Dagblaðið Vísir - DV - 22.11.2003, Blaðsíða 3
DV Fréttir
LAUGARDAGUR 22. NÓVEMBER 2003 3
Ég vil fá ís NÚNA, mamma!
Spurning dagsins
Sinnir skólakerfið gáfuðum börnum nógu vel?
Ég vil ekki halda því fram að
heimurinn fari versnandi, hann ger-
ir það ekki neitt, þetta er alltaf sama
súrsæta sullið. Ég ætla heldur ekki
að halda því fram að ég viti eitthvað
um börn, ég veit ekkert um börn,
Guðrún Eva
Mínervudóttir
skilur vel aö börnin
séu agalaus
Kjallari
þau gætu eins verið geimverur fyrir
mér. En ég ætla samt að leyfa mér að
fjalla um aga.
Nei, heimurinn fer ekki versn-
andi, en hver tími burðast með sinn
vandamálapakka og eitt af vanda-
málum vorra tíma er agaleysi.
Kannski er ein rótin sú að við höfum
ekki hugmynd um hvað agi er, rugl-
um honum saman við þrælslund og
bælingu og sjáum fyrir okkur
grámyglulegar skrifstofublækur sem
kunna ekkert annað en að hlýða
skipunum.
Ef það er mátulega slakt í
taumnum...
Þetta er misskilningur, agi er ekk-
ert annað en siðvæðing og siðvæð-
ing er afskaplega hetjuleg og höfð-
ingleg. Einhvers staðar heyrði ég
meira að segja að nafnið Egill væri
skylt orðinu agi.
Sjálf er ég af kynslóð sem gerði Ég
vil fá ís NÚNA, mamma að slagorði
sínu og er alltaf að uppgötva betur
og betur hvernig þetta viðhorf eyði-
leggur fyrir okkur.
Þetta er eins og með tamningu
hrossa; ef það er mátulega slakt í
taumnum togum við á móti og vit-
um nokkurn veginn í hvaða átt við
erum að fara, en ef það er of slakt í
honum gerir það okkur ráðvillt og
ósjálfstæð.
Ég fór bara að hugsa um þetta
þegar ég heyrði í sjónvarpinu að það
hefði verið gerð könnun sem sýndi
Thor og
Kristmann
Sigurjón Magnússon skrifar Ég
vil gera stutta athugasemd við
pistilinn Fyrst og fremst sem birtist
í DV 19. nóvember og fjallar að
nokkrum hluta um bók mína,
Borgir og eyðimerkur. Höfundar
pistilsins víkja að ummælum
Thors Vilhjálmssonar um Krist-
mann Guðmundsson í Birtings-
grein vorið 1963 og komast þannig
að orði að ummælin hafi ekki snú-
Lesendur
ist um pólitík nema í framhjá-
hlaupi. En hvert skyldi það fram-
hjáhlaup hafa verið?
í grein sinni í Birtingi sagði Thor
Vilhjálmsson meðal annars: „Marg-
ir lítilsigldir menn hafa dafnað í
skjóli Bjarna Benediktssonar, og
hætt er við að fleiri dusilmenni eigi
það eftir, þessa litla volduga manns
sem kann að teíla marga leiki fram
fyrir sig. Eitt frægðarverk hans sem
menntamálaráðherra var að gera
nefndan Kristmann að trúnaðar-
manni ríkisins í bókmenntafræðslu
og gera hann að rógsendli sfnum
milli skóla landsins."
Grein Thors um Kristmann Guð-
mundsson er ekki löng en sá hluti
hennar sem lýsir rógsendilshlut-
verki Kristmanns fyrir valdsmenn
ríkisins er þó sýnu fyrirferðarmest-
að áttatíu prósent foreldra vildu
meiri fræðslu um það hvernig þeir
ættu að aga börnin sín. Það þóttu
mér góðar fréttir. Sérstaklega af því
að ég hef á síðustu tíu árum hitt svo
marga kennara með teygða hand-
leggi af því að vera alltaf að reyna að
hanga aftan í námsskránni og þeir
geta ekki hætt að furða sig á því að
foreldrar kvarti stöðugt yfir að börn-
in læri enga mannasiði í skólanum!
Aumingja börnin. Hvernig er
hægt að ætlast til að þau læri ein-
hverja siði af hinum ótemjunum í
bekknum? Auðvitað lærum við
mannasiðina fyrst og fremst heima
hjá okkur, annars gætum við alveg
eins öll alist upp hjá úlfum.
Skólinn gæti síðan bætt um betur
með því að gera siðfræði og heim-
speki að hluta af námsskránni sem
allra fyrst. Barnaheimspekin gengur
út á að kenna börnunum að hugsa
siðferðilega og sjálfstætt og sýna
hvert öðru virðingu og umburðar-
lyndi.
Með því að nýta aðferðir heim-
spekinnar væri hægt að siðvæða
samfélagið frá grunni. Ekki með
ítroðslu, heldur með því að virkja
skynsemina. Ekki með valdi og
svipuhöggum, heldur með ástund-
un og samræðu. Af því að við erum
ekki sirkusljón heldur manneskjur.
Ég skil vel að börn fái víðáttu-
brjálæði þegar þeim eru ekki sett
nein mörk og enginn segir þeim
hvernig þau eigi að haga sér í sam-
skiptum við annað fólk.
Ég skil líka vel að foreldrar séu í
vandræðum. Því hvernig eigum við
að kenna börnunum okkar eitthvað
sem við kunnum ekki sjálf?
Agaleysið þjónar hagsmun-
um samfélagsins
En það sem ég hef mestan áhuga
á er að skilja hvers vegna við erum
komin í þessi vandræði. Samfélagið
þrífst á reglum um það hvað má og
hvað má ekki, síðan tekur fólk upp á
því að temja sig sjálft og kallar það
sjálfsaga. Af hverju ætti það þá allt í
ur, mun fyrirferðarmeiri en það
sem sagt er um verðleika hans sem
rithöfundar, þótt þau ummæli hafl
einkum orðið fræg að endemum.
Síðar átti greinin líka eftir að verða
tilefni málaferla sem endurspegl-
uðu 'þetta sama. Þar voru hápóli-
tískar ásakanir varðandi bók-
menntafræðslu Kristmanns þunga-
miðja, eins og menn geta lesið um í
dagblöðum frá þeim tíma.
Niðurdrepandi
vinnumiðlun
Guðbjörg hringdi: Illu heilli geng
ég um atvinnulaus þessa dagana og
þurfti því að skrá mig hjá Vinnu-
miðlun höfuðborgarsvæðisins við
Engjateig. Þangað er niðurdrepandi
að koma. Starfsfólkið er algjörlega
frítt við að hafa nokkurn einasta vilja
til að stappa í mann stálinu - og tala
frá hjartanu þegar það hvetur niður-
brotnar sálir sem þangað koma til
atvinnuleitar. Sjálf er ég búin að
þaulkanna hver séu réttindi mín,
meira að segja þannig að égveit bet-
ur hvar ég stend gagnvart regluverki
samfélagsins. Alltaf er vandaverk að
velja fólk til starfa, ekki síst jafn við-
kvæmra og hjá vinnumiðlun. En
augljóst er að þar þarf að skipta út
liði - og fá til starfa einhverja sem
eru hæfari en þeir sem þar standa
vaktina um þessar mundir.
einu að vera vandamál fyrir okkur
núna að setja okkur reglur?
Kannski af því að kapítalisminn
hefur breyst úr því að vera anal yfir
í það að vera oral; tíðarandinn úr
því að tilbiðja sjálfsafneitun yfir í að
skilgreina sig gegnum neyslu. Þá er
allt eins og það á að vera og agaleys-
ið þjónar hagsmunum samfélags-
ins. Þá er líka auðvelt að saka okkur
tuðarana um að vilja fikra okkur
aftur niður á anal-stigið. En það
held ég sé misskilningur eins og svo
margt annað. Tuðararnir vilja ekki
fikra sig aftur niður á anal-stigið,
heldur upp á næsta stig sem er, ef
ég man rétt, pre-genital og ein-
kennist af dálítið besservisseraleg-
um hlaupum eftir hugljómunum.
DV tekur við lesendabréfum og
ábendingum á tölvupóstfanginu
lesendur@dv.is. DV áskilur sér rétt til að
stytta allt það efni sem berst til blaðsins
og birta það í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds.
Ekkimesta
vandamálið
„I mínum huga er þetta ekki
mesta vandamáliö sem ís-
lenska skólakerfið stendur
frammi fyrir. Mestu skiptir að
almennt hafí allir nemendur
verkefni við hæfi, hverjir sem
hæfíleikar þeirra eru. Að kapp-
kosta þetta reyndi ég að
minnsta kosti að hafa að leið-
arljósi allan þann tíma sem ég
sinnti kennslu og skólastjórn."
Einar Már Sigurðarson
alþingismaður
„Nei, en nú
þegar hefur
verið gripið til
ýmiss konar
aðgerða, svo
sem þróunar-
verkefna sem
hafa staðið yfír
sl.þrjúár."
Stefán Jón Hafstein, formaður
Fræðsluráðs Reykjavíkur
„Nei, við mætt-
um gera miklu
betur. Skóla-
kerfið gefur
börnunum
ekki tækifæri
við hæfí.
Áherslan hefur
miklu frekar
verið á börn
sem þurfa á
sérstökum stuðningi að halda og
standa höllum fæti. Það er góðra gjalda
vert. *
Guðrún Ebba Ólafsdóttir, kennari og
borgarfulltrúi
„Það má alltaf
gera betur.
Hins vegar
sinnirskóla-
kerfíð bráðger-
um börnum
með því að
þau fá náms-
efni við hæfí -
og ekki síst
með þeim
sveigjanleiki milli grunn- og framhalds-
skóla sem nú er kominn."
Hanna S. Hjartardóttir, skólastjóri
Snælandsskóla og formaður Skóla-
stjórafélags fslands
„Ég hefekki
ekki kynnt mér
það nægilega
vel. Hitt er Ijóst
að það verður
ekki nema
nám sé ein-
staklingsmið-
að og það
vantarenn
nokkuð upp á
aðsvosé."
Haraldur Ólafsson, foreldri og veður-
fræðingur
Hafnfirðingar skera niður þjónustu við undrabörn.
Hafa bara efni á einu gáfuðu barni.
NÝ SKÁLDSAGA eftir vígdísi grímsdóttur
Sannkölluð spennusaga
„Ungum manni skolaöi á land um nótt i
nóvember. Þaö bar enginn kennsl á beinin
svona fyrst i staö og þaö sváfu allir fuglar.“
Með þessum upphafsorðum bókarinnarer spennandi
atburðarás hrint af stað, þar sem enginn veit hver
kann að leynast í dulargervi og tefla lífi förunauta
sinna i tvísýnu.
„Sannkölluð spennusaga."
Soffía Auður Birgisdóttir / MORGUNBLAÐIÐ
„Lesandi er
ofurseldur valdi
mikillar sagnakonu...
náttúrulega fremst
sagnaskálda afsinni
kynslóð og þó víðar
væri farið í skálda-
hópi á íslandi."
Páll Baldvin Baldvinsson
STÖÐ2