Dagblaðið Vísir - DV - 18.08.2001, Page 11

LAUGARDAGUR 18. ÁGÚST 2001
11
Skoðun
meðlaöikrukku fast upp að pallin-
um, utan um búið og rass drottning-
ar. Um leið smeygði ég járnpötunni
á milli krukkuopsins og pallsins.
Sigur var unninn, það sá ég um leið
og ég kippti krukkunni að mér um
leiö og ég hélt plötunni fast við opið.
Búið var í krukkunni og drottning-
in útötuð í appelsínumarmelaði.
Vinnudýr hennar voru greinilega
úti að safna hunangi.
„Hetjan mín,“ sagði konan og
faðmaði mig. „Pabbi getur allt,“
sagði dóttir mín
við frænku sína. *
Mér leið eins
og
manni
her-
sem kemur
úr herför.
Herfang mitt var
í sultukrukku.
„Svona, svona,“
sagði ég hógvær. „Þetta
var lítilræði. Þetta snýst
bara um að kunna hand-
brögðin og hafa réttu
græjurnar. Bara
' _ að vera nógu
ákveð-
inn.“

Þarna stóð ég með máln-
ingarbrúsa í annarri og
sultukrukku í hinni, rag-
manaður af þremur kon-
um til átakanna. „Drepa,
drepa!“ sögðu þcer í
þeirri trú að ég vœri rétt
búinn til verksins.
mæla. Krukkan beið mín þegar ég
sneri til baka, sem og málmþynnan.
Konan taldi fullreynt með úðabrús-
ann. Ég var ósár en skelkaður.
Mæðgurnar töldu víst að drottning-
in hefði þegar snúið til baka i bú
sitt. Úr því sem komið var ákvað ég
að taka örlögum mínum og skreið
undir af festu þess manns sem hef-
ur engu að tapa. Ég skellti hinni
konunglegu
mar-
Gunna á götunni muni láta grand-
skoða málið án þess að opinberir að-
ilar skipti sér af. Einstaklingar úr
röðum almennings hafa reifað mála-
ferli og kosturinn við dómsmál er
að þá fengist hrein og klár niður-
staða. Hins vegar verða varðhundar
kerfisins að hafa unnið sína vinnu
áður en almenningur hættir sínu fé
enn frekar.
Áhættan lágmörkuð
Efnahagslífinu er mikilvægt að
almenningur fái aftur tiltrú á mark-
aðinn og fari aftur að dæla fé inn í
íslenskt atvinnulíf. Til að svo geti
orðið þarf hins vegar að byrgja þá
brunna sem varasamastir eru.
Eru líkindi fyrir því að
klaufaskapur sé algengur
hjá íslandsbanka? Er ís-
landsbanki ekki sú fjár-
málastofnun sem skilaði
methagnaði fyrir
skömmu?
Hlutabréf verða alltaf áhættufjárfest-
ing en það er hægt að krefjast þess
að áhættan sé lágmörkuð. Krafan
hlýtur að vera sú að upplýsingar séu
réttar og uppfærðar jafn vel og fram-
ast er unnt. Yfirlýsingar Verðbréfa-
þings eru lélegur plástur fyrir
þann sem verður fyrir fjár-
tjóni.
Ritstjóri DV gerði græðgina
og nýja hagkerfið að yrkisefni
í leiðara sl. fimmtudag. Það
voru orð í tíma töluð því hluta-
bréfaheimurinn íslenski hefur
verið helsmitaður af íslenska
draumnum. Draumurinn sá er
öllu verri en sá ameríski. ís-
lendingar hafa nefnilega viljað
fá allt fyrir ekki neitt - ólíkt
þeim amerísku - en afleiðing
slíkrar draumsýnar hlýtur að
verða timburmenn.
Einu sinni skrifaði ofanrit-
aður fréttaskýringu um friðar-
sinnaðar. viðskiptamann,
kenndan við kærleik. Greinin
bar yfirskriftina „Græðgin er
óseðjandi púki“ og hafa tálvon-
ir nýja hagkerfisins sýnt að
svo er. Enginn getur til lengd-
ar hagnast á græðginni. Ef
hún kemur ekki með beinum
hætti í bakið á mönnum, hlýt-
ur hún að éta þá upp að innan.
Að áliðnum slætti
Þegar kominn er ágúst og nærri
aldimmt á kvöldunum þeim setja
menn sig óhjákvæmilega í stelling-
ar og fara að hugsa til vetrarins
fram undan. í pólitíkinni stefnir í
fjör. Ekki einvörðungu má reikna
með fjörugum umræðum um sjávar-
útvegsmál í haust heldur hljóta eft-
irmál að verða vegna afsagnar Árna
Johnsens. Þingmenn munu leitast
við að skilgreina ábyrgð stjórnmála-
manna, ekki síst ráðherra, á stjórn-
sýslu undirmanna sinna og eflaust
munu kröfur um ráðherraafsögn
halda áfram að koma fram á Alþingi
eins og þær hafa komið fram nú síð-
ustu daga. En næsti vetur er líka
kosningavetur á sveitarstjómarstig-
inu og trúlegt er að á þeim vett-
vangi verði mikið um að vera um
land allt. Sérstaklega spennandi er
þó að fylgjast með hvernig málin
þróast í Reykjavík. Ekki einvörð-
ungu er Reykjavík stærsta og mikil-
vægasta sveitarfélagið í landinu
heldur er pólitískt vægi þess fyrir
landsmálin öll líka gríðarlegt og út-
koman í borgarstjórnarkosningun-
um getur haft afgerandi áhrif á það
hvernig landsmálin eiga eftir að
þróast.
Óvissa og lausir endar
í höfuðdráttum eru það tvær fylk-
ingar sem takast á í Reykjavík, sjálf-
stæðismenn og Reykjavíkurlisti.
Raunar hefur Frjálslyndi flokkur-
inn boðað framboð líka og vel er
hugsanlegt að „á góðum degi“, eins
og sagt er á íþróttamáli, geti Frjáls-
lyndir náð það miklum árangri að
tilvist þeirra skipti máli. En sú
óvissa sem þeirra framboð veldur
eru þó smámunir einir hjá þeirri
óvissu sem stóru framboðin sjálf
standa frammi fyrir. Klukkan tifar
en fátt virðist vera að skýrast með
það hvernig uppstillingin verður á
þeim bæjum. Eftir því sem best
verður séð hafa forustumenn í báð-
um fylkingum haldið að sér hönd-
um í sumar og þó svo að menn séu
að ræða eitt og annað sín á milli, og
formlegar viðræður séu meira að
segja í gangi milli R-listaflokkanna,
þá virðist þetta enn allt á spjallstig-
inu og ekki byrjað að loka svæðum
og negla niður hvaða valkosti á að
ræða af alvöru. í Reykjavík ganga
báðar fylkingar því inn í þennan
kosningavetur með mikið af óhnýtt-
um lausum endum.
Uppstilling R-listans
Telja verður mjög ólíklegt að
Reykjavíkurlistinn nái ekki saman
þegar upp verður staðið. Með því að
kljúfa upp það samstarf væri í raun
veriö að afhenda sjálfstæðismönn-
um lyklavöldin í Ráðhúsinu á ný og
þó svo að menn segist á tyllidögum
vera í pólitík málefnanna vegna þá
vita allir að fagrar hugmyndir eru
lítils virði ef ekki er hægt að koma
þeim í framkvæmd. Líkurnar á því
að ná völdum er því atriði sem
skiptir gífurlega miklu máli. Sam-
kvæmt lausafregnum hefur umræða
aðildarflokka R-listans í sumar að
miklu leyti snúist um málefnastöðu.
Ætla má að það sé að mestu snikk
snakk um sjálfsagða hluti, því eftir
7 ára samstarf þekkja þessir flokkar
vel hver annan og ágreiningur milli
þeirra er smávægilegur í borgar-
málum - einna helst að áherslu-
munur sé varðandi hversu langt og
hversu hratt eigi að ganga í einka-
væðingu. Engu að síður er eflaust
nauðsynlegt að fara yfir þessa hluti
áður en menn hella sér út í við-
kvæmari mál, sem eru skipting
sæta á listanum eftir flokkum. Ljóst
er að R-listinn glímir þar við raun-
verulegt vandamál - ekki síst varð-
andi það hvaða stöðu Ingibjörg Sól-
rún Gísladóttir á að hafa í kvóta-
skiptingu milli flokkanna. Sé hún
tekin út fyrir kvótaskiptinguna er
ljóst að Samfylkingin verður fjöl-
mennust á listanum því þrátt fyrir
að Ingibjörg Sólrún sé óumdeildur
Sá sem kæmi hlut-
skarpastur út úr þeirri
kosningu fengi síðan vald
til að handvelja á listann
í samvinnu við uppstill-
ingamefnd. Þannig yrði
til sterkur foringi sem
hefði þá samhenta for-
ingjaholla sveit að baki
sér. Það er auðvitað þetta
sem flokkinn hefur vant-
að - og þess vegna fer
þessi umrœða líka af
stað.
foringi framboðsins er hún engu að
síður yfirlýst Samfylkingarmann-
eskja. Þessi atriði og raunar mun
fleiri er varðar uppstillinguna á list-
ann á enn eftir að útkljá milli flokk-
anna. Yfirgnæfandi líkur eru þó á
að þau verði afgreidd á tiltölulega
skömmum tíma þegar menn á ann-
að borð setjast niður til að semja.
Meginlínurnar liggja fyrir og foring-
inn er til reiðu, spurningin er frek-
ar um útfærslu.
Þrúgandi spurningarmerkí
Það sama er ekki hægt aö segja
um stöðuna hjá Sjálfstæðisflokkn-
um. Þar efast að vísu enginn um að
fram muni koma eitt sameinað
framboð, en þrúgandi spurningar-
merkið hangir hins vegar enn yfir
forustunni. Ljóst er að öfugt við
Ingibjörgu Sólrúnu er Inga Jóna
Þórðardóttir síður en svo óumdeild-
ur foringi. Og án ótvíræðs foringja
er flokkurinn einfaldlega eins og
höfuðlaus her. Yfirlýsingar Bjöms
Bjarnasonar í fyrravetur um að
hann væri að íhuga að blanda sér í
borgarstjómarmálin og gefa kost á
sér sem leiðtogaefni bogarstjómar-
flokksins hafa komið sér Ula fyrir
Ingu Jónu og haldið góðu lífi í efa-
semdunum um leiðtogahlutverk
hennar. Enn hefur Björn ekki tekið
af skarið og vegna óvissunnar og
umræðunnar um forustumálin hef-
ur jafnframt haldist opinn sá mögu-
leiki að einhver annar úr borgar-
stjórnarflokknum geti gert tilkall til
foringjahlutverksins. Þar heyrast
nefndir menn eins og Júlíus Vífill
Ingvarsson og Vilhjálmur Þ. Vil-
hjálmsson. Raunar hafa líkurnar á
að Björn Bjarnason blandi sér í
þennan slag minnkað verulega upp
á síðkastið, einfaldlega vegna þess
að hann hefur í nógu að snúast
vegna málefna Árna Johnsens.
Hvort sem mönnum þykir það sann-
gjarnt eða ekki, er komið kusk á
hvítflibbann og Árnamálin eru
Birni pólitískt erfið. Auk þess koma
þau á erfiðum tímapunkti fyrir
hann með tilliti til hugsanlegra
landvinninga í borgarmálum. Það
er því ekki ótrúlegt að Björn meti
það sem svo að það sé pólitískt klók-
ara fyrir hann að halda sig í
menntamálaráðuneytinu þar til
þessi slagur er yfirstaðinn.
Tíminn vinnur með Ingu Jónu
Inga Jóna hefur vissulega tekið
þessari óvissu stöðu af karl-
mennsku og lætur engan bilbug á
sér finna. Og tíminn vinnur með
henni. Heilbrigð skynsemi, ekki síð-
ur en bitur reynsla Sjálfstæðis-
flokksins í Reykjavík sýnir að það
kann ekki góðri lukku að stýra að
skipta um foringja korteri fyrir
kosningar. Því hafa menn ekki
nema kannski fram að áramótum til
að ákveða hver eigi að leiða listann.
Fram kom í viðtali við Margeir Pét-
ursson, formann fulltrúaráðsins, í
Flokksfréttum Sjálfstæðisflokksins
fyrr í sumar að fulltrúaráðið hyggst
bíða með ákvarðanir um framboðs-
mál þar til eftir landsfund sem hald-
inn verður um miðjan október.
Ýmsar getgátur hafa verið uppi um
hvernig sjálfstæðismenn myndu
velja á lista, og reikna verður með
að ekkert liggi í raun fyrir um slíkt
enn. Þó heyrist nefnt jöfnum hönd-
um prófkjör og uppstilling, en upp á
síðkastið hefur líka heyrst um enn
aðra leið. Hvort sem slík leið er
rædd í alvöru eða ekki þá endur-
speglar umræðan um hana, sem
slík, þann vanda sem flokkurinn
stendur frammi fyrir. Þessi leiö
fælist í því að í staðinn fyrir að efna
til prófkjörs með hefðbundnum
hætti yrði efnt til kosningar um
leiðtoga. Sá sem kæmi hlutskarpast-
ur út úr þeirri kosningu fengi síðan
vald til að handvelja á listann í sam-
vinnu við uppstillingarnefnd.
Þannig yrði til sterkur foringi sem
hefði þá samhenta foringjaholla
sveit að baki sér. Það er auðvitað
þetta sem flokkinn hefur vantað -
og þess vegna fer þessi umræða líka
af stað.
Heill vetur
Stjórnmálaáhugamenn hafa því
þessi ágústkvöldin næg umræðuefni
varðandi komandi kosningavetur.
Óvissan er mikil hjá stóru framboð-
unum í Reykjavík og meiri en oft
áður - en gamla útslitna klisjan seg-
ir jú að vika sé langur tími í pólitík,
hvað þá heill vetur.
-f, ^ jHMMH ♦** ftf B i jjl tjl