Þjóðviljinn - 02.12.1988, Blaðsíða 6
Lennon dró sig út úr sviðsljósinu í 5 ár og gerðist húsfaðir. Hann helgaði sig uppeldi sonarins Sean Taro, sem hann er meö í fanginu á
Varhann
geðsjúklingur,
heróínneytandi og
morðingi eða
leiðarljós
fjöldans?
John Lennon er ein af helstu
kúltúrhetjum nútímans, varð það
þegar í lifanda líf i en jafnvel enn
frekar þegar honum hlotnaðist sá
dauðdagi sem öðrum fremur hef-
ur dugað til að lyfta frægum
mönnum hvers tíma inn á spjöld
sögunnar. Reyndarerþaðenn
opin spurning hvort Lennon kem-
urtil með að lifa áfram eftir
dauðann í slagtogi með mönnum
eins og John Kennedy, Lenin og
Lao Tse en í öllu falli hef ur f rægð
hans lítið dalað eftir dauðann og
sjaldan hefur Lennon heitinn ver-
ið jafn mikið auglýstur og þessa
dagana. John Lennon var myrtur
af Mark David Chapman fyrir rétt-
um átta árum, 8. desember 1980.
Síðan þá hafa menn með mis-
jöfn sjónarmið að leiðarljósi
keppst við að halda minningu
hans á lofti. í Bandaríkjunum
hafa tvær bækur um Lennon
dregið að sér athygiina og þær
ólíkar. Önnur er eftir Albert
nokkurn Goldman og heitir Líf
Lennons eða The Lives of John
Lennon. Sú bók hefur farið mjög
fyrir brjóst sannra Lennon-
aðdáenda enda veltir Goldman
bítlinum upp úr alls kyns miður
skemmtilegum hlutum. Gold-
man heldur því fram að Lennon
hafi verið heroínneytandi,
hommi, geðsjúklingur, anorexi-
usjúklingur og hugsanlega morð-
ingi.
Hvítþvottur?
Hin bókin, Imagine: John
Lennon eða ímyndaðu þér: John
Lennon sem reyndar er gefin út
samtímis því sem kvikmynd með
sama nafni kom út ásamt tveggja
platna albúmi sýnir aðra hlið á
Jóni. Yoko Ono, sem hefur reynt
hvað hún hefur getað til að vern-
da ímynd hins fallna maka síns
síðan hann var myrtur, lánaði
framleiðanda myndarinnar Da-
vid Wolper video-upptökur úr
einkasafni sínu, Ijósmyndir og
upptökur. Myndin var frumsýnd í
Bandaríkjunum í október síð-
astliðnum. Wolper féllst reyndar
á að gera kvikmyndina að því
skilyrði uppfylltu að Yoko hefði
ekki puttana í gerð hennar, en
kunnugir segja að það hafi ekki
skipt höfuðmáli: Bæði líti þau
bítilinn svipuðum augum. Á
meðan Goldman dregur upp sem
dekksta mynd af Lennon segist
Wolper draga fram trúverðuga
mynd af Lennon sem „listamanni
og manneskju“. Myndirnar hér
til hliðar eru fengnar úr hinni ný-
útkomnu bók.
Skítkast?
Bók Goldmans var ekki fyrir
þessari mynd.
löngu númer tvö á lista yfir mest
seldu bækur Bandaríkjanna.
Goldman hafði áður skrifað bók
um Elvis Presley þar sem ófögur
mynd af „kónginum“ er dregin
upp þar sem hann lýsir Presley á
síðustu árum ævi sinnar m.a. sem
„stórri feitri kellingu sem er að ná
sér eftir einhvers konar skurðað-
gerð á kynfærunum" og bjuggust
því fæstir við fínum dráttum nú.
Goldman viðurkennir að hann
hafi ekki rætt við nánustu að-
standendur Lennons, hvorki fyrri
konu hans Cynthiu eða son
þeirra, Julian, ekki við Yoko né
Sean, né nokkurn af hinum bítl-
unum Georg, Paul eða Ringo. En
hann ræddi við fyrrum ástkonu
Lennons, May Pang og móður
leikfélaga Sean, konu að nafni
Marnie Hair auk annarra. í einu
októberhefta tímaritsins
Newsweek er að því látið liggja
að vinnubrögð Goldmans hafi
ékki verið allt of vönduð. Bæði
John og Yoko neyttu á tímabili
heróíns og viðurkenndu það og
lag Lennons „Cold Turkey“ fjall-
aði um fráhvarfseinkenni sem
hann upplifði sem heróín-
neytandi.
Homminn Lennon
Staðhæfing Goldmans um að
Lennon hafi verið hommi þykir
ótrúleg, jafnvel þó Lennon hafi
einhvern tíma sagt að eitthvað
hafi „næstum því gerst“ milli hans
og Brian Epstein umboðsmanns
Bítlanna á Spáni 1963. Epstein
var hommi og dró litla dul á það.
Goldman heldur því jafnframt
fram að Lennon hafi notfært sér
mellur af báðum kynjum þegar
hann heimsótti Bankok eitt sinn.
Pví til sönnunar bendir hann á að
vændishús í Bankok bjóði upp á
þjónustu beggja kynja!
Morðinginn
Lennon
Goldman býður jafnframt upp
á sögu um að John Lennon hafi í
Hamborg 1960 misþyrmt sjó-
manni svo illilega að hann kunni
seinna hafa látist af áverkunum
og að Lennon hafi alla tíð síðan
„þjáðst af sektarkennd sem
morðingi“. Goldman færir hins
vegar engin rök eða sannanir
fyrir þessari sögu. Pá hefur Gold-
man eftir áðurnefndri Marnie
Hair að Lennon hafi 1962 spark-
að í höfuð Stu Sutcliffe - fimmta
Bítlinum - og að hann hafi látist
nokkrum mánuðum seinna af
völdum heilaæxlis. Seinna hafi
Lennon haft áhyggjur af því að
dauði Sutcliffe væri sín sök.
Marnie Hair segist hafa þessa
sögu frá Yoko sjálfri, sem segir
aftur á móti að hún sé að heyra
hana í fyrsta sinn nú.
Þá gerir Goldman lítið úr
Lennon sem ástkærum heimilis-
föður sem lét mynda sig við
brauðbakstur og vanrækti son
sinn Sean, sem fyrir vikið hafi
alist upp án þess að læra nokkra
„sjálfsstjórn". Kunnugir telja að
rétt að Lennon hafi kannski gert
nokkuð mikið úr „brauðbakst-
urstímabilinu" en benda á að
Sean sé í dag heilbrigður ung-
lingur sem elski hinn fallna föður
sinn.
Ýmsir vilja líta á þessar tvær
bækur sem tvær mismunandi
leiðir til að líta á heilt tímabil,
tímabil bítlanna frá 1962 til 1974.
Goldman lítur sjálfur þannig á:
„Pað er búið að gera þetta tímabil
að aldingarðinum Eden, - eina
sem ég er að segja er að það var
syndafall, það var höggormur og
það var synd.“
phh/byggt á Newsweek
6 SÍÐA - NYTT HELGARBLAÐ Föstudagur 2. desember 1988