Dagblaðið Vísir - DV - 30.09.1996, Blaðsíða 19

MÁNUDAGUR 30. SEPTEMBER 1996
19
Sjálfvirka tilkynningakerfiö er einfalt í notkun. DV-mynd Pjetur
Lengi í þróun
„Þessi lausn hefur verið lengi í
þróun,“ segir Hallgrimur Einarsson
hjá DNG sjóvélum. „Hún byggist á
því að það er notuð fleiri en ein leið
til að koma gögnum frá skipi til
lands. Hægt er að taka við boðum
hvort sem þau koma í gegnum
gervihnetti eða í gegnum VHF fjar-
skiptakerfi sem er notað þegar skip
eru innan við 50 mílur frá landi.
Það nýtist smábátaflotanum," segir
Hallgrímur.
Lítið landstöðvakerfi hefur þegar
verið sett upp og þjónar það haf-
svæðinu kringum Reykjanes og
austur af Vestmannaeyjum. Kerfið
virkar þannig að í bátum eða skip-
um er talstöð og GPS tæki. Tækin
eru forrituð til að senda staðsetn-
ingar á ákveðnum tíma en þau geta
lika nýst til annarra gagnaflutn-
inga. „Þessi tæki eru lokuð og sjálf-
virk en á þeim er neyðarhnappur og
ef ýtt er á hann berast neyðarboð til
lands og annarra skipa í nágrenn-
inu. Þau innihalda síðustu staðsetn-
ingu skipsins sem er í neyð. Ef ekk-
ert heyrist frá skipinu innan ákveð-
ins tíma sendir landstöðin út slík
neyðarboð," segir Hallgrímur. Fjar-
skiptakerfið er sett upp í samvinnu
við breska fyrirtækið Racal Survey
en unnið er að markaðssetningu
þess erlendis.
Landstöð sem tekur á móti gervi-
hnattaboðum frá skipum fyrir utan
50 mílur hefur líka verið sett upp.
Hallgrímur segir að líklega sé
mögulegt að uppfæra staðsetningu
skipa sem nota gervihnetti á flmm
við heyra enn oftar frá skipum og
bátum en það og það verður mögu-
legt með þessari nýju tækni,“ segir
Páll Ægir. Þriðji kosturinn sem Páll
Ægir nefnir er að kerfið er einfalt í
notkun. „Á skjánum hefur hvert
skip sitt einkenni og þar má sjá
stefnu þess og hraða. Það má líka
minnka og stækka hafsvæðið sem
fylgst er með. Það sést um leið ef
skip eða bátur lendir í vandræðum
og þá bregst kerfið strax við. Ef
lengri tími en 15 mínútur líður frá
því að boð heyrast frá skipi þá fer
allt kerfið í gang og skip í nágrenn-
inu fá neyðarboð þar sem gefin er
upp síðasta staðsetning skipsins í
vandræðum. Enn fremur fáum við
það strax upp á skjáinn hjá okkur,“
segir Páil Ægir. í fjórða lagi er mik-
ilvægt að gera sér grein fyrir því að
kerfið auðveldar mjög samhæfingu
björgunaraðgerða, hvort sem það er
vegna hamfara í landi eða skip-
skaða. Við treystum mjög á fiski-
skipaflotann til björgunai og leitar.
Þaö er því mikili kostur að geta séð
nákvæmlega hvar skipin eru þegar
skipskaðar verða. Það sýndi sig líka
þegar snjóflóðin féllu á Vestfjörðum
að það er mikilvægt að vita hvar
fiskiskipaflotinn er staddur ef flytja
þarf björgunarmenn með aðstoð
hans. Kerfið er því bylting i örygg-
ismálum fyrir sjómenn og lands-
menn alla.“
Þrjátíu ára reynsla
Páll Ægir segir að sérstaklega
þurfi að fylgjast með smábátum.
„Þeim hefur fjölgað mikið og sækja
___ Sjálfvirk tilkynningaskylda:
111 öryggis
fyrir sæfarendur
- bylting í björgunarmálum, segir Páll Ægir Pét-
ursson, deildarstjóri björgunardeildar SVFÍ
Slysavarnafélag íslands er nú
samstarfi við DNG sjóvélar á Akur-
eyri um þróun, uppsetningu og
kynningu á sjálfvirku tilkynningar-
kerfi. Kerfið er byggt á hugbúnaði
sem upphaflega var þróaður í Há-
skóla Islands. Fyrirtækið Stefia hef-
ur þróað hugbúnaðinn áfram en þar
starfa menn sem hófu vinnuna við
hugbúnaðinn á níunda áratugnum.
Hann hefur verið þróaður áfram
með það í huga að það sé opið fyrir
hvaða fiarskiptaleið sem er. Til-
raunakeyrslan á kerfinu er nýhafin
og mun hún standa yfir í um hálft
ár. Ef allt fer að óskum og kerfið
verður samþykkt verður það tilbúið
til notkunar árið 1999. Þá geta öll ís-
lensk skip nýtt sér kerfið hvort sem
þau eru á veiðum lengst norður í
Smugu eða upp við landsteina.
mínútna fresti. „Hvað varðar
smærri bátana sem sækja skemmra
út á haf og nota hitt fiarskiptakerfið
verður hægt að uppfæra staðsetn-
ingu þeirra á fimm sekúndna fresti
ef þess þarf,“ segir Hallgrímur.
Fyrst og
fremst öryggiskerfi
Að sögn Páls Ægis Péturssonar,
deildarstjóra björgunardeildar
Slysavamafélags íslands, hefur
opna tilkynningarkerfið marga
kosti. „Það er hægt að velja þá sam-
skiptaleið sem hentar best í hvert
skipti. Annar kostur er að mögulegt
verður fá merki frá skipum á 15
minútna fresti en ekki tvisvar á sól-
arhring. Þegar óveður geisa viljum
Haukur Bergmann, vaktmaöur hjá tilkynningaskyldunni (sitjandi), og Páll Ægir Pálsson, deildarstjóri björgunardeild-
ar Slysavarnafélags íslands, viö sjálfvirku tilkynningaskylduna. Hún er bylting í björgunarmálum íslendinga, aö mati
Páls Ægis.
lengra út en áður,“ segir Páll Ægir.
„Við höfum alltaf haft mikla trú á
háskólakerfinu síðan farið var að
prófa það á fyrri hluta níunda ára-
tugarins og ekki verður annað sagt
en að samstarf okkar og DNG sjó-
véla hafi gengið mjög vel. Þeir hafa
tekið öllum okkar ábendingum
mjög vel enda vita þeir að við höf-
um sinnt þessum málum í næstum
því þrjá áratugi.
Framtíðaráform okkar eru þau að
það komist á sjálfvirk tilkynninga-
skylda, til öryggis fyrir sæfarendur.
Kerfið sem á að setja upp nú er fyrst
og fremst öryggiskerfi. Þegar til-
kynningaskyldan var sett upp árið
1968 var það að undirlagi sjómanna
enda höfum við átt afar gott sam-
starf við þá. Það er því ekki við
öðru að búast en sjómenn taki þessu
nýja kerfi vel. Ég hef heyrt í
nokkrum sjómönnum og þeir hafa
verið spenntir fyrir þessu eins og
þeir hafa verið spenntir fyrir til-
kynningaskyldunni áður,“ segir
Páll Ægir. -JHÞ
TOPPGÆÐI A BOTNVERÐI
Glettilega gott verð frá framleiðanda gerir okkur kleift að bjóða þér hágæða sjónvarp, nánast
á verksmiðjuverði. Reynslan hefur leitt í Ijós að betra er að vera fyrri til í svona tilfellum.
Litosjánvarp
• Islenskt textavarp
• rullkomin fjarslýring
• Black Line - svartur myndlampi
• 40w Nicam Stereo hljómgæöí
• Persónulegt minni á lil, birtu og hljóði
• Allar aðQerðir hirtast á skjá
• Sjálfvirk stöövaleitun
•Svefnrofil5-120mín.
• Tengi fyrir auka háialara
• Hevrnatólstengi
• 40 stöðva minni
• 2 Scart-tengi
XS»r
m KE LSTE F
sýnilegir yfirburðakostir

Ath:
Síðasta sending seldist
upp á fimm dögum!
Tilboðsverð
Kr. 59.9DU stgr.
Fulltverð kr.69.900 stgr.

Umboösmenn um land alltVtSIURLAND: Hljómsfa Akranesí Kauglélag BmgUnga, Borgamesi. Blómslurvellir. Hellissaná Euðni Hallgiimsson. Enrndarfirði VISIFIRBIR: Rafbúð Jónasar Hrs. Patrekslirði. Póllinn. Isafirði. NDHBURIAND: II Sleingrimsfiarðar. Hólmavik.
IFVHúnvetninga Hvammstanga II Húnvetninga. Blönduúsi Skagfirðingabúð. Sauðárkróki UA. Dalvik. Hliómver.Akureyn Öryggí. Húsavik. Urð. Raufarhöln.AUSIUfltAND: (f Héraðsbúa. Egilsstöðum (fVopnliriinga,Vognafirði. (F Héraðsbúa. Seyöisfirði (f Fáskrúðsfjarðar.
Fáskrúðsfirði. KASK. Djúnavogi (ASK. Höfn Homatirði SUOURLAND: (F Amesinga .HvnlsvellL MosfelL Hellu. Heimslækni. Selfossi. Raúiörás. Selfossi. (f Amesinga. Silfossi. Rás. Porlákshöln Brimnes, Vestmannaeyjum. REYKJANES: Rafborg. Erindavlk. Ralmæni. Halnarfiröi.