Dagblaðið Vísir - DV - 16.01.1998, Blaðsíða 11

FÖSTUDAGUR 16. JANÚAR 1998
ennmgu
í
>
>
>
>
>
>
>
k
f
>
>
>
>
>
>
)
)
)
i
\
)
►
)
Nútímahús
þurfa nútímalist
Sævar Karl hefur opnaö nýtt myndlistargall-
erí í hvelfingunni undir nýju klæðaversluninni
sinni við Bankastræti í Reykjavík. Fyrsti mynd-
listarmaðurinn sem sýnir þar er Jón Óskar.
Þetta er í annað skipti sem Sævar kemur upp
aðstöðu til að bjóða myndlistarmönnum, og
minnast margir með söknuði fallega hornher-
bergisins á gamla staðnum við hornið á Ingólfs-
stræti. Hvað rekur verslunarmann og klæð-
skera til að sinna
myndlist svona
höfðinglega?
„Ég byrjaði á
þessu fyrir átta
árum,“ segir
Sævar Karl. „Við
höfðum ekkert
notað þetta her-
bergi inn af búð-
inni en datt loks í
hug að bjóða
listamönnum að
koma og sýna
þar. Ég hafði haft
listamenn í
minni þjónustu
sem útstillingar-
meistara og ráð-
gjafa um útlit
búðarinnar og
þeir sýndu hug-
myndinni áhuga.
Þetta tókst ágæt-
lega. Margir litu
inn á sýningar
sem ætluðu bara
að kaupa sér föt
og höfðu jafnvel
aldrei farið á
myndlistarsýn-
ingar áður, og
svo komu menn
óvart inn i búð sem voru á leiðina á sýningu.
Fyrirtækið varð miklu líflegra fyrir bragðið.
Þessari blöndu vildi ég halda þó að við flyttum
á nýjan stað.“
- Hvernig velurðu listamenn og sýningar?
„Þeir sem sýndu hjá mér fyrst voru Helgi
Þorgils Friðjónsson, Kristinn Harðarson og
Eggert Pétursson og þeir settu strax ákveðinn
stimpil á fyrirtækið - þetta byrjaði svo flott. Eft-
ir það sóttu fleiri um að fá að sýna en rúm var
fyrir og við gáum valið úr fólk með ákveðinn
standard, bæði nýliða og þroskaða listamenn.
Ég hef gaman af að skoða sýningar á nýjum að-
föngum á listasöfnunum núna því flestir lista-
mannanna hafa sýnt hjá okkur. En þetta var lít-
ið gallerí og flestir sem sýndu þar voru að und-
irbúa stærri sýningar."
- En nú ertu kominn með miklu stærri sal -
breytist starfsemin við það?
„Ég veit það ekki vel. Við erum búin að bóka
árið en ég veit ekki hvað fólk ætlar að gera. Við

Sævar Karl - vill aðeins þaö besta í myndlistargalleríiö sitt nýja. í kringum hann eru myndir Jóns Óskars.
DV-mynd Pjetur
bókuðum alltaf með góðum fyrirvara svo að
fólk gæti búið til sýningar beint inn í salinn, og
við vonum að sýningamar hér verði eins vand-
aðar og í homherberginu.
Salurinn hér er stærri og gefur tækifæri til
að sýna mun stærri verk en sá gamli. Við höf-
um líka möguleika á að hafa tvær sýningar í
einu því rýmið hér fyrir framan rúmar vel
minni sýningar."
- Hvað fmnst þér um íslenskt listalíf í sam-
tímanum?
„Ég tek bara þátt í því - með því að bjóða upp
á þennan sal og með því að selja falleg fot - því
fólk verður að klæða sig vel áður en það fer að
skoða listaverk!"
- Eigum við góða listamenn?
„Já, það finnst mér. Það myndast nokkurs
konar pottur héma milli heimsálfanna og það
örvar listalífið. En myndlistin er ekki eins mik-
ið í umræðunni og tónlistin og leiklistin, það
vantar skörulegan gangrýnanda til að vekja
fólk til umhugsun-
ar, benda á hvað
er gott og hvað
slæmt - að hans
áliti auðvitað, þvi
allt eru þetta
skoðanir einstak-
linga.“
- Hefur gengið
vel að selja verk á
sýningum hjá
ykkur?
„Það er mjög
mismunandi,
enda hafa sýning-
arnar sjálfar verið
fjölbreytilegar.
Stundum hafa
verið innsetning-
ar og hljóðlista-
verk sem ekki er
einfalt að selja.“
- Var peninga-
geymsla þarna
ofan í hvelfmg-
unni?
„Já - þarna
vom bankahólf
Samvinnubank-
ans og þar inn af
voru fjárhirslur
bankans! Von-
andi hefur um-
hverfið góð áhrif á söluna á listaverkunum. í
öllum þessum nýju húsum í þessum stóm nýju
hverfum hljóta að vera ótal glæsilegir veggir
sem kalla á myndverk. Nútímahús þurfa nú-
tímalist. Menn eiga ekki bara að eiga verðbréf
ofan í skúffu, þeir eiga að safna fallegum hlut-
um í kringum sig. Veikleiki minn eru falleg
listaverk búin til af skapandi huga, og mér
finnst gaman að hafa þau í kringum mig og
kynna viðskiptavinum mínum þessi áhugaefni
mín. Ég held að ég hafi smitað marga af áhug-
anum.“
IMenn sem eru loðnir um lófana munu
kannast hér við bakhlið 5000 króna seöils-
ins. Þar sést Ragnheiður Jónsdóttir bisk-
upsfrú eins og teiknarinn hugsar sér hana
sitja meö námsmeyjum sfnum og skoða
altarisklæöiö sem hún gaf Laufáskirkju
áriö 1694.
„Bekkina gerði
gullhlaðsey"
Á sunnudaginn kl. 17 heldur Elsa
E. Guðjónsson, fyrrverandi deildar-
stjóri við Þjóðminjasafn íslands, fyr-
irlestur í Hallgrímskirkju sem hún
nefnir „Bekkina gerði gullhlaðsey".
Þar segir hún frá hannyrðamennt á
íslandi á 17. öld, einkum með tilliti
til heimilda og varðveittra gripa úr
i Hólastifti.
í Elsa fjallar meöal annars um
hannyrðir Elínar dóttur Þorláks
i Skúlasonar biskups og Ragnheiðar
Jónsdóttur biskupsfrúar og sýnir lit-
skyggnur. Fyrirlesturinn er á vegum
Listvinafélags Hallgrímskirkju og er
öllum heimill ókeypis aðgangur.
Heimspeki
fyrir ungt fólk
Mál og menning hefur gefið út
s bókina Heimspeki eftir Martin
Levander. Þar er farið skipulega yfir
heimspekisöguna en með stöðugum
5 vísunum til samtímans og tenging-
um við hann. Hér er
fjallaö um mörg hug-
tök sem menn slá um
sig með í samtíman-
um og gott er að fá
fróðleik um, til
| dæmis efnis-
hyggju, siðfræði,
ofurmenniskenn-
ingu Nietzsches,
tilvistarspeki, kven-
hyggju og jafnvel er minnst
það umdeilda dýr „póst- módernis-
mann“.
| Bókin er prýdd fjölmörgum lit-
prentuðum myndum af listaverkum
auk ljósmynda. Þröstur Ásmundsson
a og Aðalheiður Steingrímsdóttir
þýddu hana.
Gerrit og Ingveldur Ýr
aftur
yrði þessi
perla á vegi manns.
Þetta var íslenskt. Svo tært og
hljómfagurt, fomt en þó nýtt. Undrafag-
urt. Og nú á hljómdiski ásamt öðra góðu
verki, Requiem eða Sálumessu.
Þá er ekki er minni fengur að útgáfu
þriðja verksins á diskinum, Óttusöngv-
um á vori, sem er stórt og fjölbreytt
verk. Þar er tónsett auk kafla úr hefð-
bundnum latneskum messutextum mjög
fallegt ljóð eftir Matthías Johannessen,
Sólhjartarljóð. Upphafsorð þess - Sól eg
sá - eru skemmtilega að því er virðist i
mótsögn við þaö tíðabænanafn sem
verkið ber, Matins in Spring. En ekki
hér. Hér bíða menn þess að vori að íjós-
ið ríki allan sólarhringinn. Og hvergi er
fógnuðurinn meiri en nyrst á norður-
hveli þegar sigur birtunnar yfir myrkrinu virð-
ist ætla að verða alger og ljósið sigrar jafnvel
þessar kyrru stundir eftir miðnætti þegar óttu-
bænin fer fram.
Mótettukórnum, Hljómeyki, einsöngvurum,
hljóðfæraleikurum og stjómendum, Tónverka-
miðstöðinni og öllum öðrum sem að útgáfu
þessa hljómdisks unnu er óhætt að óska til
hamingju.
Hljómplötur
Sigfríður Bjömsdóttir
Og hvemig fangar tónlist sannleik-
ann? Með því að hafa vandlega valinn
kjarna úr djúpi ógrynnis skapandi Nordal - hneppti gagnrýnandann í álög.
huga. Með því að hreinsa þann
kjama af öllu hjómi, allri tilgerð og öllu því
sem ekki er sannur og órjúfanlegur hluti hans.
Með þvi að slípa hann og vinna þangað til af
stimir. Þegar þannig er farið að þá skin oft i
gegnum verkin sumpart óskiljanlegur einfald-
leiki. Þannig verður hver lína og röðun hend-
inga eins og næstum sjálfgefin, jafnvel sjálf-
skapandi. Því má engu hnika, allar breytingar
em til hins verra. Svo traust em þau bönd sem
binda verkin saman og Atli Ingólfsson talar svo
fallega um í góðri kynningu sinni.
Yfir undirritaða var kastað galdri síðsumars-
kvöld eitt fyrir mörgum árum. Álög sem vonir
standa til að hún verði aldrei leyst úr. Það var
þegar Aldasöngur Jóns Nordals hljómaði senni-
lega í fyrsta skipti í útvarpi. Eftir að hafa
kveikt á útvarpi og greint örfáa tóna af þessu
ókunna verki var ökutækinu snarlega vikið af
vegi og kyrrsett. Önnur erindi þetta kvöld urðu
að bíða, að öðrum kosti gæti svo farið að aldrei
eg
sá
Sól
Það er svo sannarlega bjart yfir ný-
útkomnum geisladiski með trúarlegri
tónlist fyrir kór eftir Jón Nordal.
Bjart í mörgum skilningi. Bjart vegna
þess að fógur trúarjátning ber með
sér birtu til þeirra sem á hlýða. Bjart
vegna þess að þarna ríkir heiðríkja í
stíl. Bjart végna þess að bæði kór og
einsöngshljómur er hreinn og tær.
Bjart vegna þess að með verkunum er
kastað ljósgeislum inn í framtíö ís-
lenskrar tónlistar. En rætur þessarar
birtu er að finna í sannleikanum sem
tekst áð fanga i svo mörgum hending-
um verkanna.
í Kjallaranum
Dagskrá Listaklúbbsins á mánu-
j dagskvöldið heitir „Hiti og ham-
| ingja“. Þá syngur Ingveldur Ýr
j mezzósópran lög eftir Atla Heimi
Sveinsson, Kurt Weil og fleiri; öll
í eru þau um manneskjuna, gleði
hennar og sorgir. Gerrit Schuil leik-
Iur undir hjá Ingveldi.
Dagskráin hefst að venju kl. 20.30.
Rödd í síma
Hádegisleikrit þessarar viku,
spennuleikritið Rödd í síma eftir
Gunnhildi Hrólfsdóttur, verður flutt
í heild kl. 14.30 á
morgun, laugardag, á
rás 1.
Leikritið gerist í
Reykjavík. Morgun
einn þegar Lína og
Anna koma í skólann
hefur verið framiö
innbrot og rænt meðal
SI annars skíðaferðasjóði
skólans. Vinkonurnar Gunnhiidur
ákveða að upplýsa Hrólfsdóttir.
þjófnaðinn en þaö
reynist ekki hættulaust.
Harpa Arnardóttir og Sóleý Elías-
dóttir leika Línu og Önnu og fjöldi
leikara tekur þátt í flutningnum með
þeim. Leikstjóri er Ása Hlín Svav-
arsdóttir.
Umsjón
3 ----------------------
Silja Aðalsteinsdóttir