Frjáls verslun - 01.08.1991, Page 18

FORSIÐUGREIN
Karl Ragnars, framkvæmdastjóri Bifreiðaskoðunar: Stjórn fyrirtækisins hefur alla tíð verið andvíg því að
heimila verkstæðunum aðalskoðun á bflum því við teljum að þá komi upp hagsmunaárekstur því það er
slæmt ef sami aðili bæði skoðar og gerir við. Það kerfi sem við höfum þróað er sams konar og í flestum
löndum í kringum okkur. Bifreiðaskoðun íslands leggur áherslu á að aðilar uppfylli gæðakröfur.
slíku fyrirkomulagi megi spara veru-
lega í fjárfestingum og koma á tækni-
væddri skoðun um land allt mun fyrr
en ella auk þess að tryggja bifreiða-
eigendum um allt land betri þjónustu
án mikils kostnaðarauka."
Því er svo við að bæta að Bifreiða-
skoðun hefur veitt tæplega 60 verk-
stæðum víða urn land heimild til að
endurskoða bfla, en bíleigendur hafa
mjög lítið nýtt sér þann möguleika
enda vita fæstir af honum. A síðasta
ári voru endurskoðuð 11.582 öku-
tæki. Aðeins 1.863 þeirra voru end-
urskoðuð á verkstæðum og Bifreiða-
skoðun íslands hf. sat því nær ein að
þessum viðskiptum.
AF HVERJU Ein FYRIRTflEKI?
Ef menn fallast á að það séu hags-
munaárekstrar fólgnir í því að hleypa
verkstæðum í landinu inn á þennan
markað, vakna fleiri spurningar.
Hvers vegna er aðeins einu fyrirtæki
tryggð einokun í atvinnugeira sem
veltir hundruðum milljóna á hverju
ári? Hvers vegna var ekki farin sú leið
að fela dómsmálaráðuneytinu sjálfu
að móta reglur og nýmæli varðandi
skráningu og skoðun bíla en bjóða svo
sjálfa framkvæmdina út, t.d. til
tveggja eða þriggja aðila? Og varðandi
hlut verkstæðanna: Hefði ekki verið
hægt að setja þau einföldu skilyrði að
sama verkstæðið annaðist ekki skoð-
un og viðgerðir?
Einokunarsinnar töldu óskynsam-
legt að stofna fleiri en eitt fyrirtæki er
annaðist skoðun bifreiða. Hvað ætli
séu mörg fyrirtæki í landinu sem
þjónusta bifreiðar yfirleitt? Sennilega
„Hvers vegna mega ekki menn í
frjálsu hagkerfi verja sínum
fjármunum til að stofna fyrirtæki um
skoðun og skráningu bíla? Rétt eins
og þeir geta keppt sín í milli á öðrum
sviðum. Eða trúa menn því virkilega
að eitt fyrirtæki á þessu sviði tryggi
lægsta verðið fyrir þjónustuna?"
skipta þau þúsundum. Hvers vegna
mega ekki menn í frjálsu hagkerfi
verja fjármunum sínum til að stofna
fyrirtæki um skoðun og skráningu
bíla? Rétt eins og þeir geta keppt sín í
milli á öðrum sviðum. Eða finnst
mönnum virkilega að þessi gamal-
kunna aðferð í anda forsjárhyggju sé
sú heppilegasta til að treysta hags-
muni eigenda bifreiða í landinu? Trúa
menn því virkilega að eitt fyrirtæki á
þessu sviði tryggi lægsta verðið fyrir
þjónustuna?
Sannleikurinn er auðvitað sá að öll
umræða einokunarsinna um þessi mál
hefur hingað til verið gjörsamlega úr
tengslum við tímann. Þar hafa komið
nærri menn úr öllum stjórnmálaflokk-
um og forystan verið á hendi dóms-
málaráðherra þeirra stjórnmálaflokka
sem lengst og mest hafa skeggrætt
um nauðsyn einkavæðingar og minni
opinberra afskipta.
Eða hvað með læknastöðvar sem
spretta upp víða um land? Hvers
vegna treysta stjórnvöld almenningi
til að velja sér sálfræðing, tannlækni
eða magaspeglunarsérfræðing?
Hvers vegna er ekki allt eftirlit með
mannslíkömum á þessu landi í einu
risavöxnu, ríkistryggðu einokunar-
fyrirtæki?
Spyrja þeir sem ekki vita.
HVAÐ SPARAÐIST?
Hitt meginatriðið í gagnrýni á Bif-
reiðaskoðun Islands hf. lýtur að
kostnaði við þá þjónustu sem þar er í
boði. Benda menn m.a. á að hækkun
þjónustugjalda megi rekja til þess að
hér er um einokunarfyrirtæki að
ræða sem geti sett upp það verð fyrir
sína þjónustu sem því sýnist. Við-
skiptamennirnir, bíleigendur í land-
inu, verði einfaldlega að borga það
sem upp er sett.
Þegar stofnun fyrirtækisins var í
undirbúningi voru settir fram útreikn-
ingar sem sýndu að með tilkomu þess
myndi kostnaður við skráningu og
skoðun ökutækja stórlækka. í raun
má segja að þetta hafi verið önnur
meginrökin fyrir nauðsyn þess að
setja fyrirtækið á laggirnar.
í nefndaráliti vegna undirbúnings
málsins er m.a. fjallað um kostnað við
rekstur Bifreiðaeftirlits ríkisins og
fullyrt að á árunum 1986 og 1987 hafi
verið „innheimt verulega hærri skoð-
unar- og skráningargjöld, en sem
nemur kostnaði Bifreiðaeftirlits ríkis-
ins“. Síðan segir: „Ef farið er að til-
lögu nefndarinnar um stofnun hlutafé-
lags um bifreiðaskoðun og skráningu
mun ríkissjóður eigi hafa tekjur af
þessum verkefnum né ábyrgð á
kostnaði við þau umfram það sem
nemur arði af hlutafé rílíissjóðs og
18