Þjóðviljinn - 30.03.1990, Blaðsíða 26
MYNDLISTIN
Art-Hún hópurinn sýnir í húsakynn-
umTaflfél. Rvíkurog Skáksamb. ísl.
v/ Faxafen, skúlptúrverk, grafík og
myndir unnar í kol, pastel og olíu.
Sýn. er í tengslum viö Stórvelda-
slaginn og Búnaðarbankamótið og er
opin á meðan á skákmótunum stend-
ur.
Ásmundarsalur v/ Freyjugötu, Ger-
hard Zeller, olíumálverk og vatnslita-
myndir, opn lau. Til 8.4.
Bókasafn Kópavogs, sýning á mál-
verkum KimsTawatchai Wiriyolan,
mán-fö 10-21, lau 11 -14 til páska,
aðg. ókeypis.
FÍM-salurinn, Örn Ingi, máluð mynd-
verk opn lau kl. 14. Til 17.4.14-18
daglega.
Gallerí Borg, Erótíka, verk e/ Alfreð
Flóka, BragaÁsgeirsson, Hörpu
Björnsdóttur, Jóhannes Jóhannes-
son, Jón Axel Björnsson, Magnús
Kjartansson, Pál Guðmundsson,
Sverri Ólafsson, Valgarð Gunnars-
son og Örlyg Sigurðsson. Til 3.4.10-
18 virka daga, 14-18 helgar. Gallerí
Borg Austurstræti 3 og Síðumúla 32,
grafík, vatnslita-, pastel- og olíu-
myndir, keramikverk og módel-
skartgripir, opið lau 10-14.
Gallerí einn elnn, Skólavörðustíg
4a, KristbergurÓ. Pétursson, mál-
verk og teikningar. Til 8.4.14-18 dag-
lega.
Gallerí Graf, Logafold 28, verk Ástu
Guðrúnar Eyvindardóttur. Lau 14-18
e/eftirsamkomulagi.
Hafnarborg, Hf, opið 14-19 alla
daga nema þri: Ur safni Hafnarborg-
ar, opn lau. Til 16.4. Tónleikar su sjá
Tónlistin.
Hótel Llnd, veitingasalur, Anna
Gunnlaugsdóttir, málverk. Til 27.5.
íslandsbanki, Skipagötu, Akureyri,
myndir eftir Jón Eiríksson. Til 2.4.
Kjarvalsstaðlr, 11-18 daglega, vest-
ursalur, verk Guðmundu Andrésdótt-
ur, yfirlitssýn. 1958-88, opn lau kl. 14.
Til 15.4. Austursalur, Jón Axel og
Sóley Eiríksdóttir, olíuverk og skúlp-
túr, opn lau kl. 16. Til 16.4.
Llstamannahúslð, Birgitta Jóns-
dóttir, þurrpastelmyndir, olíumálverk
og punktamyndir. Til 1.4. versl.tími.
List um landið: Sigurjón Jóhanns-
son, Sildarævintýrið, bæjarstjórnar-
salnum á Siglufirði til 8.4. opn lau.
Hringur Jóhannesson, málverk, húsi
Verkalýðsfélags Borgarness, Borg-
arnesi, til 8.4. opn su kl. 16.
Listasafn íslands, salir 1 -5 Uppþot
og árekstrar, norræn list 1960-1972,
farandsýning á vegum Norrænu list-
amiðst. Til 8.4.12-18 alla daga nema
mán. kaffistofa opin á sama tíma, að-
gangurókeypis. Mynd marsmán.
Matarlandslag (Foodscape) e/ Erró,
leiðsögn ókeypis í fylgd sérfræð. fi kl.
13:30.
Llstasafn Elnars Jónssonar opið
helgar 13.30-16, höggmyndagarður-
innalladaga11-17.
Llstasafn Sigurjóns, járnmyndir
Sigurjóns og gjafir sem safninu hafa
borist undanfarin ár. Lau og su 14-17,
þri 20-22. Bókmenntadagskrá su, sjá
Hittogþetta.
Mokka, Vilhjálmur Einarsson, lands-
lagsmálverk.
Norræna húsið, kjallari, Kristinn G.
Harðarson, Sólveig Aðalsteinsdóttir,
Eggert Pétursson og Ingólfur Arnars-
son sýna skúlptúra, málverk,
teikningaro.fi. Til 1.4.14-19daglega.
Anddyri: Teikningar Williams Heine-
sen og Ijósmyndir úr lífi hans. Til 1.4.
12-19 su 9-19 aðra daga.
Nýhöfn, Hafnarstræti 18, Magnús
Kjartansson, málverk, opn lau kl. 14-
16. Til 18.4.10-18 virka daga, 14-18
helgar.
Safn Ásgríms Jónssonar, Berg-
staðastræti 74, eldgosa- og flótta-
myndirÁsgríms.Til 17.6. þri.fi, iauog
su 13:30-16.
Sjóminjasafn íslands, Vesturgötu 8
Hf. Opið helgar 14-18, e/ eftir
samkomulagi.
SPRON, Álfabakka 14, Gunnsteinn
Gíslason, múrristur. Til 27.4.9:15-16
mán-fö.
Þjóðminjasafnið, opið þri, fi, lau og
su 11-16.
TÓNLISTIN
Lúðrasveit verkalýðsins heldur
tónleika í Langholtskirkju lau kl. 17.
Lög e/ Jónatan Ólafsson, Jón Múla
Árnason, Sigfús Einarsson, Árna
Björnsson, Karl O. Runólfsson, So-
usa o.fl. Stjórnandi Jóhann Ingólfs-
son. Aðgangur ókeypis og öllum
heimill.
Hafnarborg, Hafnarfirði, sunnudag-
stónleikar 1.4. kl. 15:30: Stefán Ómar
Jakobsson básúnuleikari og Helgi
Bragason organleikari flytja verk e/
Johann frá Lublin, Purcell, Kirnber-
ger, J.S. Bach og Gaillard.
Jónas Sen heldur tónleika í Bústaða-
kirkju mán. kl. 20:30 ávegum EPTA.
Tvær rapsodíur e/ Brahms, þriðja
sónata Skrjabíns, Vallée d'Óberman,
Paysage og Dante-sónatan e/ Liszt.
Tónafórn J.S. Bachs á upprunaleg
hljóðfæri: Helga Ingólfsdóttir
(sembal), Kolbeinn Bjarnason (bar-
okkflauta), Ann Wallström og Lilja
Hjaltadóttir (barokkfiðlur) og Ólöf
Sesselja Óskarsdóttir (gamba) flytja
Tónafórnina í Skálholtskirkju lau kl.
20:30 og í Kristskirkju su kl. 20:30.
Laufey Slgurðardóttir og Ann Toril
Lindstad leika á fiðlu og orgel í Laug-
arneskirkju lau kl. 17. Verk e/ Corelli,
Vitali, Hándelo.fl.
Kvennakórinn Llssý heldur tónleika
í Langholtskirkju su kl. 16. Stjórnandi
Margrét Bóasdóttir, meðl. Guðrún
Kristinsdóttir.
Heiti potturlnn, Duus-húsi, Kvartett
Kristjáns Magnússonar leikur su kl.
21:30.
LEIKLISTIN
íslenska Óperan, Carmina Burana
og Pagliacci, í kvöld og lau kl. 20.
íslenska leikhúslð, Skeifunni 3c,
Hjartatrompet, lau og su kl. 20:30.
Lelkfélag Hafnarfjarðar, Hrói
Höttur, lauogsu kl. 17.
Leikfélag Kópavogs, Félagsheim.
Kópav. Virgill litli lau og su kl. 14 og
16:15(s. 41985).
Leikfélag Reykjavíkur, Ljós
heimsins, litla sviðinu í kvöld og lau kl.
20. Stóra sviðið: Töfrasprotinn lau og
su kl. 14. Kjöt í kvöld kl. 20, Hótel
Þingvellir, lau kl. 20.
Þjóðleikhúsið, Stefnumót, í Iðnó í
kvöld og lau kl. 20:30, Endurbygging,
í Háskólabíó, í kvöld og su kl. 20:30.
Örleikhúsið, Logskerinn, 2, frums. á
Hótel Borg í dag kl. 12.
HITT OG ÞETTA
Kvikmyndaklúbbur Islands, Sól-
myrkvi (L'Eclisse) e/Antonioni
(Frakkland-italía 1962) Regnbogan-
um laukl. 15.
Bíósalur MÍR, Vatnsstíg 10, kvikm-
.sýn. su kl. 16: Grimmileg ástarsaga
e/ Eldar Rjazanov. Myndin er byggð á
einu verka rússneska leikskáldsins
Ostrovskís. Skýringar á ensku, að-
gangurókeypis og öllum heimill.
Dagskrá um Ijóð Jónasar Hallg-
rímssonar verður í Listasafni Sigur-
jóns Ólafssonarsu kl. 15. Fjallað um
nokkur Ijóð e/ Jónas. Bergljót Krist-
jánsdóttir kennari og bókmennta-
fræð., Silja Aðalsteinsdóttir bók-
menntafr., Þórarinn Eldjárn rithöf. Er-
lingur Gíslason leikari flytur Ijóð Jón-
asar. Umsjá með dagskrá hafa Páll
Valsson og Guðmundur Andri Thors-
son.
Dönsk bókakynnlng verður í Nor-
ræna húsinu lau kl. 16: Keld Gall
Jörgensen sendikennari kynnir
danskarbækur 1989, rithöfundurinn
Helle Stangerup segirfrá ritstörfum
sínum og les úr verkum sínum.
Tove Ditlevsen, ævi hennarog störf,
verður efni fyrirlesturs sem Auður
Leifsdóttir cand.mag. heldur í Nor-
rænahúsinusu kl. 16.
Stef numótun í danskri blaðaútgáfu
erefni fyrirlesturs Ole Knudsens
Hvað á að gera um helgina?
Jón Torfason
íslenskufræðingur
í kvöld ætla ég að fara á kosningavöku stuðningsmanna Sigríðar
Kristinsdóttur vegna kosninga í Starfsmannafélagi ríkisstofnana. Ég
læt mig heldur ekki vanta á dagskrá Samtaka herstöðvaandstæðinga,
sem verður á Hótel Borg á morgun í tilefni af 30. mars. Á sunnudaginn
tefli ég svo með Húnvetningum í deildakeppni Skáksambands íslands.
blaðafulltrúa Gyldendals forlagsins í
Kbh mán kl. 20:30 (Tendenser i den
danske forlagsverden gennem de si-
dste 5 aar.)
Kvikmy ndasýn ingar fyrir börn
verða í fundarsal Norræna hússins
su kl. 14. Sýnd verður sænsk teikni-
mynd Kalle stropp och grodan Boll,
(Kalli lykkja og Bolti froskur eltast við
bófa), og sænska myndin Alban.
Myndirnar eru báðar með sænsku tali
og ótextaðar. Aðgangur ókeypis.
Hið íslenska náttúrufræðifélag
heldur opinn fræðslufund í Odda,
Hugvísindahúsi Háskólans, mán kl.
20:30. Helgi Björnsson jöklafræðing-
ur greinir frá niðurstöðum íssjármæl-
inga á Dyngjujökli og Brúarjökli. Sagt
frá landslagi undir jöklunum o.fl.
Fundurinn er öllum opinn.
Styrktarfélag vangefinna heldur
aðalfund í Bjarkarási lau kl. 14.
Venjuleg aðalfundarstörf, laga-
breytingar og önnur mál. Kaffiveiting-
ar.
Félag eldri borgara í Kópavogi held-
ur skemmtikvöld í kvöld kl. 20 í Fé-
lagsheimili Kópavogs. Félagsvist-
hálfkort, gamanmál, tónlist og dans til
miðnættis.
Ferðafélag íslands: Árstíðarferð í
Viðey lau kl. 13, gengið um eyjuna.
500 kr frítt fyrir börn undir 12 ára í
fylgd full. Brottför frá Viðeyjarbryggju,
i Sundahöfn.Ferðirsu:kl. 10:30
Skíðaganga vestan Hengils-
Marardalur. 1000kr. Kl. 13: Hella-
skoðunarferð í Ölfus, takið vasaljósin
með, 1000 kr. frítt fyrir börn í fylgd full.
Skíðaganga Þrengsli-Lágaskarð, létt
ganga 1000 kr. allirvelkomnir. Brott-
för í ferðirnar frá Umfmiðst. vestan-
megin.
Hana nú, lagt upp í laugardags-
gönguna frá Digranesvegi 12 kl. 10 í
fyrramálið. Safnast saman uppúr hál-
ftíu, nýlagað molakaffi, gengið í klst.
Allirvelkomnir.
Útivist, ferðir su: Gönguskíðaferð frá
Þingvöllum yfir í Botnsdal í Hvalfirði,
brottför kl. 10 frá Umfmiðst. bensín-
sölu, stansað við Árbæjarsafn.
Grænadyngja-Sog, brottförkl. 13frá
Umf.bens. Ferðakynning um helgina
á Umfmiðst. í tilefni af 15 ára afmæli
Útivistar býður fél. jafnöldrum sínum í
fríar síðdegisferðir í vor og sumar.
Sannleikurinn og pólitíkin
Pað var gaman að hlýða á sæn-
ska blaðamanninn og rithöfund-
inn Jan Guillou í Norræna húsinu
sl. sunnudagskvöld. Þar fjallaði
hann um fjölmiðla, viðhorf sín til
þeirra og ræddi um feril sinn sem
blaðamaður en hann spannar nú
aldarfjórðung og er skrýddur
fjölda verðlauna fyrir góða fag-
mennsku. Annars staðar í blað-
inu birtist viðtal við Guillou en ég
ætla samt að leggja út frá ummæl-
um hans á fundinum á sunnudag-
inn.
Kannski var aðalástæðan fyrir
því hve vel ég skemmti mér á
fundinum sú að Guillou staðfesti
margt af því sem ég hef verið að
orða í þessum pistlum mínum. Ég
hef oft verið nokkuð gagnrýninn
á kollega mína hérlenda og sama
máli gegnir um Guillou, raunar
hefur hann gengið svo nærri þeim
að þeir reyna að láta eins og hann
sé ekki til. Hann skammar þá
fyrir hugleysi og þjónslund fram-
mi fyrir valdamönnum og í Nor-
ræna húsinu sagði hann að sæn-
skir fjölmiðlar gætu alls ekki tal-
ist vera fjórði armur ríkisvaldsins
heldur partur af þeim þriðja,
framkvæmdavaldinu.
En það sem mér fannst einna
forvitnilegast í máli Guillou var
afstaða hans til blaðamennsku og
af hverju hann lagði hana fyrir
sig. Þegar hann var nýstúdent um
miðjan sjöunda áratuginn var
hann ákveðinn í að verða prófess-
or í lögfræði. Svo helltist yfir
hann pólitísk bylgja sem kennd er
við ártalið 1968 og hann eins og
margir aðrir ungir menntamenn
fengu brennandi áhuga á að
breyta heiminum. Þeir fundu út
að blaðamennska var miklu fljót-
virkari leið en lögfræðin svo þeir
urðu blaðamenn og hættu við há-
skólanám.
Með tímanum fækkaði þessum
mannkynsfrelsurum á fjölmiðl-
unum. Guillou sagði að þeir
hefðu fljótlega komist að raun
um að heiminum yrði ekki breytt
með áróðri. Lesendur hefðu ekki
áhuga á honum og sæju strax í
gegnum hann. Eftir urðu þeir
sem höfðu áhuga á blaðamanns-
faginu sem slíku og þeir komust
að þeirri niðurstöðu að munurinn
á blaðamennsku og skáldskap
væri sá að sú fyrrnefnda byggðist
á sannleikanum og engu öðru en
sannleikanum. Þótt aðeins 1%
innihaldsins væri uppdiktað hlyti
það að flokkast sem skáldskapur.
Hér kom dálítið skrýtinn svip-
ur á áheyrendur og Guillou flýtti
sér að bæta því við að svona væri
meginreglan, prinsippið, en
veruleikinn væri því miður ekki
alltaf í samræmi við kenninguna.
Og að sjálfsögðu væri það ekki
einhlítt þótt blaðamenn héldu sig
við sannleikann. Með því að velja
og hafna staðreyndum væri hægt
að gefa alranga mynd af veruleik-
anum þótt hvergi væri í raun hall-
að réttu máli.
Það er mín tilfinning að viðhorf
af þessu tagi hafi hægt og bítandi
verið að breiðast út um íslensku
pressuna. Tími áróð-
ursmálgagnanna fer óðum að
styttast þótt þau reyni ávallt að
rífa sig upp á afturendanum fyrir
kosningar. Eflaust eiga þessi orð
eftir að sannast í vor eins og á
fyrri kosningavorum. Þeir sem
eru sama sinnis og Guillou munu
þurfa að kyngja því að skoðanir
þeirra eiga enn nokkuð í land.
En hægt og bítandi held ég að
viðhorf blaðamanna séu að
breytast. Raunar hef ég haldið
því fram áður að það megi dag-
setja upphaf þessarar þróunar.
Hún hófst með stofnun Dag-
blaðsins haustið 1975. Og hún
verður ekki stöðvuð.
Það er hins vegar ekki
samasemmerki á milli þess að
skrifa eingöngu sannleikann og
ekkert nema sannleikann og þess
að hafa enga skoðun á einu né
neinu. Það hefur mér því miður
fundist vera viðhorf margra kol-
lega minna. Þótt þeir rífi sig lausa
undan flokkspólitíkinni er ekki
þar með sagt að þeir verði að
bólusetja sig gegn allri pólitík.
Með því eru þeir einmitt að svíkj-
ast undan merkjum, breyta sér úr
fjórða hluta ríkisvaldsins í þann
þriðja. Vegna þess að ef blaða-
menn hafa enga skoðun gera þeir
ekki annað en að enduróma
skoðanir þeirra sem hæst láta í
samfélaginu hverju sinni. Og það
eru að sjálfsögðu valdamenn,
þeir sem fjölmiðlarnir eiga að
veita aðhald.
Því miður virðist mér þessi
skilningur eiga nokkuð langt í
land hjá íslenskum blaða-
mönnum. Og aðsóknin að fundi
Guillou sýndist mér staðfesta
þetta. Salurinn var hérumbil full-
ur en starfandi blaðamenn voru
að því er mér sýndist innan við tíu
talsins. Af þeim var aðeins einn
sjónvarpsmaður, Helgi Már á
Stöð 2, en e.nginn frá ríkissjón-
varpinu. Mér fannst koma þessa
manns hvalreki á fjörur íslenskra
áhugamanna um fjölmiðlun. Á
ég að trúa því að íslenskir blaða-
menn hafi engan áhuga á fjöl-
miðlun?
26 SÍÐA - NÝTT HELGARBLAÐ Föstudagur 30. mars 1990