Dagblaðið Vísir - DV - 11.10.1997, Page 16

16
LAUGARDAGUR 11. OKTÓBER 1997 JL^"V
viðtal
Það mátti
ekki
tæpara
standa
- segir bjargvætturinn og fyrrum
fréttamaðurinn, Bjarni Vestmann
Eins og kemur fram í viðtalinu
við Helga Má þá lítur hann á
Bjama Vestmann, sendiráðsrit-
ara íslands í Stokkhólmi, sem
sinn bjargvætt fyrir að hafa tek-
ið af skarið og hringt á sjúkrabíl.
Annars væri hann líklega ekki
til frásagnar í dag. Við slógum á
þráðinn til Bjama í vikunni, þar
sem hann var reyndar staddur í
Helsinki, og fengum hann til aö
segja okkur frá atvikinu.
„Þetta var á fyrsta degi heim-
sóknarinnar, réttara sagt um
morguninn, skömmu áður en
Ólafur Ragnar og Ahtisaari hitt-
ust. Ég var samferða fréttamönn-
unum í rútu að forsetahöllinni.
Við biðum fyrst í viðbyggingu
við forsetahöllina. Þá var Helgi
orðinn frekar slappur, sagðist
finna til í maganum og fyrir
brjóstinu. Hann lagðist út af en
var aldeilis ekki á því að leita
læknis. Hann beið á meðan við
fómm út að mynda móttökuat-
höfnina. Þegar við komum inn
aftur hafði honum lítiö skánað
en vildi fara aftur upp á hótel. Ég
og Sigurbjörg Ámadóttir, ffétta-
ritari Útvarpsins, töldum hann á
að leita læknis og taka leigubíl.
Síöan fórum við úr salnum sem
Helgi hafði lagst út af, að mót-
tökuherbergi í forsetahöllinni. Á
leiðinni sagði ég við Sigurbjörgu
að réttast væri fyrir mig að snúa
við og hringja eftir sjúkrabíl,
þetta gæti veriö alvar-
legt. Eins og Helgi iýsti
þessu gat þetta verið
heiftarlegt magasár
eða hjartaáfall. Ég
fór til baka og lét
hringja eftir
sjúkrabíl en hafði
ekkert samráð um
það við Helga. Það
komu tveir bílar í
skyndi meö sex
manna liði. Þeir
vom drjúga stund að
stumra yfir honum
áður en þeir fóru
með hann á sjúkra-
hús. Hann sagði mér
eftir á að þeir hefðu
þurft að losa um
blóðtappa viö
hjartaö. Það
mátti
því
varla tæpara standa. Ég fylgdi
Helga síðan á sjúkrahúsið. Ég
hefði ekki viljað hugsa þá hugs-
un til enda hefðum við ekki
hringt á sjúkrabíl,“ sagði Bjami.
Rann hlóðið til
skyldunnar
Hann var á sjúkrahúsinu á
meðan Helga var komið undir
læknishendur og hann lagður
inn á gjörgæsludeild. Þegar allt
virtist vera í lagi fór Bjami aftur
til sinna starfa í kringum forseta-
heimsóknina. Hafði hann séð til
þess um morguninn að finnski
tökumaðurinn, sem var með
Helga, tæki myndir af móttökuat-
höfninni og útvegaði honum ís-
lenskumælandi Finna til að
vinna efni fyrir fréttastofu Sjón-
varps ásamt Sigurbjörgu frétta-
ritara. Þama rann Bjama blóöið
til skyldunnar þvi eins og marg-
ir eflaust muna var hann þar
fréttamaður fyrir nokkrum áram
áður en hann réðst til starfa í ís-
lensku utanríkisþjónustunni.
„Ég hafði svo sem um nóg ann-
að að hugsa en Sjónvarpið, mátti
náttúrulega ekki missa af mót-
tökuathöfninni," sagði Bjarni og
er greinilegt að það örlar enn
svolítið á fréttamanninum í hon-
um. Bjami hefur verið síðastliö-
in tvö ár i Stokkhólmi. Þar áður
var hann í rúm þrjú ár hjá
utanríkisráöuneytinu
hér heiraa.
-bjb
Bjarni Vest-
mann bjarg-
vættur Helga
Más frétta-
manns.
^ DV-mynd
‘ GVA
^ Helgi Már Arthurssor
Oundirbúinn
hnippti
Uppi varð fótur og fit á háskóla-
sjúkrahúsinu í Helsinki í lok ágúst sl.
þegar hringt var frá forsetahöllinni
við upphaf heimsóknar Ólafs Ragnars
Grímssonar forseta til stallbróður
síns, Matti Ahtisaari, og beðið um
neyðarbíl. Líklegt þótti að jafhvel
Matti eða annað fyrirmenni hefði
hnigið niður og því vora sendir tveir
sjúkrabílar, frekar en einn, ásamt
þremur læknum. En það var ekki
hinn þéttvaxni Finnlandsforseti sem
hneig niður heldur fréttamaður frá ís-
landi, Helgi Már Arthursson á Sjón-
varpinu og áður Stöð 2. Hann fékk
hjartaáfall nokkrum minútum áður
en Ólafur Ragnar átti að heilsa Matti
fyrir framan höllina. Hefði ekki verið
fýrir forsjálni nærstaddra, sem
hringdu í tæka tíð eftir hjálp, væri
Helgi Már líklega ekki til frásagnar
mn þetta atvik í dag. Bjargvættur
hans er Bjami Vestmann, sendiráðs-
ritari í Svíþjóö og fyrrum fréttamað-
ur. Hans frásögn getum við lesið ann-
ars staðar í opnunni, einkum frá því
hvemig þetta bar að. Einnig veitti Sig-
urbjörg Ámadóttir, fréttaritari RÚV í
Finnlandi, ómetanlega aðstoð.
Helgi Már er kominn heim frá
Finnlandi, nýlega búinn að fara í
hjartaþræðingu og svokallaða krans-
æðavíkkun á hjartadeild Landsspítal-
ans og er óðum að ná sér. Þegar helg-
arblaðiö heimsótti hann í vesturbæ-
inn í vikunni var það orðið ljóst að
hann færi á næstunni i nokkurra
vikna endurhæfingu á Reykjalundi.
Hann beiö spenntur eftir þeim tíma
en fyrir mann á besta aldri eins og
Helga Má, 46 ára, sem aldrei hefúr
kennt sér meins, er þetta auðvitað
gríðarlegt áfall. Fjölskyldumann með
tvö lítil böm, 1 og 3 ára. Hans saga er
þó ekkert einsdæmi. Fjölmargir hafa
fengið hjartaáfall án þess að við þá
hafi verið tekin viðtöl. Helgi Már er
hins vegar einn af heimilisvinum
landsmanna og okkur finnst við
„eiga“ pínulitið í honum! Einnig er
það þörf áminning fyrir kyrrsetufólk í
miklum álagsstörfúm að heyra hvaö
Helgi Már hefur að segja.
Mátti vinda jakkafötin
Helgi Már segist ekki hafa fundið
fyrir neinum óþægindum fyrr en allt
í einu í forsetahöllinni. Þetta hefði
byrjað sem örlítill verkur. Fyrst hefði
hann haldið að væri eitthvað að í
maganum. Síðan hefði þrýstingur á
bijóstholinu aukist smátt og smátt
þar til eins og nokkur hundrað kílóa
þungi væri ofan á honum. Svitinn
hefði perlast út á honum, svo mikið
að það hefði mátt vinda jakkafótin.
Hann hefði nánast staðið í svitapolh
af sjálfum sér.
Það að hvorki fleiri né færri en þrír
læknar hefðu komið með sjúkrabílun-
um skýrir Helgi Már fyrst og fremst
út á staðsetninguna. Því hefði það ver-
ið lán í óláni að hann skyldi fá hjarta-
áfall í forsetahöllinni en td.ekki úti á
götum Helsinkiborgar.
Rnnar hjartveik þjóð
„Svo var ég auðvitað heppinn að
Bjami skyldi ekki gefa sig. Að hafa vit
fýrir mér og kalla á hjálp. Einnig má
segja að ég hafi verið heppinn að því
leyti að Finnar era mjög hjartveik
þjóð. Þeir era flinkir að eiga viö
hjartasjúkdóma og ég fékk mjög fina
þjónustu á sjúkrahúsinu.“
Helgi Már telur að hann hafi verið
hætt kominn þegar sjúkrabílamir
komu. Við það að missa meðvitund og
í rauninni við dauðans dyr. 1 staðinn
fyrir að skella sér beint á sjúkrahús
hefðu læknamir byijað meðhöndlun
strax á staðnum, sett í æð og gefið sér
morfin.
„Þetta vora greinilega flinkir menn
og vanir. Það kom sér einnig vel að
hafa Sigurbjörgu á staðnum upp á
tungumálið. Finnar tala eiginlega
ekki annað en finnsku, læknamir
gátu lítið tjáð sig á sænsku eða
ensku.“
Hvorki staðurné stund
Helgi Már segist í upphafi ekki vilj-
að trúað því að hann væri að fá
hjartaáfall. Það væri bara hvorki stað-
ur né stund til þess, forsetamir að
fara að hittast og það yrði auðvitað að
ná myndum af því. Forsetaheimsókn-
in mætti ekki fara í uppnám út af ein-
um „vesælum" blaðamanni frá ís-
landi. Hann segist heldur ekki hafa
veriö undir þetta búinn og reyndar
geti það enginn fuUffískur maður.
„Ég hef aldrei kennt mér meins og
var ekki alveg undir það búinn að
dauðinn hnippti svona í mig. Hafði
ekki fundið fyrir neinu um morgun-
inn, álagið var ekkert meira í heim-
sókninni en gengur og gerist í starf-
inu. Þetta kemur bara einn, tveir og
þrír.“
Fékk ráðherraheimsókn
Helgi Már lá sextán daga á háskóla-
sjúkrahúsinu í Helsinki, þar af fyrstu
þijá dagana á gjörgæsludeild. Hann
segir dvölina hafa veriö góöa nema
hvað tungumálaörðugleikar hefðu
gert vart við sig. Skeyti og blóm bár-
ust til hans og hann fékk óvæntar
heimsóknir.
„Ég held að fólki í kringum forseta-
heimsóknina hafi brugðið. Hjartaáfall
var auðvitað ekki á dagskránni. Ólaf-
ur Ragnar sendi mér kveðjur og Guð-
rún Katrín sendi blómin sem hún
hafði fengið frá Finnum. Finnska ut-
anríkisráðuneytið sendi mér einnig
blóm. Á öðrum degi sjúkralegunnar
vakna ég upp að kvöldlagi. Stendur þá
Halldór Ásgrímsson við rúmið. Mætt-
ur til að heilsa upp á mig. Þetta var
mjög hugulsamt af honum og öðrum
sem sýndu mér þama hlýhug,“ segir
Helgi Már.
í staðinn fyrír Jeltsín!
Fréttin um hjartaáfallið var fljót að
berast út. Hann segir símann ekki
hafa stoppað um leið og hann var
kominn á gjörgæsludeildina. Starfs-
fólk hefði líklega haldið að hann væri
ákaflega merkilegur maður!
„Sigurbjörg gantaðist með það að
ég hefði komið á deildina í staðinn
fyrir Borís Jeltsín. Það stóð víst til á
sínum tima að leggja karlinn þama
inn þegar gera átti hjartaaðgerðina á
honum,“ segir Helgi Már og bætir við
að hjúkrunarkona hefði reynt að
„peppa“ sig upp með því að segja að
hún hefði frekar átt von á Ahtisaari
frá forsetahöllinni en ungum manni
eins og honum!
Hætti að reykja fyrír árí
Aðspurður segir hann margar
hugsanir hafa flogið um hugann á
meðan þessu öllu stóð í Finnlandi.
Hræðslan hefði þó meira komið eftir
á, hugsunin um það aö dauðinn hefði
drepið á dyr. Hann hefði mikið hugs-
aö um framtíð fjölskyldunnar og ekki
síst veriö hræddur við að eitthvað
þessu líkt gæti gerst aftur. Hjartaáfall
hefði verið svo ijarlægt. Það væri
bara eitthvað sem kæmi fyrir aðra,
þrátt fyrir aö fréttamenn tilheyrðu
áhættusömustu starfsstéttunum á að
„pumpan“ gæfi sig.
„Auðvitað skipti það máli að mað-
ur var á löngum ferli búinn að vinna
óreglulegan vinnutíma, borða mis-
jafhan mat, hreyfa sig htið sem ekkert
og reykja. Hætti því reyndar fyrfr
Helgi Már ásamt börnum þeirra Sigríðar Árnadóttur fréttamanns, Gunnari
Arthuri, 3 ára, og Elínu Þóru, 1 árs. Fyrir á Helgi Már tvær dætur.
DV-myndir Brynjar Gauti