Dagblaðið Vísir - DV - 29.04.1999, Blaðsíða 4
4
FIMMTUDAGUR 29. APRIL 1999
Fréttir
sandkorn
Heildarherkostnaöur flokkanna áætlaður 140-160 milljónir króna:
Allt lagt undir
Kosningabaráttan 1999
- áætlaður herkostnaður flokkanna (tölur í milljónum kr.)
45-50
40-45
35-40
20-25
U Y
Aörir
Samfylkingin
Framsóknar-
flokkurinn
Sjáfstæðis-
flokkurinn
Gera má ráð fyrir því að kosninga-
baráttan hafi fram að þessu kostað
Samfylkinguna um 20 milljónir króna.
Samkvæmt heimildum DV áætla þeir
sem standa að baki kosningabaráttu
Samfylkingar að kosningareikningur-
inn muni verða um 45 milljónir
króna. En miðað við umsvifin nú er
búist við því að keyrt verði talsvert
fram úr þessari innanhússáætlun og
lokatalan verði nær 50 milljónum
króna. Þessi áætlaða tala fæst með því
að telja saman auglýsingar Samfylk-
ingarinnar í dagblöðunum og ljós-
vakamiðlunum það sem af er kosn-
ingabaráttunni og meta til verðs önn-
ur umsvif baráttunnar frá því fyrir
páska til þessa dags.
Samkvæmt lauslegri athugun DV
hafa auglýsingar Samfylkingarinnar í
dagblöðum kostað frá því um páskana
um 3 milljónir króna, sjónvarps- og
útvarpsauglýsingar um 5 milljónir,
ráðgjöf og hönnun auglýsinga um 4
milljónir og annar beinn kostnaður,
t.d. vegna prentunar og útgáfu bæk-
linga og plakata, rekstur kosninga-
skrifstofa, kosningaskemmtanir, um-
hverfisauglýsingar, heimasíðugerð
o.s.frv. kostað um 8 milljónir. Saman-
lagt er þetta um 20 milljónir. DV bar
Fréttaljós:
Stefán Ásgrímsson
þessar tölur undir menn sem þekkja
vel til kosninga- og kynningarstarfs
og starfa við kosningabaráttu. Kalt
mat þessara fagmanna er að ofan-
nefndar áætlaðar kostnaðartölur séu
mjög nærri lagi. Það er einnig kalt
mat þessara sömu fagmanna að kosn-
ingabaráttan í heild muni kosta á bil-
inu 125-175 milljónir króna að virðis-
aukaskatti meðtöldum.
270 manns á dag
Hinn mikli kostnaður sem þegar
hefur verið útlagður, hefur ekki skil-
að sér tO baka til Samfylkingarinnar í
auknu fylgi, ef marka má nýjustu
kannanir. Frá því þegar fylgi hennar
var mest, eða í kringum 36%, sam-
kvæmt könnun DV í febrúar, hefur
fylgið fallið í 24% í DV-könnun i síð-
ustu viku og í könnun Félagsvísinda-
stofnunar, sem Morgunblaðið birti,
var fylgið 26,4%. Þegar rýnt er í skoð-
anakannanir frá því að auglýsinga-
herferð Samfylkingarinnar hófst, sést
að Samfylkingin hefur verið að tapa
um 270 stuðningsmönnum á hverjum
degi frá því að febrúarkönnun DV
birtist og þar til könnunin birtist í
síðustu viku.
Þar til í byijun þessarar viku hefur
Samfylkingin auglýst mest af stóru
flokkunum þremur og átt flestar heil-
síðuauglýsingar í dagblöðum. Fram-
sóknarflokkurinn kemur fast á hæla
Samfylkingarinnar, en hefur síðustu
daga verið að sækja mjög í sig veðrið,
sérstaklega í birtingu sjónvarpsaug-
lýsinga. í dag er því mjög líklegt að
Framsóknarflokkurinn sé ört að nálg-
ast Samfylkinguna hvað varðar kynn-
ingarkostnað og annan herkostnað í
kosningabaráttunni.
Hæverskur Sjálfstæðisflokkur
Samkvæmt reynslunni má gera ráð
fyrir því að Sjálfstæðisflokkurinn
herði sig í auglýsingunum á loka-
sprettinum - en hann hefur farið
hægt af stað, mun hægar en Samfylk-
ing og Framsóknarflokkur. í ljósi þess
hins vegar hve vel flokkurinn kemur
út í skoðanakönnunum er óvíst að
þeir menn sem stjórna kosningabar-
áttunni á landsvísu úr höfuðstöðvun-
um í Valhöll sjái stóra ástæðu til að
slá í klárinn og eyða stórfé í auglýs-
ingar og kynningarstarf í síðustu vik-
unni fyrir kosningar. Þannig verði
Sjálfstæðisflokkurinn, stærsti flokk-
urinn, jafnvel ekki með hæsta auglýs-
ingareikninginn að loknum kosning-
unum, heldur þeir flokkar sem mest
eiga á brattann að sækja með að halda
fylgi sínu; Samfylking og Framsókn-
arflokkur.
Auglýsingar Sjálfstæðiflokksins
hafa verið með rólegu yflrbragði og
heilsíðuauglýsingar flokksins í dag-
blöðum, sjónvarps- og útvarpsauglýs-
ingar og önnur kosningaumsvif hans
og einstakra samtaka innan hans og
kjördæmafélaga hafa veriö minni en
hjá Samfylkingu og Framsóknarflokki
fram að þessu. Þegar gengið er eftir
því hjá þessum þremur flokkum
hversu miklu fé þeir áætli að verja til
kosningabaráttunnar þá eru menn
ekki mikið fyrir að gefa upp tölur.
Samkvæmt heimildum blaðsins má
gera ráð fyrir þvi að lokatölurnar hjá
Samfylkingunni verði 50 milljónir
króna og að þar verði keyrt fimm
milljónir eða jafnvel meira fram úr
áðurnefndri 40 milljóna króna áætlun
sem gerð hefur verið en fer dult.
Framsóknarflokkurinn eyðir trúlega
um 40-50 milljónum króna, en í Ijósi
þess lygna sjávar sem Sjálfstæðis-
flokkurinn virðist sigla inn í kosning-
amar er líklegt að kosningareikning-
ur ílokksins verði ekki hærri en 30-40
milljónir.
Sparað eftir megni
Steinþór Heiðarsson, framkvæmda-
stjóri Vinstrihreyfingarinnar - græns
framboðs, sagði við DV að flokkurinn
reiknaði með að nota fimm milljónir í
kosningabaráttuna og áætlaði að fara
alls ekki yfir 10 milljóna markið í
heildarkostnaði yfir allt landið. Hjá
Frjálslynda flokknum gera menn ráð
fyrir því að eyða ekki meiru en fimm
milljónum. Aðrir flokkar sem bjóða
fram eru Kristilegi lýðræðisflokkur-
inn, Húmanistallokkurinn og Anar-
kistar og gera má ráð fyrir því að
kostnaður þeirra samanlagt verði 4-8
milljónir. Samkvæmt þessum gróft
áætluðu tölum má gera ráð fyrir því
að heildarkostnaður þeirra flokka
sem bjóða fram í vor losi 130 milljón-
ir. Miðað við hvað búið er að eyða
þegar og að lokavika kosningabarátt-
unnar er framundan gæti heildar-
reikningurinn hækkað verulega, ef
baráttan harðnar frá því sem nú er.
Þetta gæti sveiflast á hvom veginn
sem er, þannig að lokatalan verður
líklega á bilinu 125-175 milljónir.
Gallup á íslandi hefur fylgst með
auglýsingum framboðanna fyrir kosn-
ingarnar og skráir jafnharðan inn í
tölvuforrit birtingar auglýsinga flokk-
anna í blöðum, sjónvarpi og útvarpi.
Skráður er fjöldi dálksentimetra og
tímalengd auglýsinga í ljósvakafjöl-
miðlum og keyrt saman við verð á
dálksentimetrum og sekúndum.
Þannig fæst nákvæmt yfirlit yfir út-
lagðan kostnað flokkanna. Starfsmað-
ur Gallup sem annast þetta verk sagði
við DV að ekki væru enn tiltækar upp-
lýsingar um hversu miklu flokkamir
hefðu hver um sig varið í birtingu
auglýsinga, en samantekt um það yrði
aðgengileg eftir kosningar. -SÁ
Hvar er Jóhanna?
Samfylkingin þykir hafa
glutrað niður fylgi sínu á
skemmri tíma og af meiri
snerpu en algengt er með
stjórnmálaflokka. Þessi
bræðingm- vinstri flokka var
kominn með 36 prósenta
fylgi eftir prófkjör í Reykja-
vík og á Reykjanesi - stóð að
kalla jafhfætis Sjálfstæðis-
flokkum samkvæmt skoð-
anakönnunum. Síðan hefur
heldur snúist á ógæfuhliö-
ina. Hið eina sem stenst ein-
hvem jöfnuð í slíku fylgis-
tapi er fylgi Þjóðvalca fyrir
síðustu þingkosningar. Sá
flokkur var samkvæmt skoð-
anakönnunum kominn með
um fjóröung fylgis en tapaði
því snyrtilega niður, endaði
með þrjá þingmenn og hvarf
inn í krataflokkinn.
Fæðingarhríðir Samfylk-
ingarinnar voru erfiðar. Kratamir voru nokk-
uð einhuga en tilraunin klauf Alþýðubandalag-
ið í herðar niður og Kvennalistann líka, þótt
þar væri raunar ekki mikið að kljúfa. Þessi
fylking vinstri manna virtist vart eiga sér til-
verurétt fyrr en niðurstaða prófkjörsins i
Reykjavík lá fyrir. Þar kom Jóhanna Sigurðar-
dóttir, sá og sigraði. Aðrir prófkjörsmenn
komust ekki með tærnar þar sem hún hafði
hælana. Hennar tími var loksins kominn.
En Adam, eöa Eva, var ekki lengi i paradís.
Jóhanna hefur um dagana stigið á allmargar
tær, einkum tær flokkssystkina sinna. Frægt
var hversu kærleikar voru litlir með henni og
Jóni Baldvin þegar hann var formaður og hún
varaformaður Alþýðuflokksins. Sighvatur
Björgvinsson, sem tók við formennsku flokks-
ins af Jóni, virðist hafa tekið upp þykkju for-
vera sins. Eftir glæstan prófkjörssigur Jóhönnu
áttu flestir von á því að hún tæki að sér leið-
togahlutverk Samfylkingarinnar. Fólkið sjálft
hafði valið. Svo var þó alls ekki. Sighvatur tók
af skarið meðan Jóhanna var enn i sigur-
vímunni og útnefndi Margréti Frímannsdóttur,
formann leifa Alþýðubandalagsins, sem tals-
mann Samfylkingarinnar.
Sighvatur vissi sem var að hann átti ekki
séns og Margrét varð að vonum glöð. Hún til-
kynnti meðal annars að hún væri forsætisráð-
herraefni Samfylkingainnar. Jóhönnu var
sparkað af sviðinu. Síðan hefur lítt til hennar
spurst.
Þetta sjá og vita kjósendur, enda hafa þeir
snúið sér annað. Það hefur verið reiknað út að
Samfylkingin hafi tapað tuttugu þúsund kjós-
endum á tveimur mánuðum og tapi fieirum
nema gripið verði til örþrifaráða. Það er aðeins
rúm vika til kosninga og ráðin orðin dýr.
Fátt virðist geta bjargað þessari stjórnmála-
hreyfmgu, annað en að forystan átti sig um síð-
ir og fari að vilja fjöldans. Fólkið vildi Jóhömiu
á oddinn en fékk ekki. Nú dugar ekki annað en
Sighvatur stígi fram og kalli Jóhönnu til bjarg-
ar, fái hana til að leiða hjörðina á lokaspretti
kosningabaráttunnar.
Ella er ekki bara tími Jóhönnu liðinn heldur
Samfylkingarinnar allrar.
Dagfari
Heilsíða
Tóbaksvamamefnd var með
þverpólitíska heilsíðuauglýsingu í
gær með mynd af fjórum kvenkyns
frambjóðendum. Þetta eru þær Jó-
hanna Sigurðardóttir, Samfylking-
unni í Reykjavík, Siv
Friðleifsdóttir,
Framsóknarflokkn-
um á Reykjanesi,
Þorgerður
Gunnnarsdóttir,
Sjálfstæðisflokkn-
um á Reykjanesi,
og Þuríður Back-
man, frambjóð-
andi Vinstrihreyfingarinn-
ar - græns ffamboðs á Austurlandi
og varaþingmaður Hjörleifs Gutt-
ormssonar. Auglýsingin er góðra
gjalda verð, mikO ósköp. En sumir
árvökulir menn vildu hms vegar
meina að þar sein nefnd Þuríður sit-
ur einmitt í Tóbaksvarnarnefnd hafi
hún séð sér leik á borði og komist í
heilsíöuagulýsingu eins og hinar....
Efnileg dóttir
Þó litlar lilcur séu á að Frjálslyndi
flokkurinn nái manni inn á þing
telja margir líklegt
að hann muni skfija
eftir sig spor á
stjómmálasviðinu.
Það spor felst þó
ekki í málefnum,
heldur einum
frambjóðanda
flokksins. Sá er
dóttir foringjans
sjálfs, Sverris Hermanns-
sonar, og skipar þriðja sætið í
Reykjavík. Hún heitir Margrét
Sverrisdóttir, þykir sköruleg og
málefnaleg og hafa erft hæfileika
fóður síns til að koma sérlega vel
fyrir sig orði. Líklegt er talið að
fleiri en einn flokkur kunni að falast
eftir liðveislu hennar í framboðum
framtíðarinnar, enda er Margrét
meðal margra ungra efniskvenna
sem hafa komið fram á sjónarsviðið
í þessari kosningabaráttu....
Siv
Hljótt héfur verið um skondna
uppákomu sem varð meðal þing-
manna sem áttu að
koma fram í þætti
RÚV tfi styrktar
Rauðu fiöðrinni fyrir
nokkra. Tveir þing-
menn voru frá
hveiju framboði og
áttu að deila sér
niður á skemmtiat-
riði. Sagan segir
að þegar til kom hafi orðið
nokkurt írafár i hópi þingmann-
anna, sér í lagi hinna karlkyns.
Þeim hafi fundist skemmtiatriðin
vera fyrir neðan virðingu sína. Það
var að lokum Siv Friðleifsdóttir
sem lempaði málið og fékk kynsyst-
ur sínar til að fallast á að taka þátt í
að mála listaverk, sem síðan var selt
fyrir háa fjárhæð. Segir að karlarnir
í hópnum, þar á meðal Geir H.
Haarde og Óssur Skai-phéðinsson
hafi verið sendir heim....
Farðu heimr Jón
Kosningabaráttan stendur nú sem
hæst og frambjóðendur beijast hart
fyrir þingstólunum og
láta höggin ríða hver
á öðrum. Á fram-
boðsfundi á Blöndu-
ósi tókust þeir hart
á, mágamir Hjálm-
ar Jónsson, al-
þingismaður sjálf-
stæðismanna, og
Jón Bjamason,
skólastjóri á Hólum og leiðtogi
Vinstrihreyfingarinnar - græns
framboös í Norðurlandskjördæmi
vestra. Svo fór að Hjálmari var nóg
boðið og kvað tfi Jóns þessa ábend-
ingu sem hægt er að syngja undir
Hólastemmu:
Það er ekki séleg sjón
að sjá þig hér á rölti.
Farðu heim að Hólum, Jón
og hættu þessu brölti.
Umsjón Haukur L. Hauksson
Netfang: sandkorn @ff. is