Dagblaðið - 18.12.1975, Síða 15

Dagblaðið. Fimmtudagur 18. desember 1975.
15
Úrvalsvörurnar frá Marks & Spencer
FÁST HJÁ OKKUR
Fatnaóur á alla fjölskylduna.
Vörurnar, sem eru þekktar og rómaöar
um viöa veröld.
Framleiddar undir strangasta gæöaeftirliti.
„Þetta er ekki klóm"
— segir ung skáldkona, Jóhanna Þráinsdóttir, sem skrifað
hefur sína fyrstu skáldsögu, Útrás
Kynlif virðist ekki lengur
feimnismál i bókum islenzkra
rithöfunda. Jafnvel eldri kyn-
slóðin virðist nú viðurkenna
þennan þátt i mannlegri starf-
semi og eldri rithöfundar skrifa
um hin nánu samskipti kynj-
anna hömiulaust að þvi er virð-
ist.
Á jólamarkaði eru nú
bækur m.a. eftir Guðmund G.
Hagalin, Segið nú amen séra
Pétur, bók eftir Jökul Jakobs-
son, Feilnóta i fimmtu sinfóni-
unni, og Útrás, fyrsta bók ungs
rithöfundar, Jóhönnu Þráins-
dóttur. 1 öllum þessum skáld-
sögum er kynlifið verulegur
hvati i verkinu.
,,Ég tel ekki að i minni bók sé
klám. Ég ræði bara hispurslaust
um snaran þátt i lifi fólks, sem
ég i raun og veru kynntist i
Bandarikjadvöl minni,” segir
Jóhanna Þráinsdóttir, kennari
við Iðnskólann á Akranesi. Bók
hennar, Útrás, sem Almenna
bókafélagið samþykkti að gefa
út eftir talsverða umhugsun,
hefur vakið mikla athygli.
,,Mér ofbauð að kynnast þvi
lifi sem Bandarikjamenn lifa,
það er örsnautt fólk i andlegum
skilningi, sem ég kynntist
vestra, og þessu fólki er lýst i
bók minni enda þótt ég haf.i að
sjálfsögðu breytt ýmsu, magnað
hluti upp og breytt eins og geng-
ur og gerist i skáldsögu,” sagði
Jóhanna.
Útrás greinir frá stúlku sem
missir mann sinn i bilslysi i
Noregi. Með honum i bilnum
lézt. stúlka, vinkona söguhetj-
unnar, ástkona manns hennar.
Unga ekkjan hrifst af amerisk-
um leynilögreglumanni sem
fylgir Nixon til fundar i Reykja-
vik. Hún fer utan til að hitta ást-
mann sinn sem hafði gefið fyrir-
heit um ævarandi samband
þeirra i millum. Að sjálfsögðu
reyndist hann eiga fjölskyldu i
Washington sem hann vill með
engu móti sleppa.
„Það hefur farið illa fyrir
mörgum ungúm stúlkum frá Is-
landi,” segir Jóhanna. „Ég hef
orðið vitni að þvi að þær lenda i
svipuðum aðstæðum og þessum
eða þær gerast au-pair stúlkur,
hverfa frá fjölskyldunum og
fara að búa með einhverjum
aumingjum, hundeltar af út-
lendingaeftirlitinu. Oft hafna
þessar stúlkur i óreglu, eitur-
lyfjum og jafnvel i skækjulifn-
aði. Islenzkar stúlkur eru likar
söguhetjunni minni, auðtrúa og
einfaldar, þrátt fyrir þessar
yfirburðagáfur sem islenzki
„rasinn” á vist að hafa. Harkan
i öllu er ofboðsleg i Bandarikj-
unum og stúlkurnar eru oft not-
aðar eins og gólftuskur. Karl-
mennirnir eru lika ekkert að
tvinóna ef þeir hitta Norður-
landastúlku, henni er yfirleitt
boðíð beint i bólið, þær eru svo
yfirmáta frjálslyndar, hefur
bandariska karlmanninum ver-
ið innprentað,” sagði Jóhanna.
Jóhanna hefur undanfarin
sumur starfað við að reka ráð-
stefnuhald i Reykjavik, fyrir
dýralækna, barnalækna, geð-
lækna, lögfræðinga o.s.frv. Þá
hefur hún starfað við kennslu á
Akureyri og nú Akranesi. Hún
hefur numið leikhúsfræði i Prag
þar sem hún var i tvö ár.
„Ég skrifaði þessa bók af þvi
að sem gestur i ókunnu landi
fann ég kannski ennþá sárar til
hins óhugnanlega tómleika sem
einkennir nú öll mannleg sam-
skipti. Mig langaði til þess að
lýsa þvi fólki sem á sér kannski
flesta fulltrúana, ekkert sérlega
gáfað, ekkert sérlega vilja-
sterkt, fólki sem ruglazt hefur i
riminu af hraða lifsins og lætur
fremur stjórnast af atburðum
þess en að það móti atburðina
sjálft. Ég geri mér engar bók-
menntalegar grillur um bókina.
Ég tel að hún sé skemmtisaga
en hins vegar held ég að
JÓHANNA, — Bandarikjamenn
snauðir af andlegum verömæt-
um (DB-mynd Björgvin).
skemmtisögu megi skrifa þann-
ig að þær séu vel fram settar og
vel skrifaðar. Þegar ég byrjaði
að vinna hérna heima og sá
skattseðilinn minn, þá blöskraöi
mér hreinlega og ákvað að
hætta þessu kapphlaupi. Ég fór
til Bandarikjanna slypp og
snauð. Ég held að ég hafi gert
rétt i þvi. Þessir 6 mánuðir i
Bandarikjunum og Kanada
voru lærdómsrikir.
Hvort ég haldi áfram að
skrifa? Ég á efni i fleiri bækur
og hafi einhver áhuga á að
heyra meira, þá er ekki að
vita,” sagði Jóhanna að lokum.
—JBP
GEFJUIV Auslurstræli KEA Vöruhús
DOMUS Laugavegi 91 Kaupfélögin
Kvenskörungur í Hafnarfirði — í Hálsakoti — Þrjár smásögur
Jólagjafir — Jólaföndur — og fleira
Smurbrauðstofan
NjölsgBtu 49 —.Simi 15105
LÖGLEIDD í SVÍÞJÓD
kvenna i þessu starfi sé mjög á-
hugasamur.
Mér finnst að það eigi að meta
starf þeirra meira. Þær gera ó-
trúlega góða hluti og hafa hjálp-
að mörgum. Þær eiga að fá
miklu meiri viðurkenningu af
samfélaginu.
1 Sviþjóð varð ég vör við að
þessar konur eru á launum hjá
borgunum. Þær hafa sína veik-
indadaga, sitt sumarfri, i einu
orði sagt þær hafa réttindi. Upp-
sagnarfresturaf beggja hálfu er
lika þrir mánuðir. t Sviþjóð tók
það langan tima að gera þetta
að stétt og það ætti að verða hér
sem allra fyrst.”
„Myndi þetta spara þjóðfé-
laginu stórfé að fá fleiri konur
til að sinna þessu verkefni?”
spyrjum við.
„Það sparast að minnsta kosti
byggingakostnaður. Þær taka jú
börnin inn á sin eigin heimili.
Ég er samt alls ekki að leggja til
að þetta komi i staðinn fyrir
barnaheimilin, en að konurnar
séu aðstoðaðar við þetta veiga-
mikla hlutverk sem þær
gegna,” segir Elin. „Ég veit til
þess að greiddur hefur verið af
borginni mismunurinn á gjaldi
fyrir dvöl barna á barnaheimil-
um og hjá þessum konum og nú
hafa komið fram tillögur hjá
borgarstjórn um slfkt. Ég veit
að Sviar leggja ofurkapp á að
þessar konur séu metnar af
samfélaginu og teknar inn i
þjóðfélagsmyndina. Einnig þær
indælu konur sem fara i hús og
taka til hjá okkur.
Það ættu alls ekki að þurfa að
heyrast þessar afsakandi radd-
ir, bæði hjá þeim sem passa
börnin okkar og hinum sem
hjálpa okkur til þess að gera
heimilið hlýlegt. „Ég er bara i
þessu um stundarsakir á meðan
ég er að leita að annarri vinnu.”
Opið hús fyrir
mæður í svefnhverfum
Eitt var það lika, sem ég sá og
er mjög skemmtilegt. Við get-
um kallað hverfið eitt af þessum
svefnhverfum sem nú er svo
mikið talað um. Borgin hafði
opið hús fyrir mæður i þessu
hverfi. Þær gátu komið þangað
með börn sin sem fengu þá alla
aðstöðu til leikja en mæðurnar
höfðu setustofu þar sem þær
röbbuðu saman og kynntust.
Þarna var alls ekki um að ræða
að börnin væru skilin eftir held-
ur litu mæðurnar eftir þeim með
aðstoð fóstru.”
Og Elin lýkur máli sinu á að
stinga upp á að svona aðstöðu
mætti alveg koma á hér i borg-
inni. Það þyrfti ekki að kosta
svo mikið. evi
nýtt í Hverri Viku