Þjóðviljinn - 13.10.1989, Page 8

Málgagn sósíalisma, þjóðfrelsis og verkalýðshreyfingar
Síðumúla 6, 108 Reykjavík
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans
Framkvæmdastjóri: Hallur Páll Jónsson
Ritstjóri: Árni Bergmann
Fréttastjóri: Sigurður Á. Friðþjófsson
Umsjónarm. Nýs Helgarblaðs: Ólafur Gíslason
Útlit: Þröstur Haraldsson
Auglýsingastjóri: Olga Clausen
Afgreiðsla, skrifstofa og ritstjórn: ?J: 68 13 33
Auglýsingadeild: 68 13 10 - 68 13 31
Símfax: 68 19 35
Verð í lausasölu: 140 krónur
Setning og umbrot: Prentsmiðja Þjóðviljans hf.
Prentun: Blaðaprent hf.
Fjáriaga-
fmmvaipið
Manni sýnist í fljótu bragöi aö fjárlög á samdráttartím-
um hljóti aö vera lítið fagnaöarefni. Og þaö er ekki aö efa,
aö þegar menn fara aö rýna í þaö fjárlagafrumvarp sem
fjármálaráðherra kynnti ífyrradag, þá munu margir sakna
vinar í staö. Ekki síst vinstrimenn af ýmsu tagi sem telja
sig vitaskuld hafa réttmætar kröfur á hendur „sinna
manna“ í ríkisstjórn um úrbætur á ýmsum sviðum
velferöar- og menningarmála, þar sem skór kreppir.
En hvaö sem því líöur: þaö er margt jákvætt að segja
um þau markmiö sem sett eru í frumvarpinu, aö snúa af
braut einskonar sjálfvirkrar hækkunar ríkisútgjalda og
aukinnar erlendrar skuldasöfnunar, en þettatvennt hefur
einkennt fjármálastjórn síðari ára. En eins og menn vita af
fréttum er ráö fyrir því gert, aö ríkisútgjöld lækki aö raun-
gildi um fjóra miljarða á næsta ári, tekjur lækki og aö
raungildi um 1,5 miljaröa. Gangi þetta eftir veröur frá-
munalega öfugmælakenndur sá áróöur Sjálfstæöis-
flokksins og Morgunblaösins, aö núverandi stjórn sé
þungt haldin af vinstri óráðsíu. Að minnsta kosti sýnist
hún ábyrgðin holdi klædd í samanburði viö fjármálastjórn
íhaldsins í góöærum upp úr 1983 - en þá var tvennt gert í
senn: látið undan þrýstingi úröllum áttum svo að ríkisút-
gjöld ruku upp meö meiri hraða en landsframleiðslan um
leið og lækkaöir voru skattar og álögur. Meö þeim afleið-
ingum aö til varö margra ára fjárlagagat sem hefur dregið
langan slóöa á eftir sér og verið höfuðorsök þess, aö sú
ríkisstjórn sem nú situr hefur orðið að grípa til margvís-
legra miður vinsælla ráðstafana til að halda frægri þjóðar-
skútu á floti. Og svo haldið sé áfram meö ábyrgðarvið-
leitnina: það er mikilvægt skref til „samstööu með þeim
sem á eftir okkur koma“ aö ætla ekki aö treysta á frekari
erlendar lántökur- þaö er meira aö segja gert ráö fyrir því
að lækka skuldabyrðina nokkuö.
Þetta er aðhaldsfrumvarp, sem fyrr segir, í því er
margskonar niöurskuröur og veröur vafalaust ærin
ástæða til að gagnrýna ýmislegt sem eftirsjá veröur í af
nauðsynlegum framkvæmdum og ráðstöfunum. Þaö
skiptir þá vitanlega mestu um pólitískan oröstír ríkisstjórn-
ar sem kennir sig við félagshyggjuöfl, hvaö er niður skoriö
og hvernig til tekst meö jöfnunaraðgerðir af ýmsu tagi.
Þaö lofar t.d. góðu að reynt er aö spara í lyfjakostnaði og
sérfræðingakostnaði í heilbrigöiskerfinu: oft var þörf en
nú nauðsyn. Þaö er ítakt við skynsamlega jafnaðarstefnu
aö lækka meö upptöku virðisaukaskatts verulega álagn-
ingu á mikilvægustu innlendu matvælum (á þau mun
leggjast ígildi 13% skatts meðan almennt skatthlutfall á
smásölustigi veröur 26%). Sama má segja um fyrirheit
um forgang félagslegra íbúöabygginga, aukið framlag til
Byggðastofnunar og svo áform um samræmdan tekjusk-
att á allar fjármagnstekjur. Þá skal því heldur ekki gleymt,
aö ríkisstjórnin hefur ákveðið aö hefja næstu mánuöi
endurskoðun laga um tekjuskatt meö þaö fyrir augum aö
styrkja jöfnunarhlutverk þess skatts. Verða þá skoðaðir
valkostir eins og tekjutenging barnabóta og húsaleigu-
bóta og sérstakt skattþrep á mjög háar tekjur. Það eru
og merkileg nýmæli aö eitt af helstu yfirlýstu markmiðum
ríkisstjórnarinnar með fjárlögum er aö skapa visst „efna-
hagslegt umhverfi", sem aöilar vinnumarkaöarins þurfa
síðan að laga sig að. Með öörum orðum: aö ríkisvaldiö
ætlar sér ekki að koma inn í kjarasamninga meö þeim
hætti sem svo oft hefur oröið, m.a. meö þeim afleiðingum
að grafið var undan þeirri stefnu sem tekin haföi verið í
fjármálum.
AB
8 SÍÐA — NYTT HELGARBLAÐ Föstudagur 13. október 1989
íslensk konungs-
fjölskylda á Dagobert
Á bökkum Móselár Lúxem-
borgarmegin í bænum Graven-
macher er glæsilegt hótel sem
íslensku hjónin Ingibjörg Sigurð-
ardóttir og Kristján Karl Guðjóns-
son eiga og reka. Hótelið heitir
Dagobert konungur eða Le Roi
Dagobert og er það staðsett
miðja vegu milli borgarinnar Lúx-
emborgar og vesturþýsku borg-
arinnar Trier, fæðingarborgar
Karl Marx, en sú borg er nú ein
helsta verslunarborg kaupglaðra
íslendinga.
.iiðMMIl
l . ' . > ;. í >
• - cipfjes s itfc, '
t í • § M ’i , IjlíJI

Hótel Le Roi Dagobert.
Blaðamaður átti þess kost að
heimsækja Ingibjörgu, eða Ingu
, einsog hún kallast dags daglega,
nýlega. Ingibjörg sagði að stærsti
hluti dvalargesta hótelsins væru
íslendingar, einkum að sumri tii.
Oft er hér um að ræða eldra fólk
sem finnst gott að geta tjáð sig á
móðurmálinu. Þá býður hótelið
upp á þá þjónustu að keyra fólk
til og frá flugvellinum í Lúxem-
borg, auk þess sem fólk er keyrt
til Trier ef það fer fram á það.
Á matseðli hótelsins er íslensk-
ur fiskur og nýtur hann aukinna
vinsælda meðal innfæddra í ná-
grenninu. Með fiskinum eru svo
drukkin víðfræg vín héraðsins.
Matsveinninn er íslenskur einsog
flest annað starfsfólk hótelsins.
Þau Ingibjörg og Kristján Karl
eignuðust hótelið fyrir tveimur
árum og gengur reksturinn vel að
sögn Ingibjargar. Henni til að-
stoðar í sumar var dóttir hennar
Sólveig Hallgrímsdóttir, sem
nemur ferðamálafræði í Lille-
hammer í Noregi.
-Sáf
Mæðgurnar Sólveig Hallgríms-
dóttir og Ingibjörg Sigurðardóttir
við aðalinnganginn á Hótel Le
Roi Dagobert. Mynd Sáf.
Horfur á laugardag: NA-gola eða kaldi. Léttskýjað á S- og V-landi, en skýjað á N- og A-landi.
Skúrir á NA-landi.