Dagblaðið - 06.11.1978, Blaðsíða 3

DAGBLAÐIÐ. MÁNUDAGUR 6. NÓVEMBER 1978.
Embættismannatöl:
JON EÐA SERA JON
Einar Jónsson, Vallartröð 2, Kóp.,
skrifar:
íslendingar hafa löngum viljað vita
deili á mönnum, ætt þeirra og upp-
runa. Óvíða mun vera jafn almennur
áhugi á ættfræði og hér á landi. Upp
af þessum mikla ættfræðiáhuga og
þeirri „áráttu” Íslendinga að vilja vita
hver maðurinn sé, sprettur vafalaust
sá meiður sifjafræði, sem eru „töl”
starfsstétta eða hópa, en ótrúlega vel
hefur viðrað fyrir slíkan gróður i garði
íslenzkrar bókaútgáfu á undanförnum
árum.
Án þess að gera lítið úr fróðleiks-
fýsninni flögrar það stundum að
manni, að öll þessi starfsstéttartré séu
uppsprottin af þeim jarðvegi hégóma
er varð gróðrarstíur embættis- og
aðalsmannatala hér áður fyrr. Æði
margar stéttir og hópar fólks í þjóð-
félaginu ráðast nú í það að gefa út sin
töl og á þetta vist að heita til gamans
og fróðleiks gert. Sú staðreynd blífur
samt, að þetta eru, og munu sennilega
lengi vera, skrár og myndir af fólki
sem nokkuð þykir til sin koma — þjóð-
félagsstöðu sinnar vegna eða mennt-
unar. Þess mun seint að vænta að út
komi tal þeirra stétta er ekki getur tí-
undað sérskólamenntun sína eða af-
rek, önnur en þau að halda á skóflu
eða flatningshnif og vinna sín erfiðu
störf, sem eru þó þjóðfélaginu jafn
verðmæt og hver önnur. Mannlegt
samfélag verður víst seint það jafnt og
réttlátt, að þar verði ekki einhverjum
hampað fram yfir annan.
Ástæðan fyrir þvi að þessar linur
eru skrifaðar skal nú rakin og vona
ég að menn lái undirrituðum þaðekki,
þó hann gerist hvassyrtur á stundum,
því hér er hneysklismál á ferð, þótt
fæstir hafi eftir tekið. Er þjóðin orðin
svona siðferðislega blind?
Ein er sú stétt manna, sem nú hefur
látið semja sér tal, en hefur engu til
þess þurft að kosta sjálf, hvorki fé né
fómfúsu starfi. Þetta eru alþingis-
menn, er einfakllega réðu flokk manna
á ríkiskostnað í mörg ár til þess að
hnýta sér nýjan og veglegan geisla-
baug, sem er nýtt alþingismannatal.
Áður höfðu komið út tvennar slíkar
þulur, en voru orðnar gamlar. Átyllan
sem þingmenn notuð til þess að láta
vefa sér þennan persónulega skart-
kyrtil var 1100 ára búseta í landinu
(þjóðhátíðarár 1974) og 100 ára af-
mæli löggjafarvalds Alþingis. Gjafir
eru ykkur gefnar, íslendingar; snyrtar
ásjónur 611 þingmanna ásamt jafn-
mörgum textum þar sem m.a. má lesa,
að eitt sinn hafi 4 bræður vermt stóla
Alþingis og tvisvar hafi þrír ættliðir
skipað þingbekki. Þar er hins vegar
ekki 'taHiró1 ið finna urr ■itjófmnála-
skoðanir.tkki einu sinni flokksbóks'af
þessara biæðia, feðra og sona, né
annarra þeirra þingmanna, sem í
ritinu sru.
í viðtali i Timanum 1.9. 78 segir
Halldór Kristjánsson frá Kirkjubóli
frá þvi að 3—4 menn hafi unnið að
þessu verki meira og minna í meira en
5 ár, og er Halldór sjálfur einn þeirra.
Þvi fer fjarri að ætlunin sé að deila á
höfunda verksins sem slíka, né á nokk-
urn hátt, enda eru þeir aðeins starfs-
menn er vinna það verk sem þeim er
falið. Höfundar eru sennilega manna
færastir til þess að vinna slíkt verk,
enda Þingmannatal 1875—1975 vísast
eitt vandaðasta og bezt unna verk af
sinni tegund hér á landi. Annað væri
og næsta óeðlilegt, þegar haft er i
huga, að ekkert virðist hafa verið til
sparað. Höfundar eru svo miklir jafn-
aðarmenn, að þeir skammta öllum
sem jafnast textarými, hvort sem þeir
sátu 30 ár eða 3 daga á Alþingi. Hall-
dór býst við að ekki muni öllum líka
slík vinnubrögð. Hér er sjálfsagt vand-
rataður meðalvegurinn. Óþarfi sýnist
að tíunda upp á ár og dag hvenær
varaþingmenn hrukku inn og út af
þingi (ártal hefði nægt) meðan séð er í
svo rúmlitla upplýsingu sem flokks-
bókstaf. Áðurnefnd tíundun sýnir þó
ef til vill I hnotskurn hvers konar verk
þingmannatalið og önnur slik töl eru
— þurr upptalning i knöppu máli á
jafnvel hinum ómerkilegustu hlutum.
Hefði ekki verið nær að skrifa sögu Al-
þingis á þjóðhátíðarári? Eins og HK
segir í viðtalinu má að vísu sjá ýmsan
fróðleik um þingmenn í ritinu en þetta
er ekki saga Alþingis. Þetta er (að mati
undirritaðs) ekkert annað en persónu-
legur óður um þá stétt manna sem
hlotnazt hefur að stiga fæti í þingsali
— lengur eða skemur — burt séð frá
þvi hvort þeir lögðu þar nokkuð til
máls eðurei.
t lok viðtalsins við HK kemur fram
að meiningin sé að áfram sitji menn á
kaupi við þann starfa einan að skrá
persónusögu þeirra manna er inn á Al-
þingi kann að bera. Sá grunur virðist
læðast að Halldóri að einhver kynni
að draga í efa nytsemi slíkrar iðju.
Eins og til að benda mönnum á að
þetta sé ekki einungis til gamans gjört
færir hann fram þau (einu) rök til rétt-
lætingar þessum starfa að gott sé að
hafa á takteinum efni í minningar-
greinar, hrökkvi menn skyndilega
upp af, og útlendingar spyrji oft eftir
persónulegum upplýsingum um þing-
menn, fari þeir á ráðstefnur erlendis.
Þessar röksemdir tala fyrir sig sjálfar.
Að lokum: Það er hverri stétt
manna eða hóp vissulega í sjálfsvald
sett að gera eða láta gera sér slíkar
skrár, sem hér hefur verið rætt um. Ég
mótmæli þvi Hins vegar harðlega að
skattfé mitt sé notað til þess að láta
gera afrekaskrá og myndmót af ásjónu
einstaklinga einhverrar stéttar eða
hóps i þessu þjóðfélagi, og útgefið á
bók þeim til dýrðar. Skiptir þá engu
máli, hvort afþrykkið af andlitunum
og myndatextinn er seldur upp i kostn-
að. Að slikum hégóma verða menn að
standa sjálfir. Það er skoðun mín að
síðan ákveðið var að útvarpa ekki
jarðarförum annarra en útvaldra og
þar með stofnuð (i leyfisleysi?) aðals
akademia (dauðans) I „stéttlausu”
þjóðfélagi hafi ekki verið gerð önnur
alvarlegri ráðstöfun af hálfu rikis-
valdsins til þess að skilja milli manna
og stétta eftir meintri virðingu en út-
gáfa títtnefndrar bókar á rikiskostnað.
Erhér mál að linni.
Bréfritari telur, „að öll þessi starfsstéttartré séu uppsprottin af þeim jarðvegi
hégóma er varð gröðrarstiur embættis- og aðalsmanna hér áður fyrr.”
Jafnan
fyrirliggjandi
í miklu úrvali
RAFMAGNSm HANDVERKFÆRI
1439 H
Heimilisborvél
Mótor: 380 wött ■
Patróna: 10 mm
Stiglaus hraðabreytir í rofa: 0-2600 sn/mín.
Höggborun: 0-36000 högg/mín.
1417 H.
Heimiiisborvél
Mótor: 420 wött
Patróna: 13 mm
Stiglaus hraöabreytir í rofa og tvær fastar
hraðastillingar: 0-900 eða 0-2600 sn/mín.
Við SKIL heimilisborvélar fæst gott úrval hagnýtra
fylgihluta, svo sem hjólsög, stingsög, smergel, pússi-
kubbur og limgerðisklippur. Alla þessa fylgihluti má
tengja við borvélina með einkar auðveldum hætti, svo
nefndri SNAP/LOCK aðferð, sem er einkaleyfisvernd-
uð uppfinning SKIL verksmiðjanna, Ekkert þaft að
fikta með skrúfjárn eða skiptilykla heldur er
patrónan einfaldlega tekin af, vélinni stungið
í tengistykkið og snúið u.þ.b. fjórðung úr
hring, eða þar til vélin smellur í farið. Fátt
erauðveldara, og tækiðertilbúiðtil
notkunar. Auk ofangreindra
fylgihluta eru á boðstólum
hjólsagarborð, láréttir og lóð-
réttir borstandar, skrúfstykki,
borar, vírburstar, skrúfjárn og
ýmislegt fleira sem eykurstór-
lega á notagildi SKIL heimilis-
borvéla.
ÞEIR, SEM VILJA VONDUÐ VERKFÆRI, VELJA SKIL
Einkaumboö á fslandi fyrir Skil rafmagnshandverkfæri.
FÁLKI n n
SUÐURLANDSBRAUT 8, SÍMI 84670
Eigum einnig fyrirliggjandi
margar fleiri gerðir og stærðir
af SKIL rafmagnshandverkfærum.
Komið og skoðið, hringið eða
skrifið eftir nánari upplýs-
ingum.
Hvað finnst þér um
bann listamanna á
Kjarvalsstaði?
Ólafur Guðmundsson hafnarrörður á
ísafirði: Bannið! Ég veit það ekki. Vilja
listamennirnir ekki ráða öllu. Ég held
það.
Spurning
dagsins
Jón Gunnlaugsson húsvörður I banka:
Mér finnst sjálfsagt að allir fái að njóta
Kjarvalsstaða. Mér finnst húsið ekki
eiga að vera fyrir einn dauðan karl.
Sverrir Gestsson, gerir ekkert eins og en
Ef ég á að segja eins og er, þá er égekki
nógu kunnugur málinu til þess að segja
neitt um það.
Jens Jensson, nemi I blikksmiði: Mér
finnst fáránlegt að búa til heilt hús undir
listamenn. svo er það ekkert notað.
Bergsteinn Jónsson kennari: Mér finnst
ekki gott að þurfa að gera þetta. Þeir
hljóta að gera þetta i góðri trú og með
fullum rétti. Vonandi leysa þeir þessa
deilu sem fyrst. Kjarvalsstaðir er allt of
gott hús til þess að láta það standa autt.
Friðrik Kristinsson tæknifræðingun Ég
hef litla skoðun á þessu máli. Held að
þeir séu báðir jafn stífir á sinni
meiningu. Þeir verða að mætast
einhvers staðar á miðri leið.