Þjóðviljinn - 19.06.1982, Blaðsíða 8

, . , , .V- Vt«» *.«i '1T
8 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Helgin 19.-20. júnl 1982
17. júní á Akureyri
Hvarvetna um landiö héldu
menn 17. júnf hátiölegan og Akur-
eyri var þar engin undantekning.
Akureyringar tóku daginn
snemma, og hátiöahöldin hófust
Hún heitir Ragnheiöur þessi litla táta, og hún tók þátt I hátiöahöldunum
þann 17. júni á Akureyri — en hún vildi ekki brosa til ljósmyndara Þjóö-
viljans.
Eins og sjá má, var margt um manninn á velheppnaöri hátiöarsamkomu Akureyringa á túninu viö Hús-
stjórnarskólann. Ljósm.:—jsj.
tileinkaður aldamótakynslóðinni
strax um morguninn. Þá var m.a.
gömlum bilum ekið um bæinn og
þyrla Landhelgisgæslunnar kom
norður og sýndi björgunaræfing-
ar á Pollinum með aðstoö trúöa.
Þeir voru leiknir af félögum úr
Hjálparsveit skáta á Akureyri, og
þeim tókst auðvitaö sakir trúgirni
eöa klaufaskapar aö lenda i sjón-
um, en var bjargaö af þyrluflug-
mönnum gæslunnar.
Eftir hádegið gekk skrúðganga
með lúörasveit i broddi fylkingar
niöur á túnið viö Hússtjórnarskól-
ann, og þar var haldinn hátiöar-
samkoma meö hefðbundnu sniði,
ræðuhöldum og helgistund. Siðar
sýndu skátar listir sinar.
Nýstúdentar settu venju frem-
ur svip á hátiöahöldin 17. júni á
Akureyri, og að venju flutti einn
úr þeirra hópi ræðu, en aöalræðu-
maður dagsins var Steindór
Steindórsson, fyrrum skólameist-
ari.
Að þessu sinni var 17. júni helg-
aður aldamótakynslóðinni, þeirri
kynslóð, sem mest lagði á sig til
að þeir, sem nú eru á besta aldri,
geti búiö við gott atlæti. Má meö
sanni segja, að þessi tileinkun 17.
júni hátiðahaldanna á Akureyri
hafi verið vel við hæfi á ári aldr-
aöra.
Það voru skátar, sem önnuðust
undirbúning og framkvæmd 17.
júni hátiðahaldanna á Akureyri,
en þeir eru i þremur félögum:
Hjálparsveit skáta, Skátafélagi
Akureyrar og kvenskátafélaginu
Valkyrjunum, en auk þess að-
stoðuðu gamlir skátar úr Sankti
Georgsgildinu við undirbúning-
inn. Um kvöidið höfðu svo félagar
úr skátahreyfingunni sýningu á
reviu, sem hafði verið sérstak-
lega samin i tilefni dagsins, en
hún var einnig flutt á Dalvik fyrr
um daginn.
Eins og sést á meðfylgjandi
myndum, sem teknar voru á Ak-
ureyri 17. júni, var fjölmennt á
hátiðarsamkomunni, og veður
eins gott og á varð kosið.
— jsj.
ritstjórnargrei n
Framtíð mannkyns
og Falklandseyjastríðið
A þjóðhátiðardegi íslendinga
var lesinn i útvarp útdráttur
forystugrein Morgunblaðsins
þar sem fagnað var úrslitum i
„einhverri frækilegustu herför
sem farin hefur verið á siöari
timum” — „Bretar hafa svo
sannarlega sýnt, að þeir hafa
ekki giatað þeim styrk sem i
senn gerði þá einráða á höf-
unum og að heimsveldi fyrr á
öldum”, segir blaðið.
Valdið sem vopnum
fylgir
Sá hernaöarandi sem fram
kemur i forystugrein Morgun-
blaðsins er með slikum ein-
dæmum að vafamál er hvort
bresku ihaldsblöðin sem þessa
dagana eru uppfull af þjóðrem-
bingi vegna sigurs Breta á
Falklandseyjum, hafa vinning-
inn yfir Moggann. Ritstjórar
Morgunblaðsins eru miklir
vopnadýrkendur og vilja láta
vopnin tala máli hins sterka i al-
þjóðaviðskiptum. Hinu gleyma
þeir að argentinsku herforingj-
arnir sem vissulega bera alla
ábyrgð á þvi að þetta fáránlega
striö upphófst hafa fengið vopn
sin og völd með beinni og
óbeinni aðstoð frá auðvaldsrikj-
unum á Vesturlöndum. Það
hefur að visu ekki verið mein-
ingin að þeir snéru vopnunum
gegn velgjörðarmönnum sinum,
en engu að siður má lita á Falk-
landseyjastriðið sem sjálf-
skaparviti vopnasölustefnu
gömlu herveldanna i Evrópu og
Bandarikjanna. Suður-ame-
risku herforingjunum hefur
' hingað til verið ætlað að láta
bresk, bandarisk og frönsk vopn
tala i innanlandsátökum gegn
þviað halda opnum dyrum fyrir
alþjóðleg auðfyrirtæki i löndum
sinum.
Um leið og fordæma ber
argentinsku herforingjanna og
halda fram sjálfsákvörðunar-
rétti Falklandseyinga um fram-
tiö sina verður ekki hjá þvi
komist aöskoða hlutina i viðara
samhengi og vekja athygli á
þeirri staðreynd að það vald
sem vopnum fylgir hafa herfor-
ingjakliklurnar i Argentinu
fengið fyrst og fremst frá
NATCLrikjunum.
Skammsýni vigbún-
aðarsinna
Meginkenning Morgunblaðs-
ins er að Bretar hafi fylgt þeirri
lofsverðu reglu að innrás með
hervaldi verði að "svara með
hervaldi þrjóti önnur ráð. En
reglan um auga fyrir auga og
tönn fyrir tönn, sem verið hefur
algild um hefðbundin vopnavið-
skipti eins og á Falklands-
eyjum, hefur einnig verið yfir-
færð á kjarnorkuvigbúnaðinn.
Einmitt gegn þeirri skammsýni
vigbúnaðarsinna hafa risið upp
öflugar friðarhreyfingar um
allan heim. Þar snýst málið
ekki um eitt þúsund mannslif
eins og á Falklandseyjum eða
þjóðarmorð á Palestinuaröbum,
svo tekin séu dæmi úr þeim
átökum sem verið er að sýna i
sjónvarpinu þessa dagana
3TloVj}imIiInt>ib
M. vKlíviti
Sigur á
Falklandseyjum
Herlið Argentínumanna. setr. lagði Falklandsi’.vjar
íinílir sig *. april. gafsi upp fyrir hreska ianrlgmii’u-
liAinn i l’ort Stanlev á rniðnaetti aðíur.mótt ló. júrtí :tð
:si*.riskuin tínia. Hreiar unou því sigor á Faikland.-eyjurn
t»g lukti þar rticð einhverri frit'kilcgus.tti hcrfór, nrrn farin
hefur verið á síðari limuni. Frá upphafi hefur hreska
rik'sstjórnin haidið þvi fram, ;tð í þr.-ssari rleiiu va ri , kki
ufteins sjíilfwkvorðunarrét'.iir FnlkienrJiriga i húfi hr-id-
>/! |uð {'nindvaliarutrið', að innrás i ann.ið UnrJ og thkti
j«*ss með hervaliii vcrði að «var* nu-ð hcrvaidi, ef ailt
unnað þrýtur. Áráaaraðilinn hcfur ntí tapuð á vígvetiin-
U'tt, ift rfúr Hi-i-::i hvfur sýnt. nð jicir hua yfir ntikJii itfli.
i>i' |«-u m-iu tx-ilt þv: fneð ár;tnt’uf«rik*in’ híflti vtð hina'
heldur um útrýmingu mann-
kyns. Samt halda vigbúnaðar-
sinnar áfram sinni röksemda-
færslu og segja að árás með
kjarnorkuvopnum verði að
svara með kjarnorkuárás hvað
sem það kosti.
Blekking
gagnkvæmnis-
táisins
Slikureyðileggingarmáttur er
nú i vopnakerfum kjarnorku-
veldanna að með honum má út-
rýma mannkyniog gera jörðina
óbyggilega. Samt sem áður
snýst umræða vigbúnaðarsinna
um styrkleikahlutföll, forskot i
vopnakapphlaupi og hugsan-
legar atómstriðssenur. Fjölda-
fundir friðarhreyfinga hafa gert
það að verkum að farið hefur á
stað kapphlaup i afvopnunartil-
lögum. Það er mikilsverður
áfangi, en eins og Helmut Sch-
midt kanslari Vestur-Þýska-
lands sagði á Afvopnunarráð-
stefnu Sameinuðu þjóöanna er
friðarhreyfingin fyrst og fremst
vitnisburður um að það verður
ekki liðið lengur að enginn ár-
angur verði i afvopnunarvið-
ræðum stórveldanna.
A siðastliðnu hausti lýsti
Morgunblaðið yfir þvi með
miklum fögnuði á forsiðu að
friðarhreyfingarnar væru
dauðar. Annað hefur komið á
daginn og sá árangur hefur
náðst að þegar stórveldin koma
saman til afvopnunarviðræðna
29. þessa mánaðar i Genf má
búast við tillöguflóði frá þeim.
Engu að siður er ljóst að Rea-
gan Bandarikjaforseti hyggst
halda fast við þau áform sin að
endurnýja kjarnorkuherafla
Bandarikjanna og af hálfu
Einar Karl
Haraldsson
skrifar
Bandarikjamanna verður reynt
að tryggja að sú áætlun nái
fram að ganga hvað sem liður
öllum samningaviðræðum.
Svar Sovétmanna er hefð-
bundið og alþekkt: Þeir segjast
ekki eiga annarra kosta völ
heldur en að fylgja fast á hæla
Bandarikjamanna i vigbún-
aðarkapphlaupinu. Gagn-
kvæmnistal af þessu tagi er
blekking sem friðarhreyfingar
eru i óða önn að fletta ofanaf,
þvi að hvort risaveldanna um
sig getur sparað við sig kjarn-
orkuvopn án þess að skerða hið
minnsta útrýmingarmöguleika
sina.
NATO eitt á báti
Eftir yfirlýsingu Sovétmanna
um að þeir skuldbindi sig til
þess að beita ekki kjarnorku-
vopnum að fyrra bragði standa
kjarnorkuveldin þrjú i NATO
ein eftir með þá formlegu stefnu
að þau áskilji sér rétt til þess að
verða fyrri til að beita kjarn-
orkuvopnum. Sjálfsagt verður
sú stefna varin i grið og erg á
Morgunblaðinu með þvi að hún
ein geti haldið yfirburðum So-
vétmanna í hefðbundnum
vopnum á meginlandi Evrópu i
skefjum.
En bæði Falklandseyja -
striðið og útrýmingarhættan
sýna vel að ekki er hægt að
halda öllum umræðum á
austur/vestur ásnum eins og
vigbúnaðarsinnar rembast við.
Það er miklu meira i húfi en
svo — sjálf framtið mannkyns-
ins. Það er einlæg von Þjóðvilj-
ans að ritstjórar Morgunblaðs-
ins átti sig á þeim veruleika
áður en næsti þjóðhátiðardagur
rennur upp og vigbúnaðar-
móðurinn verði runninn af þeim
17. júni að ári.
— ekh