Þjóðviljinn - 30.03.1990, Blaðsíða 22

ÓLAFUR
GÍSLASON
7— X 3 ?— T— X. (? V 7- <r~ 5 10 )l v-
IX /3 'V n /6" 1 (p 'Y' V )8 1T V
}w~ °> n- 10 n 10 Tg 11 )b <2 12 77 )o
liT IV- 23 2Y V n 10 W~ Ib V 2íT (, n )D )sr
32 II T~ XV IS~ /4 J(? U )6~ /0 il T~ V
13 T V /? Zö )T IS' IX Jb s? )l Ih
1 J~ <1 ir 10 II T S? 10 Zi /4 s? /íT IV 18
)T is /Ý 9 iT )0 11 y~ IV Vo /4 V )S Zv
lé> r? JS X )(p V w~ )0 18 18 /f w T~ II
V Xojt 0 % W T? 18 )(p & q? )D 28 V y w~
10 /0 !t> 2? /S T s? U 10 S2 ) 10
w U 22 14 W~ Up )<i V )b f 11 1 3v , Y
IS' K> n /l <2 13 IS Ur IÉ 10 31 Jl IT
AÁBDÐEÉFGHIÍJKLMNOÓPRSTUÚVXYÝÞÆÖ
Krossgáta nr. 89
Setjið rótta stafi í reitina hér fyrir neðan. Þeir mynda þá örnefni á Norðurlandi.
Sendið þetta nafn sem lausn á krossgátunni til Þjóðviljans, Síðumúla 37,
Reykjavík, merkt „Krossgáta nr. 89“. Skilafrestur er þrjár vikur. Verðlaunin
verða send til vinningshafa.
11 2T /3 12 11 21 10 18 /9 Z~b

Lausnarorð á krossgátu nr. 86 var Sveinlaug. Dregið var úr réttum lausnum, og
upp kom nafn Sigríðar Halldórsdóttur, Arkarholti 12, Mosfellsbæ. Hún fær
senda skáldsöguna „Kvennagullið í grútarbræðslunni" eftir William Heinesen í
þýðingu Þorgeirs Þorgeirssonar. Mál og menning gaf bókina út 1981.
Verðlaun fyrir krossgátu nr. 89 verða
bókin „Vandratað ( tilverunni",
bernskuminningar Franziscu Gunn-
arsdóttur frá heimili afa hennar,
Gunnars Gunnarssonar, að Skriðuk-
laustri í Fljótsdal. Vaka-Helgafell gaf
út 1987.
MATUR
Eggaldin
Eggaldin er garðávöxtur sem
algengur er í suðurevrópskri
matargerð en mun hafa borist til
Evrópu á síðari hluta miðalda frá
suðlægari löndum. Eggaldin er
svart, dimmfjólublátt eða ljós-
fjólublátt á litinn, oftast íbjúgt en
getur líka verið hnöttótt. Á síð-
ustu árum hefur þessi garðávöxt-
ur einnig borist hingað til íslands,
og væri ugglaust velkomin til-
breyting í íslenska matargerð ef
verðið væri ekki jafn hátt og raun
ber vitni miðað við verðlag er-
lendis.
Eggaldin er svampkennt í sér
með glansandi þunnt hýði og ekki
sérlega girnilegt við fyrstu sýn.
Aldinið er ekki borðað hrátt, en
það er hins vegar hægt að mat-
reiða á óteljandi vegu. Steikt eða
grillað verður það mjúkt og
blautt með mildu bragði og getur
verið gott bæði sem forréttur,
meðlæti eða hluti af grænmetis-
glás.
Stundum getur verið gott að
strá salti yfir niðursneiddan á-
vöxtinn og geyma hann þannig
smástund og skola síðan, til þess
að losna við ákveðið beiskt bragð
sem stundum fylgir eggaldini.
Þetta er þó ekki nauðsynlegt.
Hér skulu tilgreindar tvær að-
ferðir við að matreiða eggaldin:
Eggaldinglás.
Setjið á pönnu, sem helst er
hægt að loka, 4-5 matskeiðar af
jurtaolíu, eggaldin sem búið er að
skera niður í teninga sem eru
kannski 2-3 sm á kant, álíka
mikið af niðursoðnum tómötum
(t.d. eitt vænt eggaldin á móti
einni dós), niðursneiddan lauk og
tvö söxuð hvítlauksrif. Einnig má
setja út í þetta niðursneidda
papriku. Þetta er síðan látið
malla við hægan eld í ca. 30 mín-
útur. Ef vill má tvöfalda eða þre-
falda skammtinn. Áður en réttur-
inn er borinn fram heitur getur
verið gott að strá yfír hann sax-
aðri ferskri steinselju.
Grillað eggaldin.
Skerið svart flangt eggaldin
eftir endilöngu (hér er reiknað
með einu eggaldini á mann). Þek-
ið sárið með salti og látið standa í
hálfa til heila klukkustund.
Skolið síðan og þurrkið. Skerið
nokkrar rákir í holdið þversum
með hníf. Útbúið síðan blöndu úr
brauðmylsnu, saxaðri steinselju,
mörðum hvítlauk, olíu, salti og
pipar. Á hvert aldin þarf ca. 50
gr. brauðmylsnu, 1-2 hvítlauksrif
og 2 matsk. olíu. Setjið þessa
blöndu í rifurnar og ofan á holdið
á eggaldininu þannig að þeki vel.
Setjið síðan yfir (eða undir),
grillið í um það bil 15 mínútur.
Gætið þess að brauðmylsnan
brenni ekki. Þessi réttur er ættað-
ur frá Romagna-héraði á Ítalíu
og er góður sem forréttur eða
sem hluti af grænmetismáltíð.
FJÖLSKYLDAN
Oft ræðum við um að þessi eða
hinn sé jákvæður og annar nei-
kvæður. Það sem við eigum við er
að viðkomandi beri með sér já-
kvætt eða neikvætt hugarfar, tali
og hegði sér eftir jákvæðum eða
neikvæðum nótum o.s.frv.
Stundum eru hugtökin bjartsýnn
og svartsýnn einnig notuð í sama
tilgangi. Sá sem er bjartsýnn er
þá einnig jákvæður og öfugt, sá
sem er svartsýnn er þá nei-
kvæður. Ég hallast frekar að
notkuninni á jákvæður og nei-
kvæður.
Við getum hugsað okkur að líf
okkar renni eftir ákveðnum far-
vegi. Ég hef oft nefnt það að þess-
um farvegi stjórnum við sjálf,
hvort sem við gerum það meðvit-
að með því að velja lífínu farveg,
eða ómeðvitað með því að láta
skeika að sköpuðu. Þessi farvegur
hefur ef til vill ekkert upphaf og
engan endi, en hann hefur
ákveðna stefnu. Hann stefnir í átt
að einhverju. Við eldumst
SIGTRYGGUR
JÓNSSON
Jákvætt og
neikvætt hugarfar
stöðugt og vonandi stefnum við
ætíð að meiri þroska. Við stefn-
um frá yngri árum til efri ára og
við stefnum frá minni þroska og
þannig mætti lengi telja. Ef við
höfum meðvitaða stefnu í lífinu
miðum við við fyrri reynslu og
stefnum hærra.
Að hafa jákvætt hugarfar, vera
jákvæður, felur í sér að markmið-
ið er augljóst og að því er stefnt.
Að vera neikvæður felur í sér að
markmiðið er ekki augljóst, og
það eina sem við vitum er frá
hverju við stefnum, ekki að
hverju við stefnum í staðinn.
Stefnan er sú sama, en hugarfarið
annað. Það er ekki óalgengt að ég
spyrji fólk í starfi mínu hvernig
hafi gengið. Hinn jákvæði svarar
eitthvað á þá leið að það hafí
gengið vel, betur eða að hlutimir
séu á réttri leið o.s.frv. Hinn nei-
kvæði svarar hins vegar að það
hafí ekki gengið eins illa, það hafi
áður gengið verr eða oft gengið
verr. Báðir em að segja' sama
hlutinn, þ.e. að gengið hafi betur
en áður, en nota mismunandi for-
sendur til þess að tjá sig. Annar
miðar við það markmið, sem
hann stefnir að, þ.e. að láta sér
líða betur, hafa betri stjórn á líf-
inu og lifa því á markvissari og
meðvitaðri hátt, en hinn miðar
við það sem hann vill forðast,
þ.e. vanlíðan, óstjórn á lífinu og
ómeðvitað lífsmynstur. Sá fyrri
er jákvæður og hefur upp-
byggjandi áhrif á sjálfan sig og
aðra þá sem hann talar við. Hinn
er neikvæður og hefur niður-
drepandi áhrif á sjálfan sig og
aðra.
Meginmunurinn felst í því að
annar er að stefna að einhverju
jákvæðu og er bjarsýnn á að það
takist eða ætlar að láta það tak-
ast, en hinn er að stefna frá ein-
hverju neikvæðu og er ekki of
viss um að það takist og efast
jafnvel um að honum takist það.
Hann hefur ekki sjón á markmið-
inu, heldur aðeins því sem hann
vill forðast.
Það er mjög mikilvægt að við
lifum með jákvæðu hugarfari,
höfum markmið að stefna að og
vitum hvað við viljum fá út úr
lífinu. Mér hefur fundist það
brenna mikið við hjá íslending-
um að vera of neikvæðir. Fyrst og
fremst stefna frá einhverju í stað
þess að stefna að einhverju. Ég
hef áður kallað þetta varnarbar-
áttu og að það vanti sóknarbar-
áttuna. Hins vegar höfum við
góðan málshátt sem segir „Sókn
er besta vörnin“. Til þess að lifa
eftir honum verðum við þó að
vita að hverju við stefnum. Hver
sé tilgangur lffsins. Ég get í raun-
inni ekki fallist á annan tilgang en
þann að láta sér líða vel. Það er
ekki alltaf hægt að vita hvað leiðir
til vellíðunar, en það er einmitt
það sem gerir lífíð svo spennandi.
Það er endalaus tilraunastarfsemi
með það hvað leiðir til vellíðun-
ar. Á hverri sekúndu lífsins fer sú
tilraunastarfsemi fram. Þegar
mér líður illa, er það eina sem ég
veit, að ég er að gera eitthvað
sem Ieiðir til vanlíðunar. Hvað ég
á að gera í staðinn er útilokað að
vita, mig getur grunað það, en ég
veit það ekki fyrr en ég hef gert
eitthvað í málinu. Jákvætt hug-
arfar leiðir mig til vellíðunar, en
neikvætt hugarfar tekur ætíð mið
af vanlíðaninni þannig að allt mitt
líf er ég að forðast vanlíðan í stað
þess að leita að vellíðan.
Góðir lesendur, þá er komið
að leiðarlokum. Ég hef nú ritað
þessa pistla vikulega í rúmlega
eitt ár og tel að kominn sé tími til
þess að hvfla ritvélina, ykkur og
ekki síst sjálfan mig á þeim og
snúa mér að öðrum verkefnum.
Mér hefur þótt þetta gaman og
ekki síður lærdómsríkt, þar sem
það hefur neytt mig að ritvélinni
einu sinni í viku. Ég hefði þó
gjaman viljað fá fleiri bréf al-
menns eðlis. Ef til vill tek ég upp
þráðinn seinna. Takk fyrir og...
„Bless, bless, ekkert stress.“
22 SfÐA - NÝTT HELGARBLAÐ Föstudagur 30. mars 1990