Dagblaðið Vísir - DV - 06.06.2001, Blaðsíða 13

13
MIÐVIKUDAGUR 6. JÚNÍ 2001
I>V
„Hallgrímur Helgason hefur
skrifað dýrmœta bók“
Skáldsaga Hallgríms Helgasonar,
101 Reykjavík, hefur fengið mikla at-
hygli í Danaveldi að undanfornu og
hafa gagnrýnendur flestir verið afar
hrifnir af skáldskap hins „hæfileika-
ríka, viökvæma, 41 árs myndlistar-
manns, teiknimyndateiknara og uppi-
stands-grínista".
Hveragusa af orðum
I menningarblaði Berlingske
Tidende skrifar Mai Misfeldt um 101
Reykjavík. Hún segir skáldskap Hall-
gríms vera hveragusu af orðum.
„Móður og másandi skemmtir mað-
ur sér vel á fleygiferð með íslenska
rithöfundinum Hallgrími Helgasyni.
[-]
Þannig er bók hans þróttmikið
uppgjör við allt dofið málfar. Hjá
Helgasyni er hver einasta setning
mögnuð eins og lítil flugeldasýning.
Það gerir það að verkum, að það er
ótrúlega skemmtilegt að lesa skáld-
söguna...
Ég get ekki annað en mælt eindreg-
ið með því að fá sér bað í þessari
heitu hveragusu af orðum. Þetta er
hraðmælska á fullu, en hún er vel
skrifuð, vel hugsuð og oft nístandi
kaldhæðnisleg. Það er sannarlega vel
af sér vikið.“
Á fleygiferð
Aino Skjellerup fjallar einnig um
bókina í Berlingske Tidende. Aino
gefur bókinni fimm stjömur af sex
mögulegum og segir 101 Reykjavík
eina af bestu skáldsögum tíunda ára-
tugarins.
„Helgason hefur slegið í gegn á al-
þjóðlegum vettvangi, og það skilur
maður vel. „101 Reykjavík" er
örvandi frásögn, sem i sífellu skiptir
um rás, og hún brýst inn á milli
framúrskarandi skáldsagna tíunda
áratugarins um kynlíf, vímuefni,
sjónvarp og tilgangslaus leiðindi.
DV-MYND ÞOK
Hallgrímur í Danaveldi
Skáldsaga Hallgríms Helgasonar, 101 Reykjavík, fær blíöar móttökur í
Danmörku. Bókin er sögö eins og hveragusa af oröum.
[...]
Skáldsagan gerist á fleygiferð, þar
sem skipt er um rás í sífellu og skipt-
in leiða hvert af öðru tO nýrrar þrá-
hyggju eða hugdettu. Hvergi ber á
samhengi skynsemisraka, og ímynd-
unaraflinu - og sér í lagi málfarinu -
er gefinn laus taumurinn.
... málið stendur í þvilíkum blóma,
að það verður aldrei leiðinlegt eða fá-
breytilegt. Þvert á móti. Kapphlaup
Hlyns við leiðindin hittir í mark á
tímum, þar sem pólitisk slagorð hafa
verið látin víkja fyrir bútum úr kvik-
myndum, sniðugum svörum, dægur-
lagatextum og auglýsingum. Hér hef-
ur X-kynslóð Douglas Couplands ver-
ið klónuð með ofskynjunarveröld
Bret Easton Ellis ásamt smáskammti
af úrræðaleysi og merkimiðafikn
Bridget Jones. Hallgrímur Helgason
hefur skrifað dýrmæta bók.“
Ekki bara jarðskjálftar
Henrik Wivel skrifar um 101 í
Weekend Avisen undir fyrirsögninni
„Icelandic Psycho" og vísar þar í
fræga skáldsögu Brets Easton-Ellis,
American Psycho. Wivel segir bókina
ekki hafa elst vel en hann las bókina
fyrst þegar hún var tilnefnd til bók-
menntaverðlauna Norðurlandaráðs:
„101 Reykjavík hefur nú þegar náð
góðum árangri um allan heim og
kvikmyndin er á leið yfir Atlantshaf-
ið, en bókin býr ekki lengur yfir
tækifæris-karma.“
Henrik Wivel segir að þrátt fyrir
að Reykjavík sé ekki aðalpersóna í
bók Hallgríms þá sé hún alltumlykj-
andi í lífi Hlyns Bjöms.
„Reykjavík er merkileg blanda af
Ringsted ársins 1955 og New Jersey
nútímans. [...] Bærinn er „hot stufF'
og það eru ekki bara tíðir jarðskjálft-
ar á íslandi sem valda því að gólfm
bylgjast á tónleikastöðum og klúbb-
um.“
Platon-
of á
förum
Vegna mikillar eftirspurnar hefur
verið ákveðið aö bæta við tveimur
aukasýningum á Platonof eftir Anton
Tjékhov sem útskriftarhópur leiklist-
arnema við Listaháskóla íslands hef-
ur sýnt í Hafnarfjarðarleikhúsinu við
miklar vinsældir að undanförnu.
Lokasýningarnar verða í kvöld og
annað kvöld. Ekki verða fleiri sýning-
ar þar sem hinir nýútskrifuðu leik-
listamemar snúa sér nú að öðrum
verkefnum.
Platonof er um það bil aldargamalt
leikrit og fjallar um hóp fólks af rúss-
neskum aðli sem gerir sér glaðan dag
(og nótt) á óðalssetri ekkjunnar Önnu
Petrovnu. Áður en dagur rís fer sam-
kvæmið úr böndunum og kynhvötin
nær undirtökum. Platonof er magnað
og galsafengið verk og þykir mörgum
sem efni þess minni á fjörlegt íslenskt
Jónsmessupartí en það er einmitt árs-
tími verksins.
Tónlist
Sexhöfða vera
Og enn af kirkjulistEihátíð, að þessu sinni skal fjall-
að um sönghópinn Nordic Voices sem flutti kirkjuleg
kórverk í Hallgrímskirkju sl. fostudagskvöld. Tónleik-
arnir báru yfirskriftina „Norrænn kórsöngur við mið-
nætursól" og hófust kl. 21, stinningskaldi var en bjart
og bekkir Hallgrímskirkju nokkuð þéttskipaðir. Nor-
dic Voices samanstendur af sex einsöngvurum frá Nor-
egi og eiga þau öll langa tónlistarmenntun að baki,
hafa m.a. skv. efnisskrá sérhæft sig á ýmsum sviðum
tónlistar, þar á meðal í óperusöng, tónsmíðum, kirkju-
tónlist og tónlistarkennslu. Stemning var i salnum þeg-
ar hópurinn gekk í halarófu inn gólfið, allt ungt fólk og
vörpulegt og fagurt á að líta. Einn kórmeðlimur út-
skýrði í fáum orðum dagskrána, sem yfirleitt er samin
umhverfis eitthvert stef eða þema, að þessu sinni var
það sögulegar andstæður, þ.e. verk eftir tónskáld frá
fjórum löndum og mismunandi tímabilum. England
var fyrsti viðkomustaður og voru þrjú
tónskáld mismunandi tímabila frá
hverju landi, í kjölfarið fylgdu
svo Þýskaland, Noregur og
að lokum Frakkland.
Greinilegt var á
fyrstu tónum
kammerkórsins
að hér var
ekki um
neinn
miðl-
ungskór að ræða. Raddirnar sex voru aUar kristaltær-
ar og sterkar og fylltu Hallgrímskirkju samstundis.
Hljómburðurinn í kirkjunni hentaði hér sérlega vel og
kórinn nýtti sér hann til hins ýtrasta, útspekúleraðar
styrkleikabreytingar og tæmingar voru í senn hámá-
kvæmar og þaulæfðar. Fyrst söng kórinn kirkjuleg
verk eftir miðaldatónskáldið John Dunstable, þá
Henry Purcell og að lokum Charles Villiers Stanford.
Öll hljómuðu þau fallega, en sérlega fagurt áheyrnar í
meðforum kórsins var verk Stanfords, „Beati quorum
via“ sem fjaraði út í pianissimo í lokin á áhrifamikinn
hátt. Kórinn færði sig svo til Þýskalands og söng verk
t.d. eftir Heinrich Shútz og Joseph Rheinberger, sum
hver nokkuð flókin þar sem hver rödd gat látið ljós sitt
skína án þess að misræmis gætti nokkurn tíma á milli
þeirra. Sjaldan heyrast verk eftir norsk tónskáld hér á
landi en kórinn söng verk eftir þrjá samlanda sína,
þeirra yngstur var Bjarne Slogedal f. 1927 en lögin „For
Guds folk er hvilen tilbake" og „Herre Jesus gi meg
náde“ hljómuðu ekki mjög nýstárleg en voru fallega
flutt af kórnum. Kannski má segja um efnis-
skrána í heild að hún hafi hljómað nokkuð
einsleit þrátt fyrir hin ólíku tímabil en
sjálfsagt hefur þetta horft öðruvísi við
sérfræðingum í kirkjutónlist. Olivier
Messiaen rak lestina og svo sam-
stilltur og nákvæmur var kór-
inn þar sem annars staðar
að áheyrendur geta
varla hafa varist
þeirri hugsun að
hér væri á ferðinni
ein sexhöfða vera í
stað sex manna
kórs. Tónleikar
Nordic Voices
voru sem sagt stór-
góðir undir lok vel
heppnaðrar kirkju-
listahátíðar.
Hrafnhildur
Hagalín Guð-
mundsdóttir
Endapunktur vei heppnaörar kirkjulistahátíðar
„Olivier Messiaen rak lestina og svo samstilltur og nákvæmur var kórinn þar sem annars
staöar aö áheyrendur geta varla hafa varist þeirri hugsun aö hér væri á feröinni ein sexhöföa
vera í staö sex manna kórs. Tónleikar Nordic Voices voru sem sagt stórgóöir undir lok vel
heppnaörar kirkjulistahátíðar. “
__________Menning
Umsjón: Sigtryggur Magnason
Fljúgandi
Fóstbræður
Karlakórinn Fóstbræður heldur á
fóstudaginn til Keflavíkur en þaðan er
fórinni heitið úr landi, nánar tiltekið
í tónleika- og keppnisfór til Mið-Evr-
ópu. Kórinn mun syngja í Búdapest,
Kecskemét, Vinarborg og Prag. Tón-
leikarnir í Búdapest eru haldnir í tón-
leikasal sem af mörgum er talinn sá
glæsilegasti í Mið-Evrópu en hann
rúmar um tólfhundruð manns í sæti.
Þeir tónleikar eru liður í formlegri
opnun ræðismannsskrifstofu Islands í
Búdapest: Stefnir allt í að húsfyllir
verði á tónleikunum. Með kórnum
munu koma fram Rannveig Fríða
Bragadóttir, Jónas Ingimundarson og
ungverski fiðlusnillingurinn Barna-
bas Kelemen.
Fóstbræður taka þátt í alþjóðlegri
karlakórakeppni í Prag auk þess sem
þeir koma fram á opnunartónleikum
keppninnar. Fóstbræður unnu önnur
verðlaun í slíkri keppni sem haldin
var í Llangollen í Wales árið 1972 og
þriðju verðlaun í Lindenholzhausen í
Þýskalandi árið 1987 og því ekki ólík-
legt að kórinn sópi að sér verðlaunum
í Prag.
Hafnfirðingar á
faraldsfæti
Næstu tónleikar í sumartónleika-
röð Stykkishólmskirkju verða ann-
að kvöld, 7. júní, kl. 20. 30. Þá syng-
ur Kór Flensborgarskólans í Hafn-
arfirði undir stjóm Hrafnhildar
Blomsterberg og Ólafur Kolbeinn
Guðmundsson leikur með á píanó.
Ritaskrá Einars
Ólafs Sveinssonar
í tilefni af aldarafmæli Einars Ól.
Sveinssonar þann 12. desember 1999
var tekin saman ritaskrá hans sem nú
er komin út hjá Stofnun Áma Magn-
ússonar. Einar Ólafur var einn af-
kastamesti og þekktasti fræðimaður
þjóðarinnar á sinni tið. Hann naut
mikillar virðingar sem vísindamaður
og var vinsæll af alþýðu, ekki síst fyr-
ir upplestur sinn á fomsögum í út-
varp. Eftir hann hafa komið út 16
frumsamdar bækur sem hafa verið
þýddar ýmist á dönsku, norsku,
ensku, frönsku eða kinversku, og
sumar voru frumsamdar á erlendu
máli. Ólöf Benediktsdóttir tók rita-
skrána saman.
Höfundar Njálu
Höfundur
Njálu er líkast
til sá íslending-
ur sem mest
hefur verið
leitað að í
gegnum tíðina.
Nú er komin
út hjá
Heimskringlu
bók með því
skemmtilega
nafni Höfundar Njálu og hefur ritið
undirtitilinn Þræöir úr vestrænni
bókmenntasögu. Höfundur bókar-
innar er Jón Karl Helgason en hann
fjallaði i bók sinni Hetjan og höf-
undurinn, sem kom út árið 1998, um
viðtökur Njáls sögu á íslandi. í Höf-
undum Njálu er sjónum aftur á móti
beint að endurritun sögunnar í út-
löndum og þá aðallega í enska og
norræna menningarheiminum. Höf-
undar Njálu eru þýðendur, barna-
bókahöfundar, leikskáld, ferðalang-
ar, myndlistarmenn, útgefendur og
svo mætti lengi telja.
Með bókinni fylgir margmiðlun-
ardiskurinn Vefur Darraðar sem
geymir nýja útgáfu á texta Reykja-
bókar, eins elsta og heillegasta
handrits Njáls sögu. Texti sögunnar
er síðan tengdur 150 Njáluljóðum
eftir rúmlega 100 ljóðskáld. Einnig
eru um 270 myndir tengdar textan-
um auk hljóðupptakna og kvik-
myndabrota.