Þjóðviljinn - 14.04.1989, Blaðsíða 6

Almenn reiði og gremja er meðal íbúa í Siglu-
firði vegna framferðis fyrrum eigenda og nú-
verandi leigutaka þrotabús Sigló hf. Þegar
mest var unnu um 50 manns hjá fyrirtækinu
en þeim var flestum sparkað snemma í vetur
þegar fyrirtækið lokaði vegna endurskipu-
lagningar eins og sagt var. I raun og veru var
það gjaldþrota þá með neikvæða eiginfjár-
stöðu um 160 miljónir króna.
ur lagmetis með samtals 8,3 milj-
ónir, Útvegsbanki íslands með
samtals 14,3 miljónir, Olís hf.
með 10,6 miljónir, Ríkissjóður
með hvorki meira né minna en 58
miljónir króna og Reykvísk
endurtrygging með 3,8 miljónir
króna.
Allt í allt nema heildarskuldir
Sigló hf. um 300 miljónum króna
og þar af á Siglufjarðarbæ, fyrir-
tæki hans, þjónustufyrirtæki og
einstaklingar í bænum um 40-50
miljónir króna. Þá á verkalýðsfé-
lagið Vaka inni um 11 miljónir
króna sem er vegna vangoldinna
greiðslna í lífeyris- og sjúkrasjóð
frá 1984 og 1985 auk vaxta frá
þeim tíma. Um síðustu áramót
þegar fyrst var farið að leita
nauðasamninga var eiginfjár-
staða fyrirtækisins neikvæð um
160 miljónir.
Siglt undir
fölsku flaggi
Þegar á miðju síðasta ári var
stjórnendum Sigló hf. ljóst að
það stefndi í gjaldþrot fyrir-
tæksins að öllu óbreyttu enda
hafði rækjuverksmiðjum stór-
fjölgað á sama tíma sem afli hafði
minnkað og verðfall orðið á rækj-
Skólabókardæmi hvernig einkavæðing Sjálfstæðis- og Framsókn-
arf lokks fer fram á kostnað ríkissjóðs. Kaupendur Sigló hafa ekki
greitt eyri upp í 18 miljón króna kaupsamning frá 1984.
um sölunnar að auglýst hefði ver- uafurðum. í stað þess að sætta sig
Fátt hefur vakið meiri furðu al-
mennings en þegar fyrrum
eigendur Sigló hf. fengu þrotabú
fyrirtækisins til leigu samdægurs
og það var lýst gjaldþrota í síð-
ustu viku hjá skiptaráðandanum í
Siglufirði. Svo virðist sem eigcnd-
ur gjaldþrota hlutafélaga beri
enga ábyrgð á gerðum sínum og
geti á samri stundu og fyrirtæki
þeirra er úrskurðað gjaldþrota
stofnað nýtt eins og ekkert sé. En
sjaldan eða aldrei hefur ósvífni
einkaframtaksins komið jafn ber-
lega í Ijós og í Sigló-hneykslinu.
Á meðan kröfuhöfum var sagt
að verið væri að leita nauðasamn-
inga var leynt og ljóst unnið að
því bak við tjöldin að stofnun nýs
fyrirtækis með það í huga að taka
þrotabúið á leigu jafnframt sem
samið var við norrænt
kaupleigufyrirtæki um yfirráð
yfir framleiðslutækjum Sigló hf.
Með þann samning í höndunum
var skiparáðanda í Siglufirði í
raun og veru stillt upp við vegg
þar sem þrotabúið hafði þá ekk-
ert í höndunum annað en hús-
skrokkinn utan um verksmiðj-
una. Hann varð því nauðugur og
viljugur og taka tilboði fyrrum
eigenda Sigló hf. og hafna með
öllu viðræðum við heimamenn
sem höfðu lýst yfír áhuga að
leigja þrotabúið til að efla
atvinnulífið í Siglufirði.
Þegar fyrri ríkisstjórn Stein-
gríms Hermannssonar var mynd-
uð eftir alþingiskosningarnar
1983 varð Albert Guðmundsson
fjármálaráðherra eins og frægt er
orðið. Eitt af fyrstu verkum hans
var að setja saman lista yfír þau
ríkisfyrirtæki sem frjálshyggju-
liðið í Sjálfstæðisflokknum taldi
brýna nauðsyn á að selja í hendur
einkaframtaksins og þar á meðal
var lagmetisiðjan Síglósfld.
Frumvarp þess efnis var síðan
lagt fyrir Alþingi í byrjun árs 1984
og samþykkt gegn atkvæðum
þingmanna Alþýðubandalagsins
sem mótmæltu sölunni harðlega.
En veturinn áður 1983 hafði verið
unnið í málefnum Siglósfldar
undir stjórn þáverandi fjármála-
ráðherra Ragnars Arnalds og
m.a. hafði fyrirtækið verið leigt
Þormóði ramma hf. í Siglufirði
með það í huga seinna meir að
það yfirtæki rekstur Siglósfldar.
Við ríkisstjórnarskiptin var hætt
við þau áform og fyrirtækið boðið
einkaframtakinu til sölu.
Þorsteinn gaf
5 ára gjaldfrest
Þegar Alþingi hafði samþykkt
sölu á lagmetisiðjunni Siglósfld
var hún síðan seld einkaaðilum í
héraði og utanbæjarmönnum á
18 miljónir sem ætluðu sér að
stóra hluti með rekstri hennar.
Helmingur hinna nýju hluthafa
var í byrjun frá Siglufirði en hinn
helmingurinn í Kópavogi og ísa-
fírði. Hinir síðastnefndu keyptu
fljótlega meirihlutann af hluthaf-
aeign heimamanna í fyrirtækinu.
Iumræðum á Alþingi um söl-
una á Siglósfld var það ma.
gagnrýnt harðlega af andstæðing-
Albert Guðmundsson beitti
sér fyrir því í ráðherratíð sinni
sem fjármálaráðherra 1984
að færa einkaaðilum ríkisfyrir-
tæki á silfurfati og án þess að
þeir þyrftu að greiða krónu
fyrir.
Þorsteinn Pálsson formaður
Sjálfstæðisflokksins og fjár-
málaráðherra 1986 í fyrri ríkis-
stjórn Steingríms Hermanns-
sonar. Hann gaf upp á sitt
einsdæmi eigendum Sigló hf.
5 ára gjaldfrest á kaupsamn-
ingnum 1986 og samkvæmt
því er fyrsta afborgun ekki fyrr
en 1991.
ið að ríkisfyrirtæki yrðu seld með
20% útborgun, en síðan gengið
til samninga við einkaaðila um
útborgunarlaus kjör. Þá hefði
engum öðrum en umræddum ein-
staklingum gefíst kostur á að
ganga inn í kaupin eða bjóða bet-
ur sem samrýmdist ekki almennu
viðskiptasiðferði. Þegar svo kom
að skuldadögum 1986 var Albert
orðinn að iðnaðarráðherra og
Þorsteinn Pálsson formaður
Sjálfstæðisflokksins fjármálaráð-
herra. í stað þess að ganga hart
eftir eigendum fyrirtækisins um
samningsbundna greiðslu ákvað
Þorsteinn uppá sitt eindæmi að
gefa út nýtt skuldabréf fyrir
kaupunum og samkvæmt því er
fyrsta afborgun ekki fyrr en 1991.
Allan þennan tíma og til dags-
ins í dag hafa eigendur Sigló hf.
ekki enn borgað neitt af
kaupverði verksmiðjunnar og er
skuld þeirra við ríkissjóð ekki
lengur 18 miljónir króna heldur
60 miljónir. Ekki nóg með það
heldur hefur ríkissióður með
sinni óvenjulegu biðlund sífellt
veitt veðheimildir aftur fyrir sig
og er núna aðeins með 14. veðrétt
í eigum fyrirtækisins.
300 miljóna
króna gjaldþrot
Samkvæmt heimildum Þjóð-
viljans hljóða veðskuldir Sigló hf.
uppá 140 miljónir króna og skipt-
ast þær eftirfarandi á milli veð-
skuldahafa en þó ekki í réttri röð
samkvæmt veðrétti. Iðnþróunar-
sjóður með 13 miljónir króna,
Byggðastofnun með samtals 17,3
miljónir, Sparisjóður Siglufjarð-
ar með 15 miljónir, Þróunarsjóð-
við orðinn hlut og fara fram á að
fyrirtækið yrði gert upp var meiri-
hluta starfsfólksins sagt upp á
síðari hluta árs 1988 vegna endur-
skipulagningar á rekstri þess eins
ogþað varorðað. Þávarma. látið
í veðri vaka að fyrirtækið væri að
vinna að ýmsum framleiðsluný-
jungum ss. fiskeldisfóðri úr
rækjuskel með því að mylja hana
og þurrka. Á ársgrundvelli átti
þessi framleiðsla að skapa fyrir-
tækinu traustari rekstrargrund-
völl að upphæð 25 miljónir króna
jafnframt því sem í pípunum væri
samningur við danskt fyrirtæki
sem sæi alfarið um markaðssetn-
ingu framleiðslunnar.
Eftir síðustu áramót varð enn
bið á því að verksmiðjan hæfí
rekstur að nýju og þá var viðbár-
an að ekki þætti hagkvæmt að
vinna eingöngu rækjuafurðir úr
frosinni rækju jafnframt því sem
stjórn fyrirtækisins fór að þreifa
fyrir með sér nauðasamninga við
stærstu kröfuhafa.
Slegið á
útréttar hendur
Frá áramótum og fram til þess
tíma að Sigló hf. var úrskurðað
gjaldþrota hjá skiptaráðandan-
um í Siglufirði höfðu forráða-
menn fyrirtækisins leitað eftir í
nauðasamningum við kröfuhafa
að þeir gæfu eftir allt að 70% af
skuldum fyrirtækisins og ma.
leitað í því skyni til ríkissjóðs,
Byggðastofnunar og bæjarsjóðs
Siglufjarðar. Jafnframt var á
grundvelli komandi nauðsamn-
inga falast eftir viðskiptum við
ýmis þjónustufyrirtæki í bænum
til að standsetja verksmiðjuna að
6 SÍÐA - NÝTT HELGARBLAÐ