Dagblaðið - 23.10.1979, Blaðsíða 11

DAGBLAÐIÐ. ÞRIÐJUDAGUR 23. OKTÓBER 1979.
II
— Þetta vil ég benda á sagði hann
— til að sýna fram á hve hræðslan
við völd stórbankanna er mikil meðal
fjölda fólks. Óttinn við þá er mikill
og aðeins óttinn við reiði manna sem
ráða þar er nægilegt til að koma í veg
fyrir að fjöldi manns vilji bera vitni í
máli sem þessu.
— Ég tel að nokkuð af því sem við
höfum heyrt af munni vitna í þessu
máli sé öðruvísi en það hefði ella
orðið ef þessi hræðsla væri ekki fyrir
hendi.
Lögmaður blaðsins sýndi fram á
að aðilar eins og Ritzau fréttastofan
hefðu haft bankastjóra Handels-
bankans fyrir þvi að lánstraust verð-
bréfafirmans væri minna en áður.
Um það efni hafa aftur á móti komið
óskýrari svör frá blaðamönnum við
Aktuelt, sem fyrst birti eitthvað um
málið.
Verðbréfafirmað lifði þó áfram og
að sögn blaðamanna Information var
það vegna þess að starfsmönnum
þess tókst að selja hlutabréfin í B &
W á mun hærra verði til Jan Bonde
Nielsen en Handelsbankinn vildi. Við
það telja blaðamenn Information að
hann hafi skapað sér reiði Handels-
bankans og síðar reynt að komast hjá
að greiða hlutabréfin en ekki tekizt.
Málið varðandi Information er
nú mikið hitamál í Danmörku og
meðal annars talið vafamái hvort
tekst að koma í veg fyrir að um það
bil tólf hundruð manns missi atvinnu
sína hjá fyrirtækinu vegna rekstrar-
erfiðleika þess.
Jan Bonde Nielsen hefur nú verið
ákærður fyrir ýmiss konar fjármála-
misferli og á yfir höfði sér allt að átta
ára fangelsisdóm ef hann verður
dæmdur sekur.
Information er dagblað sem
mörgum þykir nokkuð vinstrisinnað.
Blaðið kemur út í litlu upplagi en
hefur vakið athygli fyrir greinargóðar
fréttaskýringar um málefni í Dan-
mörku og annars staðar í heiminum.
orku sem þeir þurfa á næstu árum.
Ríkisstjórn íhaldsflokksins telur það
ekki nægilegt.
David Howell orkumálaráðherra
mælti með aukinni orkuvinnslu með
kjarnorku á flokksþinginu fyrir
nokkru. Hann fullyrti meðal annars
að kjarnorkuverin væru mun trygg-
ari rekstrarlega heldur en nokkur
annar kostur sem Bretar hefðu völ á.
Andstaðan gegn kjarnorkuverum
er fyrir hendi á Bretlandi eins og
viðar annars staðar í heiminum.
Hingað til hafa stjórnvöld ekki þurft
að hafa af henni miklar áhyggjur þar
sem andstæðingarnir hafa skipzt í
margar fylkingar, sem hafa til dæmis
einbeitt sér að sérstökum orkuverum
nærri heimilum sínum.
Nú ætla kjarnorkuandstæðingar
að sameinast og berjast gegn fyrirætl-
unum ríkisstjórnarinnar. Hingað til
hefur kveðið mest að andstöðunni
gegn kjarnorkuverinu í Torness í
Skotlandi. Þar komu meðal annars
við sögu Greenpeace samtökin, þau
hin sömu og barizt hafa fyrir því að
hvalveiðar væru lagðar niður hér við
land. Þúsundir manna komu til
Torness í sumar og hertóku bygging-
una. Enn er þó haldið áfram fram-
kvæmdum þar, eftir að fóikið yfirgaf
orkuverið tilvonandi.
Burmeister & Wain fyrirtækið blandast nu inn i mörg dularfull fjár-
málahneyksli. Miklir erfiðleikar eru. nú við rekstur þess.
Lögmaður Information sagði í
málflutningi sínum fyrir réttinum að
hann teldi að meginhluti þess sem
haldið hefði verið fram um þátt
Handelsbanken í málefnum B & W
hefði verið sannaður og aðeins eitt
atriði í greinum blaðsins um málið
reynzt byggt á misskilningi. Lög-
maðurinn taldi að ýmis atriði sem
hefðu reynzt stangast á í frásögn
blaðsins og síðan við vitnaleiðslur við
réttarhöldin mætti skýra með eðli-
legum minnisbresti viðkomandi
fólks.
— Þegar ég tók að mér að flytja
þetta mál fyrir blaðið Information
var ég margsinnis spurður hvernig ég
þyrði að sækja á hendur Handels-
bankanum í svo stóru máli, sagði lög-
maður Information.
hafa sig að fífli — eða að þeir sem
láta undan þrýstingi og fara á kjör-
stað geri það áðeins til að skila auðu.
Margir eru raunar þessarar
skoðunar nú á haustdögum, eftir að
spútniklið kratanna ákvað það sterk-
an pólitiskan leik að kljúfa ríkis-
stjórnina Ólafíu Gröndal-Amalds til
þess að hella sér út í pólitískan kosn-
ingaslag og geta makað sem mestu af
smán á samstarfsflokkana — áður en
stjórnin hafði setið nógu lengi til þess
að nokkuð væri raunverulega aö
marka afleiðingar (ég segi viljandi af-
leiðingar, ekki árangur) hennar. Það
virðist almennt þó nokkuð ofarlega í
mönnum að kjósa ekki — eða skila
auðu — því það hefur sýnt sig að vera
sama hvað kosið er — það er aldrei
tekið á vandamálunum af festu. Þau
eru í mesta lagi „litin alvarlegum
augum” eða „skoðuð”. Nú eru krat-
arnir einir sestir á stjómarstólana, að
vísu með stuðningi og fulltingi sjálf-
stæðismanna sem þar af leiðandi
bera fulla ábyrgð á þeirri stjórn sem
nú situr á (starfs)stólum. Það er því
ekki að undra þótt fólkið í landinu
væri fljótt að finna nafnið á nýju
stjórnina: Geirríður Gröndal.
Kjallarinn
Sigurður Hreiðar
Ég sá I Svarthöfða á dögunum að
hann kennir Vilmundi (núverandi
dóms- og menntamálaráðherra) ein-
um um óvænt kratagosið i síðustu al-
þingiskosningum. Þetta held ég séu
óþarfa brigsl til handa Vilmundi hró-
inu. Hann er að vísu strigakjaftur og
vílar ekki fyrir sér að belja út hrika-
legar fullyrðingar, og er þar að auki
eins og Jónas heitinn frá Hriflu að
því leyti að honum er fjandans sama
Um augljós og gild gagnrök — þegar
mótherjinn hefur borið þau fram
þrumar Vilmundur sina fullyrðingu
þftur I krafti þeirrar fullvissu að lygi
Verður að sannleika sé hún sögð nógu
oft. Oft hafa þessar fullyrðingar
beinst að því að sverta einstaklinga
eða „kerfið” — eða þá hluta „kerfis-
ins”, og þetta feUur í góðan jarðveg
hjá óupplýstu fólki sem telur allt sem
það ekki skilur vera sér fjandsamlegt
„Mikill fjöldi er oröinn þreyttur á þessu
mattádorspili...
Launþeg-
ar til
forystu
Frjáls verkalýðsfélög eru horn
steinar í frjáisu efnahagslífi. Allir
sem fást við þjóðmál af alvöru, vita
að ekki er um að ræða frelsi eins þátt
ar, meðan aðrir eru bundnir
Kommúnistar stefna að vaxandi
þvingunum á verkalýðinn, ekki síður
en á miðstýrt efnahagslíf. Ég vU, að
verkalýðsforystan auki veg frjálsra
verkalýðsfélaga. Að þvi hefi ég unnið
í samstarfi við fjölmarga launþega
Innan Sjálfstæðisflokksins er
viðtæk samstaða fólks úr öllum stétt-
um um það að tryggja að áhrif verka-
lýðsfélaga séu tryggð innan þingliðs
Sjálfstæðisflokksins í komandi próf-
kjöri. Ég legg mikla áherzlu á það að
verða þar í einu af sjö efstu sætunum
og treysti því að vera þá einn þeirra
sem sanna kjörorð Sjálfstæðis-
flokksins: Stétt með stétt.
Það hefir lengi loðað við umræður
hjá sósíalistaflokkunum að kalla sig
„verkalýðsflokka”, svo sem eins og
þeir hafi aflað sér einkaréttar á
hagsmunum launþega á íslandi. Hið
mikla kjörfylgi Sjálfstæðisflokksins
sýnir þó, að launþegar hafa treyst
Sjálfstæðisflokknum að verðleikum
fyrir sínum málum, enda hafa hinar
Guðmundur H.
Garðarsson
lýsa því hvað hefði getað orðið, ef
þeir hefðu ráðið. „Guðfaðir” vinstri-
stjórnarinnar á ekki frómari ósk
launþegum til handa en að biðja um
að kaupmátturinn verði færður í
Q „Launþegar bera vonandi gæfu til að
draga ályktun um, hver sé hinn raunveru-
legi flokkur launþega.

mörgu félagslegu umbætur átt sér
stað undir forystu Sjálfstæðisflokks-
ins á undanförnum áratugum.
Þau voru ekki lítil áformin og lof-
orðin, sem vinstriflokkarnir höfðu
uppi fyrir kosningar í fyrra, þannig
að hver bauð upp fyrir annan í kapp-
hlaupinu um myndbirtingar og
viðtöl. Að loknum 13 mánuðum
hlaupa þeir með buxurnar á hælun-
um. Þeir keppast um blaðamanna-
fundi til að ófrægja hver annan og
sama horf og hann var áður en vinstri
stjórnin tók við. Það rekur sig hvað á
annars horn: verðhækkanir, erlend
skuldasöfnum, skattpíning og stefnu-
leysi. Launþegar á íslandi bera von-
andi gæfu til þess að draga af þessari
dýrkeyptu reynslu rétta ályktun um
það, hver sé hinn raunverulegi
flokkur launþega ekki síður en
annarra stétta á' íslandi.
Guðmundur H. Garðarsson,
formaður VR
og fær sönnun þess úr strigakjafti
Vdmundar. En eins og ég sagði má
ekki gera hann einan ábyrgan fyrir
kratagosinu; þar réði örugglega
miklu að fá til framboðs menn sem
höfðu hlotið eins gríðarlega fjöl-
miðlaauglýsingu og til dæmis Eiður
og Ami Gunnars. Þótt sú auglýsing
væri fyrir allt annað en pólitík yfir-
færðist sú heimsábyrgð sem þeir
höfðu sýnt gegnum vandlætingar-
starf sitt í fjölmiðlunum yfir á þá sem
ginnhvíta fulltrúa krataliðsins þegar
út í slaginn var komið.
Baráttan fyrir siðustu alþingis-
kosningar einkenndist talsvert af því
að allra flokka frambjóðendur (þó
einkum krata, af því þeir höfðu ekki
aðra fjölmiðla) voru duglegir að
skrifa kjaUaragreinar i síðdegis-
blöðin. Sumir — þar á meðal fram-
sóknarmenn — sögðu að þetta hefði
haft afgerandi áhrif á niðurstöður
kosninganna. Það levnir sér ekki að
fleiri eru þeirrar skoðunar, því síðan
spútnikkratarnir gripu til þess her-
fræðilega bragðs að rjúfa Ólafíu
Gröndal-Arnalds hafa flokkspóUtísk-
ar framaspírur verið ærið þéttsénar á
kjallarasíðunum, ekki aðeins til að
bjóða þjóðinni póUtískt ópíum við-
komandi flokks, heldur til að sýna
fram á með alvöruþunga hvað allir
hinir séu slæmir, viljalausir og getu-
lausir.
Ég tek undir með Dóru: Kjósum
ekki eða skilum auðu. Vita-
skuld dreifast þau atkvæði sem
greidd verða engu að síður á milli
flokkanna, og vitaskuld fáum við
engu að síður stjórn sem verður rétt
eins og þær aUar hinar. En það er
nokkurs virði að það komi fram svo
ekki verður um vUlst, að mikill fjöldi
manna í landinu er orðinn þreyttur á
'þessu mattadorspiU atvinnupólitík-
usa sem viðgengist hefur að undan-
förnu, og þátttökuleysi í kosningun-
um á einn eða annan hátt getur ekki
þýtt annað en að fólkið vill breyt-
ingu.
Lýðræði í því formi, sem það er
praktiserað hér, þýðir í rauninni ekki
annað en réttinn til að afsala sér lýð-
ræðinu á fjögra ára fresti eða þegar
krötum eða sambærilegum pótintát-
um dettur í hug að nú væri gaman að
komaí kosningaleik.
Með lýðræðislegri kosninga-
kveðju.
Sigurður Hreiðar.