Dagblaðið Vísir - DV - 10.04.2003, Side 21
20
FIMMTUDAGUR 10. APRÍL 2003
FIMMTUDAGUR 10. APRÍL 2003
21
#
Útgáfufélag: Útgáfufélagiö DV ehf.
Framkvæmdastjóri: Örn Valdimarsson
Aðalritstjóri: Óli Björn Kárason
Ritstjóri: Sigmundur Ernir Rúnarsson
Aóstoðarritstjóri: Jónas Haraldsson
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiösla, áskrift:
Skaftahlíö 24,105 Rvik, sími: 550 5000
Fax: Auglýsingar: 550 5727 - Ritstjórn: 550 5020 - ABrar deildir: 550 5749
Ritstjórn: ritstjorn@dv.is - Auglýsingar: auglysingar@dv.is. - Dreifing: dreifing@dv.is
Akureyri: Kaupvangsstræti 1, sími: 462 5000, fax: 462 5001
Setning og umbrot: Útgáfufélagið DV ehf.
Plótugeró og prentun: Árvakur hf.
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
DV greiðir ekki viðmælendum fyrir viðtöl við þá eða fyrir myndbirtingar af þeim.
Að Bagdad fallinni
Eftir þriggja vikna blóð-
uga innrás í írak hafa herir
Bandarikjamanna og Breta
höfuðborgina Bagdad á valdi
sínu. Það hefur kostað fjölda
mannslífa og hrikalega eyði-
leggingu eins og glöggt hefur
mátt sjá af fréttamyndum af svæðinu síðustu daga. Vafa-
litið munu innilokaðir hermenn úr liði Saddams Husseins
þrjóskast við á næstu dögum og reyna hvað þeir geta að
fella andstæðinga sína á bökkum Tigris. Menn skulu
muna að írak er enginn venjulegur felustaður.
Margt vekur athygli þegar átökin dvína. Sjálft skot-
markið er ekki fundið. Saddam Hussein er hvergi sjáan-
legur. Það er eins og Bandaríkjamönnum sé fyrirmunað
að finna óvini sína þrátt fyrir bestu vopn og virkustu
leyniþjónustu í heimi. Það færi þó aldrei svo að einræðis-
herrann í írak væri kominn í felur eins og fjandvinur
hans, Osama bin Laden, sem er sagður vera í fjallahéruð-
unum í Afganistans. Og hræðslan um hugsanlega tilvist
þeirra verði að spennandi ráðgátu.
Annað er það sem athygli vekur. Her og vörður Sadd-
ams Husseins reyndist vera svo máttlaus að menn jafnvel
leyfa sér að brosa. Þrátt fyrir margvíslegar rannsóknir og
aðvaranir þess efnis að Saddam væri næsta varnarlaus í
eigin landi fóru Bandarikjamenn og Bretar inn i írak með
langtum meira aíl en þeir höfðu til staðar í Flóabardaga
fyrir rífum áratug. Fyrir vikið hefur eyðileggingin líklega
orðið enn meiri en þörf var á, að ekki sé talað um allt
blóðið.
Það hefur reyndar vakið sérstaka athygli að innrásar-
herinn, einkum bandariskir dátar, hafa sýnt af sér hátta-
lag í landinu sem ekki er þeim samboðið. Á köflum hafa
þeir skotið á allt sem hreyfist, hvort heldur er fólksbila
fulla af börnum og konum, sjúkrahús, ibúðahverfi og
vatnsveitur og rafstöðvar sem hafa enga hernaðarlega
þýðingu aðra en þá að auka á eymd almennra borgara.
Þar fyrir utan hafa hermennirnir skotið niður marga úr
eigin liði, á lofti og láði.
Lýðfræðingur sem fenginn var til að telja mannfall úr
röðum óbreyttra borgara eftir Flóabardaga galt gagnrýn-
ina á bandarísk stjórnvöld með starfi sínu. Hann vildi
ekki taka þátt i því að halda tölunum leyndum. Á næstu
dögum munu menn reyna að gera sér grein fyrir því hve
margir saklausir borgarar íraks verða skráðir undir liðn-
um „fórnarkostnaður“ innrásarinnar. Þar við bætast lim-
lestir borgarar sem munu margir verða af bata vegna nið-
ursprengdra spítala.
Líklega fer það svo að Bandaríkjamenn og Bretar fái
bæði að brytja niður og brjóta upp. Það hentar þeim mun
betur en að láta Sameinuðu þjóðirnar hlutast til um upp-
bygginguna og upphaf lýðræðis í landinu, hvernig svo
sem því verður við komið. Þessi einangrunarstefna mun
reka enn frekari fleyg í samstarf Evrópuríkja og þjóða
Atlantshafsbandalagsins. Innrásarinnar í írak verður lik-
lega fremur minnst fyrir klofning Vesturlanda en frelsun
íraks þegar tímar líða.
Það sem auðvitað mesta athygli vekur þegar vopnin
þagna í írak er að enn hefur ekkert fundist af þeim fjölda
gjöreyðingarvopna sem Saddam var sagður eiga. Tilvist
allra þessara manndrápstækja var höfuðástæðan fyrir
ákefð Bandarikjamanna og Breta og þvi dæmalausa bráð-
ræði sem einkenndi ráðslag Blairs og Bush. Nú er spurt
hvert þeir fara næst að binda stríðsfanga sína í plast og
pesta almenning. Og eins er spurt hve lengi staðföst ríki
strunsa með.
Sigmundur Ernir
Skoðun
Enn deilt um fjölþrepaskattkerfi:
Valið snýst um tekjujöfnun eða einlaldeika
Mjög er nú deilt um kosti og galla
þess að taka upp fjölþrepaskattkerfi.
Deilan hefur einna helst snúist um
hvort kerfið sé yfir höfuð fram-
kvæmanlegt - eða hvort það sé í það
minnsta of flókið til að teljast fýsi-
legur kostur. En hvers vegna að
velta þessu fyrir sér á annað borð?
Hvert er markmiðið með slíku
kerfi? Og hvað myndi það kosta að
ná því fram?
Starfshópur á vegum fjármálaráð-
herra, sem í áttu sæti fulltrúar Al-
þýðusambands íslands, fjármála-
ráðuneytisins og Þjóðhagsstofnun-
ar, skilaði nýverið af sér skýrslu
um fjölþrepaskattkerfi sem unnið
hefur verið að frá því í október 2001.
Til hvers?
Kostir fjölþrepaskattkerfis eru
fyrst og fremst þeir að það gefur
færi á „ódýrari útfærslu til tekju-
jöfnunar en núgildandi kerfi og
auðveldar breytingar á jaðaráhrif-
um einstakra tekjuhópa," eins og
segir í skýrslunni.
Hvað þýðir þetta á mannamáli?
Jú: Meö því að fjölga skattþrepun-
um er hægt að stýra því betur hve
þung skattbyrði er lögð á tiltekna
tekjuhópa. Það er til dæmis hægt
að lækka skattbyrði þeirra sem
hafa lágar tekjur og annað hvort
þyngja byrðar þeirra sem hafa
hærri tekjur (ef breytingin á ekki
að kosta neitt) eða halda þeim
nokkum veginn óbreyttum (ef
breytingin má kosta eitthvað).
Tilgangurinn með nýju skatt-
þrepi (eða þrepum) væri því fyrst
og fremst að jafna meira ráðstöfun-
artekjur fólks.
Núverandi kerfi
Ekki má hins vegar gleyma því
að í núverandi skattkerfi felst
tekjujöfnun. Þótt skattprósentan sé
aðeins eins (auk hátekjuskatts) hef-
ur persónuafslátturinn - sem er
óvenjulega hár hér á landi - þau
áhrif að skattbyrðin þyngist eftir
því sem tekjurnar hækka. Hún
þyngist hins vegar ekki jafnt og
þétt; hún þyngist fremur hratt frá
70 þúsund kr. mánaðarlaunum
(skattleysismörkunum) upp í um
það bil 170.000 kr. (meðallaun) en
síðan hægar og jafnar eftir það.
I þessu kerfi má lækka skatta
með tvennu móti. Annars vegar
með því að lækka skattprósentuna;
það kemur sér því betur fyrir fólk
sem tekjur þess eru hærri. Hins
vegar með því að hækka persónuaf-
sláttinn; það skilar öllum skatt-
greiðendum sömu krónutölu.
Það sem fylgismenn fjölþrepa-
kerfis vilja gera er að ráðast á
„brekkuna" sem segja má að lág-
launafólk rekist á þegar tekjur þess
hækka upp í meðaltekjur og gera
hana meira aflíðandi. Það er erfið-
ara að gera í núverandi kerfi.
Dæmi upp á 11,6 milljarða
í skýrslunni kemur fram að það
myndi kosta 11,6 milljarða króna
að koma á nýju 30% skattþrepi fyr-
ir tekjur upp að 150.000 kr. á mán-
uði að því gefnu að skattleysis-
mörk yrðu óbreytt. (Þetta er Dæmi
1 í meðfylgjandi töflu.) Við þetta
myndu ráðstöfunartekjur allra
hópa hækka nema þess hóps sem
er undir skattleysismörkum. Hlut-
fallslega yrði hækkunin mest hjá
tekjulágum hópum en allir myndu
samt njóta nokkurs góðs af. Áhrif-
in sjást glögglega á meðfylgjandi
línuriti.
Hitt línuritið sýnir áhrifin af
breytingu innan núverandi kerfis
sem myndi kosta jafnmikið; þetta
er Dæmi 6 í töflunni og felur í sér
að skattprósentan yrði lækkuð nið-
ur í 34,6% og persónuafsláttur jafn-
framt lækkaður þannig að skatt-
leysismörk haldast óbreytt. Mynd-
in sýnir að skattbyrðin mixmkar
Dellt um pólitísk markmlð
Ný skýrsla staöfestir aö fjölþrepaskattkerfi sé flóknara en núgildandi kerfi. En
hugsanlega skortir á aö nægiiega mikið sé rökrætt um þau pólitísku markmiö
sem í húfi eru. Á aö jafna tekjurnar meira? Er þeim ójafnar skipt hér en annars
staöar? Fyrst margir telja rétt aö afnema tekjutengingar í bótakerfinu, hvers
vegna viija þeir innleiöa þær í auknum mæli í skattkerfinu?
meira eftir því sem tekjurnar
hækka.
Ef hins vegar fjölþrepaskattkerfi
má ekki kosta neitt kemur í ljós að
nýtt 30% skattþrep yrði að fjár-
magna með því að hækka almennu
skattprósentuna úr 38,8% í 46,6%.
Áhrifin af þessari breytingu
myndu dreifast þannig að þeir sem
hafa lægri mánaðarlaun en 250.000
kr. myndu hagnast á henni en þeir
sem hafa hærri laun myndu tapa á
henni.
Mótsagnir
í skýrslunni kemur fram að
helstu gallar fjölþrepaskattkerfis
séu flóknari framkvæmd, minni
sveigjanleiki til að mæta tekju-
sveiflum hjá einstaklingum, meiri
breytingar í eftiráuppgjöri skatta
og erfiðara skatteftirlit.
En eins og Gylfi Arnbjömsson,
framkvæmdastjóri ASÍ, segir að
þetta séu „hagtæknileg úrlausnar-
efni“ og minnir á að einhver hafi
nýverið sagt að menn skyldu ekki
láta hagtækna þvælast fyrir póli-
tískum markmiðum. Gylfi leggur
áherslu á að deilan snúist fyrst og
fremst um pólitískar áherslur.
En pólitískar áherslur eru stund-
um mótsagnakenndar eða ósam-
rýmanlegar. Þannig er oft talað um
mikilvægi þess að jafna tekjur en á
sama tíma vifl jafnvel sama fólk
draga úr jaðaráhrifum í skattkerf-
inu. Þetta er mótsögn í sjálfu sér
þar sem tekjujöfnun felur óhjá-
kvæmlega í sér að jaðaráhrif aukast
- að skattbyrði þyngist eftir því sem
tekjur hækka. Það er snúið að ætla
að hjálpa fólki að „brjótast úr fá-
tækt“ með því að minnka jaðaráhrif
í skattkerfinu og leggja samtímis
áherslu á að þeir sem hafa það verst
eigi að njóta sérstakra ívilnana.
Þessar sérstöku ívilnanir búa nefni-
lega til „brekkuna" í skattkerfinu
sem mætir fólki þegar (og ef) hagur
þess loks vænkast.
Markmið
ASÍ hefur um langa hríð viljað
Dæmi um mögulegar breytingar á skattkerfinu:
Kerfíö 2002 ) Qssmi.l ■ Dæmi 2 Pæmi 3 Dæmi 4 Dæmi 5 Dæmi 6 Dæmi 7
Skattþrep 1 38,8% 30,0% 30,0% 30,0% 30,0% 10,0% 34,6% | 42,8%
Tekjuviðmið Allar tekjur 0-150.000 0-150.000 0-150.000 j 0-150.000 0-100.000 ' ' ■ ‘ - '1' Allar tekjur Allartekjur j
Skattþrep 2 38,8% 46,6% 38,8% j 40,8% 45,6% 1
I Tekjuviömiö j Yfir 150.000 ! Yfir 150.000 ) Yfir 150.000 I Yfir 150.000 í Yfir 100.000 |
Skattþrep 3 7,0% 7,0% 7,0% 65,6% 50,0% 7,0% 7,0% 7,0%
Tekjuviömiö Yfir 322.000 j Yfir 322.000 Ytir 322.000 Yfir 322.000 Yfir 322.000 Yfir 322.000 j Yfir 322.000 Yfir 322.000
Persónuafsláttur | 25.245 ) 19.540 | 19.540: 19.540 j 19.540 5.000 j 22.510 j 33.035
Skattleysismörk 65.132 65.132 65.132 65.132 1 65.132 50.000 65.132 i 77.255
Hámarksskattur \ 45,8% \ 45,8% : 53,6% 104,4% ! l 90,8% j 52,6% ; 41,6% j 49,8% |
Tekjutap O j 11,6 milljaröar 0 o í 0 l 0 j 11,6 milljaröar j Ú
sjá breytingar á skattkerfinu sem tekjur og meðaltekjur með mark-
kæmu til móts við fólk með lágar vissari hætti en gert hafi verið.
Gylfi Arnbjörnsson segir mikil-
vægt að i nefnd fjármálaráðherra
hafi náðst samstaða um að fjöl-
þrepaskattkerfi auðveldaði leiðina
að þessu marki. „Það kemur fram í
skýrslunni að jaðarskattar á lágar
tekjur eru einna hæstir á íslandi,“
segir Gylfi. „Út á þetta gengur deil-
an. Fólk með lágar tekjur er ósátt
við að þurfa að borga svona háa
jaðarskatta."
Gylfi er líka hlynntur því að
færa tekjujöfnunina úr bótakerfinu
- þar sem hún fer að miklu leyti
fram í dag með tekjutengdum
bama- og vaxtabótum - yfir í skatt-
kerfið. Astæðuna segir hann vera
þá, að í fyrsta lagi sé óréttlátt að
framkvæma tekjujöfnunina með
eftirágreiðslum eins og raunin sé í
bótakerfinu og í öðru lagi sé það
skoðun ASÍ að það sé undarlegt að
jafna tekjur aðallega eftir íjöl-
skylduaðstæðum. „Þegar tekjujöfn-
unin er höfð í bótakerfinu þá er
forsenda þess að fólk njóti hennar
sú að fólk fái bætur, þ.e. að fólk
eigi börn. Það er eðlilegra að miða
tekjujöfnun við tekjur en fjöl-
skylduaðstæður að okkar mati,“
segir Gylfi.
„Fjölþrepakerfi auðveldar okkur
að ná slíkum markmiðum en ef
tekjujöfnun er ekki markmiðið þá
er núgildandi kerfi vissulega auð-
veldara. Umræðan er þess vegna
um pólitísk markmiö en ekki um
tæknileg atriði," segir Gylfi.
Hin hliðin
Þegar rætt er um að létta byrð-
um af lágtekjufólki verður hins
vegar að hafa fleira í huga en , jað-
arskatt á lægstu tekjur". í skýrslu
nefndarinnar kemur nefnilega
fram að þar sem fjölþrepaskatt-
kerfi eru við lýði í öðrum löndum
fari þau iðulega saman við lág
skattleysismörk. Fólk byrjar sem
sagt fyrr að greiöa skatta þótt
skattprósentan sé lægri í neðstu
þrepunum. (Tillaga Samfylkingar-
innar um að hækka fyrst skattleys-
ismörk og huga síðan að upptöku
fjölþrepaskattkerfis rímar illa við
þennan raunveruleika og felur
vitaskuld í sér að nýtt 30% skatt-
þrep yrði dýrara en í dæminu sem
nefnt var að framan.) í skýrslunni
kemur einmitt fram að skattleysis-
mörk eru mun hærri hér á landi
en víðast hvar annars staðar í
OECD-ríkjunum; þannig má segja
að þótt „skattabrekkan" margum-
talaða sé brattari hér þá sé „flat-
lendið“ þeim mun meira.
Þá er þess getið í skýrslunni að
skattbyrði af meðaltekjum hér á
landi sé minni en að meðaltali í
OECD.
Nefndin tekur ekki afstöðu til
þess hvort rétt sé að taka upp fjöl-
þrepaskattkerfi hér og ekki er hún
líkleg til að setja niður deilur um
málið. En hún dregur fram að val-
ið standi á milli þess að hafa ein-
falt kerfi eða jafna tekjurnar meira
en gert er. Það verður því deilt um
hvort tveggja: hvort flækjurnar
séu of miklar og hvort það sé yfir-
höfuð æskilegt að jafna tekjurnar
meira en gert er.
-ÓTG
Ummæli
Einfaldieiki er dyggð
„Einfaldleiki er mikil dyggð í
skattheimtu. Ef skattkerfiö verður
of flókið er hætt við því að undan-
þágumar fari fram hjá þeim sem
eiga að njóta þeirra, sérstaklega
þeim tekjulægri. Þeir sem hafa
minna úr að spila eru síður líkleg-
ir til þess að ráða sérfræðinga til
þess að sjá um skattskil og veiða
út þær undanþágur sem viðkom-
andi getur nýtt.“
Ásgeir Jónsson hagfræöingur
í Viðskiptablaöinu.
enn frekar
skattbyrði fólks
með lágar og
meðaltekjur
með því að end-
urskoða skatta-,
bóta og al-
mannatrygg-
ingakerfið og
lækka sérstak-
lega jaðar-
skatta."
Jóhanna Sigurðardóttir á vef sínum.
Heiri þrep
„Sam-
fylkingin
vill endur-
skoða
tekjuöfl-
unarkerfi
ríkisins
og gera
tekju-
skattskerf-
iö að raunverulegu tæki til tekju-
jöfnunar. Hún vill taka upp fjöl-
þrepa tekjuskattskerfi þar sem
skatthlutfafl lækkar eftir því sem
tekjur lækka og setja heildarlöggjöf
um umhverfis- og mengunar-
skatta."
Stefnuyfirlýsing Samfylkingarinnar fyr-
ir síöustu alþingiskosningar. Rifjaö
upp í Vefþjóöviljanum.
Óraunhælur samanburður
„Leið Samfylkingarinnar skilar
sér þó betur fyrir lágtekjufólk [en
skattalækkanir Sjálfstæðisflokks-
ins]. Óraunhæft er síðan að bera
saman hvor leiðin bætir betur kjör
fólks með meðaltekjur, því i tillög-
um Samfylkingarinnar er boðuð
skattlækkun sem einkum á að létta
Ekki aldeilis
„Það hefur í
sjálfu sér aldrei
verið stefna
Samfylkingar-
innar að taka
upp fjölþrepa
skattkerfi.“
Hrannar B. Arnars-
son, fyrrverandi
þorgarfulltrúi, á
Rás 2 7. apríl síö-
astliðlnn. Rifjaö upp í Vefþjóðviljan-
um.
Utanríkisráðhemaefnið
„Stjómmála-
armur smokk-
fisksins er hins
vegar í vanda,
því að hann er
meðreiðarfram-
boð, sem býður
ekki upp á neitt
skýrt val um for-
sætisráðherra-
efni. Hann býður bara frambjóð-
anda, sem verður utanríkisráð-
herra, hvort sem frambjóðandi kol-
krabbans eða frambjóðandi há-
hymingsins veröur forsætisráð-
herra.“
Jónas Kristjánsson á vef sínum.
Samfylkingin er staðföst í utanríkismálum
Er það þannig að þeir sem vilja ekki vera á lista „hinna viljugu“ í stríðsrekstri
Breta og Bandaríkjamanna eru þar með orðnir óvinir þessara gömlu vinaþjóða
okkar? Auðvitað er það ekki þannig.
„Viö höfum ekki verið og
viljum ekki verða bergmál
af ríkjandi skoðunum vald-
hafa eriendra ríkja hverju
sinni - hvort heldur þau
ríki eru okkur ailajafna
hliðholl eður ei. Við erum
einfaldlega sjálfstæð þjóð
og með okkar eigin rödd
í samfélagi þjóðanna.
Er það svo að þeir íslendingar,
sem vilja ekki styðja þátttöku ís-
lands í stríðinu í Irak, eru þá sjálf-
krafa andstæðingar Bandaríkja-
manna? Er það þannig að þeir sem
vilja ekki vera á lista „hinna vilj-
ugu“ í stríðsrekstri Breta og
Bandaríkjamanna eru þar með
orðnir óvinir þessar gömlu vina-
þjóða okkar? Auðvitað er það ekki
þannig. Fjarri fer því. Við höfum
átt margháttað samstarf við
Bandaríkin um áratugaskeið og
gegnumheilt hefur það verið og
með miklum ágætum. Sú sam-
vinna hefur verið í viðskiptum
milli þjóðanna með vörur og þjón-
ustu, á menningarsviðinu, fjöl-
margir íslendingar hafa sótt
menntim til USA og í öryggismál-
um hafa þjóðirnar unnið náið sam-
an. Vissulega hafa þjóðirnar ekki
alltaf verið samstiga í einu og öllu,
eins og eðlilegt er, en vinátta og
gagnkvæm virðing hefur verið til
staðar, þrátt fyrir mikinn stærðar-
’ mun landanna, auk þess sem íbú-
ar í öðru þeirra eru 280 þúsund en
í hinu 280 milljónir.
Eigin rödd
En þessi um flest afar jákvæðu
samskipti hafa hins vegar ekki
komið í veg fyrir það að við íslend-
ingar höfum haft okkar sjálfstæðu
sýn á ýmis mál sem upp koma í al-
þjóðastjómmálum - og hún þarf
ekki endilega alltaf að vera með
sama hætti og stjórnvöld hveiju
sinni í Bandaríkjunum sjá hlut-
ina. Við höfum ekki verið og vilj-
um ekki verða bergmál af ríkjandi
skoðunum valdhafa erlendra ríkja
hverju sinni - hvort heldur þau
ríki eru okkur allajafna hliðholl
eður ei. Við erum einfaldlega sjálf-
stæð þjóð og með okkar eigin rödd
í samfélagi þjóðanna. Og á okkur
er hlustað, þótt ísland sé ekki með-
al stóru þjóðanna í heimspólitík-
inni.
Það er þess vegna fjarri lagi þeg-
ar forystusveitir Sjálfstæðisflokks-
ins og Framsóknarflokksins halda
því fram að Samfylkingin sé and-
víg Bandaríkjunum og Bretlandi
alveg sérstaklega, þegar við jafnað-
armenn látum í ljósi efasemdir um
réttmæti þess að fara með stríði á
hendur írökum. Við jafnaðarmenn
vildum einfaldlega að hinar Sam-
einuöu þjóðir og Öryggisráðið
hefðu um það forystu hvemig rétt-
læti yröi komið á í írak og einræð-
isherrananum, Saddam Hussein,
komið frá völdum.
Ég er flokksbróðir Tony Blair,
forsætisráðherra Bretlands, og hef
stutt fjölmargar og flestar þær
endurbætur sem breski Verka-
mannaflokkurinn hefur komið á
þar í landi á síðari árum. En það
er ekki þar með sagt að allt sem
hann segir og gerir sé eins og tal-
að út frá mínu hjarta. Þannig er
það ekki í íraksdeilunni. Vinur er
sá er til vamms segir.
Við áttum í þorskastríöum við
Breta. Það gekk á ýmsu í sam-
skiptum þjóðanna á þeim árum.
En þau sár greru og vinátta þjóð-
anna þoldi þau átök.
Þannig verður það líka í íraks-
deilunni. Þótt vík hafa orðið milli
vina í afstöðu til þeirra mála og
80% íslendinga skv. skoðanakönn-
unum hafi efasemdir um það að
Bush og Blair hafi staðið rétt að
verki i Iraksmálunum, þá mun það
ekki hafa viðvarandi áhrif til fram-
tíðar á traust og góð samskipti ís-
lands og þessara vinaþjóða okkar.
Þegar þessar línur eru ritaðar,
þá standa stríðsátökin hvað hæst.
Vonandi linnir átökum hið fyrsta í
írak, þannig að uppbygging með
atbeina Sameinuðu þjóðanna geti
hafist sem fyrst.
íslenskur flokkur
Samfylkingin er traustur flokk-
ur og stefnufastur. Samfylkingin er
íslenskur flokkur, sem vill að sjálf-
stæði þjóðarinnar sé virt í hví-
vetna. En er jafnframt alþjóðlegur
í hugsun og vill að ísland verði
virkt í samfélagi þjóðanna. Vifl
ræða Evrópumál, mannréttinda-
mál, alþjóðaviðskipti og vill að al-
þjóðasamfélagið leiti lausna í ör-
yggismálum með viðræðum og
samkomulagi, en ekki vopnavaldi,
þótt hið síðasttalda verði stundum
óhjákvæmilegt. Samfylkingin er
staðfost og traust í alþjóðastjórn-
málum, þótt hún kjósi ekki að vera
á lista hinna „viljugu" í íraksdeil-
unni. Það er kjarni málsins.
+