Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1973, Side 28

BJARNI E. GUÐLEIFSSON:
UM KAL OG KALSKEMMDIR.
III. Tíðni og útbreiðsla kalskemmda d íslandi.
INNGANGUR
Kalskemmdir haía án efa valdið búsifjum í grasrækt á norð-
urslóðum frá því túnræktun hóst. Ekki eru þó til traustar
heimildir um kalskemmdir fyrr á öldum. Sturla Friðriks-
son (1954) hefur tekið saman fjölda þeirra ára, sem í eldri
íslenzkum heimildum kallast léleg grasár, og sem að hans
dómi eflaust eru að hluta kalár. Niðurstaðan varð þessi:
Slæm grasár, %
18. öld 37
19. öld 25
1901-1950 16
Má greinilega sjá hvernig grasleysisárum hefur fækkað
fram á miðja þessa öld, og þá væntanlega afrakstur túnanna
orðið árvissari.
Andersen (1963) hefur gert nokkra grein fyrir tíðni kalára
í Norður-Noregi á árabilinu 1936—1960 og Pohjakallio et al
(1963) í Finnlandi á árabilinu 1947—1962. Kemur í ljós,
að víða á þessum svæðum eru á milli 20 og 50% áranna
mikil og afgerandi kalár. Væri fróðlegt að sjá hver tíðni
30