Dagblaðið Vísir - DV - 15.07.1999, Blaðsíða 11

JDV" FIMMTUDAGUR 15. JÚLÍ1999
enning
Kynjaskógur orðanna
íslenskt tríó heillar
íslenska tríóið, þau Nína Margrét Grímsdótt-
ir píanóleikari, Sigurbjörn Bemharðsson fiðlu-
leikari og Sigurður Bjarki Gunnarsson sellóleik-
ari (á mynd), lék á tónleikum í Seattle og
Vancouver, Kanada í maí sl. í tengslum við tón-
listarhátíð sem nefnist Mostly Nordic. Þann 26.
maí skrifaði tónlistargagnrýnandi dagblaðsins
Seattle Post-Intelligencer, Philippa Kiraly, já-
1 tónleika tríósins í Nordic
Heritage Museum: „íslenska
tríóið, sem stoöiað var fyrir
aðeins einu ári síðan, hefur
nú þegar tileinkað sér þann
tón, tækni og vönduð vinnu-
brögð sem prýðir atvinnu-
fólki í tónlistarheiminum í
dag...flutningur íslenska
tríósins á e-moll tríói Svein-
bjöms Sveinbjömssonar
var heillandi og dró skýrt
fram ljóðrænt inntak verks-
ins og fallegar laglín-
ur...sannfærandi flutningur
Sigurbjöms og Sigurðar
Bjarka á dúói Jóns Nordals
fýrir fiðlu og selló einkennd-
ist af hámákvæmri tónstöðu og mildi.“ Loks
nefnir gagnrýnandinn að lokaverkið, h-dúi- tríó
eftir Brahms, hafl verið frábær endapunktur á
tónleikunum. í fréttabréfi Íslensk-kanadíska
klúbbsins í British Columbia er einnig farið
fógrum orðum um frammistöðu tríósins, sagt að
! það hafai „heillað áheyrendur."
Næsta vetur mun tríóið koma víða fram í
Bandarikjunum og Kanada, m.a. í New York,
Washington, Milwaukee og Winnipeg.
Listahátíð í Lónkoti
Á sumrin virðist
megnið af íslensku
menningarlifi færast
úr borginni og út á
landsbyggðina, sem
er kannski ágæt þró-
un. Á laugardaginn
stendur Ólafur Jóns-
son í Lónkoti í
Skagafírði fyrir eins
dags listahátið í
miklu tjaldi sem
hann hefur reist í
túnfætinum hjá sér og hefst hún kl. 13.30. Þar
flytur Þorsteinn Gauti Sigurðsson píanóleikari
klassísk pianóverk, rithöfundamir Thor Vil-
hjálmsson, Einar Kárason og Einar Már Guð-
mundsson lesa upp úr verkum sínum, Jóhann
Már Jóhannsson (“Konnari") syngur við undir-
leik og djasstríó Ólafs Stephensen slær botninn
í dagskrána. Allt um kring em síðan höggmynd-
ir eftir Pál Guðmundsson frá Húsafelli (á
mynd), og verður hægt að berja þær augum það
sem efth' lifir sumars.
frostið leikur
hljómlaus stef
á slaghörpu
vindsins
stök fuglsrödd
í fjörunni (15)
I öðmm hluta er ástin í aðalhlutverki.
Bæði ástin sem er eilíf og sigrar allt en
einnig er ort um óhjákvæmilega fylgifiska
ástarinnar; óttann og efann. Ljóðin í þessum
hluta eru djúp og einlæg og uppfull af heit-
um og innilegum ástríðum sem rata rakleið-
is inn í hjarta lesandans. í næstsiðasta ljóði
bókarinnar, Harka vetrar, er fjaflað um
horfna eða deyjandi ást en þar er mannleg-
um tilfmningum ofið saman við fyrirbæri
náttúmnnar á einlægan og myndrænan hátt.
Eflaust finna margir endurhljóm af orðuip
skáldsins í eigin minningum en ljóðinu lýk-
ur á þennan hátt:
Bókmenntir
Sigríður Albertsdóttir
á nöktum greinum
trés
sem skýldi
skammlífu tali
hanga slitur
hálffrosinna
orða
sem aldrei
vom
sögð (25)
Galdrar ástarinnar
Þriðji hlutinn hefur að geyma almennar
hugleiðingar skáldsins um lífið og tilveruna,
dásemdir hennar og lífs-
nautnir en einnig hættu
og gildrur. í fyrsta og
öðra ljóði þessa hluta er
ljóðmælandi bjartsýnn
og kátur og tekur til í
lífi sinu af atorku og
hugrekki: þetta er dag-
urinn/til að viðra/slitna
drauma/rofm heit segir
í ljóðinu GóöviórUM).
Og ljóðmælandinn tek-
ur gömul orð og út-
þvæld og feykir þeim/út
í fjarskann/þar sem eng-
inn/spyr/um efndir. í
öðrum ljóðum tekur
treginn völdin og óttinn
við að hrasa og missa
það góða sem lífið býður
upp á en þessi hluti endar
aftur á bjartsýnisnótum í
ljóðinu Á grískri strönd.
Þar upplifir ljóðmælandi
sig í fuflkomnu samræmi
við lífið og náttúrana sem
réttir honum bik-
ar/barmafullan/af söng
(44).
í fjórða hluta yrkir höf-
undur stuttan ljóðabálk
sem ber yfirskriftina Okkar
á milli. Bálkinum er skipt upp í fjögur ljóö
sem öll fjalla um það brothætta fyrirbæri,
ást. Og þetta em heitar og magnaðar ástir en
um leið ótrúlega eldfimar. Spennan magnast
frá ljóði eitt til fjögur. í fyrsta ljóöinu segir:
okkar á milli/þil/úr þunnum
málmi/óróa/efa. í ljóði tvö eru galdrar ástar-
innar og ástríðurnar við lýði en í ljóði 3 hef-
ur eitthvaö mikið brostið og í lokalínum
fjórða ljóðsins er efinn allsráðandi: okkar á
milli/gróinn vígvöllur/liöins tíma/grafar-
þögn/rofin/af óvœntumlskothvellv.lskæruliö-
ar efans/á sveimi.
Síðasti hlutinn er sérstaklega vel upp
byggður. Myndmálið hittir beint í mark og
tflfmningarnar sem hér birtast em tærar og
ómengaðar. Reyndar má segja það sama um
hvert einasta ljóð þessarar bókar en öll eru
þau heilsteypt, vönduð og grípandi. Enn
kemur Arthúr Björgvin á óvart!
Okkar á milli
Arthúr Björgvin
Mál og menning 1999
Arthúr Björgvin Bollason er
mörgum að góðu kunnur. Hann
er höfundur fjölda útvarps- og
sjónvarpsþátta og hefur auk
þess samið bækur, bæði á ís-
lensku og þýsku. Og nú hefur
hann bætt enn einni fjöðrinni í
hatt sinn með fyrstu ljóðabók
sinni Okkar á milli.
Bókrnni skiptir höfundur í 4
hluta. í fyrsta hluta era aðallega
dregnar upp beinar myndir þar
sem undmm náttúrunnar er
stillt upp framar mannanna
verkum. Þetta eru kyrrlátar,
undurfagrar og oft rómantískar
náttúrumyndir þar sem höfund-
ur beitir persónugervingum af
innsæi og hugnæmi. Það er
ekki einungis hin óspillta nátt-
úra íslands sem höfundur sér
ástæðu til að kveða um óð held-
ur fær borgin einnig sinn
skammt, fegurð Vatnsmýrinnar
að vetri og galdur Ægissíðunn-
ar um nótt:
himinninn
strýkur rökkurmjúkum
fiðluboga
yfir titrandi
ljósastrengi borgar
Arthúr Björgvin Bollason.
Mose Allison - „ern eftir aldri“.
Það er mikið um að vera í djasslifi Lundúna-
borgar þótt það sé miðsumar og sólin vermi okk-
ur næstum úr hófi fram. Tuttugu til þrjátíu stiga
hiti upp á hvem dag. Við rétt misstum af A1 Jar-
reau sem var með tónleika í Barbican og uppselt
var á tónleikaröð víbrafónsleikarans Rons Ayers
i djassklúbbi Ronnie Scotts. En það er alltaf von
í stórborginni og viti menn; Mose Allison var
gestur PizzaExpress djassklúbbsins í heila viku
og þangað var steðjað umsvifalaust. Við fórum
nokkur saman í fólksbíl frá Oxford til að hlýða á
meistarann sem nú er sjötíu og
tveggja ára gamall og ekki er að
sjá að aldurinn hái honum.
Merkilegt hvað tónlistariðkun
virðist halda mönnum ungleg-
um. ______________
Tónlist Allisons er eins konar
blanda af delta-blús frá Mississippi og sérkenni-
legri píanósveiflu sem minnir dálitið á Theloni-
us Monk. Hann syngur lika þótt ekki myndu all-
ir kalla útkomuna söng því að í raun er karlinn
afar raddlítill. Samt hefur söngstíll hans, laga- og
textasmíðar haft heilmikil áhrif. Sá kunni ljúf-
lingur breskra tónlistarunnenda, Georgie Fame,
er einn þeirra og hefur aldrei leynt aðdáun sinni
Við blúsjaðarinn
á tónleikum hjá Mose Allison
inum J.J. Soul.
Ingvi Þór Kormáksson
á Allison fremur en aðdáun-
inni á Hoagy Carmichael og
ötuflega kynnt tónlist beggja
í gegnum tíðina. Um hvorug-
an þeirra gömlu er hægt að
segja að raddfegurð hafi ein-
kennt þá en G.F. bætir nú úr
því sjálfur. Þess má geta að
ahnar aðdáandi kallsins,
Van Morrison, gerði ásamt
Fame og bandaríska píanist-
anum Ben Sidran ekki alls
fyrir löngu geislaplötuna
„Tell Me Something“ þar
sem eingöngu vora flutt lög
eftir Mose. Sidran heldur því
reyndar fram að hann (Mose) sé William
Faulkner djassins.
Tregafull ballaða í moll
Söngvar Mose Allisons byggjast yfirleitt á
stuttum blúskenndum laglinum með óvæntum
hljómainnskotum og textamir eru fullir af kimni
og lífsspeki og ekki er laust við sjálfhæðni þegar
hann syngur um ýmsar uppákomur sem hljóta
að vera teknar úr eigin lífi. „Því
meira sem maður eignast því
rneira er hætt við að maður
tapi“, „Ég var alveg sáttur við að
heimsendir yrði. Þetta var hvort
____________ eð er orðið hálffúlt." „Hugurinn
er farinn í frí en munnurinn
vinnur sleitulaust". - Núorðið virðist líf hans
einkennast meira en áður af æðruleysi og hann
segist bara „smæla framan i heiminn" líkt og
Megas á sínum tíma.
Inn á milli frumsömdu laganna mátti heyra
nokkrar perlur; „Since I Fell for You“, „Ain’t Got
Nothing but the Blues“og „Seventh Son“ eftir
Willie Dixon sem ég hélt að væri eftir Allison,
Mose Allison ásamt þriðja mesta aðdá-
anda sínum í Bretaveldi (á eftir Georgie
Fame og Van Morrison), tónlistarmann-
DV-mynd IÞK
svo lengi hefur hann
haft það á efnisskrá
sinni. Og svolítið sem
kom á óvart: „You’re
My Sunshine” flutt
sem tregafufl ballaða í
moll og átti lítið sam-
eiginlegt með hressi-
lega rútubilasöngnum
sem allir þekkja. Af
hans eigin lögum má
nefna minnisstæða út-
gáfu af „The Foolkifl-
er“, „Ever Since the
World Ended” og
„Getting’There”.
Suðurríkjahrynjandi
Með Aflison léku þetta laugardagskvöld (11.
júli) heimamennimir Roy Babbington á kontra-
bassa, hinn frábæri gítarleikari, Jim Mullen, og
trommarinn Mark Taylor, smekklegur og vel
heima í New Orleans og Suðurríkja-hrynjand-
inni sem mörg lögin era gegnsýrð af. Píanóleik-
ur Allisons er svo alveg sérkapituli. Þótt lög
hans séu öll á blúsjaðrinum, ef ekki hreinrækt-
uð blúslög, er hann merkilega fjarri blúsnum í
sólóum sínum. Heyra má nótnarunur sem nálg-
ast að vera atónal og spilaborgir breyttra hljóma
sem risa og hníga eins og ölduföll.
Hann spjallaði ekkert við áheyrendur á mifli
laga enda segja textamir liklega aflt sem segja
þarf en kynnti þau lög sem ekki vom eftir hann
sjálfan. Svo var þetta búið og ekið aftur til
Öxnafurðu eftir að þriðji mesti aðdáandi meist-
arans á Bretlandseyjum, tónlistarmaðurinn J.J.
Soul, sem hérlendis bjó um árabil, hafði átt stutt
samtal við kappann og skilað kveðju frá Islend-
ingum.
Antíkaríur í Kristskirkju
Og áfram með tónlistar-
viðburði. Ung sópransöng-
kona, Sigurlaug S. Knud-
sen (á mynd), heldur ein-
söngstónleika í Krists-
kirkju, Landakoti laugar-
daginn 17. júlí kl. 16. Und-
irleik annast Úlrik Óla-
son, orgelleikari og söng-
stjóri kirkjunnar. Efnis-
skrá söngkonunnar er bæði metnaðarfull og
óvenjuleg, a.m.k. hér á landi, því hún hyggst
einvörðungu syngja óratóríur og óperaaríur eft-
ir Vivaldi, svo og þekktar italalskai' antíkarím'
þar sem reynir veralega á sveigjanleika raddar-
innar. Era þetta jafnframt síðustu tónleikar Sig-
urlaugar hér á landi í bili, því í næsta mánuði
heldur hún til framhaldsnáms við Northem Col-
lege of Music í Manchester.
Miles á dagskrá
Nú er í tísku að spila
jass með sögulegum for-
merkjum. Nokkrir
ágætir hljóðfæraleikar-
ar hafa verið að setja
saman og spila „Bru-
beck-dagskrá“ og/eða
„Coltrane-dagskrá” og
nú er röðin komin að
Miles kallinum Davis (á
mynd). í kvöld kl. 21 munu þeir Matthías Hem-
stock, Kjartan Valdemarsson, Siguröur Flosa-
son, Jóel Pálsson og Tómas R. Einarsson halda
tónleika í Kafffleikhúsinu þar sem á efnisskrá
verða einvörðungu lög hljóðrituð af Miles Davis
á áranum 1951-54, en upp úr því tímabili varð
til einn frægasti kvintett jassögunnar.
Umsjón
Aðalsteinn Ingólfsson