Dagblaðið - 09.03.1981, Síða 13

DAGBLAÐIÐ. MÁNUDAGUR 9. MARZ 1981.
ýmsum stöðum á Suðurlandi.
Árangur þessara tilrauna bendir
eindregið til þess að til séu þær sveitir
hér á Iandi þar sem rækta má bygg
með góðum árangri í flestum árum.
Búnaðarþing samþykkti ályktun þar
sem stjórn Búnaðarfélags ísands er
hvött til þess að beita áhrifum sínum
fyrir aukinni kornrækt meðal
bænda, þar sem veðurfar og lands-
hættir leyfa.
Búnaðarfélag íslands hefur sér-
stakan hlunnindaráðunaut er það
Árni G. Pétursson fyrrverandi
sauðfjárræktarráðunautur. Hann
hefur lengi barist fyrir aukinni
nýtingu hlunninda og vill að þeim sé
meiri sómi sýndur. Ályktun var af-
greidd frá Búnaðarþingi um
skipulagða vinnslu rekaviðar.
Búnaðarfélög og ræktunarsambönd
á þeim svæðum er rekavið er að
finna eru hvött til að koma sér upp
tækjum til vinnslu rekaviðar og
koma á skipulagi í sölu og dreifingu
þessarar vöru sem er fyrst og fremst
girðingastaurar. Bent er á að auka
megi verðmæti rekaviðar til mikilla
muna frá því sem nú er. Þá var
samþykkt áskorun til Stofnlánadeild-
ar iandbúnaðarins að lána til
mannvirkjagerðar vegna æðarvarps.
Það þykir sanngjöm krafa þar sem
innheimt er gjald til Stofnlánadeildar
afæðardúni.
Skógrækt hjá bændum
Það má segja að sjaldan hefur verið
mikill áhugi á Búnaðarþingi fyrir að
efla skógrækt í landinu þó hefur ekki
gætt neinnar andstöðu gegn skóg-
ræktinni. Á síðasta Búnaðarþingi
kom fram almennur vilji búnaðar-
þingsfulltrúa að efla ræktun nytja-
skógar hjá bændum. Eftirfarandi
ályktun var samþykkt samhljóða:
„Búnaðarþing telur að hefjast
beri handa um ræktun nytjaskóga
á völdum stöðum, sem víðast um
landiö og beinir því til búnaðar-
sambanda í þeim héruðum, sem
álitlegust eru til skógræktar, að
koma á samstarfi bænda um
skógarbúskap eftir ákveðinni
áætlun, sem gerð yrði fyrir
viðkomandi héruð, (hliðstætt
Fljótsdalsáætlun).
Þingið álítur, að verulegur
stuðningur verði að koma til þess-
arar starfsemi af hálfu ríkisins og
skorar á Skógrækt ríkisins og
Framkvæmdastofnun rikisins að
styðja þessa starfsemi myndar-
lega og efla á þennan hátt at-
vinnulíf sveitanna. Skorar þingið
á sveitarfélög og samtök þeirra
s
að styðja þetta starf, sem auka
mundi verulega atvinnu- og fram-
tíðarmöguleika i sveitum.”
Kjallarinn
AgnarGuðnason
Fæðingarorlof
bændakvenna
Eftirfarandi ályktun var
samþykkt um fæðingarorlof:
„Búnaðarþing telur, að fram-
tíðarmarkmið um fæðingarorlof
sé það, að allar konur hafi jafnan
rétt til fæðingarorlofs og búseta
eða störf skipti þar ekki máli.
Þingið beinir því til Stéttar-
sambands bænda, að það gæti í
þessu máli hagsmuna bænda-
kvenna, svo sem unnt er.
Meðan framkvæmd nú-
gildandi laga um fæðingarorlof
er í mótun, telur Búnaðarþing að
lágmarks meðaltalsréttindi
bændakvenna til fæðingarorlofs
séu tveir mánuðir og fullt orlof
eða þrír mánuðir, til þeirra
kvenna er sannað geta
vinnuframlag við búrekstur, sem
nægir til fullrar orlofsgreiðslu.”
Fóðuriðnaður, f isk-
eldi og fiskrækt
Búnaðarþingsfulltrúar voru sam-
málaum að efia beri innlendan fóður-
iðnað og í lok Búnaðarþings var
kosin þriggja manna nefnd til að
endurskoða lögin um grænfóður-
verksmiðjur. Þar var ekki dregið úr
þýðingu þess að bændur vönduðu
vel til heyverkunar og nýttu sem bezt
•heimaaflað fóður og söruðú sem
mest aðkeypt fóður.
Búnaðarþing vill láta Veiðimála-
stofnunina kanna möguleika á
nýtingu afrennsisvatns frá
garðyrkjustöðvum til þess að nota til
fiskeldis. Þá var sérstaklega ent á
þann möguleika að hefja hér eldi á
álum við og í tengslum við ylræktina.
Þá beindi Búnaðarþing því einnig til
Veiðimálastofnunarinnar, að hún láti
gera úttekt, sem allra fyst á
möguleikum til aukinnar fiskiræktar
sem hugsanlega gæti orðið arðbær á
næstu árum, og þáum leið orðið
öflug aðstoð fyrir styrkari búsetu og
bætta efnahagsafkomu viðkomandi
veiðisvæða.
Hér hefur aðeins verið drepið á
örfá mál sem um var fjallað á
Búnaðarþingi. Nú er það stjórnar
Búnaðarfélagsins að fylgja þessum
máltiin el'lir, og að sjálfsögðu er það
komiðiwdir'ilja Alþingis og stjórn-
valda hvaö af þessum málum kemur
til framkvæmda.
Búnaðarþingsfulltrúar vinna mjög
vel að afgreiðslu mála, fjöldi manna
er kallaður fyrir hinar ýmsu nefndir
Búnaðarþings og hverl mál er þraut-
kannað áður en það er afgreitt frá
nefnd.
Þótt kosið sé pólitiskt til
Búnaðarþings er mjög sjaldgæft, að
fulltrúarnir skiptist eftir flokkum í
afstöðu sinni til niála.
AgnarGuðnason,
blaðafulltrúi.
/
\
Jöfnuður símgjalda milli höfuð-
borgarsvæðisins og dreifbýlisins
höfuðborgarsvæðisins minnkaður úr
400 í 300 skref.
1. apríl 1976: Skrefafjöldi dreif-
býlisins aukinn úr 525 í 600 skref. Nú
eru því innifalinn 300 skref á
höfuðborgarsvæðinu og 600 skref í
dreifbýlinu.
3. Lækkun
langlínugjalda
Eins og nefnt var í síðasta kafla
voru þær tekjur, sem fækkun skrefa í
ársfjórðungsleigunni á höfuðborgar-
svæðinu gátu allar notaðar til þess
að lækka langlínugjöldin, en auk
þess hafa þau verið lækkuð með
gjaldskrarbreytingum. Alls hafa
langlínugjöldin verið lækkuð í 8 á-
föngum á árunum frá 1971 til 1980.
Samtals hafa 410 langlínuleiðir verið
lækkaðar á þessumlO árum með því
að auka skreflengd þeirra.
í fyrstu voru 5 gjaldflokkar nr. 1
til nr. 5 fyrir langlínusímtöl með
lengdirnar 24, 12, 10,8 og 6 sek.
Árið 1971 var þremur nýjum gjald-
flokkum A, B og C bætt við með
skreflengdirnar 60, 45 og 30 sek. og
voru stystu langlínuleiðirnár
lækkaðar úr gjaldflokkum 1 og 2 í
gjaldflokkana A, B og C. Árið 1978
voru gjaldflokkarnir B, C og nr. 1
með skreflengdirnar 45, 30 og 24 sek.
lagðar niður með því að breyta þeim í
gjaldflokk A, þ.e.a.s. i skreflengdina
60 sek. og árið 1979 var heitinu á
gjaldflokki A breytt í gjaldflokk nr.
1. Eftir þessa breytingu voru öll
gjöld milU endastöðva tilheyrandi
sömu greinistöð (hnútstöð, svæðis-
stöð), eins og með skreflengd 60 sek.
virka daga og 120 sek. á kvöldin eftir
kl. 19 og um helgar. Árið 1979 var
hæsti gjaldflokkurinn nr. 5 með
skreflengd 6 sek. lagður niður og
skreflengdin lengd í 8 sek. (gjald-
flokk nr. 4).
Nú eru gjaldflokkar fyrir lang-
línusímtöl fjórir nr. 1 til nr. 4 með
skreflengdirnar 60, 12, 10 og 8 sek.
virka daga og 120, 24, 20 og 15 sek. á
kvöldin eftir kl. 19 og frá kl. 15-laug-
ardaga til 8. mánudaga.
4. Væntanleg
skrefmæling
bæjarsímtala
Skrefmæling bæjarsímtala bæði á
höfuðborgarsvæðinu og í dreifbýlinu
hefur verið ákveðin m.a. til þess að
jafna enn meir símagjöld þessara
svæða. Ákveðið hefur verið að beita
nætur- og helgartöxtum við
skrefmælingu bæjarsímtala og er
liklegt að eftir kl. 19 virka daga og
frá kl. 15 laugardaga til kl. 8
mánudaga verði sami taxti og nú
gildir fyrir bæjarsímtöl látinn gilda,
þ.e. ein talning fyrir hvert símtal ó-
háðtímalengd.
Akvörðun um skreflengd
innanbæjar virka daga hefur enn
ekki verið tekin, en ef 6 mín. skref-
lengd væri tekin sem dæmi, myndi
það líkast til valda því að heildar-
talningar fyrir bæjar-, langlínu- og
útlandastímtöl ykjust um eitthvað
innan við 15%. Þessi talningaraukn-
ing á’ ekki að auka heildartekjur
stofnunarinnar og verður henni því
skilað aftur til símnotenda sem
lækkun á gjöldum. Hver sú lækkun
verður er ekki ákveðið enn en
til greina kemur að lækka sjálft
skrefgjaldið eða einhverja langlínu-
taxta eða líklegast hvort tveggja.
Auk þess að leiða til meiri
jafnaðar gjalda milli höfuðborgar-
svæðsins og dreifbýlisins hefur skref-
mælingin eftirfarandi kosti:
1. Aðeins 14—18% símnotenda
geta samtímis notað sjálfvirku
símstöðvarnar og við þær
aðstæður er réttlátast að greiða
notkunina samkvæmt notkunar-
tíma.
2. Til viðbótar við talnotkun er farið
að nota bæjarsímstöðvarnar til
flutnings á myndum, gögnum
fyrir tölvur o. fl. (t.d. telex eða
supertelex og viewdata). Skref-
mælingin leiðir til réttlátari gjald
töku fyrir slíka notkun.
3. Skrefmæling innanbæjar bætir
nýtingu símakerfisins með því að
stytta og fækka simtölum virka
,daga og fjölga og lengja þau á
kvöldin eftir kl. 19 og um helgar.
Á þenmnan hátt dreifist álag
símstöðvanna á lengri tíma og frá-
vísunin vegna 14—18% há-
marksins minnkar. Þetta síðasta
atriði kemur sérstaklega atvinnu-
og verslunarsímum til góða, en
þeir þurfa aðallega að nota
símakerfið milli kl. 8 og 19 virka
daga.
4. Aldraðir og öryrkjar bæði á
höfuðborgarsvæðinu og í dreif-
býlinu þurfa oft að hringja lang-
línusímtöl. Tilgangur skrefntæl-
ingarinnar er m.a. að gera lang-i
linusímtölin ódýrari.
Þorvarður Jónsson,
yfirverkfræðingur hjá
Póst- og simamálastofnuninni.
nálægt þeim hverfum.sem verst hafa
orðið úti heldur láta alla illa særða
deyja drottni sínum aðstoðarlausa og
skjóta þá sem kynnu að vera með
eitthvert múður.
Maður spur sjálfan sig: Er þetla
martröð eða reifari eða heilaspuni
geðsjúklinga?
Nei, ekki aldeilis, þetta eru
ráðleggingar bresku almannavarna-
nefndarinnar sem sjálf ætlar svo að
sitja í sprengjuheldum neðanjarðar-
byrgjum og stjórna aðgerðum.
Maður starir á þennan hrylling og
sú spuming verður áleitin að þetta
geti ekki verið raunveruleiki, það geti
ekki verið til í heiminum slíkir menn
að þeir undirbúi slíkar hörmungar
meðbræðrum sínum til handa með
köldu blóði — ,,Svo aldauði muni
ekki mannúð og æra” — eins og
Arnulf överlatid sagði fyrir síðustu
heimsstyrjöld. „Margt átt þú bróðir
enn að læra,” sagði hann enn fremur
er hann lýsti undirbúningi „þriðja
ríkisins”, sem var að undirbúa kross-
ferð sína á hendur kommúnismanum
á fjórða áratug þessarar aldar.
Hver byrjar?
Já, sjónvarpsáhorfendur áttu eftir
að sjá meira. Frá bresku almanna-
varnarnefndinni lá leiðin þangað sem
Bandaríkjamenn stjórna árásarvíg-
búnaði sínum. Vélrænum
hreyfingum og með steingerð andlit
stjórna þeir tökkum og tólum og telja
aftur á bak, allt niður í núll. Staldrað
er við þar sem þeir uppgötvuðu bilun
í tölvu í fyrra þegar þeir höfðu
næstum hafið heimsstyrjöld af slysni
(en í því liggur e.t.v. mesta hættan).
Þá kemur í ljós að þriðja heims-
styrjöldin hefjist trúlega án þess að
leitað verði samþykkis Bandaríkja-
forseta. „Til þess verður tíminn of
naumur,” sagði viðmælandi kvik-
myndagerðarmannsins. Og áfram er
haldið. Maður fær að vita að eftir
nokkrar mínútur verði svo og svo
margar milljónir manna dauðar i
Sovétrikjunum, samkvæmt þessum
útreikningum. Að vísu er öðru hvoru
látið svo heita í þessari mynd að
Bandaríkin muni ekki hefja þennan
hildarleik heldur muni það verða
Sovétríkin. Allt annað má þó lesa út
úr allri atburðarás myndarinnar og
eitt sinn er kvikmyndagerðar-
maðurinn var að skoða hin nýju
árásarvopn Bandaríkjanna, sem eiga
samkv. áætlun að verða tilbúin til
notkunar árið 1983, spurði hann:
„Ætlið þið þá að byrja?” „Svo
kynni að fara” var svarið.
Þá var fróðlegt að heyra svar
breska varnarmálaráðherrans i lok
myndarinnar þegar kvikmynda-
gerðarmaðurinn ræddi við hann.
Hann dró enga dul á að allt þetta
væri gert til að hefta útbreiðslu
kommúnismans. Kvikmyndagerðar-
maðurinn spurði hvort hann virkilega
teldi kommúnismann svo slæman að
betra væri að vera „dauður en
rauður”. Ráðherrann hélt það nú og
kom með innfjálga lýsingu á því
hvernig þjóðir heims hefðu fórnað
lífinu fyrir frelsið í síðari heims-
styrjöld. Hinsvegar láðist ráðherran-
um að geta þess hvert var kjörorð
þeirra sem hófu síðari heims-
styrjöldina en þá hafði Hitlers Þýska-
land, sem kunnugt er, stofnað
hernaðarbandalag með Ítalíu og
Japan, sem þeir nefndu And-
kommúníska bandalagið_ og það
var nákvæmlega undir kjörorði
andkommúnismans sem sú styrjöld
var háð af hálfu Möndkiveldanna,
þ.e. Þýskalands og Japan. Þessi
mynd minnti mann því að ýmsu leyti
óþyrmilega á áróóur Hitlers áður en
sú styrjöld hófst. Ég er komin það til
ára minna að ég man glöggt eftir
þeim áróðri sem þakti síður Morgun-
blaðsins á þeim árum og raunar
bókasafn og lesa íslensk blöð frá
fjölmiðla, að ógleymdu útvarpinu.
Það væri vissulega fróðlegt fyrir þá
sem hafa áhuga á að kynna sér þann
málflutning að fara ofan á Lands-
bókaafn og lesa íslensk blöð frá
þessum tímum. Ekki skal því heldur
gleymt að í síðari heimsstyrjöldinni
misstu Sovétríkin 20 milljón manns
og þurftu að byggja ríflega hluta
borga sinna úr rústum að henni
lokinni. Fröðlegt er einnig að
minnast þess að árið 1949 lagði
Churchill til að varpað yrði kjarn-
orkusprengju á Sovétríkin, á meðan
þau væru enn í sárum eftir
styrjöldina og hefðu ekki komið sér
upp kjarnorkusprengju sjálf, til að
hefta útbreiðslu kommúnismans, eins
og hann sagði. Og hvað er svo þessi
kommúnismi sem ráðmönnum hinna
vestrænu auðvaldsríkja er svo mikið í
mun að koma fyrir kattarnef? Ég
ætla ekki að fara langt út í það, ég
trúi því ekki að sósíalískum ríkjum
hafi tekist að skapa himnaríki á jörð
fremur en öðrum dauðlegum
mönnum. En nokkrar staðreyndir
eru áþreifanlegar. Þeim hefur tekist
að búa öllum þegnum sinum fjár-
hagslegt öryggi frá vöggu til grafar,
ókeypis menntun, ókeypis
heilsugæslu og lífvænlegan ellilífeyri
og útrýma atvinnuleysi. Þetta eru
áþreifanleg dæmi um árangur þrátt
fyrir að þessar þjóðir hafa staðið í
styrjöldum sem t.d. Bandaríkin hafa
losnað við. Þetta er sérstaklega at-
hyglisvert nú þegar Bandaríkin og
Bretland eru önnum kafin við að
skera niður félagslega þjónustu og
bætur almenningi til handa.
En þetta var nú útúrdúr. Mypdin
skilur eftir eina stóra spurningu.
Hvað getum við gert til þess að koma
í veg fyrir að þær hrellingar sem
myndin sýndi, eigi eftir að henda
okkur? Getum við máske ekkert gert,
erum við algerlega ofurseld þessum
örlögum? Fjölmargt fólk, þar á
meðal vísindamenn, trúir þvi
staðfastlega að hægt sé að koma í veg
fyrir þetta en til þess þurfi sameinað
átak allra þeirra sem gera sér
hættuna ljósa. í heiminum fer nú
fram geysilega mikill áróður fyrir
friði. Friðargöngur eru farnar með
þátttöku fleira fólks en áður hefur
þekkst. Ef hver einasti maður sem
vill ekki láta slátra sér til lofs og
dýrðar hergagnaframleiðendum
leggur sitt af mörkum til að
varðveita friðinn I heiminum þá
kynni það að takast. Til að svo megi
verða er nauðsynlegt að kynna sér
hættuna svo hægt se að berjast gegn
henni.
Ég vil að lokum þakka
sjónvarpinu fyrir að hafa sýnt okkur
þessa mynd og vona að hún verði
endurtekin.
María Þorsteinsdóttir.
þessa.
„Á sjónvarpsskerminum gat aö líta þá
mestu hrollvekju sem ég hef séö til