Þjóðviljinn - 14.04.1989, Blaðsíða 2

SKAÐI SKRIFAR
Það sem
enginn sér
þaðséég
— — —f— i -4— y * — — —i- 4-- — — — ~ — — — iq -4~
_
— / r IZ
— H ;tt J i f
— rr- t 1
— — á j j Æ
jíl 1 <* Á j 53 ■* J LÍLJ l* \ •s r '4*
i r - w yr r / m \ r V Á Í i
-- i 1 |T 1 c Y LJT r 1
í ú ly i 1 ) -J | v( J \ 1 -b-4 1
n i f m n k 7 5 ] 1
1 i ! 4 W [ ^ p i 0 ð 1 u s L k ■ 23 k 1
2] .... z Lj - _ -_i
\
■ — r L _
I V ! 1 \ . |
H V
i ~l| z
! _ rTT r- _ JZ _ _ _ _ _ _
Ég hefi verið að skoða minn gangrýna hug um skáldskapinn á
vorum dögum. Og ég segi það alveg eins og er: ég er ekki sáttur við
þennan kveðskap sem farið verður með á Júróvísjón í Sviss frá landi
Egils og Snorra og Matthíasar Johannessens.
Skiljið þið þetta ekki sem svo að ég ætli að fara að setja mig á háan
hest gagnvart dægurskáldskapnum. Svo er ekki. Ég veit að hann þarf
að fá sína raust í spilverk þjóðanna.
Samt er ég ekki sáttur.
Tökum nú þetta verðlaunalag, „Það sem enginn sér“ heitir það víst.
Þetta er svona eilífðarsífur um mig og þig, á mér og þér og það er
þrítekið fram að þú átt að „horfa í augun á mér“ eins og sú heittelskaða
sé orðin vita heyrnarlaus. Æjá - þið kannist við þetta allt: mitt er þitt og
gerum hitt, sem er að lokum oröað ósköp eitthvað penpíulega:
ég ætla ef ég má
aö eiga leyndarmál með þér.
Iss, það var þá leyndarmál nú til dags, ég hefði nú haldið að allir
vissu allt um alla á þessari upplýsingaöld.
Reyndar hefst kvæðið á því að máninn (sem er kallaður „lostafullur"
til að minna á að það eru einhverjir pinkulitlir kynferðislegir undirtónar
langt undir penpíuskapnum), já máninn er beðinn að lýsa upp leið
skáldsins (söngvarans). Það er semsagt eins og höfundurinn sé á
leiðinni inn í upplýsta öld eða upplýsingaöld svo honum er kannski
vorkunn að sumu leyti. En formið á þessu erekki fyrir minn smekk, svo
sem ég heiti Skaði:
Lýstu mína leið
lostafulli gamli máni
þótt gatan virðist greið
er samt ýmislegt sem enginn sér.
Þessu vil ég mótmæla harðlega. Ekki vegna þess að það geti ekki
staðist að það er ýmislegt sem enginn sér. Heldur vegna þess að það
er alveg út í formrænan hött að halda því fram á þessum stað. Vísan er
að öðru leyti rétt kveðin og svo kemur þetta eins og draugur um
hábjartan dag. Maður gæti haldið að á eftir götunni sem virtist greið
kæmi til dæmis:
gengur þar fullur bjáni
og gæti orðið upphafið af tilþrifamiklum slagsmálum um stúlkuna sem
Ijóðmælandi vill eiga leyndarmál með. Það mætti líka fá landfræðilega
vídd í þetta, rétt rímaða, og segja þá sem svo:
þótt gatan virtist greið
gætirðu reynst vera á Spáni.
Og þá er náttúrlega átt við það, að eftir að Franco dó hefur siðferði
og löghlýðni hnignað mjög á Spáni og þar er gatan ekki greið þeim
sem gengur heim í tunglskini, kannski verður hann rændur og barinn í
rot og klessu, hver veit? Og þá hittir hann aldrei stúlkuna, sem hann vill
að horfi aftur og aftur og aftur í augun á sér og það verður eiginlega að
yrkja annan texta og semja annað lag. Og ekki vanþörf á.
Svona mætti lengi áfram halda með þessa texta. Tökum til dæmis
„Línudans". Það fer svona af stað:
Amma átti amrískan tengdason
en hann drakk sig loksins í hel.
Heillengi hélt hún í þá veiku von
að hann vildi reynast vel.
Þetta er dálítið tvísýnt. Maður gæti haldið að amma væri eiginlega
Fjallkona og þetta væri laumulegur áróður um sambúð þjóðarinnar við
amríska herinn og þá er skáldið laumukommi sem er að læða að þeirri
von sinni, að „tengdasonurinn", það er að segja herinn „drekki sig í
hel“ - náttúrlega af því hann treystir sér ekki til að ráða við hann sjálfur.
En svo kemur önnur vísa og þá er allt annað uppi á teningnum:
Maðurinn minn lifnar ekki við
fyrr en eftir tvo eða þrjá.
Eg tel ekki lengur sjússinn oní hann
því hann lætur engan sjá...
Nú fannst mér ég skilja allt. Kvæðið er innlegg í baráttu gegn
áfengum drykkjum. Það lýsir sambúð aðstandenda (kóara svonefnds)
við alkann: kóarinn heldur í veika von um að alkinn „vilji reynast vel“ en
það gengur ekki, hinn drekkandi karl kvæðisins lifnar ekki við fyrr en
eftir tvo eða þrjá (m.ö.o. kemst ekki af án afréttara), og hann pukrast í
feluleik með sitt brennivín, viskí og bjór. Þetta er sorglegt allt saman
eins og menn vita.
En svo kemur þriðja vísan og nú skil ég ekkert. Hún byrjar si sona:
Við eigum strák sem vill komast að
á karatenámskeiði.
Læra alla slagsmálakækina
sem hann horfir á í sjónvarpi.
Og mér er spurn: hvurn djöfulinn kemur þetta málinu við? Var
einhver að drekka sig í hel eða var enginn að drekka sig í hel? Á hann
strákinn sem er í karate? Á slagsmálahundurinn að fara á karatenám-
skeið til að berja úr honum alkóhólismann eða hvað? Ég veit ekki hvað
það á að þýða hjá þessum skáldum að vera að rugla mann svona i
ríminu, ég segi nú ekki meir.
>SA-
RÐINUM
HEFURHVERSÉR
TIL ÁGÆTIS NOKK-
UD
Venjulega er ég í gallabuxum
og bol en mér finnst mjög gaman
að klæða mig upp í fín jakkaföt.
Herra ísland í DV
LEYFIÐ BÖRNUN>
UMAÐKOMATIL
MÍN
Hvernig stendur á því,
Steingrímur Hermannsson, þú
sem ert forsætisráðherra lands-
ins, að þú talar tll okkar fólksins í
landinu eins og við værum öll
óvita börn?
Morgunblaðió
GETUR NOKKUÐ
GOTT KOMIÐFRÁ
NASARET?
Arftaki hans (Péturs Sigur-
geirssonar biskups) séra Ólafur
Skúlason, er Suðurnesjamaður.
Það kemur sjaldnast neitt gáfu-
legt frá Suðurnesjum.
DV
FISKURINN HEFUR
FÖGUR HLJÓÐ
Fólkið vill til kirkjunnar en kirkj-
an vill ekki fólkið.
DV
ÁVEXTIR UPPLÝS-
INGAÞJÓÐFÉLAGS-
INS
Éq las það í Mogganum í gær
að Olafur Oddsson væri búinn að
grenna sig.
DV
AÐVERAERAÐ
VERA EKKI
Ef Sjálfstæðisflokkurinn verð-
ur allt í einu efstur á vinsældalist-
anum við það að hverfa í skugg-
ann, hvað er þá unnið fyrir alla
hina við að leita uppi sviðsljósið
til að baka sér óvinsældir?
DV
ÞAÐ ÞÝÐIR EKKIAÐ
TALAVIÐGUÐEINS
OGSKYNSAMAN
MANN...
Guð er á fullu við að endurnýja
það sem við erum búin að eyði-
leggja með skynseminni.
DV
LÁTTU MIG
ÞEKKJA HANN!
Þjóðkirkjan er að fá biskup
sem lætur ekki vaða ofaní sig og
Guð vill hafa það þannig
DV
OG BJÓÐIÐ RAUÐA
FJÖÐUR?
Ráðherrar góðir. Dragið ykkur
út úr ráðuneytunum og bankið
upp á hjá fólkinu í landinu.
Alþýðublaðið
SEINT í UPP-
LÝSINGARASSINN
GRIPIÐ
Það þarf stórefnað fólk til að
eiga einbýlishús og búa í því. Ég
efast um að nokkur (slendingur
sé nógu efnaður til að búa í ein-
býlishúsi.
Frjáls verslun
2 SÍÐA - NÝTT HELGARBLAÐ Föstudagur 14. apríl 1989