Dagblaðið - 10.04.1981, Qupperneq 2

DAGBLAÐIÐ. FÖSTUDAGUR 10. APRÍL 1981.
2
r
Sérfræöingar
og sælkerar
— rauðvínsf löskur stóðu á borðum gesta eins og taf Imenn
og gestgjaf i studdi sig f ram á hendur sínar við borð
gestanna, er hann ræddi við þá
„Un vrai gourmet” skrifar:
Svarthöfði Vísis kallar Dagblaöið
„rauövínspressu”. Hins vegar hefur
Vísir tekið upp sið Dagblaðsins í rik-
um mæli og skrifar sem ákafast um
matargerðarlist og vínneyzlu.
Sælkerakvöld eru kynnt í máli og
myndum i Vísi og blaðið gefur
„rauðvínspressunni” ekkert eftir,
enda er rauðvín og aðrir áfengir
drykkir eitt hið áhugaverðasta, sem
islenzkir lesendur geta hugsað sér,
hvað svo sem „téte noir” Vísis leggur
til málanna.
Hins vegar má segja sem svo, að
lítið sem ekkert komi út úr þeim
ógnarlöngu fræðslugreinum, sem ís-
lcnzkar „rauðvínspressur”, yfirleitt,
birta og sem gætu þó orðið umhugs-
unarefni fyrir kærulausa neytendur,
sem sækja veitingahús.
Gestir veitingahúsa kyngja mögl-
unarlaust hverju því sem fram er reitt
og láta sér í léttu rúmi liggja, hvernig
til tekst með gæði eða framreiðslu.
En margir eru sérfræðingarnir og
sælkerarnir orðnir og komast færri
að en vitja til þess að kynna smekk
sinn og kúnstir.
Vísir talar um „hina nýju línu” á
einu sælkerakvöldinu. Af myndum
að dæma mátti það helzt telja til ,,ný-
mælis”, að rauðvínsflöskur stóðu á
borðum gesta eins og taflmenn og
gestgjafi studdi sig fram á hendur
sínar við borð gestanna, er hann
ræddi við þá!
Ef þetta er „hin nýja lina” sér-
fræðinganna í veitingamennsku, þá
er nú heldur betur að færast líf og
fjör í sælkerasviðið.
Sannleikurinn er sá, að það er ekk-
ert til, sem heitir „ný lína” í matar-
gerð eða framreiðslu. Hin sanna og
„klassfska” matargerð — og fram-
reiðsluaðferð á Vesturlöndum —■ og
raunar þeirra i Rússlandi og Kína líka
— er alltaf eins.
Og framreiðsluaðferðir eru aðeins
þrjár, sú enska, sú franska og sú rúss-
neska. Hér er auðvitað átt við fram-
reiðslu á betri veitingahúsum. Aðrar
tegundir af framreiðslu teljast til
,,snack-bar”-framreiðslu. Og eru
þær óspart notaðar hér á hinum svo-
kölluðbetri v.eitingahúsum!
Svo dæmi sé nefnt, þá er t.d. sára-
sjaldan komið með vel skreytta og
frambærilega rétti til gesta á fati og
þeir sýndir gestunum, áður en fram-
reitt er, hvað þá að lok séu höfð yfir
réttunum og þeim haldið heitum á
þar til geröum hitatækjum áður en og
eftir að gestir hafa fengið mat sinn á
diskana.
Ekki er heldur neins staðar, að því
bezt er vitað, farið með raJðvín eins
og æskilegt er, þ.e. að leggja flösk-
urnar i sérstakar körfur og leyfa þeim
að liggja þar. Flöskunum er venju-
lega slengt á borð eins og verið sé að
„hrókera” í skák, eftir að skenkt
hefur verið í glös gesta.
Fleiri eru agnúarnir í veitinga-
mennsku hér á landi. Og þrátt fyrir
ótal kynningar, skrif og ábendingar
ýmissa, sem óneitanlega hafa komið
nokkru lifi í fjölbreytni á þessu sviði,
þá er eins og ekkert hafi lærzt.
Á íslandi er í raun enginn veitinga-
staður, sem frambærilegur er, að því
er snertir gæði á hráefnum, mat-
reiðslu og framreiðslu. Einkum er
það framreiðslan sjálf og hvernig hún
er framkvæmd, sem stendur langt að
baki hinni hefðbundnu framreiðslu,
sem hvarvetna er viðhöfð erlendis á
öllum þeim matsölustöðum, sem vilja
halda sæmilegri aðsókn.
Auðvitað höfum við málsbætur
nokkrar. Hraði, taugaveiklun og
yfirþyrmandi smáborgaraháttur eru
helztar. Þetta eru slæmar málsbætur,
en, því miður, þjóðfélagiö, með
hömlum þess og „vernd” hins opin-
bera er fastmótaður óskapnaður
ímyndaðs „siðgæðis”.

Skrefatalning og þrýstihópar
segjast vera að gera þetta og hitt fyrir aldraða og öryrkja, ég hef stundum allt annað á tilf inningunni
7883—5745 skrifar:
Það hefur stundum verið sagt að
undanförnu að þjóðfélag vort láti
stjórnast af svokölluðum
þrýstihópum.
Mikið hefur borið á einum slikum
í sambandi við fyrirhugaða skrefa-
talningu á síma landsmanna.
Grátur kaupmanna
og iðnrekenda
— get ekki grátið með þeim, vegna þess að ég
get ekki séð að þeim sé nokkur vorkun
0523—0454 hringdi:
Að undanförnu hafa landsmenn
þurft að hlusta á væl forsvarsmanna
kaupmanna og iðnrekenda.
Þessir aðilar eru lagnir við að fá
inni í hinum ýmsu fjölmiðlum, og þar
fá þeir að úthella tárum sínum yftr al-
þjóð eins og þá lystir.
Ég er nú bara venjulegur
verkamaður og hef hvorki próf né
sambönd ti! að koma mínum tárum
í fjölmiðla enda eru þau engin. Ég
get ómögulega grátið með
kaupmönnum og iðnrekendum yfir
þvi hvað allir eru vondir við þá,
einfaldlega vegna þess að ég fæ
ekki séð að þeim sé nokkur vorkunn.
Það er að minnsta kosti ekki hægt
að sjá það á því húsnæði sem þessir
menn búa í, að þeir berjist i bökkum.
Ég legg til að næsta viðtal við þá
verði tekið á heimilum þessara
vesalings óhamingjusömu manna
sem alltaf eru að fórna sér fyrir aðra.
Það hljóta allir að sjá, hvar sem
þeir eru búsettir á landinu, að í síma-
málum landsmanna á sér stað mikill
ójöfnuður.
Á höfuðborgarsvæðinu geta menn
hringt öll sín símtöl innanbæjar og
þurfa aðeins að borga eitt skref, þó
talað sé tímum saman.
En víða úti á landsbyggðinni er
aðeins um eitt til tvö hundruð númer
sem hægt er að tala við á þessum
kjörum, þ.e.a.s. samtalið mælist
aðeinseitt skref.
Þurfi landsbyggðarfólkið að
hringja út fyrir sitt takmarkaða
svæði fer skrefateljarinn í gang.
Þess vegna varð ég mjög undrandi
er ég heyrði nýlega í Morgunpósti út-
varpsins rætt viðGísla Jónsson.
Gísli er eins og kunnugt er einn af
hörðustu andstæðingum skrefa-
talningarinnar. Hann sagði að árið
1977 hefðu verið sett lög á Alþingi
um að símtalagjöld skyldu vera
jafnhá innan sama svæðis.
Ég á heima á svæði 97. í mínu
byggðarlagi get ég talað við um 100
númer með venjulegu eins skrefa
gjaldi. Þurfi ég að ná í næsta
byggðarlag, sem er Stöðvarfjörður,
þarf ég að greiða eitt eða fleiri skref,
eftir því hve snöggur ég verð að ljúka
mér af.
Hvort sem þessi lög sem Gísli
minntist á, voru sett árið 1977, eða
ekki, þá eru þau að minnsta kosti
ekki komin í framkvæmd ennþá.
Þið sem búið á þéttbýlissvæðinu í
Reykjavík og nágrenni, finnst ykkur
þetta sanngjarnt?
Við þetta má bæta að víða um
land þar sem ekki er kominn sjálf-
virkur sími er sími aöeins opinn frá
kl.9aðmorgni til 19 að kvöldi.
Finnst ykkur þetta ekki nokkur
aðstöðumunur? Það er sanngirnis-
krafa að sjálfvirku simasambandi
verði komið á um allt land.
Talsmenn þessara sérréttinda
höfuðborgarsvæðisins tala mikið um
að gamalmenni og öryrkjar noti
mikið síma og beita þessum hópum
óspart fyrir sig í baráttu sinni við að
viðhalda sérréttindum sínum.
Ég er búinn að vera öryrki í rúm
16 ár en það er nú á allra síðustu
árum að ég hef tekið eftir því að bág
kjör öryrkja og aldraðra liafa verið
tekin upp af stjórnmálamönnum og
þrýstihópum, að því er mér finnst
ekki alltaf í þeim tilgangi einum að
bæta kjör þessara hópa.
Ekki get ég neitað því að það er
stundum skitabragð af málflutningi
þeirra sem segjast vera að gera þetta
og hitt fyrir aldraða og öryrkja, ég
hef stundum allt annað á
tilfinningunni.
Hér er veriö aö koma á framfæri mótmælum gegn skrefatalningunni á Alþingi fyrr i vetur.