Dagblaðið Vísir - DV - 12.11.1998, Blaðsíða 18
18
FIMMTUDAGUR 12. NÓVEMBER 1998
Gamlir bílar sem skráðir eru sem nýir rugla neytendur í ríminu:
Kalla á varúð
I viðskiptum
Frá og með síðustu áramótum
var bllaumboðum ekki lengur skylt
að veita upplýsingar um smíðaár
eða framleiðsluár bíla, það sem yfir-
leitt er nefnt árgerð. í stað þess er
miðað við fyrsta skráningardag
bílsins hér á landi. Þetta þýðir að ef
fluttir eru inn bílar sem staðið h£ifa
lengi erlendis við misjöfn skilyrði,
t.d. á hafnarbakka, eru þeir skráðir
sem nýir. Hins vegar ber að fara
varlega gagnvart slíkum bílum.
Óvænt útgjöld vegna viðgerða og
varahluta geta hlotist af kyrrstöð-
unni. Getur kaupandi, sem síðar
verður seljandi, tapað umtalsverðu
fé í viðskiptum með slíka bíla.
Engar sérkröfur
Karl Ragnars, forstjóri
Skráningarstofúnnar, segir
það lengi hafa verið mark-
mið hjá bílgreinasam-
bandinu og umboðun-
um að hætta aldurs-
skráningu bíla, miða
heldur við fyrsta
skráningardag.
„Þegar bílar
eru skráðir hér
samkvæmt
evrópskum
heildargerð-
arviður-
kenning-
um
(Whole
Veichle Type
Approval) er framvís-
að COC-vottorði, samræm-
ingarvottorði. Það er pappir sem
gengur í öllum löndunum og er ein-
göngu tæknilegs eðlis. Framleiðslu-
ár er ekki skráð. Við megum ekki
hafna skráningu ef ekki fylgir fram-
leiðsluár þar sem við megum ekki
gera aukakröfur. Það var meginá-
stæaðn fyrir að reglunum var
breytt hér. Við litum hins vegar svo
á að ekki sé bannaö að skrá fram-
leiðsluár. Ef viðskiptavinur óskar
e r
þá dýr-
ari en
ella. Þegar
þeir síðan
selja bílinn,
t.d. á næsta
ári, getur vænt-
anlegur kaupandi
komist að því að smíða-
ár/árgerð bílsins er 1996.
Hann er ekki nýr og seljand-
inn er vændur um svik. Þar
geta verulegar fjárhæðir fokið
út um gluggann.
Til að losna við slíka uppákomu
getur kaupandi sett umboðinu það
skilyrði fyrir kaupunum að það láti
skrá smíöaárið. Geta þeir einnig
fengið skráð á skoðunarstöðvunum
og bifreiðaskráning skráð síðan
samkvæmt því. Menn geta einnig
hjálpað sér sjáifir og litið á versk-
miðjunúmer bílsins (undir vélar-
hlífinni). Tíundi stafurinn í því
númeri er bókstafur sem segir til
segir að í prinsippinu sé um falinn
galla að ræða ef gamall bíll er seld-
ur sem nýr.
„FÍB hefur hins vegar alltaf verið
á móti þessu. Við lítum á aldurs-
skráningu sem neytendavemd sem
reyndar komi bíiaumboðunum vel
þegar að þvi kemur að bíll verður
endumýjaður. í upplýsingaþjóðfé-
lagi er mjög óeölilegt ef verið er að
halda nauðsynlegum upplýsingum
frá neytendum."
Hann segir mismun á fram-
leiðsluári og skráningardegi gefa
vísbendingu um að bíllinn hafi stað-
ið og kaupandi verði að geta gert
ráðstafanir ef það er tilfellið.
hefði lengi.
Hann sagði diskahemla vera
mjög viðkvæma. Á þá kæmi ryð
sem orsakaði titring við hemlun.
Nýir hemladiskar kosta 3-20 þús-
und, allt eftir tegundum.
Þá safnaðist ryð í vélarhluta og
drif þar sem olían sæti í botninum
og það væri aldrei gott. Finnbogi
sagði pakkdósir ekki eins viðkvæm-
ar og áður. Þær væm úr þolnum
gerviefnum og lækju siður. Þá gæti
óvarið lakk farið illa en margir
frarmleiðendur verðu reyndar lakk-
ið með vaxi.
-hlh
þess þá skráum viö þessar upplýs-
ingar,“ segir Karl.
Ýmis vandræði
Ný aðferð við skráningar bíla get-
ur skapað ýmis vandræði. Ár-
gerð er mjög rótgróðið hug-
tak í öllum bílaviðskipt-
um og veruleg-
ar fjárhæðir
geta verið í
húfi i því
sambandi.
Kaupendur
„nýgömlum"
telja sig vera að
kaupa nýjan bíl,
sem væntanlega
bíl
Ymsir kvillar
Viðmælendur DV sögðu oft til-
fellið að bílar sem hefðu staðið
væm ekki eins góðir og jafngamlir
bílar sem hefði verið ekið. DV bað
Finnboga Eyjólfsson fulltrúa, einn
forsvarsmanna fræðslumiðstöðvar
bílgreina, að tilgreina atriði sem
fólk ætti að hafa í huga ef keyptur
væri bíll sem staðið
um framleiðsluárið í mjög mörgum
tegundum bíla (Sjá graf).
Falinn galli
Runólfur Ólafsson, framkvæmda-
stjóri Félags íslenskra bif-
reiðaeigenda,
Viðskipti með notaða bíla:
Mun öruggari en fyrir fáum árum
- bestu kaupin í góðum bílum sem ekki eru í tísku, segir Pétur í Borgarbílasölunni
Viðskipti með notaða bíla hafa
breyst mikið á örfáum árum. Ný lög
hafa tekið gildi um starfsemi bílasala
og til að hljóta löggildingu sem bíla-
sali þurfa menn að sækja námskeið
og standast próf. Þá þurfa löggiltir
bílasalar að uppfylla ýmis skilyrði
svo sem aö vera fjárhagslega sjálf-
stæðir. Þá verða þeir að tryggja sig og
viðskiptavini sína gegn hugsanlegu
tjóni vegna bílaviðskipta. Enn fremur
eru reglur orðnar skýrar um það
hvaö skal taka fram í kaupsamningi
og afsali. Þá er aðgangur að gögnum,
svo sem bifreiðaskrá og veðbókum,
mun auðveldari en var á árum áður
þegar menn þurftu að endasendast
milli stofnana áður en hægt var að
ganga frá formlegri hlið bílaviðskipta.
Viðskiptin eru því orðin almennt
mun öruggari en þau voru fyrir fáum
árum síðan.
Fjármögnunarhliðin hefur einnig
breyst verulega. Að sögn Péturs
Bjömssonar, eiganda Borgarbílasöl-
unnar, er það nánast alveg úr sögunni
að seljandi bíls láni kaupanda af and-
virði bílsins gegn misöruggum víxl-
um eða skuldabréfum, heldur fær
hann bílinn greiddan upp í topp strax.
Breytingin varð með tilkomu bíla-
lána. Bilaviðskipti ganga nú fyrir sig
i stórum dráttum þannig að bílasalan
annast milligöngu um að útvega bíla-
lán óski kaupandi eftir því. Eftir að
viðkomandi lánafyrirtæki hefur sam-
þykkt kaupandann sem lántaka er
jafnvel hægt að ganga frá láninu á
staðnum og Ijúka viðskiptunum.
Mjög mikið hefur verið flutt inn af
nýjum bílum síðustu mánuði og fram-
boð af notuöum bílum að sama skapi
aukist. Pétur Bjömsson segir að verð
á notuðum bílum hafi lækkað í kjölfar
þessa. En em væntingar þeirra sem
era að selja bílana sína í samræmi við
lögmálið um framboð og eftirspurn?
„Það er afar misjafnt. Það er þó sem
betur fer ekki algilt að menn krefjist
þess sem kalla mætti yfirverð. Flestir
hlusta á rök, auk þess að sjá það í
hendi sér að það er nóg til af bílum,“
sagði Pétur.
Hann sagði að framboðið væri svo
mikið að auðvelt væri að gera góð
kaup í notuðum bílum. Gangverð
væri nokkuð misjafht eftir tegundum.
Sumar væru vinsælli en aðrar og end-
ursöluverð þeirra því hærra. Til væra
á hinn bóginn tegundir sem væru
mjög góðar en ekki í tísku. Þeir sem
eru að leita sér að góðum bíl sem ekki
er ætlunin að selja í bráð ættu að
skyggnast um eftir slíkum tegundum,
séu þeir að leita að bíl til að eiga um
lengri tíma. -SÁ
Pétur Björnsson í Borgarbílasölunni. DV-mynd Pjetur
Uppgjör
Eitt af því sem hafa þarf í huga
þegar fasteignakaup eru gerð er
að ganga úr skugga um að fast-
eignagjöld og vextir á áhvílandi
lánum á eigninni séu gerð upp
við undirritun kaupsamnings. Að
sögn Viðars Böðvarssonar, vara-
formanns Félags fasteignasala,
tilheyrir slík skjalagerö viökom-
andi fasteignasölu við frágang
kaupanna og á því að vera sjálf-
sagt. En það kostar ekkert að
hafa þessi atriði bak við eyrað.
Hitt getur kostað æma fyrirhöfn
og jafnvel fjármuni.
Beðið við
undirritun
Lífiö er ekki tómur saltfiskur
og því er sjálfsagt að fjalla um
fleira en beinhörð viðskipti. Öll
þjónusta kostar reyndar sitt og
óvanir hrökkva skiljanlega við
þegar þeir sjá að það kostar digra
sjóði aö losna viö fasteignina sína
og enn digrari sjóði að kaupa
nýja með nýjum lánum og til-
heyrandi. Það er því vel til fallið
hjá faseignasölum hér í bænum
að brydda upp á nýjungum við
undirritun kaupsamnings. Vitað
er um að minnsta kosti eina sem
býöur upp á bænastund.
Silíkon á kantana
Þessa dagana er auðvelt að
lenda í vandræðum ef bíllinn hef-
ur ekki verið nógu vel búinn und-
ir veturinn. Læsingar geta frosið
aftur og hurðir einnig. Við þessu
er einfalt ráð, að kaupa si-
líkonefni til að smyija á gúmmí-
listana á hurðunum. Gætið þess
að þurrka vætuna vel af listunum
áður en því er smurt á. Einnig er
fáanlegt frostvarnarefni í læsing-
amar. Hvort tveggja fæst á bens-
ínstöðvum. Munið að skilja frost-
vamarefniö í læsingamar ekki
eftir í bílnum. Hann gæti frosið
aftur. Fyrirhyggja getur spai-að
verulegar fjárhæðir og fyrirhöfn.
Vetrarskoðun
á tilboði
Ef færa á bílinn til vetrarskoö-
unar skal bent á að einhverjir
þjónustuaðilar eru með slíka
skoðun á hausttilboði einmitt
þessa dagana. Sjálfsagt er að hafa
það í huga þegar láta á yfírfara
bílinn. Þar getur munað
nokkrum hundrað- og jafnvel
þúsundköllum.
-jss/hlh