Dagblaðið Vísir - DV - 10.06.1996, Síða 16
16
MÁNUDAGUR 10. JÚNÍ 1996
Wil I
■CsFuSl
miÐöSöLön
OPÍn KJ,. 15-19
nEmo món.
SÍmÍ 551-1475
ÍSLENSKA ÓPERAN
♦
sÝninGAR^ AÐEI flS 8. n. oc 14. júní
Nýr umboðsmaður
SÚÐAVÍK
Ingibjörg Ólafsdóttir
Bústaöarvegur 7
Sími 456 4936
Nýr umboðsmaður
HVERAGERÐI
Þórður Guðjónsson
Lyngheiöi 18
Sími 483 4421
ISPÓ - Góður og ódýr kostur!
Ispó er samskeytalaust akrýlmúrkerfi.
Yfir600 hús
klædd á síðast-
liðnum 14árum.
5 ára ábyrgð.
Gerum tilboð í efni
og vinnu, þér að
kostnaðarlausu.
Múrklæðning hf.
Smiösbúö 3-210 Garöabæ - Sími 565 8826
Ef þú lætur fylla bílinn þinn á næstu Shellstöö
færðu gefins EURO '96 limmiðabók sem hægt er
að safna i myndum af öllum leikmönnunum sem
taka þátt í Evrópukeppni landsliða á Englandi.*
Limmiðarnir fást '.ka á næstu Shellstöð og kostar
pakki með 6 myndum 40 kr.
’Bækurnar verða gefnar meöan birgöir endast.
Smáauglýsingadeild DV er opin:
• virka daga kl. 9-22 • laugardaga kl. 9-14 • sunnudaga kl. 16-22
Smá-
auglýsingar
SS3 5505909
Menning
Aldan, teikningin
og hin auða örk
- Hreinn Friðfinnsson á Sóloni íslandusi
Hreinn Friðfinnsson hefur lengi
verið þekktur fyrir ljóðræn verk
sem í tærleika sínum og hispurs-
leysi hafa náð að miðla í senn
ögun og útsjónarsemi. Stór yfir-
litssýning á verkum Hreins var
haldin í Listasafni islands fyrir
þremur árum og áréttaði hún
stöðu hans sem eins af okkar
fremstu myndlistarmönnum.
Lii^
<*t>
h á f r ð i
R e v k i a v í k
96
Hreinn hlaut sina eldskírn sem
myndlistarmaður innan SÚM þeg-
ar hann sýndi verkið „Komið við
hjá Jóni Gunnari" (1965), brotna
hurö undir áhrifum frá Duchamp
og málaða í anda de Stijl. Þá tók
við skeið ljósmyndaverka þar sem
áberandi var notkun svarthvítra
myndraöa eða para ásamt skrifuð-
um texta en Hreinn var á sama
tíma að nota ljósmyndavélina til
að skrá niður innsetningar sínar í
íslenskt landslag, verk eins og
„Fimm hlið fyrir sunnanvindinn"
(1972).
Að slípa aö
innsta kjarna
Þegar nær dró lokum áttunda
áratugarins fór Hreinn að skapa
ljóðrænar og látlausar samsetn-
ingar, lágmyndir þar sem ólík efni
og ólíkt eðli togaðist á I fágaðri út-
færslu. Ljósmyndir gegndu áfram
mikilvægu hlutverki í verkum
Hreins en inntak þeirra nálgaðist
sífellt meira súrrealisma. Síðustu
sjö árin eða svo hefur svo virst
sem Hreinn sé að slípa grundvall-
arlögmál listar sinnar að innsta
Hreinn Friöfinnsson.
Myndlist
Ólafur J. Engilbertsson
kjarna. Einkennandi hafa verið
bogalínur sem eru gjarnan teikn-
aðar beint á vegg, líkt og bylgja og
öldudalur, eða markaðar lóðrétt
með örfínum málmstrengjum.
Slíka innsetningu eftir Hrein
mátti sjá fyrir nokkrum mánuðum
í Galleríi Ingólfsstræti átta.
Auö örk og
ölduhreyfingar
Á Listahátíð í Reykjavík 1996
hefur Hreinn fengið til afnota sýn-
ingarrými Sólons íslanduss. Rými
þetta hefur þann ókost að þar er í
raun aðeins einn virkur veggur og
hefur þar af leiðandi færri mögu-
leika til beinnar innsetningar en
salur eins og sá aö Ingólfsstræti
átta. En veggurinn á Sóloni ís-
landus er stór og mikill og Hreinn
nýtir sér stærð hans vel og meö-
höndlar hann í raun eins og auöa
pappírsörk. Þannig hefur Hreinn
teiknað íjarvíddarteikningu í end-
urreisnarstíl með stakkató-skygg-
ingum á vegginn. Þar liggur stigi
upp að vegg i dularfullu rými þar
sem tröppur ganga á milli hæða og
mynd af konu hangir í rjáfri. í
kvenmyndinni eru einu bogalínur
myndarinnar. Við hlið teikningar-
innar eru þrjár auðar pappírsark-
ir með áteiknaðri bylgju og öldu-
dal. Beggja vegna eru hvitar viftur
sem feykja örkunum frá veggnum
og skapa ölduhreyfingu út í rýmið.
Verkið er stílhreint-og sniðið að
rýminu eins og Hreins er vandi.
Þar er hann sýnilega að fjalla um
vanda listamannsins gagnvart
hinu ógnvekjandi auða blaði og ef-
laust má þá líkja ölduhreyfingun-
um og viftunum við andagiftina
sem umbreytir auöu og tómu eðli
í sköpun, gullvægan heimspeki-
stein miðalda sem varð til við
samstillingu efna og ærna íhugun.
Því tvennu hefur Hreinn kapp-
kostað að ná á sitt vald. Hins veg-
ar hefði sýningin að mínu mati
verið til muna sterkari ef hinn
helmingur salarins, gluggahlut-
inn, hefði verið virkur hluti sýn-
ingarinnar. Aðstandendur salar-
ins hefðu enn fremur mátt skapa
sýningunni meira svigrúm og losa
t.a.m. innsta horn salarins.
Hreyfanleiki
hryggsúlunnar
Það er skammt
öfganna á milli þegar
listirnar eru annars
vegar. Ekki höfum viö
fyrr barið augum amer-
ískar stálkonur, hingað
komnar fyrir tilstilli H.
Sigurdsson Enter-
prises, þegar drepur
hér niður fæti amerískt
gúmmíkvendi, nefni-
lega dansarinn
Maureen Fleming.
í dansi sínum ■ fer
Maureen Fleming hil
beggja milli klassískrar
hefðar og spuna, milli
austurlenskrar íhugun-
ar og vestrænnar tján-
ingar og siðast en ekki
síst milli nútímadans-
ins í víðum skilningi
og myndlistarlegra
gjörninga. Sjálft inntakið í
þessum margræða dansi er
eins konar jafnvægiskúnst, sjá orð
hennar í skrá: „Ég vil skapa mynd-
ir sem tjá hina hárfínu línu sem að-
skilur fæðingu og dauða, sársauka
og sælu, mann og konu.“ Aukin-
heldur segir Maureen Fleming: „Ég
held að stórkostlegasta listaverkið
sem nokkur maður getur skapað sé
líf hans sjálfs." |_ j
Öll dansrútína hennar sjálfrar er
enda úrvinnsla á atburðum úr eigin
lífi, goðsagnaleg mögnun þeirra og umbreyting í at-
riðum sem minna á launhelgar. Tveir atburðir eru
þar mikilvægastir, undarlegt og lífshættulegt slys sem
hún lenti í í Japan sem barn og nýleg uppgötvun
lækna sem skoðuðu hana og tjáðu henni að í rauninni
ætti hún að vera í hjóla-
stól. Utan um þessa at-
burði kristallast hug-
myndir Maureen Flem-
ing um samspil forlaga
og tilviljana, sársauka og
unaðar og hinnar eigin-
gjörnu og óeigingjörnu
ástar (Eros og Psykke).
Uppásnúningar
Sjálfur dansinn skipt-
ist niður í sjö samtengd
atriði með tónlist (Hart,
Glass, Satoh, Gorecki og
Tsjajkovskíj), auk þess
sem textar eru lesnir eða
birtast á textaskjá til
hliðar við sviðið. Ofur
hægar hreyfingar lista-
konunnar og nekt árétta
hið launhelga eða
,ritúalska“ þátt sýningar-
innar, þar sem hún leggur
á sig ómældar líkamsþraut-
ir og uppásnúninga til að þjóna
markmiði sínu - eða guði sínum -
og skapar um leið eins konar
hreyfiskúlptúra.
Öli atriðin eru sterk, en þó mis-
jafnlega. Stundum freistast maður
til að velta fyrir sér hvar mörkin
liggja milli liðamótalausrar leikfimi
og listrænnar tjáningar, en oftast gef-
ur maður sig á vald þeirri sefjun sem
óneitanlega fylgir mörgum - atrið-
anna. Síðasta atriðið, þaródían um „Svanavatnið", er
þó eins konar stílbrot, þótt fyndið sé.
Maureen Fleming, 2. og 4. júní
Loftkastalinn
Listahátíð 1996
Maureen Fleming.
Dans
Aðalsteinn Ingólfsson