Dagblaðið Vísir - DV - 29.07.1999, Blaðsíða 13

13
FIMMTUDAGUR 29. JÚLÍ 1999
Fliigvölluirinn, Grjóta-
þorpið og klámbúllur
„Borgarstjórinn í Reykjavík virðist hafa tapað áttum,“ segir greinarhöf-
undur m.a. - Borgarstjóri, Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, ásamt fyrrv. borg-
arstjóra, Árna Sigfússyni.
Síðustu vikur hefur
það orðið deginum ljós-
ara að það angrar ekki
borgarstjórann hvort
íbúunum líkar betur
eða verr það sem látið
er yfír þá ganga i hvers
konar óþægindum. Sú
ósvífni er með ólíkind-
um sem á sér stað gagn-
vart íbúum landsins
sem eru að sligast und-
ir erlendu skuldafargi
að efna sífellt til meiri
og þyngri skuldaþyrði
af hálfu hins opinbera.
Það er líka hreinn
fjandskapur gegn íbú-
unum á höfuðborgar-
svæðinu og umhverf-
inu, þær tiUögur sem uppi hafa
verið í málefnum Reykjavíkurflug-
vallar og ganga út á að sóa mikl-
um fjármunum í að endurbyggja
flugvöll í Vatnsmýrinni.
Frá Reykjavík til Keflavíkur
Það er að visu búið að fjarlægja
fáránlegustu tillögurnar um að
byggja sjóflugvöll við borgina en
ein álíka vitlaus tillaga og óút-
reiknanleg er enn þá á borðinu og
sýnist borgarstjóri henni hlynntur
þótt vitað sé um andstöðu borgar-
búa vegna hættunnar, mikils há-
vaðaáreitis og mengunar, auk þess
sem áætlað er að flugvöllurinn í
Vatnsmýrinni víki eftir nokkur ár.
Borgarstjóri hefur látið kvartan-
ir þeirra sem mest verða fyrir
óþægindum sem
vind um eyru þjóta
og er hávaði frá
kennslu- og æfinga-
flugi orðinn
martröð fyrir fjölda
fólks sem kvíðir
góðu veðri því þá
keyrir um þverbak.
Keflavíkurflugvöll-
ur er til og hann á
að nýta. Fjármun-
um er betur varið í
tvöföldun Reykja-
nesbrautar eða yfír-
byggða jámbraut
en til viðgerðar á
Reykjavíkurflug-
velli þvi í honum er
engin framtíð en
hann heftir gott og dýrt landrými
frá skynsamlegri notkun. - Hvorki
borgarstjóri né aðrir sem kosnir
hafa verið af fólkinu em að vinna
fyrir horgarbúa í þessu máli.
Vaxandi vandamál f borginni
Nú er líka klámbúllurekstur
orðinn vaxandi vandamál í höfuð-
borginni. Valdamenn Reykjavíkur
hafa látið ýmsa embættismenn í
borginni og
þrönga hags-
munahópa hafa
sitt fram í vernd
á þessum stöð-
um, líkt og á sér
stað í flugvallar-
málinu.
Drykkjukrár og
íbúðahverfi eiga
engan veginn
samleið og það
ætti þó borgar-
stjóri að íhuga nú þegar því vin-
sældir hans dvína óðum.
Samfylking jafnaðarmanna ætti
einnig að skoða þetta með glataðar
vinsældir foringjaefnis og gera þá
undantekningu að hugsa áður en
teknar eru mikilvægar ákvarðan-
ir. Það eitt að leyfa drykkjukrár og
nektarbúllu inni í íbúðahverfi er
ámælisvert, séu íbúamir á móti
því. Og angri þær sem fyrir eru
fólkið á að taka af þeim stöðum
leyfið og loka þeim. Duglegir og
tillitssamir einstaklingar finna
betri leiðir til Qáröflunar en þær
sem valda samborgurum þeirra
vandræðum og sóða út borgina.
Og á ég þá ekki einungis við götur
og garða.
íbúar Grjótaþorps hafa mátt
þola það að hafa ekki svefnfrið í
húsum sínum fyrir gestum hverfi-
skráa og því til viðbótar óþrifnað-
inum sem af þeim leiðir. Borgar-
stjóri sem túlkar lögreglusam-
þykkt Reykjavíkur um svefnfrið
öðruvísi en almenningur hefur
leitt beiðni íbúanna um úrbætur
hjá sér og virðist engu líkara en
hagsmunir kráareigenda vegi
þyngra.
Borgarstjóri tapar áttum
Borgarstjórinn í Reykjavík virð-
ist hafa tapað áttum. í flugvallar-
málinu er hann röngum megin við
hagsmuni borgarbúa í nútíð og
framtíð og eins gagnvart drykkju-
krám. Það sem er verra er þó að
klámbúllur alls staðar í heiminum
hafa verið undanfari vændis og
fikniefna sem setja sífeilt ljótari
svip á Reykjavík. „Listrænt klám“
er nýtt nafn á ógeðfelldum sýning-
um þar sem karlar setja ekki síður
ofan en konur.
Óheppni landsmanna í vali
ráðamanna hefur varað í nokkur
ár. Af misskilningi setur þjóðin
besta fólkið hjá, eða að klíkur
brugga launráð og stjaka við vin-
um fólksins, líkt og gert var við
drengskaparmanninn Áma Sigfús-
son sem var óhræddur við sann-
leikann. Hann fór ekki í kringum
hann eins og Helga Hjörvar, for-
seta borgarstjómar, tókst svo vel í
umboði horgarstjórans.
Albert Jensen
Kjallarinn
Albert Jensen
trésmiður
„Borgarstjóri sem túlkar lög-
reglusamþykkt Reykjavíkur um
svefnfrið öðruvísi en almenning-
ur hefur leitt beiðni íbúanna um
úrbætur hjá sér og virðist engu
líkara en hagsmunir kráareig-
enda vegi þyngra.“
Lækningamáttur konfekts
Hefurðu hugleitt hvílíka trölla-
trú islensk alþýða hefur á lækning-
armætti konfekts? Kannski hefur
þú aldrei leitt hugann að því, en ég
fullyrði að þessa trú megi sanna
með vísindalegum rannsóknum.
Með vísindalegu úrtaki mætti t.d.
rannsaka hvað það er sem alþýðan
ber í sjúklinga á Sjúkrahúsi
Reykjavíkur. Það er óþarfi að gera
kannanir á fleiri stöðum. Einn spít-
ali nægir til að sanna þessa þjóðtrú
á konfektmolum.
Hugrenningatengsl um-
búðahönnuða
Lengi vel voru konfektmolar í
umbúðum með fógrum myndum
af íslensku landslagi eins og frá
Þingvöllum eða Herðubreið. Þess-
ar myndir eru dálítið villandi sem
konfektauglýsingar en ágætar fyr-
ir fjallalamb. Sjálfkrafa sér maður
fyrir sér lömb í haga en að maður
sjái súkkulaðimola hangandi á
birkigreinum í lágvöxnu kjarri er
af og frá. En svona eru hugrenn-
ingatengsl umbúðahönnuða óút-
reiknanleg og óskiljanleg manni
með meðalgreind.
Annars má hugsa sér að mynd-
irnar eigi að vekja hjá innilokuð-
um sjúklingum minningar um
frískt Sallaloft. Það þykir allavega
ekki lengur læknisráð að lofta svo
rækilega út að
sjúklingar fái
kvef og lungna-
bólgu að ég tali
nú ekki um þá að-
ferð að keyra alla
í rúmum sínum
út undir bert loft
mn miðjan vetur
til að ferskt fjalla-
loftið eða suðaust-
anrokið beint af
Atlantshafinu
gæti leikið um
magnþrota sjúk-
lingana. - Það er ailavega öruggara
að láta þá horfa á fjallamyndir og
er um leið í anda þeirrar áherslu
sem lögð hefúr verið huglækningar
hér á landi alla þessa öld.
Ótrú á sérfræðingum
Á meðan læknar og hjúkrunar-
fræðingar, sjúkraliðar og starfs-
stúlkur í Sókn og aðrir eru á þön-
um um spítalann með borð og
vagna, rúm og hjartalínurit,
bekken og vökva, kemur alþýðan í
reglulegum takti, eins og maurar í
röð, tvisvar á dag, með konfekt-
molana sína í tonnavís.
Ég hef það á tilfinning-
unni að læknar hafi
ekki gert sér fulla
grein fyrir því mikla
magni sem borið er inn
á spítalana.
Það væri i sjálfu sér
verðugt rannsóknar-
efni og spennandi til-
raun að gefa öllum
þessum stéttum frí og
semja þess í stað við
sælgætisframleiðendur
um að skaffa nóg af
konfekti. Það gæti
komið í ljós að þessum
stéttum sé einfaldlega
ofaukið. Flytja mætti
út þessa þekkingu og
stórgræða á öllu sam-
an. Heilbrigðiskerfið
er e.t.v. bara óþarft. Það má leysa
það af hólmi eins og það leggur sig
með því að skrifa upp á konfekt
handa sjúklingum.
Hugsið ykkur alla þessa lækna
sem verja mörgum árum í nám að
maður tali nú ekki um allar millj-
ónimar sem nám þeirra kostar.
Það hefur margsannast að íslend-
ingar hafa megnustu ótrú á sér-
fræðingum. Það kom til dæmis
greinilega í ljós þegar Alþingi
samþykkti lög um miðlægan
gagnagrunn. Á þeim bæ var ekk-
ert verið að hlusta á meirihluta
lækna eða álit vísindamanna
heima eða erlendis. Nei, alþingis-
menn láta ekki segja sér fyrir
verkum. Þeir eru
eins og flestir ís-
lendingar. Hafa ótrú
á sérfræðingum og
menntamönnum.
Miðla frekar en
presta
Guðfræðingar hafa,
svo dæmi sé tekið,
fundið fyrir þessu í
allt öðru samhengi.
Fólk sem fær áhuga
á trúmálum og tek-
ur trúna fóstum tök-
um, frelsast eins og
það er kallað, tekur
nánast ekkert mark
á útleggingu guð-
fræðinga á guð-
spjöllunum eða
annarri speki sem
af þeirra munni drýpur. Þetta hef-
ur verið rækilega sannað í tveim-
ur könnunum þar sem spurt var
um trúarviðhorf íslendinga. ís-
lendingar taka miklu meira mark
á fólki með miðilshæfileika en
prestum með kandídatspróf.
Og nýfrelsaðir leikmenn sem
stofnað hafa ýmsa söfnuði telja sig
vita allt miklu betur en guðfræð-
ingar eftir margra ára pælingar og
próftökur. Má ekki spara alla
þessa guðfræðinga eins og lækn-
ana? Má ekki bara loka Háskóla
íslands? Þeir sem þurfa endilega
að fóndra við einhver gagnslaus
fræði geta bara flust til útlanda.
Örn Bárður Jónsson
„Þaö væri í sjálfu sér verðugt
rannsóknarefni og spennandi til-
raun að gefa öllum þessum stétt-
um frí og semja þess í stað við
sælgætisframleiðendur um að
skaffa nóg af konfekti. Það gæti
komið í Ijós að þessum stéttum
sé einfaldlega ofaukið.“
Kjallarinn
Örn Bárður
Jónsson
prestur og fræðslustjóri
kirkjunnar
1 Með og á móti
Aö versla með vörur í gegnum netverslun
Kostirnir
ótvíræðir
„Með þvi að flakka aðeins um
netverslun hef ég fundið vörur á
ágætisverði og það finnst mér að
gæti gagnast þeim sem eiga ekki
vegna ymissa
Halldór Halldórs-
son, bæjarstjóri á
ísafiröi:
heimangengt
hluta, t.d. sjúk-
dóma, og þeim
sem búa í dreif-
býli. Þar sem
verðið á þeim
vöruflokkum
sem ég hef
skoðað er sam-
keppnisfært
við annað ættu
flestir að geta
nýtt sér þetta.
Kostirnir eru
m.a. þeir að
maður fær vöruna heim til sin.
Þar af leiðandi er enginn munur
á því að versla þarna og í sjón-
varpsmarkaði, bara þægilegra.
Þeir sem standa að þessu hafa
sannfært mig um að þetta sé
mjög tryggur viðskiptamáti hvað
kreditkort varðar. Viðskipti af
þessu tagi eru mjög þekkt í gegn-
um Netið og milljónir manna
nýta sér þennan kost á hverjum
degi. Þau svik sem orðið hafa er
mér sagt að hafl orðið þegar
kortanúmer er sent í gegnum
tölvupóst en kerfið sem um er að
ræða hér á landi er mjög háþró-
að öryggiskerfi og því ekki hægt
svindla á númerum. Ég sé engan
mun á þessu og því að stunda
mín bankaviðskipti heiman frá
mér á Netinu. Þetta á að geta
orðið jafntryggt.
Rafræn við-
skipti skilja eft-
ir sig fingraför
„Það sem hefur verið megin-
vandamálið við netverslun er að
hún hefur ekki verið nógu örugg.
Menn þurfa að nota kreditkort
þegar verslað er á Netinu og
neytendur hafa
til skamms
tíma verið afar
neikvæðir í því
að gefa upp
pin-númer þar
sem tölvuhakk-
arar gætu kom-
ist yfír númer-
in en þetta
mun eflaust
breytast. Það
er ljóst að þeg-
ar búið er að
leysa allt sem heitir öryggi á Net-
inu þá mun þessi verslun aukast
vegna þess að þetta er aukið að-
gengi neytenda að því sem þeir
vilja kaupa. Þetta mun springa
út með miklum látum. En þarna
eru neytendur að ástunda við-
skipti þar sem þeir skilja eftir sig
fmgraför, eins og maður kallar
það. Þetta skapai' möguleika hjá
seljandanum að fylgjast með því
hvað neytendur kaupa og þar
með getur þetta kaOað á að bein
markaðssetning til einstakra við-
skiptavina aukist. Þetta er auð-
vitað spurning um að lög og regl-
ur séu með þeim hætti að fyrir-
tækjum sé bannað að nota slíkar
upplýsingar til hreinnar mark-
aðssetningar og það er krafa sem
neytendasamtök um aUan heim
gera. Þetta kemur inn á svið
tölvulaganna og við verðum að
vera með sambærilega löggjöf
hér og á Evrópska efnahagssvæð-
inu þannig að fyrirtæki geti ekki
sent upplýsingar sín á miUi. Um
leið og komin eru rafræn við-
skipti er hægt að fylgjast með
neyslu okkar og það er meginmál
að stoppa að fyrirtæki geti verið
að notfæra sér á grófan hátt upp-
lýsingar sem geta verið afar við-
kvæmar. -Sús
Jóhannes Gunnars-
son, framkvæmda-
stjóri Neytenda-
samtakanna.