Dagblaðið Vísir - DV - 20.10.1995, Blaðsíða 15

FÖSTUDAGUR 20. OKTÓBER 1995
15
K-lykillinn í
þágu barna
Dagana 19.-21. október munu
Kiwanismenn á íslandi standa fyr-
ir fjársöfnun fyrir fleira en einu
góðu málefni í þágu geðsjúkra. Ég
vek hér athygli á þessari söfnun og
hvet landsmenn til að taka vel á
móti Kiwanismönnum með K-lyk-
ilinn, en söfnunarfé mun renna
meðal annars til kaupa á íbúð fyr-
ir fjölskyldur utan af landi sem
sækja meðferð með börnum sínum
á barna- og unglingageðdeild Land-
spítalans.
Eina deildin hérlendis
Barna- og unglingageðdeildin er
eina deildin sinnar tegundar hér-
lendis og á að þjóna íslendingum
upp að 18 ára aldri hvaðanæva af
landinu. Stofnunin hefur rekið
tvær legudeildir, auk dagdeildar.
Göngudeildarþjónusta án innlagna
hefur verið veitt eftir mætti. Stofn-
unin nær aðeins að sinna litlum
hluta þeirra sem þurfa á þjónust-
unni að halda, en miðað við það
hefur tiltölulega of -stór hluti
rekstrarfjármagnsins runnið til
legudeilda.
Ef nýta á sem best takmarkað
fjármagn þarf að styrkja göngu-
deildarþjónustuna með því að
flytja fjármagn frá rekstri legu-
deilda. Þetta þýðir að leguplássum
verður að fækka. Þessar breyting-
ar þurfa ekki að þýða verri þjón-
ustu við börn og fjölskyldur
þeirra, ef við fáum húsnæðisað-
stöðu í nágrenni stofnunarinnar.
Á móti fækkun á sólarhrings-
innlögnum barna kemur dagmeð-
ferð virka daga á sömu deildum,
og er barnið þá með foreldrum sín-
um þegar meðferð er ekki í gangi.
Með aukinni þekkingu og þróun
í meðferðarmálum sjáum við æ
oftar að barn verður ekki með-
höndlað án foreldra sinna. Foreldr-
arnir eru mikilvægustu stuðnings-
aðilar barnsins, en þurfa oft stuðn-
ing og ráðgjöf til að takast á við
þann vanda sem um er að ræða hjá
barninu og í fjölskyldunni.
Mikið álag á fjölskyldur
íbúðin sem hér um ræðir myndi
auk þess að hýsa fjölskyldur barna
sem eru lögð inn til meðferðar
hluta sólarhringsins eða allan, nýt-
ast fyrir þær fjölskyldur sem þurfa
á göngudeildarþjónustu að halda.
Við fyrstu komu á barna- og ungl-
í bréfi sem sent var Samkeppn-
isstofnun ákæri ég Greiðslumiðl-
un hf. v/Visa íslands vegna: *
posaleigu * gjaldskrárflokkunar *
áhættuflokkunar.
Jafnframt þessu fór ég fram á
nákvæmari skilgreiningu á gjald-
skrá Visa íslands og hvað liggur
til grundvallar mismunandi gjald-
þrepum. Einnig fór ég fram á opin-
bera birtingu gjaldskráa beggja
verðbréfafyrirtækjanna, svo sem
lög um Samkeppnisstofnun heim-
ila.
Posaleiga
í gjaldskrá Visa íslands frá 28.
mars 1995 segir ótvirætt að posa-
leiga sé kr. 1.750,- + vsk. Á þeim
tíma sem ég tók við Visa verðbréf-
um var mér gert að greiða kr.
2.250,- + vsk. og hygg ég að svo
kunni að vera með fleiri greiðslu-
viðtakendur. Gerð var krafa til
þess að Greiðslumiðlun hf. fari eft-
ir eigin gjaldskrá.
Þjónustugjöld
Ég ákæri vegna 333,33% munar
á hæsta og lægsta gjaldflokki
vegna þjónustugjalda Visa íslands.
Rök mín: Að fyrirtæki sem selur
þjónustu sína sem í eðli sínu er sú
sama, hvort sem um er að ræða
söluturn, matvöruverslun eða veit-
r Kjallarinn
Valgerður Baldursdóttir
yfirlæknir á barna- og unglinga-
geðdeild Landspítalans
Kjallarinn
Sigurður Lárusson
kaupmaður
ingahús, geti ekki mismunað aðil-
um á svo hrottalegan hátt. Álagn-
ing greiðsluviðtakenda á ekki að
skipta neinu máli í þessu sam-
hengi. Ég bendi jafnframt á að rök
um hagkvæmni stærðar eigi ekki
við um ákvörðun þjónustugjalda,
enda sé mun líklegra að kostnaður
s.s. vegna tölvuþjónustu fari eftir
færslufjölda en ekki eftir fjárhæð-
um hverrar færslu.-
ingageðdeild þurfa oft að fara fram
umfangsmikil viðtöl við foreldra
og rannsóknir á barninu til að
grafast fyrir um orsakir og eðli
vandans. Þetta er mikið álag á fjöl-
skyldur og ómetanlegt að geta búið
út af fyrir sig nærri vettvangi með-
an slík athugun fer fram.
Viðleitni okkar til hagræðingar
felst í því að lækka kostnað við
innlagnir og styrkja göngudeOdar-
þjónustu og þar með bæta þjón-
ustu og eftirfylgd við þá sem við
Ahættuflokkun
Eftir að kortaviðskipti urðu raf-
ræn og þar sem greiðsluviðtakend-
ur greiða allan kostnað svo sem
símakostnað, posaleigu, fjár-
magnskostnað auk þóknunar þyk-
ir mér ekki óeðlilegt að gera ráð
fyrir að dregið hafi úr misnotkun
korta og áhætta verðbréfafyrir-
tækjanna hafi minnkað. Ég bendi
á að ekki sé hægt að merkja að
greiðsluviðtakendur hafi fengið að
njóta þess á nokkurn hátt.
Við umfjöllun Samkeppnisstofn-
unar kemur 17. gr. samkeppn-
islaga liður b. væntanlega til skoð-
unar en hún hljóðar svo: „óhag-
kvæmri nýtingu framleiðsluþátta
t.d. vegna þess að valkostum við-
skiptavina fækkar, framleiðsla og
sala verður dýrari og keppinautar
útilokast frá markaðnum." Hin
grein samkeppnislaga sem einnig
þegar sinnum. Vissulega vitum við
að ekki verður með þessu móti
umtalsverð breyting á fjölda
þeirra sem við náum að þjóna. Til
þess þarf óhjákvæmilega að koma
til aukið fjármagn.
Söfnun Kiwanismanna fyrir
íbúð til afnota fyrir fjölskyldur
sem til okkar leita er mikilvægur
liður í endurskipulagningu stofn-
unarinnar, án þess að hún dragi
úr þjónustu við landsbyggðina.
Valgerður Baldursdóttir
getur átt við er 37. gr. en hún
hljóðar syo: „Kortaútgefendum er
skylt að veita Samkeppnisstofnun
upplýsingar um viðskiptaskilmála
sína gagnvart korthöfum og
greiðsluviðtakendum. Skulu korta-
útgefendur birta gjaldskrá sína op-
inberlega ef Samkeppnisstofnun
krefst þess.“
Telji samkeppnisráð að við-
skiptaskilmálar kortaútgefenda
feli í sér óréttmæt skilyrði, sem
aðeins taki mið af eigin hagsmun-
um eða komi illa niður á hags-
munum korthafa eða greiðsluvið-
takenda og séu ekki í samræmi við
ákvæði 35. gr„ getur það lagt bann
við slikum skilmálum og lagt fyrir
kortaútgefendur að breyta við-
skiptaháttum sínum.
Hvað er orsök og hvað er afleið-
ing? Meira um það síðar.
Sigurður Lárusson
1 Með og á móti
Stjórnmálamaður í emb- ætti forseta íslands?
Eiga
sama rétt
og aðrir
„Mér finnst
að það eigi fyrst
og fremst að
fara eftir við-
komandi per-
sónu hvort hún
þykir hæf til að
gegna embætti
forseta íslands
og að fólkið beri
traust til við-
komandi. Mér
finnst það gjör-
'samlega útilok-
að að ein stétt manna þyki ekki
gjaldgeng tU að gegna þessu emb-
ætti. Viöhorfið í þjóðfélaginu er
hins vegar þannig að í þjóðarsál-
ina er brennt eitthvert neikvætt
viðhorf tU stjórnmálamanna, fólk
viU helst ekki sjá þá neins staðar.
Það er ekki gott að segja hvaö
veldur þessu en þó má leiða líkum
að því að það sé vegna þess að það
kemur í hlut stjórnmálamanna að
leggja álögur á fólkið og þeir líða
sjálfsagt fyrir það. Menn eiga hins
vegár aUs ekki að gjalda þess að
hafa verið eða vera í stjórnmálum
þegar kemur að því að við kjósum
okkur forseta og eiga að liafa
sama rétt og aðrir að koma til
greina í embættið. Stjórnmála-
menn, bæði fyrrverandi og núver-
andi, geta verið mjög hæfir tU að
gegna þessu embætti og það er
engin hætta á því að þeir fari að
blanda sér meira i pólitík í emb-
ætti forseta. Forseti íslands þarf
að vera vel menntaður og vel að
sér í málefnum þjóðarinnar og
koma vel fram fyrir hönd þjóðar-
innar eins og ég tel að Vigdís hafi
gert. Það skiptir ekki máli hvort
viðkomandi hefur starfað áður í
pólitík”
Eiga ekki
erindi
í þetta
embætti
„Ég tel stjórn-
málamenn ekki
eiga erindi í
þetta embætti,
a.m.k. ekki eins
og þeir hafa
hagað sér fram
að þessu. Þeir
hafa t.d. haft
mjög lítinn
áhuga á að efla
lýðræðið meö
því að skjóta
málum til þjóð-
aratkvæðagreiðslu. Sá sem velst
til þessa embættis þarf að vera
mjög lýðræðislega sinnaður og
setja ekkert ofar manninum og
manngUdinu. Það hefúr verið lát-
ið að því liggja að forsetinn sé
sameiningartákn þjóðarinnar og
sfjómmálamenn eru þekktari fyr-
ir annað en sameiningu í fram-
komu sinni og gjörðum. Hins veg-
ar skýtur skökku við þegar litið er
tU þess hverjir eru handhafar for-
setavalds 1 fjarveru forsetans. Það
eru forseti Alþingis, forsætisráö-
herra og forseti Hæstaréttar. Þetta
sýnir þann blekkingarvef sem fólk
gleypir við þegar talað er um að
embætti forsetans skuli vera
ópólitískt. Það væri mjög óheppi-
legt að hafa forseta sem virkaði
sem varnagli fyrir valdakerfíð
gegn hagsmunum fólksins."
„Með aukinni þekkingu og þróun í með-
ferðarmálum sjáum við æ oftar að barn
verður ekki meðhöndlað án foreldra
sinna.“
„Foreldrarnir eru mikilvægustu stuðningsaðilar barnsins en þurfa oft stuðning og ráðgjöf .ö.ö.“ segir Valgerð-
ur m.a. í greininni.
Þjónustugjöld Visa Islands
ég ákæri
„Ég bendi jafnframt á að rök um hag-
kvæmni stærðar eigi ekki við um ákvörð-
un þjónustugjalda, enda sé mun líklegra
að kostnaður s.s. vegna tölvuþjónustu fari
eftir færslufjölda en ekki eftir Qárhæðum
hverrar færslu.“
Ingi Björn Alberts-
son, fyrrverandi al-
þingismadur.