendan
sparnaöi bönkum og sparisjóöum
hefur þróast siöustu árin. Sem
sagt hverjar væru erlendu skuld-
irnar, ef innlendi sparnaðurinn á
hverjum tima væri dreginn frá, —
allt mælt sem hlutfall af þjóðar-
framleiðslu.
Erlendar skuldir (nettóstaða)
umfram innlendan sparnað, mælt
sem hlutfall af þjóöarfram-
leiöslu:
Ariö 1978 ............... 11,7%
Arið 1979 ................ 9,9%
Arið 1980 ................ 7,4%
Arið 1981 .... 7,0% (gengiöút frá
spátölum Þjóöhags-
stofnunar og
Seölabanka).
Þessi mynd litur ekki mjög illa
út, þótt ekki viljum við kalla hana
glansmynd. Við teljum myndina
byggöa á staðreyndum einum, og
biöjum menn skoöa hana vel
(jafnvel setja hana i ramma).
Aðsvo mæltu óskar Þjóöviljinn
rikisstjórn Gunnars Thoroddsen,
sem verður tveggja ára á
mánudag, langra lifdaga. Margt
mætti betur fara, cn samt er nú-
verandi rikisstjórn sá besti kostur
sem völ er á um stjórn landsins að
sinni.
Utanríkis- og sjálfstæðisnefnd Alþýðubandalagsins
Pólland—T yrkland
Ástand mála undir
herforingjastjórn í
Austur- og Vestur-
Evrópu rætt á Hótel
Esju n.k.
þriðjudagskvöld

Einar Karl
Ólafur ltagnar
Utanrikis- og sjálfstæðisnefnd AB efnir til
kvöldfundar að Hótel Esju þriðjudags-
kvöld 9. feb. n.k. Fjallað verður um þjóð-
málaástandið undir herforingjastjórn i
Póllandi og Tyrklandi og afskipti alþjóða-
samtaka og rikisstjórna af gangi mála.
Fundurinn hefst með ávarpi Einars Karls
Iiaraldssonar form. utanrikis- og sjálf-
stæðisneíndar. Ræðumaður kvöldsins er
ólafur Ragnar Grímsson alþm., sem
greinir m.a. frá þeirri umfjöllun sem átt
heíur sér stað i Evrópuráðinu um málefni
Póllands og Tyrklands og svarar fyrir-
spurnum.
Fundurinn hefst kl. 18.30 og er stefnt að
þvi að 1 júka honum eigi siðar en 21.
Meðan á fundi stendur verður borin fram
létt máltið. Vegna takmarkaðs rýmis eru
þátttakendur beönir að skrá sig hjá
flokksskrifstofunni að Grettisgötu 3. Simi
17500 fyrir kl. 17 mánud. 8. feb.
SÖZUKI
kr. 50.000
útborgun
Við bjóðum nú fáeina Suzuki Alto
á einstaklega hagstæðu verði
og greiðslukjörum.
^Verð kr. 77.000
Útborgun kr. 50.000
Mismunur greiðist með 6 jöfnum
mánaðargreiðsium. Missið ekki af
upplögðu tækifæri til að eignast
nýjan bíi á góðum kjörum.
Sveinn Egi/sson hf.
Skeifan 17. Sími 85100