Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1915, Blaðsíða 53

Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands. 5Q
Verða þá rúmir hlutar fjárins, sem brent er undan.
Þess skal getið, að úr þessum reikningi hefi eg slept
allmiklu af fé á Langanesi og Sléttu, er á skýrslunni
stendur borið á undan, vegna þess, að þetta útigangs-
og fjárborgafé kemur svo lítið til greina til áburðar eða
taðbrenslu, af ástæðum, sem fyr eru nefndar.
Athugavert er það einnig, að skýrslurnar ná yfir hlut-
fallslega meira af efnaðri heimilum sveitanna. Á fjár-
mörgum heimilum er vanalega borið á nokkuð af sauða-
taði, þótt miklu sé brent. Smábændum verður sauðatað-
ið erfiðara til tvískiftanna, og endirinn verður sá hjá
mörgum, að alt fer í eldinn. Mér þykir því sennilegt, að
taðbrenslutalan yrði nokkru hærri, ef yfirlit væri tekið
um alla bæi. Mun óhætt að áætla, að alt að 3A hlutum
sauðataðsins sé brent á Norðurlandi.
Fróðlegt væri að vita, hvers virði þetta brenda tað væri
til áburðar. Því miður get eg ekki leitt að því þau rök,
er eg tel fullnægjandi. Til þess þarf að rannsaka sauða-
tað miklu meir en gert hefir verið, bæði efnafræðislega
og með sérstökum tilraunum. Skal aðeins benda á efna-
rannsókn Ásgeirs Torfasonar og útreikning hans í Bún-
aðarritinu 1911. Samanborið við gangverð útlendra á-
burðarefna, virðir hann 100 kg. af þurkuðu sauðataði á
kr. 4,20 til áburðar, en kr. 1,19 til brenslu. Nú mun
ekki fjarri lagi, að fást muni að minsta kosti 80 kgr. af
þurkuðu taði að meðaltali undan kind — gamalt lag var
talið hestur á 0,75—1,00 kr. Undan 52,277 kindum fást
þá 52,277x80x4,20= 175,650,72 kr. eða ca. 288 kr.
á bæ. Þessi áætlun þykir mér líklegt að sé of há. Skal
því einnig benda á útreikning Páls Jónssonar í Ársriti
Ræktunarfélags Norðurlands árið 1908 um áburðargildi
heysins. Telur hann áburðargildi útheyshestsins kr. 1.26.
Sé gert ráð fyrir U/2 hesti til jafnaðar handa kind, sem
ekki mun of í lagt, ætti áburðarverðgildi kindarfóðurs
að vera ca. 1.90 kr. Met eg þá verðgildi áburðarins und-
an kindinni hið sama, læt þar mætast aukafóður í beit