Dagblaðið - 08.02.1978, Blaðsíða 8

8
DAGBLAÐIÐ. MIÐVIKUDAGUR 8. FEBRUAR 1978.
Símamál landsmanna í algerum ólestri:
FLEIRIHUNDRUÐ MANNS
BÍDA EFTIR AÐ FÁ SÍMA
— Póstur og sími fær ekki að stækka við sig
Ástandið i símamálum þ.jóðar-
innar er með eindæmum nuna. Sa
staður á landinu er vandfundinn
sem ekki á við einhver vandamál
að stríða varðandi simann. Upp-
bygging og endurnýjun á sjálf-
virka símakerfinu er það hæg að
langir biðlistar eru víða eftir síma
og litlar vonir um að þeir styttist i
bráð. Þó á að gera töluvert þetta
árið, en það hrekkur hvergi
nærri.
SUÐUR- OG VESTURLAND:
VANDRÆÐI
Kristján Helgason umdæmis-
stjóri símans fyrir Suður- og
Vesturland sagði að ástandið þar
væri slæmt. Víða vaniur síma og
eru langir biðlistar. Verst er
ástandið í Kópavogi, Breiðholti,
Selfossi og á Brúarlandi. Auk
þess eru stöðvarnar í Sandgerði
og Garðinum fullar fyrir mörgum
árum og þar er langur biðlisti.
Þegar talað er um að stöðvarn-
ar séu fullar er það í bókstaflegri
merkingu þess orðs. Ekki eru
einu sinni eftir neyðarnúmer sem
fólk eins og læknar geta fengið.
Hvað þá heldur að venjulegt fólk
geti fengið þetta lúxusáhald sem
nefnist sími. Sima hefur vantað
svo lengi á þessum stöðum að búið
er að úthluta bókstaflega öllum
símtólum og línum sem til eru.
Lítilla bóta er von á næstunni.
Þó á að stækka Brúarlandsstöðina
eitthvað en sú stækkún kemur
ekki að notum fyrr en seinnihluta
árs 1979 ef áætlun stenzt. í
Kópavogi er ekki einu sinni farið
að gera áætlun um að byggja við
eins og þarf að gera. Hvenær
byggingin sjálf kemst upp er því
algerlega óvíst og eins það hve-
nær hægt er að fara að nota hana.
Br.eiðholtsbúar fá smávegis glaðn-
ing því númerum þar verður
fjölgað eitthvað aðeins á árinu.
Það er þó alls ekki til frambúðar.
AFNOTAGJÖLDIN OF LÁG
Kristján Helgason sagði að
ástæðan fyrir þvi 'að ástandið í
þessum máiuin væri svona slæmt
væri fyrst og fremst fjárskortur. í
raun kostar um 400 þúsund að
lengja sima heím lil manna í þétl-
býli og 800 þúsund búi þeir í
(Ireifbýli. En menn borguðu ekki
nema 02 þúsund fvrir það að fá
síma fyrir síðustu hækkun. Stofn-
kostnaðurinn er því lengi að
borga sig upp meö afnotagjöldum.
Jafnframt því sem tengja þarf
símann heim til manna þarf að
byggja upp langlínurnar. I það
fara peningar sem ekki eru taldir
með í þessum tölum.
Kristján sagðist halda að til
þess að koma þessum málum í
sæmilegt horf þyrfti úm það bil
2ja millarða króna fjárveitingu á
ári í næstu 5 ár og þær færu bara í
fjárfestingu. Vinna þarf upp öll
þau mál sem dregizt hafa aftur úr
á síðustu tveimur, þremur árum
og jafnhliða að bæta við símum
eftir því sem fólkinu fjölgar.
Kristján fannst 2 milljarðar ekki
svo voðaleg upphæð þegar tekið
er tillit til þess að skuttogari
kostar 1 milljarð og að menn vilja
fyrir hvern mun hafa góða síma-
þjónustu.
F]n fé er ekki nóg til þess að
koma öllu í gott horf heldur þarf
líka aukið starfsfólk, á launum
auðvitað. En hvaðan á að taka
það? Og hvaðan fæst fé? Öleyst
vandamál.
VESTFIRÐIR:
MINNI VANDRÆÐI
Erling Sörensen umdæmis-
stjóri Vestfjarða: „Þetta er ekk-
ert svo voðalegt. Ekki eru nema
tvær stöðvar fullar, á Bolungar-
vík og Súðavík. Þær verða stækk-
aðar í ár og það nógu mikið til
þess að halda áfram en óvíst er
hvað lengi. Tálknafjörður er að
fyllast en þar er ekki ennþá kom-
inn biðlisti."
Erling sagói að ástandið á ísa-
firði væri ágætt og entust línur og
tæki þar fyrir næstu 4-5 árin
miðað við svipaða íbúafjölgun og
verið hefur. Aðrar stöðvar eru
mismunandi vel staddar en þó
engin full eins og áður sagði nema
Bolungarvík og Súðavík.
NORDURLAND:
MIKIL VANDRÆÐI
Ársæll Magnússon umdæmis-
stjóri á Norðurlandi: „Stöðvarnar
eru víða „sprungnar" hér. Til
dæmis eru 200 manns á biðlista
hér á Akureyri og hafa þeir sem
beðið hafa lengst verið á listanum
frá því i júní í sumar."
.4 Sanðárkróki eru 100 manns á
Húsnæði Pósts og síma í Reykja-
vík. DB-m.vndir Hörður. /
biðlista, 30 á Blönduósi, í kring-
um 80 á Húsavík, 50 á Siglufirði
og 10 manns á Olafsfirði. Auk
þess eru stöðvarnar á Hofsósi,
Varmahlíð, Hjalteyri, Hrísey,
Grenivík, Reykjahlíð og Kópaskri
að fyllast. Og sllkt stendur til i
næstu framtíð á mun fleiri
stöðum.
Lengst hafa menn þurft að biða
á Sauðárkróki eða í um tvö ár þeir
sem lengst hafa beðið. Þeir ættu
að fá einhverjar úrbætur á þessu
ári því stöðin þar, ásamt stöðvun-
um á Húsavík, Ólafsfirði, Siglu-
firði, Blönduósi og Akureyri
verður stækkuð eitthvað. Þannig
er gert ráð fyrir þvi í fjárlögum að
stöðin á Króknum verði stækkuð
um 200 númer eða aðeins helm-
ingi fleiri en þau sem þegar eru
upppöntuð. Afgangurinn endist
varla meira en ár.
PENINGANA VANTAR
Eins og fyrir sunnan eru það
peningarnir sem allt stendur á á
Norðurlandinu. Þó að símamenn
þar nyrðra séu allir af vilja gerðir
til þess að bæta þjónustuna við
fólkið — eins og Ársæll sagði að
þeir væru — kæmi það ekki að
haldi því stjórnvöld ráða öllu i
sambandi við peningana og
virðast heldur kjósa að eyða þeim
í annað. Ekki stafar þessi dráttur
á framkvæmdum þó af því að
neinn sé illa innrættur heldur er
eins og málin séu farin svo úr
böndum að enginn ráði neitt við
néitt.
AUSTURLAND:
LÍKA VANDRÆÐI
Reynir Sigurþórsson umdæmis-
stjóri Austurlands: „Já, því miður
er víst hægt að orða svo að stöðvar
hér séu sprungnar. Þær eru
flestar sprungnar eða i þann veg-
inn að springa, allar nema ein,
það er stöðin á Seyðisfirði."
Allar stöðvarnar á Austurlandi
nema þessi eina fyllast á þessu ári
en eina stöðin sem stækkuð
verður er stöðin á Höfn f Horna-
firði og hún aðeins um 100 núm-
er. Þar bíða þegar 21 eftir að fá
sima og sagðist Reynir reikna
með að þeim fjölgaði um 50 á ári
þannig að viðbótin verður fljót að
fara.
Allar aðrar símstöðvar á
Austurlandi eru á fjárhagsáætlun
fyrir árið 1979 en hvað verður úr
framkvæmdum á því herrans ári
er allsendis óvíst.
lögð vildi Jón lítið segja. Hann
taldi að slíkt ætti ekki fót fyr-
ir sér þar sem síminn reyndi
ætíð að fylgja sem hagkvæm-
ustum leiðum. Þannig er
ævinlega reynt að grafa nið-
ur símastrengi með vatns- eða
raflögnum í stað þess að grafa
hvern stað upp tvisvar til þrisvar.
Jón sagði aðspurður að sjálf-
virka kerfið hefði alls ekki verið
of lítið í upphafi. Hins vegar hefði
enginn séð fyrir þá öru fjölgun
sem sums staðar hefur orðið og
nefndi hann þar sérstaklega Sel-
foss og Brúarland og útþensluna á
Akureyri. Ekkert skipulag hefði
verið til um aukna byggð eða
neitt sem bent gat til þess að
fólkinu ætti eftir að fjölga eins og
þvf hefur gert. Byggðin hefði
SÍMINN FÆR EKKI
AD STÆKKA
Jón Skúlason póst- og síma-
málastjóri sagði að stjórn síma-
mála væri öll af vilja gerð til þess
að fjölga símum og fullnægja
þeirri þörf sem væri fyrir þá. En
stjórnvöld heimiluðu það ekki
vegna þess að til þess vantaði fé.
Stefnan væri að Póstur og sími
stæði undir sér fjárhagslega en
það væri hins vegar ekki unnt því
verðlagsyfirvöld leyfðu ekki
nauðsynlega hækkun að mati
símamálastjóra. Til dæmis sagði
Jón að það þegar hækkun síma-
gjalds sem beðið var um í nóvem-
ber var ekki leyfð hefði verið
mjög alvarlegt „slys".
Ahugi alþingismanna á málefn-
um pósts og síma virðist ekki
nægur, að sögn Jóns. Hver einasta
áætlun sem stofnunin gerir er
skorin niður og ' það verulega.
Þannig væri aldrei hægt að segja
fyrirfram um það hvað gert yrði
næst því þó áætlanir lægju fyrir
væri ekki hægt að framkvæma
þær vegna fjárskorts. Síðasta
hækkun sem leyfð var á gjöldum
fyrir síma (28%) reyndist ekki
nægileg en óvíst er um næstu
hækkun.
Um þær háværu raddir að síma-
málin væru lítt eða illa skipu-
Ö, þú iúxushlutur sem allir þrá
en svo fáir fá.
teygzt meira út en nokkur gerði
ráð fyrir og síminn því ekki haft
undan.
Lausnin á þessum vandræðum
simans virðist eftir þessu að
dæma liggja hjá tveimur ráðu-
neytum og verðlagsstjórn. Hall-
dór E. Sigurðsson er ráðherra
símamála en fjármálaráðuneytið
sér um að samþykkja fjárveiting-
una. Verðlagsstjóri ræður því svo
hvort hækka má afnotagjöldin. í
næsta hluta þessarar framhalds-
sögu verður rætt við þessa aðila,
ef í þá næst, um hvað hægt sé að
gera og hvað líði langt þar til það
verður gert.
- DS
Ný erfðafræðibók
eftir Örnólf Thorlacius:
Orþróun
í erfðafræðirannsóknum
örnólfur Thorlacius mennta-
skólakennari hefur nýlega sent
frá sér nýja kennslubók, Erfða-
fræði. Utgefandi er bókaútgáfan
Iðunn.
Á kápu bókarinnar segir:
„Um þessar mundir vex þekk-
ing manna i náttúruvísindum
einna örast á sviðí erfðafræði og
efnafræðilegrar undirstöðu erfða-
fræðinnar, sameindalíffræðinnar.
Þessi öra þróun hlýtur að setja
nokkurt mark á umhverfi okkar
og líklegt er að áhrifin m'uni á
næstu áratugum taka til enn fleiri
þátta mannfélagsins en nú. Eðli-
legt er að skólarnir taki mið af
þessu með auknu vægi erfðafræði
á námsskrá líffræðinnar....
Þessi bók er samin sem kynn-
ing á nokkrum rannsóknaraðferð-
um og meginniðurstöðum erfða-
fræðinnar. Þar sem því verður við
komið eru dæmi tekin af erfðum
manna. Sú er von höfundar og
útgefanda að lestur bókarinnar
megi verða fleirum til gagns og
fróðleiks en nemendum fram-
haldsskólanna."
Örnólfi til aðstoðar við samn-
ingu bókarinnar voru dr. Guð-
mundur Eggertsson, dr. Alfreð
Árnason og dr. Einar Vigfússon
erfðafræðingar og Þorsteinn
Tómasson jurtaeðlisfræðingur.
Arni Böðvarsson las próförk.
- ÁT