Dagblaðið Vísir - DV - 08.06.1996, Page 35
LAUGARDAGUR 8. JÚNÍ 1996
120. löggjafarþinginu frestað þremur vikum á eftir starfsáætlun:
Þingstyrkur stjórnarfiokkanna setti mark á þinghaldið
- sjaldan verið fleiri nýliðar á þingi en í vetur
Geir H. Haarde, formaður þing-
flokks Sjálfstæðisflokksins, segir að
sá mikli þingstyrkur sem stjórn-
arflokkarnir hafa á Alþingi, 40 þing-
menn á móti 23 þingmönnum stjórn-
arandstöðunnar, hafi sett mark sitt
á þinghaidið i vetur. Hann segir að
fyrir stjórnarflokkana hafi verið
auðveldara að starfa. Þetta er án efa
alveg rétt. En þessi mikli þingstyrk-
ur gerði það líka að verkum að
stjómarflokkarnir gátu hagað sér
að vild og farið sínu fram, sem mun
erfiðara væri að gera með lítinn
þingstyrk.
Dagskrárbreytingar
Nefna má sem dæmi um þetta að
mjög oft var prentaðri dagskrá þing-
ins breytt nær fyrirvaralaust vegna
þess að stjómarflokkamir eða ríkis-
stjómin vildu að þetta eða hitt málið
yrði tekið á dagskrá. Það kom oft fyr-
ir að fréttamaður fór niður í Alþing-
ishús vegna þess að ákveðið mál
hafði verið sett á dagskrá. Þegar svo
til kom var búið að taka það af dag-
skrá og fresta umræðu um það.
Þegar líða tók á þinghaldið bar
mun meira á þessu en á fyrri hlut-
anum. Þeir þingmenn, sem DV hef-
ur rætt þetta við, eru ekki sammála.
Sumir segja þetta rétt, dagskrár-
breytingar hafi verið tíðari í vetur
en oftast áður. Stjómarþingmenn
taka ekki undir þetta og segja
ástandið hvað þetta varðar ekkert
verra nú en áður.
Afskipti framkvæmda-
valdsms
Svavar Gestsson alþingismaður
segir um þetta þinghald að afskipti
ríkisstjórnarinnar af því hafi verið
meiri en hann hafi vitað um áður.
Hann segir það niðurlægjandi fyrir
Alþ^ngi að láta framkvæmdavaldið
seg]a sér þannig fyrir verkum.
Geir H. Haarde segir að það hafl
ekki verið meira um þetta í vetur en
áður.
Ragnar Arnalds, 1. varaforseti
þingsins, tekur undir með Geir og
segir svona breytingar á dagskrá
alltaf hafa verið en mismikið um
þær. Sumir fullyrða að vegna þess
hve þingstykur stjórnarflokkanna
er mikill geti þeir farið með málin
fram og aftur um dagskrána að vild.
Allt slíkt sé þeim svo auðvelt vegna
þess hve þingstyrkurinn er mikill.
Aflir eru sammála um að þing-
fundastjóm Ólafs G. Einarssonar,
forseta Alþingis, hafi verið röggsöm
og góð. Hins vegar er ljóst að hann
hefur orðið að láta undan þrýstingi
frá ráðherrum um margt er varðar
dagskrána. Sumir segja það eðlilegt
en aðrir ekki. Menn benda á að for-
seti Alþingis sé undantekningar-
laust úr röðum stjómarþingmanna
og því hljóti hann að taka mikið til-
lit til óska ráðherra. Þannig sé það
alltaf. Margir þingmenn segja að
svona eigi það hins vegar ekki að
vera.
Mikið um mistök
Það hefur heyrst gagnrýni frá
reyndum þingmönnum um að oft
hafi verið lögð fram illa unnin eða
gölluð mál í vetur. Frumvörp hafl
verið dregin til baka eða þau send
til baka tiliagfæringar í meira mæli
en áður hefur verið.
í þessu sambandi benda menn á
að það sé langt síðan jafn margir ný-
liðar hafi setið á Alþingi og í vetur.
Þeir sem sátu sitt fyrsta þing voru
15 af 63 þingmönnum, sem er mjög
hátt hlutfall. Þessir nýliðar hafa
verið mjög misáberandi.
ísólfur Gylfi Pálmason sagði við
mig á miðjum vetri að hann héldi
sig til hlés þetta fyrsta þing til þess
að læra á gang mála innan þingsins.
Slíkt þykir flestum skynsamlegt.
Aðrir nýliðar hafa vaðið- fram á
völlinn og að sjálfsögðu gert skyssur
enda tekur það tima að átta sig full-
komlega á gangi mála á Alþingi.
Mig rekur ekki minni til að það
hafi gerst fyrr en í vetur að forseti
Alþingis aflýsi þingfundi, kalli for-
menn nefnda fyrir sig og biðji þá að
halda nefndarfundi og afgreiða mál
frá sér. Þetta gerðist í vetur. Þá
sagði Ólafur G. Einarsson að sér
þætti hægt miða í nefndarstörfum.
Samningar úr sögunni
Það virðist vera úr sögunni að
stjórnarflokkarnir semji við stjórar-
andstöðuna til að liðka fyrir um
þinglok. Ekkert slíkt samkomulag
hefur verið gert í vetur. Davíð Odds-
son forsætisráðherra hafnar því að
gera slíka samninga. Þetta varð að
sjálfsögðu til þess að þingstörfin
stóðu þremur vikum lengur en
starfsáætlun þingsins gerði ráð fyr-
ir. Stjórnarsinnar sögðu það ekkert
gera til, þeir gætu setið fram á mitt
sumar ef þörf krefði, eins og Val-
gerður Sverrisdóttir, formaður
þingflokks Framsóknarflokksins,
sagði í viðtali við DV fyrir skömmu.
Svavar Gestsson sagði stjórnar-
andstæðinga það fáa að erfiðara
væri að hamla gegn málum sem
stjórnarandstaðan væri andvíg en ef
munur stjómarsinna og stjórnar-
andstæðinga væri minni. Þess
vegna kæmust stjórnarflokkarnir
upp með það að semja ekki við
stjómarandstöðuna. Hann sagði að
hins vegar væri tæplega gerlegt fyr-
ir stjórnina að hunsa stjórnarand-
stöðuna fyrir jólahlé. Það væru
ýmis mál sem yrði að afgreiða fyrir
áramót. Annað væri lögbrot.
Málafjöldi
Alþingi stóð frá 2. október til 22.
desember og frá 30. janúar til 5.
júní. Þingfundir voru 163 og þing-
farardagar 113. Á þinginu voru lögð
fram 543 mál og 383 þeirra voru af-
greidd. Prentuð þingskjöl voru 1227.
Lögð voru fram 207 lagafrumvörp,
þar af 131 stjómarfrumvarp en 76
þingmannafmmvörp og urðu 127
þeirra að lögum, þar af 109 stjómar-
frumvörp en 18 þingmannafrum-
vörp. Þingsályktanir voru 87, fyrir-
spurnir 226 og var 218 þeirra svar-
að. Þessi málafjöldi og afgreiðsla
þeirra þykir í hærri kantinum.
-S.dór
DV-mynd ÞÖK
Geir H. Haarde, formaður þingflokks Sjálfstæðisflokksins:
Þingstyrkur ríkisstjórnarinnar setti svip á þinghaldið
- tel þetta hafa verið vinnusamt og afkastamikið þing
Ragnar Arnalds, 1. varaforseti Alþingis:
Breytingar á þingsköpum skiluðu árangri
- sæmilega ánægður með þinghaldið í vetur
„Þetta hefur verið mjög afkastamikið og
vinnusamt þing. Það sást líka vel á þinghald-
inu hvað þingmeirihluti ríkisstjómarinnar
er mikill. Það verður töluvert öðruvísi, fyrst
og fremst auðveldara, að vinna störfin þegar
svo er. Á heildina litið er ég ánægður með
þinghaldið i vetur. Ríkisstjórn og stjórnar-
flokkarnir hafa komið mjög miklu í gegn af
því sem þeir ætluðu sér,“ segir.Geir H. Haar-
de, formaður þingflokks Sjáifstæðisflokksins.
Hann segir að ástæðan fyrir því hversu
þinghaldið dróst á langinn, þinghaldinu átti
að ljúka 15. maí samkvæmt starfsáætlun,
hafi verið mikil umræða um frumvarpið um
stéttarfélög og vinnudeilur.
„Þau stóru mál sem afgreidd voru undir
lokin tóku meiri tíma en menn bjuggust við,
eða sáu fyrir,“ segir Geir.
Hann var spurður um ástæður lþess að oft
vora gerðar breytingar á áður prentaðri dag-
skrá þingsins. Slikar breytingar voru tíðari
nú en áður, að margra dómi.
„Ég er ekki sammála því að þetta hafi ver-
ið áberandi. Það gerist að vísu stundum að
breytingar eru gerðar þegar menn semja um
að hefja umræðu um þetta mál eitthvað fyrr
en áður hafði verið ætlað. Taka ef til vifl
klukkustundar umræðu um eitt mál en fara
svo í annað, eitthvað í þeim dúr, og það ger-
ist á hverju þingi,“ sagði Geir.
Það hefur tíðkast í mörg ár að ríkisstjórn
setji fram málalista, svokallaðan óskalista,
rétt fyrir þinghlé um jól og svo undir þing-
lok. Síðan var samið við stjórnarandstöðuna
um málalok. Nú er þetta ekki gert lengur.
„Það er rétt, þetta var ekki gert nú. Ástæð-
an er einfaldlega sú að þess þurfti ekki. Það
lá alveg fyrir að við ætluðum að afgreiða öfl
þessi stóru mál þótt það lengdi þingtímann
eitthvað. SennUega tengist það óbeint þeim
mikla þingmeirihluta sem stjórnin hefur nú
að ekki var samið við stjórnarandstöðuna,“
sagði Geir H. Haarde. -S.dór
„Það var mjög áberandi framan af þinghald-
inu í haust hvað það var dauft. Það einkennd-
ist af því að stjórnarflokkarnir höfðu lítið frum-
kvæði og komu með fá mál sem endaði með því
að það varð málaskortur á þingi. Það breyttist
síðan á síðari hluta þinghaldsins," sagði Ragn-
ar Arnalds, 1. varaforseti Alþingis og sá alþing-
ismaður sem hefur setið lengst á þingi.
Hann segir að framan af þinghaldinu hafi
stjórnarandstaðan eins og beðið átekta og hafi
því ekki haft sig mikið í frammi.
„Það á sér skýringar. Alþýðuflokkurinn var
nýkominn úr ríkisstjórn og var ekki alveg bú-
inn að finna sinn takt. Formaður flokksins hélt
sér til hlés framan af þinghaldinu. Sömuleiðis
var Alþýðubandalagið ekki fyrirferðarmikið í
haust. Formannsskiptin áttu eflaust sinn þátt í
því. Þaö varð því margt tU þess að gera fyrri
hluta þinghaldsins dauflegan," segir Ragnar.
Hann segir að þær breytingar sem gerðar
voru á þingsköpum árið fyrir síðustu kosning-
ar hafi komið afar vel út. Það var fyrst og
fremst um aö ræða takmörkun á ræðutíma við
1. umræðu. Nú mega menn ekki tala nema í 20
mínútur við 1. umræðu nema sérstaklega sé um
annað beðið fyrirfram af einhverjum þing-
flokknum. Þessi breyting hafi orðið til þess að
stytta þingfundi mjög mikið og sé að allra dómi
vel heppnuð. Sömuleiðis séu þingmenn farnir
að nota 30 mínútna tímann við utandagskrár-
umræðu í stað ótakmarkaðs tíma. Þeir telja að
stutta umræðan skili sér betur í fjölmiðlum.
„Ég tel að höfuðástæðan fyrir því hvað þing-
haldið stóð lengi sé hvað mál komu seint frá
ríkisstjóminni. Ráðherrar voru að koma með
stórmál til afgreiðslu undir þinglokin vitandi
að mikil umræða hlyti að verða um þau. En á
heildina litið er ég ánægður með þinghaldið og
hygg að það hafi gengið betur en oft áöur,“
sagði Ragnar Arnalds.
-S.dór
| ísland
hndfriðar
BBBMu..
|
Meðhvíaðgmforseta Uands að
boðberafrioar i heiminum, mun rísa á
íslandi'mkomin atvinnugrein sem
linaðgeturþjáningarfólks um allan
heim. Stönaum saman um málefni
sem varðar heimsbyggðina alla.
& Jjylíjfr
^SA S'S ^
K0SNINGASKRIFST0FA ÁSTÞÓRS MAGMJ^ONAR'
SjGVAGÖTU 26,2.11©, 101 REYKjAVIK.
552-2009- SÍMBREF 552-2024.
NETFANG: htt|)/Avmv.peace.isy/forseti.html