Dagblaðið - 07.02.1980, Blaðsíða 16

16
DAGBLAÐIÐ. FIMMTUDAGUR 7. FEBRÚAR 1980.
\
MYNDUSTARANNÁLL1979
Cari-Henning Pedersen — ein merkasta sýningin frá útlöndum.
Kolbrún Björgólfsdóttir — glæsileg keramík.

Sveinn Sig. Þorgeirsson — efnilegur ungur nýlistarmaður.
Frá upphafi DB hefur undirritaður
leitast við að taka saman annál i byrj-
un hvers árs. Þetta hefur af ýmsum
ástæðum dregist úr hóFi i þetta sinn,
en nú skal bætt fyrir með stuttu yfir-
liti.
Fyrir það fyrsta er óhætt að full-
yrða að listsýningar ýmiss konar hafa
aldrei verið fleiri á landinu en á árinu
1979 og hefur orðið mikil aukning
þeirra frá árinu þar á undan. Þessi
þróun er sérstakiega markverð fyrir
það að á þessu tímabili virtist fólk
hafa minni fjármuni milli handanna
en oft áður. Ekki voru um umtals-
verð kaup iistaverka á sýningu að
ræða nema í einu tilfelli, hjá Kára
Eiríkssyni,-
Eins og gorkúlur
Það héfur kannski haft sín áhrif að
nýir sýningarstaðir spruttu upp eins
og gorkúlur á höfuðborgarsvæðinu
og úti á landi fóru t.d. bókasöfn að
hengja upp sýningar með reglulegu
millibili. Mér telst til að rúmlega 30
aðilar á iandinu hafi sett upp sýn-
ingará árinu 1979. Höfuðpaurarnir í
þessum efnum héldu sínu striki, þ.e.
Norræna húsið, Kjarvalsstaðir og
Suðurgata 7, en aðrir sýningarstaðir
voru þar talsvert langt á eftir. Gamlir
og grónir staðir eins og SÚM og
Bogasalurinn virðast næstum alveg
úr sögunni, en i staðinn voru opnuð
tvö sérstaklega vönduð gallerí, List-
munahúsið við" Lækjargötu og
Djúpið við Hafnarslræti og ættu þau
að geta verið mikil lyftistöng fyrir
myndlistir ef rétt er á spilum haldið.
Ásmundarsalur virðist einnig ætla að
komast aftur í gagnið undir hand-
leiðslu arkitekta og er það vel.
Aldrei fleiri
sýningar
Ef við bregðum okkur yfir i bein-
harðar lölur, þá sé ég ekki betur en
listsýningar árið 1979 hafi verið 167
talsins, en voru um 125 i fyrra. Skal
það tekið fram að fremur er van- en
ofreiknað í báðum tilfellum. Hér er
átt við hefðbundna myndlist, nýlist,
listiðnað, arkitektúr, Ijósmyndun og
fleira myndlistarlegs eðlis. Ef
notuð er svipuð upptalningaraðferð
og síðast, þá skiptast sýningarnar
niður á eftirfarandi staði, en tölur
ársins 1978 eru í sviga:
Norræna húsið 25 (21), Kjarvals-
staðir 23 (17), Suðurgata 7 21 (16),
FÍM-salurinn 9 (7) en þar á eftir
koma minni salir, t.d. Á næstu
grösum, nú fyrir bí, með 7 sýningar.
Af þessum 167 sýningum voru 49
(39) af erlendum toga, en af þeim
voru aðeins 8 (10) í Galleri Suðurgata
7. 24 þessara sýninga voru haldnar
utan Reykjavikursvæðisins, en 20þar
áður og er það litil aukning hlutfalls-
lega.
Olíumálverk enn
atkvæðamest
Það er ávallt erfitt að flokka list-
sýningar niður eftir tegundum eða
efnivið listamanna, sérstaklega þar
sem mörkin milli hinna ýmsu greina
verða nú æ ógreinilegri. Þó skal þetta
reynt og þá með öllum fyrirvörum
um nákvæmni. Mér sýnist sem olíu-
málverkið hafi verið atkvæðamest,
eins og á árinu 1978, og voru 58 (56)
sýningar þess eðlis og má á þessum
tölum sjá að hlutfallsleg aukning
slíkra sýninga er mjög litil. Ekki er
gott að spá um hvort þetta sé til
marks um hnignun olíumálverksins á
íslandi og vel má vera að þelta sé ein-
ungis tímabundið fyrirbæri. Næst-
mesl bar á grafik, 24 (16) og kemur
uppgangur hennar engum á óvarl,
svo ntjög sem hún hefur verið til um-
ræðu á síðustu misserum. Fer nú
grafikin upp fyrir nýlist sem í ár telur
20 (20) sýningar, en undir þann lið
koma að sjálfsögðu margs konar
vinnubrögð, en keimlikt hugarfar ef
grannt er skoðað. Vísasl mætti
flokka nýlistina undir aðra liði i
stöku tilfelli.
Gæðin að utan
Mikil aukning hefur einnig orðið i
sýningum listiðnaðar: 17 (10), en þá
tel ég með vefnað, keramik, arki-
tektúr, glergerð, skart o.fl. Loks
koma ljósmyndasýningar, 10 stykki
(7) og hafa þær ekki aukist eins mikið
og a.m.k. ég bjóst við.
í fyrra gerði ég það að gamni mínu
að taka saman þjóðerni þeirra er-
lendu listamanna sem hér sýndu. Þa
voru flestir frá Danmörku, en siðan
komu Bandaríkjamenn og Svíar. Nú
ber mest á Bandaríkjamönnum í sýn-
ingum hér, en næst þeim koma
Danir, svo Sviar og Finnar.Mérsýnist
sem sýningar frá Frakklandi hafi
lagst niður við burtför franska sendi-
herrans sem var og hlýtur þetta að
vera umhugsunarefni fyrir franska
sendiráðið.
En þótt fjöldi sýninga á árinu hafi
verið með eindæmum, þá fór minna
fyrir gæðunum. Flestar þær sýningar
sem báru af voru reyndar að utan:
Danskur listiðnaður og Carl-Henning
Pedersen í Norræna húsinu, ásamt
finnskri grafík á sama stað, Robert
Rauschenberg að Kjarvalsstöðum og
Peter Schmidt i Suðurgötu 7. En
þetta var samt ár íslenskrar grafikur
og afmælissýning þess félags sýndi
svart á hvítu að hérlend grafik er
orðin fullveðja.
Ungar konur á
framfarabraut
Glæsilegasta „debút” ársins var
lika í grafik, þegar Edda Jónsdóttir
sýndi í Suðurgötu 7. Fátt nýstárlegt
kom frá reyndari listamönnum, — þó
stóð Karl Kvaran fyllilega fyrir sínu
að Kjarvalsstöðum. Skínandi undan-
lekning er þó Björg Þorsteinsdóttir
sem haslaði sér völl með glæsilegum
málverkum i Norræna húsinu. Ef
litið er til annarra greina, þá situr i
minni Ijósmyndasýning Rafns Hafn-
fjörð, svo og litil keramíksýning Kol-
brúnar Björgólfsdóttur. Efnilegir ný-
liðar komu helst fram í grafík, t.d.
Edda Jónsdóttir o.fl. og á sýningu i
Ásmundarsal sýndu ungar konur til-
þrif sem vert er að fylgjast með. Kon-
ur komu mikið við sögu á árinu, en
þó er hlutfall milli karla- og kvenna-
sýninga (ef hægt er að nota svo gróf-
an samanburð. . . ) enn 2:1 körlum í
hag ef íslenskar listsýningar einar eru
skoðaðar.
Mosavaxnar
stofríanir
í nýlist man ég helst eftir Sveini
Sigurði Þorgeirssyni og Magnúsi V.
Guðlaugssyni úr hópi nýliða, en i
Björg Þorsteinsdóttir — ný viðhorf I
málverki.
skúlptúr sýndi Steinunn Þórarins-
dóttir nýja takta. Veitir ekki af, því
enn er sú grein í öskustónni hér á
landi.
Lítið var að græða á grónum stofn-
unum í myndlistinni hér. Listasafn
íslands sleppti þvi alveg að halda
yfirlitssýningu á islenskum lista-
manni, en þess i stað fór mikil orka i
að setja saman íslenska sýningu fyrir
Ameríkumarkað, en bæði voru for-
sendur þeirrar sýningar og val verka á
hana með einkennilegum hætti. Þará
bæ var einnig gert mikið úr grafik-
gjöf hollensks listamanns, Bram van
Velde, án þess þó að grennslast fyrir
um það hvort sú grafik stæðist þær
kröfur sem UNESCO gerir til
„origínal” grafíkverka.
Eitthvert lífsmark var á Þjóðminja-
safninu, a.m.k. var þar farið að nota
Bogasalinn til sérsýninga safnsins.
Haustsýning FÍM þykir oft baró-
meter á íslenska list og voru menn
óhressir með hana, svo ekki sé meira
sagt. Er nú ætlunin að breyta fyrir-
komulagi sýningarinnar. Á árinu var
einnig haldið upp á stórafmæli út-
ungunarstöðvar islenskra myndlista,
Myndlista- og handíðaskólans, með
fallegri sýningu að Kjarvalsstöðum.
Engar tröllasögur
Ekki bárust neinar tröllasögur af
íslenskum listamönnum á erlendri
grund árið 1979, en þó fór gott orð af
ýmsum einstaklingum úti i löndum.
Talsverð þátttaka var í samsýningum
ýmiss konar, aðallega á Norðurlönd-
um, en einnig fóru menn til Rostock
eins og venjulega. Aðstandendur
Suðurgötu 7 gerðu einnig víðreist og
sóttu ítala heim með íslenska nýlist i
farangrinum.
Er nú upp talinn obbinn af þvi
markverðasta sem gerðist í myndlist-
um ársins 1979.
Myndlist
AÐALSTEINN
INGÖLFSSON
Edda Jónsdóttir — islensk grafik 1 mikilli uppsveifiu á árinu.