Frjáls verslun - 01.08.1991, Qupperneq 41

FORRITU NARMÁL -
HUGBÚNAÐUR
Þótt það skipti fæsta tölvunot-
endur nokkru til eða frá þá eru
þau forrit sem þeir nota dags
daglega skrifuð á mismunandi
málum. I stað þess að flokka
málin eftir því hvar í heiminum
þau eru töluð eru forritunarmál
flokkuð eftir því hve langt frá
upprunanum þau eru, þ.e. því
skipanakerfi eða máli sem gjör-
vi (heili) tölvunnar vinnur eftir
og kallað er vélarmál. Vélarmál-
ið hefur aðeins tvær skipanir; af
og á, eins og um venjulegan raf-
magnsrofa væri að ræða. En þar
sem tölvugjörva má líkja við
urmul samtengdra rofa þarf
skipanakerfi, t.d. á borð við
tvíundarkerfið þar sem 1 þýðir
„á“ og 0 þýðir „af‘.
Tvíundarkerfið er sk. reiknirekki
og skipanirnar ákveðin röð táknanna 1
og 0, sem kallast vélarkóði. Sem
dæmi um vélarkóða má únynda sér 4
ljósaperur í röð. Yfir þeim, frá vinstri
til hægri, standa tölustafirnir 8-4-2-1.
Þannig táknar rofaröðin l-O-O-O töl-
ustafmn 8, l-O-O-l = 9,1- OT-O = 10,
1-0-1-1 = 11 o.s.frv. Þetta vélar-
málskerfi nefnist tvíundarkerfi.
Með því að þróa kerfi táknrænna
setninga í stað svona talnaraða fyrir
vélarmálsskipanir varð auðveldara að
læra að búa til og raða saman skipun-
um. Þannig varð til þróaðra forritun-
armál en vélarmálið. A milli þess og
vélarmálsins er þýðari, kerfi sem
breytir táknrænu setningunum í vél-
arkóða sem gjörvi tölvunnar skilur,
þ.e. 1 og 0 eftir einhverju sérgreindu
kerfi, sem nefnist fastaforrit viðkom-
andi gjörva.
TOLVUÞATTUR
Leó M. Jónsson
mun skrifa stutta
þætti um tölvur i
næstu tölublöð
Frjálsrar verslunar.
Hann skrifar að
þessu sinni um
hugbúnað tölvanna
og helstu forritun-
armál.
Vélarmálið kallast á ensku „Machi-
ne code“ eða „Machine language" og
getur verið mismunandi kerfi eftir því
hvaða gjörvi/tölvutegund á í hlut.
Næsta þrep fyrir ofan, eins og sagt
er, táknræna málið og þýðari þess,
nefnist smalamál eða smali á íslensku
en „Assembler" á ensku og er einnig
mismunandi eftir því hvaða gjörvi/
tölva á í hlut. Assembler er fyrsta
skrefið til þróunar sk. æðri forritun-
armála.
A sl. 20 árum eða svo hefur forrit-
unartækni þróast ört, ekki síður en
vélbúnaður tölva, enda er ákveðin
fylgni á milli þróunarstökka í gjörvum
og forritunartækni. Til að greina á
milli eða til að kaflaskipta þróuninni er
talað um kynslóðir forritunarmála.
Fyrsta kynslóðin er vélarmálið, önn-
ur kynslóðin er táknmálið (Assem-
bler), þriðja kynslóðin eru forritunar-
mál á borð við Fortran, RPG, Basic,
Cobol, Pascal, C, dBase o.fl.
Þriðja kynslóð forritunarmála er al-
41