Dagblaðið - 08.02.1980, Síða 2

DAGBLAÐIÐ. FÖSTUDAGUR 8. FEBRÚAR 1980.
ER SEÐLABANKINN
BÖLVALDURINN?
Það var býsna gaman að þæltinum
um nóbelsmanninn Friedman nú
fyrir skemmstu.
Friedman þessi virtist vita hvað
hann var að tala um eða svo virtist
mér. Við þurfum að fá meira af sams
konar efni ef það yrði til þess að opna
augu manna (og löggjafans) fyrir þvi
á hvaða vegi við íslendingar erum
staddir i efnahagsmálum okkar.
NóbelsverOlaunahafinn Millon
Friedman.
Þessi Friedman var ekki aldeilis á
þeirri skoðun að sósíalisminn væri
það sem koma skal. Frjálsræði og
aftur frjálsræði var það sem hann í
raun og veru prédikaði og tók mörg
dæmi því til sönnunar.
Spyrjandinn (Svíi) virtist ekki alveg
skilja Friedman og hló Friedman oft
að honum, þurfti oft að endurtaka
sama hlutinn og hló við. Sviinn virtisl
vera svo mikið haldinn sænskum
sósíalisma að kenningar Friedmans
komu honum alveg á óvart.
Ég held að það væri heillaráð að fá
hingað til landsins einhvern „Fried-
man” til þess að kenna okkur „fin-
ansmönnum” hvernig á að stjórna
landinu, a.m.k. fjármálalega, því
eins og horfir virðist ekkert blasa við
nema ríkisgjaldþrot.
Seðlaprentun okkar er nú búin að
ná þvi hámarki að ekki verður lengra
komizt. Skuld rikissjóðs við Seðla-
bankann er auðvitað ekkert nema
seðlaprentun og ég held að af þeim
ríkissto'fnunum, sem settar hafa verið
á stofn, sé Seðlabankinn mestur böl-
valdurinn. Ríkissjóður skuldaði
Landsbankanum ávallt einhverja
upphæð fyrrum, sem auðvitað varð
að borga. Borgunin var bara ekki
með útgáfu nýrra seðla.
Mér datt þetta (svona) í hug.
SIGGlflug 7877-8083
„Hefði ekki verið mannlegra að þakka fyrir og allur Sjálfstæðisflokkurinn stæði
að baki þessari stjórnarmyndun dr. Gunnars,” skrifar Helgi Vigfússon.
Hvar er víðsýnið, sjálfstæðismenn?
r ■■
SYNID SAMSTODU
MEÐ DR.GUNNARI
Helgi Vigfússon skrifar:
Undir forsæti dr. Gunnars Thor-
oddsen alþingismanns og varafor-
manns Sjálfslæðisflokksins hel'ur
tekizt samstaða og samstarfsvilji í
Framsóknarflokki og Alþýðubanda-
lagi um væntanlega ríkisstjórn. Sjálf-
stæðismenn og-konur um allt ísland
hljóta að fagna þessum atburðum og
þakka dr. Gunnari drenglyndi, við-
sýni og trúmennsku við þjóðina að
leiða hana út úr ógöngum óvissu og
öryggisleysis. Ríkisstjórnin er ekki
einu sinni fædd, þegar væntanlegir
stuðningsmenn verða að taka að
verja samstarfið og væntanlegan
málefnasamning gegn óvinaárásum.
Hefði ekki verið mannlegra að þakka
fyrir og allur Sjálfstæðisflokkurinn
stæði að baki þessari stjórnarmynd-
un dr. Gunnars?
Sjálfstæðisflokkurinn krefst trú-
mennsku og skyldurækni í slörfum
flokksins — rödd samvizkunnar það
— á hvaða starfsviði sem verkahring-
ur okkar er innan Sjálfstæðisflokks-
ins. Hollustan við Sjálfstæðisflokk-
inn og varaformanninn, dr. Gunnar
Thoroddsen, er grundvöllurinn,
sterkasta aflið. Sjálfslæðismenn,
hvar sem þið búið á íslandi og ef þið
eruð samþykkir stjórnarmynduninni,
sýnið samstöðu og sendið dr. Gunn-
ari Iraustsyfirlýsingu, svo stjórn full-
trúaráðs Sjálfstæðisflokksins, mið-
stjórn og flokksráð sjái það svarl á
hvitu, að sjálfstæðismenn í landinu
æskja að fela dr. Gunnari forsæti í
þýðingarmiklu máli.
Látum ekki undir höfuð leggjasl
að senda skeytið strax í dag.
Sjálfstæðismenn, virðið að verð-
leikum drenglyndi dr. Gunnars, hann
er eldheitur baráttumaður fyrir hug-
sjón Sjálfstæðisflokksins.
Stundin okkar:
MEIRA EFNIÚR
DREIFBÝUNU
Dreifhýliskonurskrifa:
Stundin okkar vakti sérstaka at-
hygli margra síðastliðinn sunnudag
fyrir fjölbreytilega dagskrá. Bama-
kór Rangæinga var þar á ferð með
fjölbreytilegt og skemmtilegt efni.
Okkur langar til að koma á fram-
færi ósk um að við fáum oft að sjá og
heyra efni úr dreifbýlinu þar sem
margir búa yfir góðum hæfileikum.
Bryndís Schram hefur gætt Stundina
okkar nýju lifi. Hafi hún þökk fyrir.
„Ég er sannfærður um, að flkniefnadeildin gæti þurrkað upp landið af fikniefnum ef hún fengi þann stuðning sem þarf,”
skrifar Þorsteinn Úlfar Bjömsson.
Fíkniefnamál á íslandi:
FLOTK) SOFANDI
AÐ FEIGDARÓSI
í Kastljósi sjónvarpsins 1.2. siðast-
liðinn var fjallað um ávana- og fíkni-
efni. í þættinum kom fram að af-
þreyingarlyfjanotkun er orðin tölu-
vert vandamál. Fjallað var um efnið
frá nokkrum hliðum en það gefur
augaleið að erfitt er að fjalla til ein-
hverrar hlítar um eins flókin og við-
kvæm mál í klukkustundar löngum
þætti.
Fyrst var talað við Jóhannes Berg-
sveinsson lækni og kom fram í máli
hans að áberandi er hve misnotkun
afþreyingarlyfja er blönduð, þ.e. að
fólk lætur sér sjaldnast nægja eina
lyfjategund. Nú ber auðvitað að hafa
i huga að aðeins lítill hluti fíkniefna-
neytenda kemst i kynni við áður-
nefndan lækni og aðeins þeir sem
verst eru farnir. En það í sjálfu sér af-
sakar ekki lyfjaneyzlu hinna. Þá kom
einnig fram hjá Jóhannesi að ávana-
og fíkniefni hafa valdið dauða hér á
landi. Þá vaknar sú spurning hvaða
lyf þetta séu sem hafa valdið þessum
dauðsföllum sem hann minntist á. Þá
kom það fram hjá Jóhannesi aðauka
þyrfti fræðslu um þessi mál. Þar er ég
hjartanlega sammála. Ekki bara hjá
sjúklingum heldur lika hjá alnienn-
ingi. Mér hefur oft blöskrað hvað
fólk er gagnrýnislítið um hvaða lyf
það tekur. Ég býst við að næstum
hvaða læknir sem er mundi staðfesta
að sjúklingar spyrja yfirleitt ekki um
hvaða verkun það lyf sem þeir fá hafi
og hvort það hafi einhverjar auka-
verkanir í för með sér.
Þá var talað við Þuríði Jónsdóttur
félagsráðgjafa og virtist mér í þátlar-
lok að hún hafi verið einna athyglis-
verðust. Ég er sannfærður um að
félagslegar aðstæður spila meira inn i
lyfjaneyzlu heldur en jafnvel félags-
ráðgjafar gera sér grein fyrir. Ég held
að ef einhvern líma verður farið að
kanna fíkniefnamál hér, þá væri rétt
að fá Þuríði eða einhvern annan
félagsráðgjafa til að hafa yfirumsjón
með slikri könnun.
Þá var rætt við Guðmund Gigju
lögreglufulltrúa og kom fram í máli
hans að þróunin hér væri svipuð og
hjá nágrönnum okkar. Það er slæmt
en mjög skiljanlegt. Hér er haldið á
málum á sama hátt og hjá nágrönn-
unum, þ.e. flotið sofandi að feigðar-
ósi. Það er til skammar hve illa hefur
verið haldið á málum hér. Ef við
aðeins gerðum okkur grein fyrir því,
að það að halda fikniefnadeildinni í
fjársvelti, eykur vandamálið. Ég er
sannfærður um að fíkniefnadeildin
gæti þurrkað upp landið af fikniefn-
um ef hún fengi þann stuðning sem
þarf, bæði frá stjórnvöldum og al-
menningi. Það er til hreinnar skantm-
ar að ekki skuli hafa verið hundur hér
til fíkniefnaleitar um tíma. En það
kom einnig fram í máli Guðmundar
að undantekningarlaust hali ncyt-
endur byrjað á neyzlu kannabiscfna.
Ég leyfi mér að draga þetta i efa og
bendi á niðurstöður Shafer-nefndar-
innar frá 1972. Það hlýtur að vera
hverjum hugsandi manni Ijósl að
langmestur hluti neytenda byrjar á
neyzlu nikólíns og alkóhóls. Áfengi
og tóbak eru kannski ekki fikni-
efni???
Þá talaði Vilhjálmur Skúlason
prófessor. Ég hef alltaf svolítið
gaman af Vilhjálmi. Hann minnir
mig svo mikið á mann að nafni Harry
J. Anslinger sem var á sinum tíma
yfirmaður eiturlyfjastofnunarinnar
bandarísku. En hvað um það, Vil-
hjálmur kom með dæmi um mann
sem tekur eina skeið af alkóhóli á dag
og það gerir honum ekkert til að ráði
en drepur hann ef hann tekur þessar
100 skeiðar, sem hann talaði um, á
einu bretti. Mikið er þetta rétt. Af
hverju er ekki neyzlumynstri alkó-
hóls beint inn á þessa braut. Spyrja
má hvort sé skaðlegra 1—2 bjórar á
dag eða 4 litrar af brenndu víni yfir
helgi?
Ásgeir Karlsson talaði um áfengi
og afbrot og var á máli hans að skilja
að þetta færi mjög oft saman. En
Ásgeir sagði annað sem er athyglis-
vert. Hann sagði að lyfjaneyzla væri
áhætta sem einstaklingurinn yrði að
bera ábyrgð á gagnvart þjóðfélaginu
og sjálfum sér. Þetta er kannski
kjarni málsins. En til þess að ein-
Hermundur Sigurðsson skrifar:
Þann 31.1. kl. 9.15 kom ég á
Hlemm ásaml nokkrum kunningjum.
Ætluðum við á salernið en komum að
iæstum dyrum. Við fórum til hús-
varðarins en hann svaraði þvi að ekki
staklingurinn geti tekið ákvörðun
verður hann að hafa aðgang að upp-
lýsingum og fræðslu.
Lyfjaneytandinn, sem talað var
við, sagði að það hefði átt að lækna
áfengisvandamál sitt með barbítúr-
sýrum. Einhvern timann las ég það í
ekki ómerkara tímariti en Scientific
American að áfengi og barbítúrsýrur
saman væri banvænt. Er þá ekki
ábyrgðarhluti að afhenda alkóhólista
barbítúrsýrur þvi alkóhólistinn veit
oft ekki af þvi þegar hann dettur i
það?
Þá var seitur upp dæmigerður
lundur i sjónvarpssal og fannst mér
botninn þá detta úr þættinum en þó
koniu fram tveir punktar sem eru
allrar athygli verðir. Ólafur Ólafsson
landlæknir stakk upp á því að
kannað yrði hverjir tækju hvaða lyf
og hvers vegna. Gott hjá þér, Ólafur,
og ég vil slinga upp á því að Hag-
vangi yrði falin slik könnun i samráði
við heilbrigðisyfirvöld og löggæzlu.
Að sjálfsögðu þarf ekki að taka það
fram að félagsráðgjafar mundu, eins
og áður sagði, hafa yfirumsjón með
slíku verki. Skúli Johnsen borgar-
læknir stakk upp á fræðslu og benti á
heilbrigðisyfirvöld i því sambandi.
Það er skoðun min að slík fræðsla
væri betur innt af hendi af læknum
þvi það hefur sýnt sig bæði i Ameriku
og Bretlandi að þeir eru hlutlausari
og miklu hæfari til þess auk þess sem
minni hætta yrði þá á þvi að málið
yrði að pólitísku bitbeini.
Hafi sjónvarpið þökk fyrir að
vekja athygli á málinu.
Þorsteinn Úlfar Bjiirnsson —
SFXF. Samtök um
endurbætur á lögum um
fíkniefni.
væri hægt að opna.
Við spurðum um ástæður þess og
fengum það svar að það væri svo
sóðalegt þar inni. Því vil ég spyrja:
Til hvers eru salerni?
Ofsóðalegtá
salemi SVR?
I
II