Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1915, Page 51

Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands.
57
ir þá bæi, aem forir og haughús eru komin á, og mundu
því ekki þessar hlutfallstölur standast, ef taldir væru all-
ir bæir.
Svarðarnotkun. Svörðurinn er aðaleldsneyti sveita-
heimilanna næst sauðataðinu. Því meiri sem svarðar-
notkunin er, því meira tað afgangs til áburðar. f*ó eru
ekki þeir bæir allfáir, sem nota svörð og brenna svo
hverjum sauðataðskögli þar að auki. Svarðartekjan eykst
nú óðum, árlegu bætast við margir bæir, sem taka upp
svarðbrenslu, þar sem sýslubúfræðingarnir finna svörð.
Almennust er svarðbrenslan í Þingeyjarsýslu, enda er
þar hlutfallslega mest notað sauðatað til áburðar. þar
næst eru margir hreppar í Eyjafjarðarsýslu, er svarðar-
tekju nota allmikið. Talsvert minni svarðarnotkun í Skaga-
firði, en þó minst í Húnavatnssýslu. Auk svarðarins nota
þingeyingar einnig til mikilla drýginda skógvið, hrís og
sumstaðar rekavið til eldsneytis. Viðarnot eru í flestum
hreppum sýslunnar. Skógviðarnotin mest í Axarfirði og
Fnjóskadal, en rekaviður aðallega á Langanesi og Sléttu.
Á mörgum bæjum er bæði notaður svörður og viður til
eldsneytis, en dugar þó óvíða til, svo ekki sé tekið á tað-
inu líka. Notkun kola til eldsneytis er mjög lítil til sveita
enn þá. Pau þykja dýr og erfið til flutninga.
Á þessum 610 bæjum, sem skýrslan nær yfir, hefir
mér talist svo til, að als væri svörður notaður tjl elds-
neytis á 345 bæjum eða rúmlega öðrum hvorum bæ.
Skógviður og hrís er notað á 90 bæjum, eingöngu í
Þingeyjarsýslu. Rekaviður á 22 bæjum, eingöngu í N,-
Pingeyjarsýslu. Kol á 38 bæjum, svipað í öllum sýslum,
og íslenzk kol á 2 bæjum, Vtri-Tungu og Hringveri á
Tjörnesi.
Taðbrenslan. Hana má nokkuð marka af þr»dja dálki
skýrslunnar, að vísu sést þar kindatalan, sem borið er á
undan, aðeins í hlutfalli við töðuframleiðslu, en ekki í
hlutfalli við kindatölu, leikur sá mismunur nokkuð á víxl
á báðar hliðar, en yfirleitt má telja, að því færri kindur,