Dagblaðið Vísir - DV - 22.09.2001, Blaðsíða 10

10
DV
LAUGARDAGUR 22. SEPTEMBER 2001
Útgáfufélag: Útgáfufélagiö DV ehf.
Útgáfustjóri: Eyjólfur Svelnsson
Framkvœmdastjóri: Hjaltl Jónsson
Ritstjórar: Jónas Kristjánsson og Óli Björn Kárason
Aöstoöarritstjórar: Jónas Haraldsson og Sigmundur Ernir Rúnarsson
Fróttastjóri: Birgir Guömundsson
Auglýsingastjóri: Páll Þorsteinsson
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaöaafgreiösla, áskrift:
Þverholti 11,105 Rvík, simi: 550 5000
Fax: Auglýsingar: 550 5727 - Ritstjórn: 550 5020 - Aðrar deildir: 550 5999
Græn númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.netheimar.is/dv/
Fréttaþjónusta á Netinu: http://www.visir.is
Ritstjórn: ritstjorn@dv.is - Auglýsingar: auglysingar@dv.is. - Dreifing: dreifing@dv.is
Akureyri: Strandgata 31, sími: 460 6100, fax: 460 6171
Setning og umbrot: Útgáfufélagið DV ehf.
Plötugerö: isafoldarprensmiðja hf. Prentun: Árvakur hf.
Áskriftarverð á mánuði 2200 kr. m. vsk. Lausasöluverð 200 kr. m. vsk„ Helgarblað 300 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins i stafrænu formi og i gagnabönkum án endurgjalds.
DV greiðir ekki viðmælendum fyrir viðtöl við þá eöa fyrir myndbirtingar af þeim.
Breytileg pólitík
Bandaríkjamenn undirbúa nú sókn sína inn í greni
myrkraverkamanna í fjallaskörðum Afganistans. Þeir
kalla þessa aðgerð sína „óskorað réttlæti“ og er það æði
afdráttarlaus nafngift. Bandaríkjaforseti fór mikinn í
ræðu sinni á þingi landsins í fyrrinótt og dró þar nýja víg-
línu með eftirminnilegum hætti: Hér eftir fylkja þjóðir sér
annaðhvort með Bandaríkjamönnum ellegar þær verða
flokkaðar undir óvini þeirra. Þetta er ný heimssýn. Þetta
er ný tegund af stríði.
Framundan er falda stríðið fremur en kalda stríðið. Þar
mun mest mæða á sérsveitum Bandaríkjahers, næstum
þrjátíu þúsund manna liði og þess verk verður að velta
við hverjum steini á stóru landsvæði í hrjóstrugum fjalla-
héruðum Asíulanda. Bandaríkjastjóm stendur líka
frammi fyrir því að stórefla njósnakerfi sitt á þessu svæði,
en síðustu daga hafa fréttaskýrendur verið ólatir við að
benda á að bandaríska þjóðin sé að gjalda fyrir áralangt
„áhugaleysi“ leyniþjónustunnar á fóldu löndunum i Asíu.
Athyglisvert er að Bandaríkjastjórn er jafnframt þessu
að breyta utanríkisstefnu sinni. Á sama tima og ný víglina
er dregin og stóru orðin falla i garð hryðjuverkamanna er
stefna Washingtonvaldsins gagnvart „viðurkenndum“
þjóðum að mildast. Athygli vakti í ræðu George Bush á
Bandaríkjaþingi að hann líkti fólsku hryðjuverkamanna
við verstu gjörðir nasista og fasista á öldinni sem leið, en
minntist ekki orði á illvirki kommúnista sem hafa verið
álika hroðaleg á síðustu árum og áratugum.
Þessi orð George Bush verða ekki túlkuð öðruvísi en
svo að hanrí vilji ekki styggja kommúnísku stjórnvöldin í
Kína. í nýjustu baráttunni við hryðjuverkamenn hafa
Kínverjar reynst samherjar Bandarikjamanna, en Peking-
valdið hefur heitið Bandaríkjastjórn aðstoð í baráttunni
við hryðjuverkamenn án þess þó að tala um á hvem hátt
aðstoðin verði veitt. Þetta nýja samstarf Kínverja og
Bandaríkjamanna minnir á að blessuð pólitíkin verður
alltaf háð aðstæðum hverju sinni.
Þá er einnig eftirtektarvert að fylgjast með nýjum og
vaxandi þrýstingi Bandaríkjastjómar á deilendur fyrir
botni Miðjarðarhafs. Stjórnin svo gott sem biðlar til
beggja fylkinga. Haft hefur verið eftir talsmanni banda-
rísku ríkisstjórnarinnar að þar á bæ vilji menn sjá minnk-
andi spennu á svæðinu, sem sé ein af forsendum fyrir því
að árangur náist i viðræðum bandarískra stjórnvalda við
arabaríkin um stuðning þeirra í baráttunni gegn hryðju-
verkum. Hér hljóðar gamall strokkur öðruvísi en áður.
Með öðrum orðum er afstaða Bandaríkjastjórnar til
gamalla og þekktra óvina að mildast, á meðan hún harðn-
ar verulega gagnvart nýjum og óþekktum óvini. Banda-
ríkjastjóm er ef til vill að vakna upp við þau tíðindi að af-
dráttarlaus stuðningur hennar við ísraela á siðustu ára-
tugum er ekki lengur aðeins tilefni til að kveikja i fánum
þeirra og kasta grjóti, heldur er að springa út uppsafnað
hatur heitustu hópanna sem túlka stuðningin við ísrael
sem óafsakanlega móðgun við allan arabaheiminn.
Ný víglína hefur verið dregin. Þegar að er gáð er þessi
lína hinsvegar ósköp óljós. Ekki verður sagt að öðrumeg-
in standi þeir góðu og hinumegin þeir illu. Heimurinn er
ekki ennþá orðin svo einfaldur. í nýju liði Bandarikja-
manna eru þjóðir sem traðka gegndarlaust á mannréttind-
um, rétt eins og nýju óvinimir í Afganistan. Þar nægir að
nefna Kinverja sem Bush forseti þorði ekki að nefna
kommúnista í ræðu sinni á Bandaríkjaþingi á fimmtudag.
Af því aðstæður breyta pólitík hverju sinni.
Sigmundur Ernir
Þegar útlitiö er slæmt
Við sem nálgumst óðfluga miðj-
an aldur eða erum þegar miðaldra,
erum nú í harla vondum málum og
jafnvel „in deep shit“ eins flestir
segjast uppstyttulaust vera í amer-
ískum biómyndum sem eru bann-
aðar innan 12 ára. Ekki er viö hæfi
að þýða þennan óþverrafrasa í svo
orðvöru og sómakæru blaði sem
DV er í huga flestra, nema kannski
örfárra fæðingarframsóknarmanna
á heiðarbýlum.
Það er sem sé komið á daginn að
ýmsir forkólfar atvinnulífsins telja
það einn helsta dragbít í fyrir-
tækjarekstri ef fólk sem er orðið 45
ára og eldra er þar viö störf, a.m.k.
sýnileg störf, í verulegum mæli.
Forstjórarnir nota því hvert tæki-
færi til að segja þessum gamlingj-
um upp og ráða í staðinn yngra og
meira aðlaðandi fólk. Enginn for-
stjóri vifl reyndar viðurkenna að
svona sé í pottinn búið en þeir sem
gerst þekkja til segja að staðreynd-
imar tali sínu máli, fólk við aldur
sé frekar rekið en yngra fólk og
undantekning ef fyrirtæki ráða
miðöldunga til starfa. Og viðkvæð-
ið æfinlega það sama: „Útlit þessa
fólks hentar ekki ímynd fyrirtækis-
ins.“
Við miðöldungar erum sem sagt
í „dyb skid“ eins og dónalegir Dan-
ir orða það og mun ekki þýtt hér af
áðurnefndum ástæðum.
Neyðarkall Egils
Hinir miðaldra Stuðmenn sömdu
og sungu um árið lag sem gæti ver-
ið þjóðsöngur okkar sem erum á
miðjum aldri: „Vill enginn elska 49
ára gamlan mann?“ kyrjaði Egifl
Ólafsson í taumlausri örvæntingu
og bætti við: „sem safnar þjóöbún-
ingadúkkum!"
Enginn svör munu hafa borist
við neyöarkalli Egils fyrir hönd
okkar miðöldunga, nema fyrst
núna frá atvinnurekendum og það
er neikvætt. Atvinnurekendur
elska sem sé ekki 49 ára gamalt fólk
og ekki einu sinni 45 ára gamalt
fólk. Atvinnurekendur vilja losna
við 45 ára gamla sorrí grána sem
rekstrarráðgjafar segja búa yfir
fælingarmætti gagnvart viðskipta-
vinum og ráða í staðinn tvítuga
töífara og túttuprúðar blondínur
sem virka eins og segull á kúnnann
og ríma við ímyndina.
Fílamannsígildi?
Ég er ekki lengur beinlinis tví-
tugur og sannast sagna nær því að
vera 49 ára og því eðlilegt að ég
velti fyrir mér á þessari ögur-
stundu í öldrunarfælni fyrirtækja,
hvaða afstöðu mitt fyrirtæki hefur
til mín. Sem betur fer veit enginn
innan þess að ég safna þjóðbún-
ingadúkkum þannig að það hlýtur
að bæta mína stöðu verulega. Hitt
er öllu verra að með þessum pistli
og ýmsum öðrum sem ég skrifa
birtist mynd af mér þar sem greini-
lega sést að ég er ekki lengur tví-
tugur.
Fjörgamlar frænkur mínar, sem
eru meira að segja komnar hærra á
fimmtugsaldurinn en ég, hafa tjáð
mér að ég sé jafnvel enn aldurs- og
ófrýnilegri á þessari mynd en ég er
í raun og veru. „Þú ert vissulega
enginn sexbolla á borð við Hreim
eða Ricky Martin en dags daglega
lítur þú samt ekki út eins og fila-
maðurinn eftir mánaðarfyllirí, eins
og þú gerir á þessari mynd í DV. í
guðs bænum láttu taka betri mynd
af þér. Það les enginn pistla með
mynd af svona útlitandi manni,“
segja miðaldra frænkur mínar en
ekki mamma.
Örlagavaldur Dags?
Frænkur mínar vaða reyndar í
villu og svíma í þessu máli og eru
augljóslega slegnar ættingjablindu.
Dags daglega lít ég nefnilega ná-
kvæmlega eins og út og ég geri á
meðfylgjandi mynd. Og skammast
mín ekkert fyrir það, jafnvel þó
stundum sé hvað mig varðar vitnað
til vísunnar góðu: „Útlitið er inn-
rætinu skárra,/er hann þó með
skuggalegri mönnum.“
En kannski hafa þessar glám-
Hinir miðaldra
Stuðmenn sömdu og
sungu um árið lag sem
gœti verið þjóðsöngur
okkar sem erum á
miðjum aldri: „Vill
enginn elska 49 ára
gamlan mann?“ kyrjaði
Egill Ólafsson í
taumlausri örvæntingu
og bætti við: „sem safnar
þjóðbúningadúkkum!“
skyggnu frænkur mínar rétt fyrir
sér. Kannski les enginn þennan
pistill vegna myndarinnar sem
fylgir. Og það leiöir hugann að því
Copy/pciste cand. jur.?
Páll Sigurðsson, forseti laga-
deildar Háskóla íslands, skrifar
grein í Morgunblaðið sl. miðviku-
dag þar sem hann er að fjalla um
lagakennslu í samkeppnisum-
hverfi. Tilefnið er að bæði Háskól-
inn á Bifröst og Háskólinn í
Reykjavík hyggjast bjóða upp á sér-
hæft laganám til BS-prófs. Laga-
deildarforsetinn er í grein sinni að
biðla til stjómvalda og almennings
um að meira fé verði lagt í laga-
deildina til þess að hún geti staðið
sig í samkeppni við nýju skólana.
Páll segir m.a.: „Sérhæfðu laga-
námi fylgja hins vegar engar skuld-
bindingar um lögfræðikennslu eða
rannsóknir á breiðum akademísk-
um grundvelli sem veiti braut-
skráðum nemendum m.a. réttindi
til aö gegna dómara- eða lögmanns-
störfum þar sem embættisprófs í
lögum, í hefðbundnum skilningi, er
krafist lögum samkvæmt. Þær
skuldbindingar hvíla hins vegar á
lagadeild Háskóla Islands."
Vissulega er þaö rétt hjá Páli að
við hljótum að gera miklu meiri
kröfur til lagadeildarinnar við HÍ
að þessu leyti en til einkaháskól-
anna. Hitt er e.t.v. erfiöara að sjá
hvers vegna samkeppnin þarf endi-
lega að vera svo mikil. Þvert á móti
virðast bæði Bifröst og Háskólinn í
Reykjavík vera að marka sér mjög
afmarkaðan bás en láta Háskóla ís-
lands eftir hinn akademíska vett-
vang sem Páll er að tala um. Það er
engin þörf fyrir HÍ að vera að elta
þessa tvo skóla út í einhverja um-
fangsmikla kennslu í viðskiptalög-
fræði, næg eru verkefnin samt.
Ritstuldur
Grein Páls kemur hins vegar á
óheppilegum tíma því sama dag og
hún birtist er lagadeildin að úr-
skurða í klögumáli sem hlýtur aö
teljast algjör hneisa fyrir hana,
hvernig sem á málið er litið.
Kandídatsritgerð, sem deildin hef-
ur samþykkt sem fullgilda, reynist
vera að verulegum hluta orðrétt
endurbirting á greinum og ritgerð-
um sem birst hafa um þetta efni
víða, í blöðum og tímaritum. í raun
hafði deildin samþykkt sem full-
gilda „rannsókn á breiðum
akademískum grundvelli, sem veit-
ir brautskráðum nemanda réttindi
til að gegna dómara- eða lögmanns-
störfum", framlag sem var að stór-
um hluta „copy-paste“-fræði. Deild-
arfundur ákvað á miðvikudag að
ógilda kandídatsritgeröina og aftur-
kalla réttindi námsmannsins til að
kalla sig lögfræðing. Raunar virðist
hafa verið staöið heldur klaufalega
að þeim úrskurði þvi ásakanir hafa
komið fram um að námsmaðurinn
hafi ekki notið andmælaréttar. Það
væri raunar eftir öðru í þessu máli
að sjálf lagadeild Háskólans færi
ekki aö stjórnsýslulögum og regl-
um!
Ábyrgð kennara
Það stendur sem sé ekki á því að
nemandanum sé refsað fyrir yfir-
sjón sína, misskilning, eöa hvað
maður á að kalla þennan ritstuld.
Hins vegar virðist lagadeild ekki
sjá ástæðu til að gera athugasemd
við störf leiðbeinanda og prófdóm-
ara, sem eru þó þeir aðilar sem