Þjóðviljinn - 03.11.1989, Blaðsíða 27

Þjóðviljinn - 03.11.1989, Blaðsíða 27
KVIKMYNDIR ÞORFINNUR ÓMARSSON Hver verður útkoman þegar þrír annáluðustu kvikmynda- stjórar Bandaríkjanna taka hönd- um saman og gera þrískipta kvik- mynd í sama umhverfi og margar þeirra bestu mynda? Jú, útkom- an veldur deilum, en það hlýtur þó að teljast afar athyglisvert þegar Woody Allen, Francis Coppola og Martin Scorsese slá saman og gera New York Stori- es. Woody Allen er rótgrónasti New York-búi þremenninganna og því kemur ekki á óvart að hann hafi verið aðal hvatamaður myndarinnar. Allen hefur gert nær hverja einustu mynd sína í borginni, þar á meðal eru hans allra bestu verk öll gerð í New York. Stóra eplið hefur einnig spilað stórt hlutverk sem sögu- svið í mörgum myndum Scorses- es, ss. Mean Streets, Taxi Driver, After Hours og vitanlega New York, New York. Coppola hefur leitað sjaldnar á mið stórborgar- innar en Godfather 1 og 2 voru gerðar í New York og sömuleiðis The Cotton Club. Það fer ekki á milli mála að tilfinning þeirra fyrir borginni er afar ólík og því kemur ekki á óvart þótt stuttmyndirnar þrjár verði ólíkar, ekki bara að efnis- vali heldur ekki síður í sjónrænu tilliti. Varla þarf að örvænta um útlit myndarinnar hvað það snertir því allir hafa þeir lagt ríka áherslu á framúrskarandi góða kvikmyndatöku í myndum sínum til þessa. Allen fékk Svíann Sven Nykvist sér til fulltingis eftir gott samstarf þeirra í September, Scorsese kveður Michael Ball- haus í bili og nýtur samstarfs Kúbverjans Nestor Almendros og ítalinn Vittorio Storaro tók þessa mynd Coppola sem fjórar eldri mynda hans. Semsagt þrír af bestu kvikmyndatökumönnum heims (enginn þeirra bandarísk- ur) í mynd þriggja af bestu kvik- myndastjóra vestan hafs. Robert Greenhut er fram- leiðandi New York sagna en hann hefur framleitt allar myndir Allens frá og með Annie Hall, alls 11 stykki. „Þessir þrír menn eiga það sameiginlegt að kunna aðeins að gera hlutina vel,“ segir Greenhut. „Allen hafði nokkrar hugmyndir um gerð stuttmynda en vildi ekki setj a þær allar í sömu myndina. Hann hóf því leit að Woody Allen og Mia Farrow skála á Manhattan. Kunnuglegt sjónarhorn, eða hvað? Þrjár ólíkar sögur Menn biðu lengi með óþreyju eftir afrakstri samstarfs Allens, Copp- ola og Scorsese og sögum þeirra frá New York öðrum leikstjórum með sama vandamál, þe. að hafa í kollinum hugmynd um 30-40 mínútna langa mynd sem ekki væri hægt eða ætti alls ekki að iengja í fulla lengd.“ Það var hægur vandi að finna menn sem tilbúnir voru í að vinna með Allen og Greenhut. Scorsese var strax inn í myndinni en þriðji leikstjórinn var upphaf- lega Steven Spielberg, sem seint verður talinn New York-búi. Á síðustu stundu hætti hann við vegna vinnu við Roger Rabbit og Coppola kom í hans stað. Sögurnar þrjár heita Oedipus Wrecks, Life Lessons og Life wit- hout Zoe. Sú fyrstnefnda er saga Allens af fimmtugum lögmanni af millistéttar gyðingaættum á Manhattan (hvað annað?). Hún segir frá því þegar draumur lög- mannsins um að móðir hans hverfi verður að veruleika. Allen . notast sem fyrr við gamla félaga úr leikarastéttinni: hans ekta- kvinna Mia Farrow leikur aðal- hlutverk á móti honum sjálfum, Julie Kavner lék einnig í Radio Days og Hannah and her Sisters og mömmuna ógurlegu leikur Mae Questel sem kom við sögu í Zelig. Scorsese nýtur einnig fyrri starfskrafta í Life Lessons. Ros- anna Arquette lék í gamanmynd- inni After Hours og handritið skrifaði Richard Price (Color of Money). En Manhattan hjá Scorsese er með öllu ólík Man- hattan Allens og líkist jafnvel Soho í After Hours. Hugmyndin að sögunni kemur frá sögu Dost- ojevskís um fjárhættuspilarann sem í mynd Scorsese er drykk- felldur bóheimskur listmálari, leikinn afNickNolte. Hann þykir fara einkar vel með hlutverkið og vill hann þakka því að Scorsese leyfði honum að þamba bjór alla daga! Persónulegasta myndin er þó líkast til Life without Zoe, eftir Coppola. Hún segir frá lítilli stúlku inná hótelherbergi í New York á meðan foreldrar hennar (flautuleikari og ljósmyndari) eru - einsog venjulega - í út- löndum. Þetta er augljóslega saga hans eigin fjölskyldu og naut hann aðstoðar dóttur sinnar, hinnar 17 ára gömlu Sofiu, við gerð handritsins og hún hannaði einnig búninga. Þá leikur systir Coppola, Talia Shire, aðalhlut- verk í myndinni og flaututónlistin er eftir föður þeirra, Carmine Coppola. Þetta úrvalsfólk sem vann við myndirnar tryggir þó ekki endi- legafullkomnunNew York Stori- es í heild sinni. Allir leita leik- stjórarnir þó að fullkomnun sem lýsir sér td. í því að Coppola vildi að Giancarlo Giannini léki sjálf- ur á flautuna- þótt hann kynni ekkert fyrir sér í því og jafnvel þótt persónan léki aðeins í eina og hálfa mínútu á flautu í mynd- inni. Giannini segir þetta það lang erfiðasta sem hann hefur lent í, auk þess að læra enskuna. í bók Peters Cowies um Coppola segist hann þó alls ekki fullkom- lega ánægður með Life without Zoe, hvort sem hann sé rétti maðurinn til að dæma myndina eða ekki. En skemmtilegast við New York Stories er þó hver þessara þriggja heiðursmanna heldur til streitu þeim stíl sem gert hefur þá að vönduðustu listamönnum kvikmyndanna vestan hafs. Sem dæmi um hve óháðar myndirnar þrjár eru má nefna að Allen hafði aðeins séð eigið handrit áður en myndin var gerð og hafði ekki einu sinni séð hinar myndirnar þegar myndin var frumsýnd í heild sinni. Myndin er því ekki heilsteypt verk um sögur í New York heldur þrjár ólíkar sögur sagðar á ólíkan hátt. Allen heldur sig áfram á gáfumannanótunum, Scorsese er jafn írónískur og fyrr og Coppola er reynir að ná per- sónulegri fullkomnun. Hvort New York Stories komist í snert við fullkomnun geta bíógestir komist að raun um eftir nokkrar vikur. Klippiborðið Sidney Lumet hefur sjaldan verið afkastameiri en einmitt nú. Við bíðum enn eftir Running on Em- pty með River Phoenix og nú hef- ur hann einnig lokið við Family Business með Dustin Hoffman, Sean Connery og Matthew Bro- derick þarsem þeir leika feðga sem ákveða að komast yfir skjót- fenginn gróða. Nú er Lumet hins- vegar að taka mynd sem heitir Q & A og leika Timothy Hutton, Nick Nolte og Jenny Lumet í myndinni. Hún er tekin í New York rétt einsog flestar hans bestu mynda. Enn er beðið eftir mynd Nicolas Roegs, Witches, sem gerð er eftir handriti Allan Scott. Á meðan hafa þeir snúið sér að nýrri mynd, tekinni í Mexíkó, sem heitir Cold Heaven. Það kemur örugglega ekki nokkrum manni á óvart að Theresa Russell leikur aðalhlut- verkið, enda eru hæg heimatök- in. Pelle erobreren ★★★★ (Pelle sigurvegari) Þá er hún loks komin til Islands og þvílík kvikmynd! Sannarlega meistarverk ársins og það albesta sem komið hefur frá Dönum og jafnframt Norðurlöndum í mörg ár. Bille August hefur tekist að gæða fjórðung skáldsögu Nexös einstöku lífi með yndis- legri epískri frásögn. Samleikur Hvengerd og Von Sydows er með ólíkindum og kvik- myndatakan gullfalleg. Upplifun sem eng- inn má láta fara framhjá sér. Húrra fyrir Dönum. The Bear ★★★ (Björninn) Annaud kemur vissulega nokkuð á óvart með þessum óð sínum til náttúrunnar en það verður ekki frá honum tekið að myndin er listavel gerð. Falleg og ró nantlsk mynd og góð skemmtun fyrir alla vjölskylduna, sérstaklega þá sem unna óspilltu náttúru- llfi. Aðalleikararnir fara á kostum! Tapeheads0 (Ruglukollar) Ruglukollar er réttnefni á þessari rugl- uðu ræmu. Babette's gæstebud ★★★★ (Gestaboð Babettu) Babetta býður enn til veislu sem enn stendur fyrir sínu þótt hún hafi staðið yfir í tæpt ár. Akaflega Ijóðræn og falleg mynd um allt sem viðkemur lífi og dauða, bók- stafstrú og ólíkum menningarheimum. La famiglia ★★★★ (Fjölskyldan) Þessi perla nýafstaðinnar Kvikmynda- hátíðar er nú sýnd áfram og er óhætt að hvetja alla til að sjá hana. Ettore Scola tekst enn betur en í Ballinu aö skapa ein- stakt andrúmsloft í sögu sem spannar tæpa öld. Húmorinn, nostalgian, róman- tíkin, ástin, eftirsjáin, söknuður, hlátur og grátur, þetta er allt þarna. Það fer unaðstilf- inning um þig á þessari. Laugarásbíó Criminal Law ★★★ (Refsiréttur) öllu vitrænni tryllir en gengur og gerist þótt vissulega bregði fyrir gamalkunnum senum. Sagan gengur að mestu upp en slíkt vill gleymast í myndum af þessari teg- und nú á dögum. Oldman sýnir á sér nýja og áður óþekkta uppahlið með ágætum árangri og Bacon er sannfærandi sýkópati. Kvikmyndatakan er virkilega frumleg og smart. Halloween IV 0 Ekki heldur fyrir gallhörðustu Halloween-aðdáendur. Bíóhöllin Childs Play ★ (Leikfangið) Enn eitt hryllingsruglið frá Tom Holland og virðist sem honum séu engin takmörk sett. Þetta er mynd sem þú gleymir strax að sýningu lokinni sem ekki þykja góö með- mæli með hrollvekju. Sagan (ef einhverer) er ófrumleg og spennan byggist á þvi að segja Baaah! við áhorfendur. Road House ★ (Utkastarinn) Afskaplega þunnt og óaðlaðandi. Þetta er kannski eina rétta rullan fyrir Swayze en skyldi einhver yfir 16 ára nenna að horfa á þetta? Batman ★★ Vinsældirnar eru greinilega djörfu auglýsingasukki Warner-bræðra að þakka fremur en kvikmyndinni sjálfri. Myndin á slnar fyndnu hliðar þegar Jókerinn spriklar og sprellar, en annars nær Batman ekki uppí nefið á sér fyrir útjaskaðri klisju. Ba- singer er ekki einu sinni sexí og þá er nú mikið sagt. Licence to Kill ★★★ (Leyfið afturkallað) Ein besta Bond-myndin ( langan tíma. Dalton er 007 holdi klæddur og spannar allt frá hörkutóli til sjentilmanns. Broccoli hefur hrist, en ekki hrært, upp í Bond-ímyndinni með góðum árangri. Bíóborgin Dead Calm ★★ (Á síðasta snúning) Þokkalegasti tryllir frá Ástralanum Philip Noyce og beitir hann öllu skemmtilegri vinnubrögðum en flestir kollega hans í Am- eríkunni i svona myndum. Samt nær hann ekki að toga myndina nógu langt uppúr meðalmennskunni og ýmsar athafnir aðal kvenpersónunnar eru með öllu óskiljan- legar. Clean and Sober ★★ (Hreinn og edrú) Keaton virðist ætla aö kæfa Leðurblöku- hlutverk sitt í fæðinau með hreint ágætum leik edrú eða fullur. T raun fátt nýtt en margt athyglisvert þó sett fram hvað viðkemur þessu mesta meini aldarinnar. The Fly II ★ (Flugan 2) Hér vantar í raun flest það sem gerði fyrri myndina vinsæla. Hór vantar altént Cron- enberg. Batman ★★ Vinsældirnar eru greinilega djörfu auglýsingasukki Warner-bræðra að þakka fremur en kvikmyndinni sjálfri. Myndin á sínar fyndnu hliðar þegar Jókerinn spriklar og sprellar en annars nær Batman ekki uppí nefið á sér fyrir útjaskaðri klisju. Ba- singer er ekki einu sinni sexí og þá er nú mikið sagt. Lethal Weapon II ★★ (Tveir á toppnum 2) Gibson og Glover eru gott gengi og Pesci skemmtilega óþolandi en því miður er myndin yfirkeyrð af ófrumlegum byssu- bardögum og hvimleiðum hrottaskap. Ekk- ert er þó verra en steingeldur söguþráður- inn sem allir hafa séð áður. Háskólabíó Indiana Jones III ★★★ (Síðasta krossferftin) Indiana hefur aftur náð sér á strik eftir misheppnaða mynd númer tvö. Þessi er ferskari fantasía en áður og ekki versnar myndin á því að hafa Connery sem Dr. Jones sr. En sértu aö leita aö rólegri stund með möguleika á heimspekilegum vanga- veltum skaltu náttúrlega fara eitthvað ann- að. Stjörnubíó The Karate Kid III ★ (Karatestrákurinn 3) Þetta ku vist vera hetjur ungra sveina I dag og veit það varla á gott nema þeir hlusti á spekina á bak við sportið. En mér leiðast framhaldsmyndir, sérstaklega þær sem gerðar eru ettir leiðinlegum myndum. Chances Are ★ (Líflft er lotterí) Enn ein útgáfan af Heaven Can Wait sem aftur var gerð eftir Here Comes Mr. Jordan frá 1941. Þessi er heldur rýr í roð- inu, þótt auðvitað bregði fyrir ágætum bröndurum inná milli einsog efnið gefur tilefni til. Maður snýr aftur og verður skotinn f dóttur sinni, eða þannig! Magnús ★★★ Lang besta kvikmynd Þráins til þessa og jafnframt í hópi betri kvikmynda sem gerð- ar hafa verið hér á landi. Þráinn hefur náð auknum þroska sem listamaður og byggir mynd sína vel upp til að byrja með en ým- issa brotalama fer að gæta þegar leysa á úr vandamálum höfuðpersóna. Oft yndis- legur gálgahúmor og Magnús er sannkölluð skemmtimynd fyrir alla aldurs- hópa. Föstudagur 3. nóvember 1989 NÝTT HELGARBLAÐ - SÍÐA 27

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.