Dagblaðið Vísir - DV - 11.02.1997, Side 7

ÞRIÐJUDAGUR 11. FEBRÚAR 1997
7
Fréttir
Tryggvi Þór Herbertsson, forstjóri hagfræðistofnunar Háskólans:
Það þarf að hækka
grunnlaun í landinu
- en jafnframt að auka launamuninn með því að hækka laun menntaðs fólks
Tryggvi Þór Herbertsson, for-
stjóri hagfræðistoftiunar Háskólans,
flutti erindi um helgina sem vakið
hefur mikla athygli. Hann heldur
því fram að auka þurfi launamun-
inn hér á landi. Hann segir líka að
grunnlaun í landinu þurfi að hækka
Auka þarf landsframleiösluna
„Það sem verkalýðshreyfíngin er
að beijast fyrir er að við fáum sam-
bærilegar tekjur og i öðrum lönd-
um. Undanfarin 20 ár hafa laim sem
hlutfall af landsframleiðslunni verið
í kringum 65 prósent. Þetta hlutfall
er mjög stöðugt, eins og í öðrum
löndum, og ekki ástæða til að ætla
að það breytist. Ef við viljum fá
hærri laun verðum við að auka
landsframleiðsluna á mann til jafns
við það sem er i þeim löndum sem
við viljum miða okkur við. Til þess
að ná þessu markmiði verðum við
að hafa meiri hagvöxt á mann
héma en í viðmiðunarlöndunum
þangað til við erum búin að ná
þeim,“ segir Tryggvi Þór.
Mannauöurinn
Hann bendir á að hagvöxtur sé
samsettur af fjármagni, vélum og
tækjum sem við notum til að fram-
leiða með og af mannauðnum. Ef
hægt er að auka mannauðinn, sem
hann telur skynsamlegast upp á að
minnka sveiflumar í landsfram-
leiðslunni, er hægt að auka hagvöxt-
inn. Það borgi sig því að byggja upp
mannauðinn.
„Menntun er mannauður. Mennt-
un er fjárfesting í þekkingu sem ein-
staklingurinn getur selt. Mannauð-
urinn er því sú þekking sem gerir
einstaklingnum kleift að selja krafta
sína dýrar en ella. Einstaklingurinn
menntar sig til að auka líkumar á
hærri ævitekjum og er því bara fjár-
festing í mannauði,“ segir Tryggvi
Þór.
Menntun borgar sig ekki
Hann hefur skoðað hverjar séu
tímatekjur eftir menntun sam-
kvæmt upplýsingum frá Félagsvís-
indastoftum. Þar kemur í ljós að
maður með stúdentspróf er með 736
krónur á tímann að meðaltali en
maður með BA-nám úr háskóla með
732 krónur á tímann að meðaltali.
„Svona vel er nú menntunin met-
in á íslandi. Út frá þessu og vissum
forsendum og fræðum get ég reikn-
að út arðsemi menntunar. Þá kemur
í Ijós að þjóðhagsleg arðsemi mennt-
unar er neikvæð fyrir allar tegund-
ir menntunar nema stúdentspróf
fyrir karla og BS-nám fyrir konur.
Hér er um meðaltal að ræða. Þá
spyr maður, hver er afleiðing of lít-
illar arðsemi menntimar. Svarið er
að mannauðurinn rýmar vegna
þess að skynsamur einstaklingur
kýs að mennta sig ekki, eða vinna
erlendis þar sem hærri laun eru
greidd að námi loknu. Þá minnkar
hagvöxturinn hjá okkur í kjölfarið
og það verður erfiðara að ná mark-
miðinu sem við lögðum af stað með
í upphafi, að jaftia landsframleiðslu
á mann hér á landi við viðmiðunar-
löndin og að launin verði sambæri-
leg. Og þá spyr ég hvað við getum
gert til að snúa þessu við. Ég tel að
það eigi að hækka launin hjá
Þaö hefur veriö nóg aö gera hjá loönusjómönnum undanfarna daga enda
veiðin góö. Hér eru þeir Víðir Pálsson og Gunnlaugur Ólafsson á Berki NK-
122 en skipiö var á veiöum nokkrar mflur sunnan viö Stokkseyri.
DV-mynd Hjörtur Sig.
Loðnuaflinn yfir
620 þúsund tonn
DV, Akuieyri:
Heildarloðnuveiðin á vertíðinni
er orðin ríflega 620 þúsund tonn og
á þá eftir að veiða rétt tæplega 600
þúsund tonn af útgeftium loðnu-
kvóta samkvæmt upplýsingum frá
Samtökum fiskvinnslustöðva.
Veðurfar hefur gert mönnum
erfitt fýrir um veiðar undanfarna
daga en mikið virðist vera af loðnu
á miðunum við suðausturhom
landsins og skipin verið að fá þar
mjög góð köst þegar hægt hefur ver-
ið að kasta.
Segja má að loðnu sé nú landað í
höfnum allt umhverfis landið. Frá
áramótum nam heildarveiðin í gær
146 þúsund tonnum og hafði mestu
verið landað á Eskifirði eða 25.556
tonnum, á Seyðisfirði 22.113 tonnum
og í Neskaupstað 19.610 tonnum. -gk
menntuðu fólki miðað við laun
þeirra sem eru bara með almenna
grunnskólamenntun. Það þarf að
hækka þau mismunandi mikið eftir
tegund menntunar. Það þarf sem sé
að auka launamuninn. Meö þessu er
ég ekki aö segja að það eigi ekki að
hækka grunnlaunin. Við ætlum að
auka landsframleiðslu á mann til
þess að grunnlaunin hækki líka.
Það hækka öll laun við aukna lands-
framleiðslu en laun menntaðs fólks
eiga að hækka mest,“ segir Tryggvi
Þór Herbertsson.
-S.dór
-heimilistæki
standa undir
nafni!
MiiHÍtugrill
Kíiffivcl
Gufustraujárn
Straujárn
Baðvog 200g
Handþeytari
Eldhúsvog
Umboðsmenn:
Reykjavfk: Hagkaup. Byggt & Búið, Kringlunni.Magasín. BYKO. Vesturland: Málningarþjónustan Akranesi, Kf.Borgfirðinga, Borgamesi. Blómsturvellir,
Hellissandi. Guðni E. Hallgrímsson, Grundarfirði.Versun Einars Stefánssonar, Búðardal. Heimahomið, Stykkishólmi. Vestflrðlr: Geirseyrarbúðin, Patreksfiröi.
Rafverk.Bolungarvík.Straumur.ísafirði. Norðurland: Kf. Steingrímsfjaröar, Hólmavík. Kf. V-Hún.,Hvammstanga. Kf. Húnvetninga, Blönduósi.
Skagfiröingabúð.Sauðárkróki.KEA, byggingavörur, Lónsbakka, Akureyri. KEA.Dalvík. KEA Siglufirði. Kf. Þingeyinga, Húsavík. Urð, Raufarhöfn. Lónið, Þórshöfn.
Austurland: Sveinn Guömundsson.Egilsstöðum. Verslunin Vík, Neskaupsstaö. Kf. Fáskrúösfirðinga, Fáskrúösfiröi. KASK Höfn. Suðurland: Mosfell, Hellu.
Arvirkinn, Selfossi. Rás, Þoriákshöfn. Brimnes.Vestmannaeyjum. Reykjanes: Stapafell, Keflavík. Rafborg.Grindavík. Fjarðarkaup, Hafnarfirði.
-fetiframar