Dagblaðið - 23.10.1979, Blaðsíða 3

DAGBLAÐIÐ. ÞRIÐJUDAGUR 23. OKTÓBER 1979.
3
FURÐULEG ALHÆFING
—svar til Helgu Kress
Spurning
dagsins
Þuriöur Pálsdóttir og Guðmundur Jónsson skemmta á tónleikum Söngskólans.
Tónleikar aldarinnar?
Þórhallur Guðmundsson nemi
skrifar:
Ég varð vitni að tónleikum aldar-
innar í Háskólabíói þann 17. október
sl. Þetta voru beztu tónleikar sem ég
hef heyrt og séð. Einsöngvararnir
voru alveg i toppklassa og sömu sögu
var að segja af kórnum.
Söngskólinn á hrós skilið fyrir
hvernig hann stóð að þessu og ég
vona að hann geti greitt sínar skuldir
með slíkum tónleikum.
Mín skoðun er sú að þetta hafi
verið tónleikar aldarinnar.
að margar konur — og það þótt þær
eigi sjónvarp — hafa svokallaða hús-
hjálp — kannske vikulega — kannske
oftar — og stundum og sér í lagi
stúlkur eða konur, sem aðstoða i
gestaboðum. f sögunni er eins og
áður er að vikið nefnd stúlka í þessu
sambandi, en það er sjálfur kven-
gagnrýnandinn, sem gefur téðri per-
sónu starfsheitið vinnukona og geríst
því sjálf nokkuð forn í hugsun og
orðavali — eða hvað? Stæði henni
ekki nær i okkar algilda nútíma, að
kalla stúlkuna starfskraft?
Tökum nú fyrir næstu svokallaða
tímaskekkju. Helga Kress fer að velta
fyrir sér aldri happdrættismiðans í
sögunni Stóri vinningurinn. Tilvitn-
un: Vinningur fellur á miðann. En
hvenær, hvað hafa liðið mörg ár? Og
hvað líður langur tími þar til gamla
konan gerir sér ferð að sækja vinn-
inginn? Manni dettur i hug m.a.
vegna lýsingarinnar á skrif-
stofunni, sem virðist vera happdrætt-
isskrifstofa, að þetta sé miði,
sem þarf að endumýja. En það
stemmir ekki við gjöf blinda manns-
ins og hver á líka að hafa endurnýjað
miðann? Tilvitnun lýkur. Gagnrýn-
andanum til hrellingar verð ég að
gera henni kunnugt, að á sjötta ára-
tugnum var í gangi svokallað ríkis-
skuldahappdrætti, og giltu miðarnir
— ja, gott ef ekki var í fimmtán ár —
og voru vitaskuld alls ekki endur-
nýjaöir. En árlega var birt vinninga-
skrá yfir ósótta vinninga, og lá hún
jafnan frammi á vissri skrifstofu,
sem auðvitað var alls ekki fyrst og
fremst bundin happdrættinu. Svo
margt er aukinheldur umleikis á téðri
skrifstofu sögunnar, að hver almenn-
ur lesandi hefur, að því er mér er
þegar kunnugt, gert sér ljóst, að þár
gerist margt fleira en að afgreiddir
séu happdrættisvinningar. Enn má
benda á, að t.d. bankarnir hafa með
höndum svokallað vegasjóðshapp-
drætti, sem gildir til langs tíma, og þó
að Helgu Kress verði að virða til
vorkunnar fyrir æsku sakir ókunnug-
leika hennar á ríkissjóðshappdrætt-
inu, þá gerir hún sér vonandi Ijóst, að
bankarnir geta naumast — í eigin-
legri merkingu að minnsta kosti —
kallast happdrættisskrifstofur, eða
hvað? Hins vegar mætti kannske með
nokkrum sanni kalla vinnustofur
sumra gagnrýnenda happdrættis-
skrifstofur. Helga Krcss ætti því
framvcgis .að gæta sín betur, þegar
hún ákvarðar tímaskekkjur í sögum.
1 sögunni Of seint verða greinileg
kaflaskipti svo sem auðsætt er. Og
bent get ég gagnrýnandanum á þá
ótrúlegu staðreynd, að lægi hún rúm-
föst — ef til vill í miklum gipsumbúð-
um — svo mánuðum skipti, þá gæti
hún enn þann dag i dag fyrirfundið
hjúkrunarkpnu, sem reyndist henni
svo gott sem algóð í starfi — og væri
kannske falleg i tilbót. (Ljótt er að
heyral). Og enn viðgengst sá siður,
að gamlar konur ganga með klút
........
Maria Skagan skrifar:
Værí ekki reynandi fyrir kvengagn-
rýnandann Helgu Kress að gefa
sjálfri sér réttar forsendur?
í Dagblaðinu 6. október sl. er að
finna gagnrýni um bækur mínar
tvær, Stóra vinninginn og Konu á
hvítum hesti. Er sú gagnrýni skrifuð
af Helgu Kress. Verður henni þar tíð-
rætt nokkuð um tímaskekkjur í sög-
um Stóra vinningsins. Tilvitnun:
Það er einhver tímaskekkja i bessum
sögum og kemur hún einna áþreifan-
legast fram i sögunni Gesturinn, þar
sem frúin á heimilinu hefur bæði
sjónvarp og vinnukonu, tvö fyrir-
brigði, sem vart samræmast í tíma.
Tilvitnun lýkur. Kvengagnrýnandan-
um til hrellingar verð ég að taka það
skýrt fram, að vinnukona er hvergi
nefnd á nafn i þessari sögu. Hins
vegar segir svo á einum stað: Tilvitn-
un: Kannske það sé aldurinn, börnin
löngu uppkomin og farin að eiga með
sig sjálf, stundum dálítið tómlegt
þegar gestirnir eru farnir, öskubakk-
arnir fullir og stúlkan að þvo upp í
eldhúsinu — tilvitnun iýkur. Ef
Helgu Kress þóknast að kynna sér ís-
lenzkt þjóðskipulag nú á dögum, þá
er það því miður bláköld staðreynd,
(samanber Stóri vinningurinn) og
ömmurstinga glóðvolgum kökum að
börnum (samanber söguna Bókin).
Verður slíkt athæfi því að flokkast
undir hreinan „realisma” að því er ég
best fæ séð. (Þætti mér persónulega
leitt til þess að vita, ef sá siður af-
legðist með öllu). Skil ég ekki annað
en þessar konur tilheyri þeim tíma,
sem við nú lifum á rétt eins og hverjir
aðrir. Annars er orðið tími ævinlega
dálítið afstætt hugtak, og fyrir suma
er ef til vill engin eldri kynslóð til en
þeir eru sjálfir. Að lokum fæ ég ekki
gerla skilið, hvernig unnt er að segja
sögu án tilfinninga — þ.e.a.s. tilfinn-
ingalausa sögu. Það hlýtur að vera
margslunginn galdur. Sjálf hef ég
undirrituð aldrei orðið svo fræg að
lesa sögu, þar sem hvergi örlar á til-
finningum.
Óska ég svo kvengagnrýnandanum
Helgu Kress þess, að henni megi nýt-
ast scm best í sínu ábyrgðarmikla, en
ef til vill eilítið vandsetna dómara-
sæti, sú hin andlega spektin, sem
henni mun bæði eðlislæg og áunnin.
Við höfum mesta
úrval landsins af
hjónarúmum,
mmmmr
mm,———
komdu og skoðaöu þau.
4—
wm.
Sýnirigahöllinni við Bíldshöfða.
Símar 81199 og 81410
Raddir
lesenda
Ferðu of t
á bókasöfn?
Albert Axclsson verkamaður: Aldrei.
Ég kaupi mér yfirleitt þær bækur sem
ég les.
Viktor Þórir Albertsson silfursmiður:
Nei, ég hef ekki farið nýlega. Áður fór
_ég töluvert en hef haft svo lítinn tíma
undanfarið.
Ingi Már Gunnarsson nemi: Nei, ég
geri ekki mikið að því. Það kemur þó
fyrir.
Böðvar Valtýsson rafvirkjameistari:
Ekki er það nú. Það kemur þó fyrir.
Rútur Snorrason kaupmaður: Nei, ég’
geri lítið að því. Ég les aðallega blöð og
tímarit en frekar lítið af bókum.
Dagrún Sigurðardóttir verzlunar-
maður: Aldrei. Ég les yfirleitt frekar
lítiðaf bókum.