Helgarpósturinn - 10.10.1994, Side 18

18
MORGUNPÓSTURINN FRÉTTIR
MÁNUDAGUR 10. OKTÓBER 1994
„Þetta eru ófyrírgefanlegir fordómar“
segirLilja Kristjánsdóttir, ungurfíkniefnaneytandisem handtekin varfyrirutan íslandsbanka í Kópavogi eftirað
bankinn neitaði að skipta ávísun sem reyndist í lagi. Með henni í för var dóttir hennar sjö ára gömul, sem að sögn
Lilju var send ein heim á reiðhjóli því lögreglan neitaði að hafa afskipti afhenni.
Guðmundur Andri Thors-
son starfar rtú sem skrif-
stofumaður og sem próf-
arkalesari. Hann fær ekki
að svara spurningunni:
Hvaða kona er fallegust
fyrir utan maka, eins og
hann bað um. Guðmundur
sýnir á sér bakhliðina að
þessu sinni.
Hvort vildirðu heldur hafa Helgu
Kress eða Flosa Ólafsson með
þér á eyðieyju? „Helgu. Ég myndi
læra aö tileinka mér mitt hefðbundna
kynhlutverk. Hún myndi lesa fyrir mig
úr greinum mínum og útskýra fyrir
mér hvað ég meinti. Eg myndi finna
karlið í mér og rjúka í það urrandi að
kveikja eld með spýtum og búa til
pelastikk. Hún myndi finna fjársjóð-
inn af því að hún er svo mikill tákn-
fræðingur. Ég myndi meira vera í því
að reyna að lofta kistunni."
Hver af bókum Thors Vilhjálms-
sonar er leiðinlegust? „Eg heiti
ísbjörg, ég er ljón.“
Hver er flottasti bókatitillinn
sem þú veist? „Það verður á næstu
bók minni sem verða endurminningar
frá viðburðaríkum uppvexti mínum í
Vogunum: Mín skáta fjarvist - stráka-
bók.“
Hver fyndist þér að ætti að vera
ríkasti íslendingurínn (ekki láta
hanka sig á sérhyggju og ættar-
tengslum)? „Flosi Olafsson."
Hvernig bregstu við ef þú, eftir
góða rispu, vaknar nakinn milli
blaðamannanna Áma Þórarins-
sonar og Halldórs Halldórsson-
ar, þeir einnig berír og Halldór
með sælusvip á andlitinu? „Það
yrði mér áminning um að fjörugar
helgar verða fyrr eða síðar fúll morg-
unn, og pósturinn hringir alltaf tvisv-
ar.“
Hvor er betrí, Engilbert Jensen
eða Einar Júlíusson? „í hverju?"
Hver er fyndnastur íslendinga
(bannað að segja Halldór og út í
hött að hafa hann Guðmunds-
son)? „Guðmundur Halldórsson.“
Hvort vildirðu heldur vera Arnar
Halldórsson eða Rúnar Hall-
dórsson (The boys, og það er
hallæríslegt að blanda pabba
þeirra í málið)? „Má ég vera Einar
J. Engilberts? Ef ekki - þá þessi
hinn.“
Hver er sætastur í hljómsveit-
inni Spaðar? „Gosi.“ ■
Tildrög málsins eru þau að á
þriðjudagsmorgun fyrir tæpri viku
síðan ætlaði Lilja Kristjánsdóttir
að fá ávísun sem hún hafði fengið
greidda frá kunningja sínum skipt í
Islandsbanka í Kópavogi. Með
henni í för var sjö ára gömul dóttir
hennar. Kunninginn hafði skrifað
undir ávísunina en Lilja fyllt hana
að öðru leyti út. „Ég sýndi þeim í
bankanum ávísunina og bað þá um
að athuga hvort ekki væri í lagi með
hana. Maður treystir aldrei nein-
um! Ég vil ekki standa í neinu ve-
seni. Ef eitthvað væri að bað ég af-
greiðslukonuna að fá hana til haka
og þá stimplaða sem ógilda eða
falsaða. Það var til þess að ég gæti
þá rukkað peninginn aftur. Af-
greiðslukonan ætlaði að athuga
þetta fyrir mig, en á meðan kom
löggan. Þá vissi ég að hún hefði
hringt. Og greinilega ekki athugað
ávísunina. En að því ég best veit hef
ég alveg rétt tii þess að fylla út ávís-
un sem annar hefur undirritað. Frá
lögreglunni fékk ég þær upplýsing-
ar að heftið hefði verið tilkynnt
stolið og að maðurinn sem það
hefði gert væri í fangelsi. Að mínu
viti hafði reikningurinn hins vegar
verið í lagi, sem reyndist svo rétt
þegar upp var staðið.“
Ástæða upphlaupsins reyndist
vera sú að maðurinn sem hún hafði
fengið ávísunina frá lenti í fangelsi
nóttina á undan og taldi lögreglan
hann hafa undir höndum stolið
hefti þar sem maðurinn gat ekki
gert grein fyrir sjálfum sér.
„En þegar þarna var komið við
sögu spyr ég lögregluna hvort ég
megi ekki koma dóttur minni
heim. Við vorum báðar á reiðhjóli.
Ég reyndi að fá það í gegn að fá að
hjóla með henni heim og koma svo
upp á stöð eða þá að þeir myndu
koma henni heim. Lögreglan sagði
hins vegar nei. Það endaði því
þannig að hún þurfti að koma sér
heim sjálf. Að vísu búum við ekki
langt frá en hún hefur aldrei sjálf
fengið að hjóla ein úti í umferðinni,
ég hafði bent lögreglumönnum á
það. Þeir sögðu að þetta yrði bara
að vera svona,“ segir hún gráti
næst, enda finnst henni þetta allt
saman mikil niðurlæging.,,
Mamma var ofsalega hissa þegar
stelpan mín kom ein heim.“
Lilja segist ekki hafa verið undir
áhrifum þarna enda sé það
prinsippmál hjá henni að vera ekki
í neyslu þegar hún umgengst dóttur
sína. „Að öðru leyti sjá foreldrar
mínir um dóttur mína. Á milli okk-
ar ríkir meira eins og systkinasam-
band.
Á lögreglustöðinni virtist tékk-
inn hins vegar ekki vera málið,
heldur var leitað á mér, mér sagt að
tæma vasana og að taka upp úr
töskunni. f henni var ég meðal ann-
ars með Mogadon, róandi lyf sem
ég er með á mér samkvæmt læknis-
ráði. Ég tók það fram þegar ég tók
það upp að þetta væri Mogadonið
mitt og að ég væri ekki búin að taka
skammtinn minn í dag. Þeir fóru
einnig í gegnum dagbókina mína,
þrátt fýrir að ég hefði sagt að allt
sem í benni stæði væri mitt einka-
mál. Þá spurði ég hvort ég væri
handtekin. „Það gefur augaleið,"
var svarið. Þá benti ég þeim á að
þeir hefðu aldrei tilkynnt mér að ég
væri handtekin og rétt minn. „Þú
veist það þá núna,“ sögðu þeir. Ég
bað um lögfræðing og síðan var ég
handjárnuð og hent inn í klefa. Það
var ekki fyrr en lögfræðingurinn
kom að ég fékk að vita að ávísunin
hefði verið i lagi. Löggan afsakaði
sig með því að þetta hefðu verið
mistök í bankanum. „Við getum
ekkert annað en beðist afsökunar,“
sögðu þeir.
í skýrslunni, sem ekki er undir-
rituð af Lilju, segir að lögfræðingur
hafi verið viðstaddur yfirheyrslur.
„Ég var hins vegar ekki yfirheyrð
eftir að leitin átti sér stað. Það var
alla vega engin skýrsla tekin sem ég
þurfti að skrifa undir. Þegar þetta
var yfirstaðið spurði ég varðstjór-
ann hvort hann vissi eiginlega hvað
hann væri búinn að gera mér og
barninu mínu. Það væri ekki hægt
að biðjast afsökunar á svona fram-
Að sögn Valdimars Jónssonar,
lögregluvarðstjóra í Kópavogi, hafði
rnálið verið lagt þannig fyrir hann
að mæðgurnar hefðu báðar verið á
reiðhjólum og að Lilja hefði sagði
dóttur sinni að hjóla heim til
mömmu sinnar. „í sjálfu sér var
ekkert við það að athuga enda bjó
hún tiltölulega stutt frá. Hún er
orðin sjö ára og út af fyrir sig var
komu.
Þótt ég sé fíkniefnaneytandi og
margir viti af því er svona fram-
koma fyrir neðan allar hellur. Þetta
eru ófyrirgefanlegir fordómar og
ekkert annað. Ég sætti mig ekki við
þetta og ætla í hart. Barnið mitt
hefúr þurft að þola nóg vegna mín í
gegnum tíðina. Þetta var til að kór-
óna allt. Þetta er ekkert annað en
mannréttindabrot. Fíklar eru líka
fólk og eiga að njóta mannréttinda
jafnt sem aðrir.“
amman athugasemd við þetta, það
er að litla stúlkan hjólaði aldrei ein.
Málið er auðvitað erfitt vegna þess
að móðirin var jú þarna með henni,
eftir því sem mér var sagt þegar
þetta gerðist, þá sagði móðir hennar
við hana að fara á hjólinu heim. Út
af fyrir sig hafði lögreglan ekki
heimild til að taka fram fyrir hend-
urnar á henni í þessari stöðu.
En eftir því sem næst verður
komist sagði hún dóttur sinni á
endanum að hjóla heim eftir að lög-
reglan hafði neitað henni um fylgd.
„Ég veit svo sem ekki um ná-
kvæm orðaskipti á staðnum. En út
af fyrir sig var þetta ekki óeðlileg af-
greiðsla miðað við stöðuna. Veðrið
var gott og ekki langt fýrir barnið að
fara.“
Valdimar segir ekkert óeðlilegt
við það að lögreglan hafi mætt í ís-
landsbanka þar sem bankinn óskaði
þess. „Eftir könnun reyndist þetta
misskilningur bankans sem ég kann
ekki skýringar á. Það er alltaf leiðin-
legt þegar svona misskilningur
kemur upp. í þessu tilviki var þetta
misskilningur bankans. Auðvitað
benda allir á lögreglu þegar svona
gerist. Og auðvitað skilur maður
það að ekki er auðvelt að vera hand-
tekinn í návist barnsins síns. Að
hún ætli lengra með málið er ósköp
skiljanlegt því handtaka á röngum
forsendum er alvarlegur hlutur.“
-GK
Rekinn fyrir að vera klikkaður
Gísli Rúnar Jónsson
segir frá því þegar hann
var reiðastur.
„Það er líklega þegar ég var rek-
inn úr Leiklistarskólanum fyrir 18
árum. I ljósi alls var þetta óverð-
skuldaður brottrekstur en kannski
ekki íoo prósent, svo allrar sann-
girni sé gætt. Ég ætlaði mér alltaf
að verða leikari og var með ýmis
pungapróf í leiklist auk þess sem ég
hafði starfað í tvö ár sem leikari og
skemmtikraftur þegar ég byrjaði í
Leiklistarskólanum en þá hafði slík
menntun ekki verið í boði um
hríð. Þegar það loksins bauðst fór
ég inn og bætti að skemmta en
hefði svo sem getað haldið því
áfram — við vorum tveir í bekkn-
X
reiour
þess vegna er ég til
um, ég og Júlli Brjáns, sem voru
líklega vinsælustu skemmtikraftar
landsins á þeim tíma. En maður fer
þarna inn sjúgandi spýtur og nag-
andi steina til að nema leiklist. Eft-
ir fýrsta árið er ég rekinn. Nú, ég
var náttúrlega rosalegur besserviss-
er og sjálfsagt kennurunum vor-
kunn að hafa þessa alltvitandi
ungu menn innan veggja enda hef-
ur þessi blessaði leiklistarskóli
passað sig á því að taka aldrei inn
fólk sem væri á nokkurn hátt reynt
í bransanum eftir þetta. En ég er
rekinn á þeim forsendum að ég sé
geðbilaður, sem var erfitt að fá
framan í sig, því ég frétti það fyrst
þarna. Það var að vísu rétt, en þeir
gerðu sér ekki grein fýrir því að
það er til fullt af góðum geðbiluð-
um leikurum — það er jafnvel ekki
verra. Það hefur þó aldrei fengist
hjá einum einasta nefndarmanna,
sem áttu þátt í að reka mig, einhlíta
og samhljóða skýringu á þessum
brottrekstri. En mér var bent á að
koma aftur að hausti og í miliitíð-
inni leitaði ég mér lækninga, lét
vinda upp á mér heilann og tauga-
endana og hlóð heilastöðvarnar
með heilbrigðum frumum. Ég átti
sem sagt að fá inngöngu þegar ég
væri orðinn normal og mætti með
pappír upp á það frá færustu geð-
læknum að ég gæti umgengist
venjulegt fólk. En þá komu svikin
fram og þá varð ég hvað súrastur
— það var aldrei ætlunin að ég
yrði tekinn inn aftur. Ég fékk þær
upplýsingar að það borgaði sig
ekki fyrir mig að koma inn því ég
hefði svo afgerandi áhrif á
stemmninguna í bekknum. Ef ég
var kátur þá voru allir kátir, ef ég
var fúll urðu það allir. Tvítugu
barninu var mér sagt að ég stjórn-
aði andrúmsloftinu í bekknum
eins og einhver kuklari. Þetta sat í
mér árum saman. Og hef kannski
aldrei almennilega fyrirgefið þetta
innst inni þó að ég sé búinn að taka
þá sem að þessu stóðu í sátt og get
verið undir sama þaki og þeir án
mikilla óþæginda ef það eru opnir
gluggar. Ef það hefði verið sagt við
mig að ég væri lélegur og gæti ekk-
ert hefði verið betra að kyngja
þessu.“ ■
Valdimar Jónsson, lögregluvarðstjóri í Kópavogi
„Handtaka á röngum for-
sendum er alvaríegur hlutur“
það allt í lagi. Hins vegar gerði