Dagblaðið Vísir - DV - 29.03.2003, Blaðsíða 40
AA
Helqarblað IDV
LAUGARDAGUR 29. MARS 2003
Myrkrahöfðinginn
Richard Perle hefur verið framarleqa í
fylkinqu repúblikana síðustu áratuqi. í
valdatíð Ronalds Reaqans qeqndi hann
embætti aðstoðarvarnarmálaráðherra oq
fékk þá viðurnefnið „Prince of Darkness“
eða Mqrkrahöfðinqinn veqna andstöðu
sinnar við afvopnunarviðræður Banda-
ríkjamanna oq Sovétmanna. Perle er nú í
sviðsljósinu veqna framqönqu sinnar íbar-
áttunni fqrir innrás íIrak.
Richard Perle er einn af haukunum sem tengjast
utanríkisstefnu George W. Bush, forseta Bandaríkj-
anna. Hann hefur verið pólitískur ráðgjafi varnar-
málaráðuneytisins, ráðgjafi Likud-bandalagsins í ísr-
ael, alþjóðlegur fjárfestir, vinsæll gestur í spjallþátt-
um og svo mætti lengi telja. Hann er fæddur í New
York og útskrifaðist frá háskólanum í Suður-Kali-
forníu árið 1964. Eftir útskrift vann hann á skrifstof-
um öldungadeildarþingmanna, lengst af hjá Henry
Jackson, eða allt til ársins 1980. Jackson þessi var
einn alharðasti andkommúnistinn og harðasti stuðn-
ingsmaður ísraels á Bandaríkjaþingi. Þegar störfum
Perle fyrir hann lauk réðst hann til starfa hjá einka-
fyrirtæki sem sérhæfði sig í ráðgjöf fyrir herinn.
Hann var síðan skipaður aðstoðarvarnarmálaráð-
herra í stjórn Ronalds Reagans árið 1980. Hann sneri
síðan aftur í stjórnmálin þegar hann gerðist ráðgjafi
‘ George W. Bush í utanríkismálum í kosningabarátt-
unni árið 2000. Eftir það tók hann sæti sem formaður
ráðs sem er ráðgefandi fyrir varnarmálaráðuneytið
þar sem Donald Rumsfeld fer með stjórn. í gær sagði
hann síðan af sér formennsku vegna ásakana um
hagsmunaárekstra vegna gjaldþrota fjarskiptafyrir-
tækis sem hét Global Crossing.
I ráðinu, sem er ekki fullgildur hluti af stjórnsýsl-
unni í Bandaríkjunum, situr fólk með reynslu af
hernaði og pólitík og er ekki greitt fyrir setu í þvi.
Það gerir það til dæmis að verkum að Richard Perle
getur tjáð sig að vild um utanrikismál án þess að það
þurfi að lýsa stefnu stjómar Bush.
í grein á Salon.com frá því í september á síðasta ári
er haft eftir PW Singer, fræðimanni á sviði utanrík-
isstefnu, að markmið Perle virðist vera að standa fyr-
ir öfgum. Þannig nái hann að sveigja umræðuna
lengra til hægri og um leið færa það sem kalla mætti
skurðpunkt vinstri- og hægri pólitíkur til hægri.
„Hann ýtir á hnappa og kemur fram með djarfa spá-
dóma sem ganga ekki eftir. Og það er fínt fyrst hann
er utan stjórnarinnar. Áhyggjuefnið er hins vegar að
fólk hlustar í rauninni á hann,“ segir Singer.
„írak er eitt þeirra“
í nýjasta hefti The Nation fjallar Eric Alterman um
Richard Perle. Hann segir hann vera einstakt póli-
tískt dýr í Washington. Hann hafi á ótrúlegan hátt
náð að pakka persónulegum, hugmyndafræðilegum
og markaðslegum entrepenship inn í einn fallegan
pakka sem liti vel út þar til innihaldið sé athugað.
Hann segir Perle og Paul Wolfowitz aðstoðarvarnar-
málaráðherra vera aðalhöfunda utanríkisstefnu Bus-
h-stjórnarinnar. Perle hefur náð að treysta völd sín
með því að planta lærisveinum sínum víða um stjórn-
kerfiö en þó sérstaklega í Pentagon.
Perle komst í sviðsljósið fyrir fáum vikum þegar
hann skrifaði grein sem birtist bæði í The Spectator
og í Guardian. í greininni lýsti hann því yfir að Sam-
einuðu þjóðirnar væru orðnar gagnslausar og ekki
væri hægt að treysta á þær í baráttunni gegn hryðju-
verkum. Hann benti á hættuna sem stafaði af þeim
ríkjum sem byggju yfir gjöreyðingarvopnum. „írak er
eitt þeirra en þau eru fleiri,“ sagði hann, „Stöðugur
vanmáttur öryggisráðsins þegar kemur að því að
fylgja eftir eigin ályktunum er augljós: það er einfald-
lega ekki hlutverki sínu vaxið.“
Þetta leyfist Perle að segja þar sem hann er ekki
innan stjórnsýslunnar og Bandaríkjastjórn getur af-
neitað honum ef hann gengur of langt. Hún hefur
hins vegar ekki gert það, allavega ekki nýlega. Hann
er sagður í stöðugu sambandi við alla helstu haukana
í stjórn Bush, Dick Cheney varaforseta, Rumsfeld
varnarmálaráðherra, Paul Wolfowitz aðstoðarvarnar-
málaráðherra og fleiri áhrifamenn. Perle er því eng-
inn venjulegur leikmaður.
Ötull baráttumaður
Perle hefur verið dyggur stuðningsmaður ísraela
Riehard Perle er einn lielsti ráðgjafi Bandaríkjastjórnar í utanríkis- og varnarmáium. Hann hefur vakið athygli
fyrir baráttu sína fvrir innrás í frak og andstöðu við Sameinuðu þjóðirnar.
og eins og fyrr kom fram veitt Likud-bandalaginu
ráðgjöf sína. Hann hefur beitt sér eindregið gegn öll-
um friðarsamningum milli ísraela og Palestínu-
manna. Hann heldur því fram að hagsmunir Banda-
ríkjanna og fsrael fari saman þegar kemur að barátt-
unni við hryðjuverkamenn.
Perle hefur verið einkar ötull í baráttu sinni fyrir
stríði gegn einræðisherranum Saddam Hussein sem
hann segir hýsa hryðjuverkamenn og aldrei sé að
vita hvenær hann ráðist gegn Bandaríkjunum eða
bandamönnum þeirra með efnavopnum.
Þrátt fyrir að stjórnin hafi ekki kippt Perle til baka
þykir sumum repúblikönum hann hafa farið fram úr
sér í stíðstalinu. Chuck Hagel, öldungadeildarþing-
maður repúblikana frá Nebraska og handhafi purp-
urahjartans frá því í Víetnamstríðinu, hefur látið
hafa eftir sér að Perle vildi kannski vera í fyrstu her-
deildinni sem réðist inn í Bagdad. Perle hefur sjálfur,
eins og reyndar fleiri haukar, ekki neina reynslu af
hernaði. Hann gafst ekki upp og skoraði á Bush að
hlusta ekki á menn eins og Hagen.
40 þúsund hennenn nóg?
Perle er hluti af samtökum sem hafa yfirskriftina
The Project for the New American Century sem
stefna að því að Bandaríkin verði í leiðtogahlutverki
á jörðinni á nýfæddri öld. Með honum i þessum fé-
lagsskap eru meðal annars Cheney, Rumsfeld, Wol-
fowitz og fleiri haukar. Þessi félagsskapur var stofn-
aður áriö 1997 og árið 1998 sendi hann bréf til þáver-
andi forseta Bandaríkjanna, Bills Clintons, og hvatti
hann til að ráðast til atlögu gegn Saddam Hussein en
það væri fyrsta skrefið að markmiði samtakanna.
Richard Perle hélt því fram fyrir innrásina í írak
árið 1991 að Saddam Hussein yrði hrakinn frá völd-
um af þegnum sínum því þeir myndu strax gera upp-
reisn gegn honum. Þarna skjátlaðist Perle en hann
hefur hins vegar verið ófeiminn við aö halda því fram
í baráttu sinni fyrir innrás að þetta kynni einmitt að
verða raunin. Síðasta vor hélt Perle því reyndar fram
við blaðamann The Nation að líklegt væri að 40 þús-
und hermenn þyrfti til að leggja Saddam að velli.
Salon.com bendir hins vegar á að 24 þúsund hermenn
hafi þurft í Panama þegar ráðist var gegn Noriega.
Það hafi tekið 14 daga þrátt fyrir að í landinu hafi
verið herstöð. íbúar Panama hafi verið 2,4 milljónir
en í írak búi yfir 20 milljónir, Saddam hafi 400 þús-
und manna her auk þess sem engin amerisk herstöð
sé í landinu. Þess má geta að á átakasvæðinu í írak
eru nú hátt í 300 þúsund hermenn, þar af 225 þúsund
bandarískir. 72 þúsund bandarískir hermenn eru auk
þess í viðbragðsstöðu.
Lygi frá upphafi
Hagsmunaárekstrar Richards Perle hafa einnig
hlotið umfjöllun vestanhafs. Seymor M. Hersh skrif-
aði í The New Yorker fyrir skömmu um Perle og fyr-
irtæki sem hann á hlut í og heitir Trireme Partners
og var stofnað í nóvember 2001, skömmu eftir árás-
irnar á World Trade Center. Trireme er fjáfestinga-
fyrirtæki sem einbeitir sér að fjárfestingum á fyrir-
tækjum á sviði tækni, vöru og þjónustu sem tengjast
vörnum og öryggi. í plaggi frá fyrirtækinu kemur
fram að hryðjuverk ykju mjög eftirspurn eftir slíkum
varningi, bæði í Evrópu og i löndum eins og Singapúr
og Sádi-Arabíu. í bréfi sem sent var sádi-arabískum
fjárfesti var sagt að þrír af sérstökum ráðgjöfum
Bandaríkjastjórnar í utanríkismálum væru tengdir
fyrirtækinu: Henry Kissinger, Gerald Hiliman og síð-
ast en ekki síst væri formaður ráðsins, Richard Perle,
einn af eigendum Trireme.
Perle hefur neitað því að nokkuð óeðlilegt sé við
stöðu hans og hefur ráðist harkalega að Seymour
Hersh vegna greinarinnar. Hefur hann meðal annars
sagt að Hersh væri sá ameríski blaðamaður sem
kæmist næst því að vera hryðjuverkamaður. Grein
Hersh hafi verið „ónákvæm" og „lygi frá upphafi tO
enda“ og að Hersh „varpi sprengjum" og standi á sama
„hvort fórnarlömbin séu saklausir borgarar." -sm
Heimildir:
The Nation.
The Guardian.
The New Yorker.
www.newamericancentury.org
o. fl.