Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1986, Page 64

Mvnd 16. Hinar vmsu legundir gródurs þola beit misvel. Þung beit dregur úr uþpskeru
alls gródurs. (Archerog Tiesen 1986).
m. a. af því að vissan lágmarksblaðflöt þarf til ljóstillífunar,
rótarkerfið minnkar ef blaðvöxturinn er fjarlægður og mikil
orka fer í að “gera við“ bitinn plöntuhluta og hefja vöxt
að nýju. Beitaráhrifin eru mjög háð því hve mikið og oft
plantan er bitin (8). í beitartilraunum hér á landi hafa komið
fram greinilegar vísbendingar um að þung beit dragi úr
sprettu (2).
Rætur eru yfirleitt mun viðkvæmari fyrir beit en þeir
hlutar plöntunnar sem eru ofanjarðar (9). Venjulega stöðv-
ast rótarvöxtur strax eftir að plantan er bitin, stundum þar
til blaðvöxtur er kominn allvel af stað á ný. Ræturnar eru
stöðugt að endurnýjast og ef bitið er ofan af plöntunni
minnkar rótin. Fjöldi og dýpt róta fer mikið eftir því hve
nálægt sverði plantan er bitin og hve langan tíma hún hefur
til að jafna sig áður en hún er bitin aftur. A mikið bitnu
landi verður rótarkerfið grunnt og upptaka næringarefna og
spretta minnkar. t>ar að auki veikist samkeppnisaðstaða
gagnvart öðrum lakari tegundum beitargróðurs. Á við-
kvæmu landi eykst mjög hætta á jarðvegseyðingu eftir því
sem rótarkerfið minnkar. Innlendar rannsóknir vantar á
samhengi beitarálags og jarðvegseyðingar, en máttur vatns
og vinda við að rjúfa veikan gróðursvörð er mikill (34). Víða
erlendis ráða þessir þættir mestu við mat á hæfilegum fjölda
búfjár í högum.
Mikilvægt er að land fari ekki snöggbitið undir vetur (33).
66