Vísir - 19.01.1974, Síða 6
6
Vísir. Laugardagur 19. janúar 1974.
VÍSIR
Útgefandi: Reykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjóifsson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Auglýsingastjóri: Skúli G. Jóhannesson
Auglýsingar: Hverfisgötu 32. Simar 11660 86611
Afgreiðsla: Hverfisgötu 32 (Simi 86611)
Ritstjórn: Síöumúla 14. Sfmi 86611 (7 linur)
Askriftargjald kr. 360 á mánuði innanlands.
1 lausasölu kr. 22.00 eintakið.
Biaðaprent hf.
Varið land
Skoðanakannanir Visis hafa hvað eftir annað
leitt i ljós, að meirihluti landsmanna telur ekki
timabært, að varnarliðið fari úr landi. Oftast hafa
um tveir þriðju hinna spurðu verið andvigir
brottför og einn þriðji fylgjandi henni.
Árum saman hefur miklu meira borið á þeim
þriðjungi, sem vill, að varnarliðið fari strax eða
fljótlega úr landi. Samtök hernámsandstæðinga
hafa starfað mikið með köflum, haldið fundi, far-
ið i kröfugöngur og rekið áróður i fjölmiðlum og
manna á milli.
Meirihlutinn hefur hins vegar setið aðgerðalit-
ill, enda hefur lengst af ekki þótt liklegt, að and-
stæðingar varnarliðsins mundu ná undirtökun-
um. Nú hefur hins vegar setið i hálft þriðja ár
rikisstjórn, sem stefnir að þvi, að varnarliðið
hverfi á brott.
Þar við bætist, að hugmyndir um millileiðir i
málinu hafa hlotið nokkurn hljómgrunn meðal
fólks. Hugsanlegt er, að samkomulag náist um
einhverja slika millileið. bæði innan rikis-
stjórnarinnar og i við-,
ræðunum við fulltrúa;
Bandarikjastjórnar.
Það er ennfremur
hugsanlegt, að slik leið
mundi njóta stuðnings
meirihluta þjóðarinnar.f
Þvi miður er liklegast, j
að þessi leið muni ekki|
tryggja öryggishags-
muni íslands. Hún getur |_
e.t.v. leyst þörf Atlantshafsbandalagsins og
Bandarikjanna fyrir eftirlitsflug, en þá á kostnað
varna sjálfs landsins. Það virðist óhjákvæmilegt,
að fækkun i varnarliðinu muni rýra varnir ís-
lands.
Þess vegna er orðið fyllilega timabært, að þeir,
sem eru þessari þróun andvigir, spyrni við fótum.
Undirskriftasöfnunin, sem fór vel af stað i vik-
unni, er kröftugt upphaf að þvi andófi. Enginn
vafi er á, að mörg þúsund manns munu skrifa
nafn sitt undir ávarp fjórtánmenninganna.
,,Við teljum fulla ástæðu til, að fram komi, að
islenzkur almenningur krefst þess, að við tökum
áfram þátt i samstarfi innan Atlantshafsbanda-
lagsins og álitur ótimabært að visa varnarliðinu á
brott”, segir i ávarpinu.
Þar segir einnig: „Varnir landsins eru bæði
beint i þágu íslendinga, annarra þjóða við
Norður-Atlantshaf, ekki sizt Norðmanna, og i
þágu varnarsamtaka Vesturlanda, sem eru
trygging þess, að Island haldi frelsi og sjálfstæði.
Varnarlaust ísland mundi veikja stöðu vest-
rænna rikja i tilraunum þeirra til að ná samning-
um um að draga úr vigbúnaði”.
Þetta er kjarni málsins. Friðarfundirnir i Vin
og Genf hafa ekki enn leitt til neins áþreifanlegs
árangurs. Og ljóst er, að þeir munu ekki gera það
á næstunni. Ef þar semst einhvern tima um gagn-
kvæman samdrátt herafla Atlantshafs- og Var-
sjárbandalagsins, verður framtið varnarliðsins á
Keflavikurvelli eðlilegur þáttur dæmisins, en
fyrr ekki.
Ef undirskriftasöfnunin opnar augu margra
fyrir köldum staðreyndum umheimsins, verður
hún þjóðinni og öryggi hennar að miklu gagni.
—JK
HAFÐI MEÐ SÉR
FLOKKSSJÓÐINN
OG FÉLAGASKRÁNA
Vantraustið hefði ef til
vill beygt aðra menn, en
ekki Brian Faulkner.
Þegar Unionistaflokkur
hans samþykkti með 454
atkvæðum gegn 374 van-
þóknun á samningana
um stofnun alirska ráðs-
ins, gekk Faulkner
beinn i baki úr flokknum
og með honum sautján
þingmenn flokksins.
Þetta bar að einungis fjórum
dögum eftir, að formaður
Unionistaflokksins haföi svarið
embættiseið sem aðalmaður nýju
samsteypustjórnarinnar, en æfir
öfgasinnar úr röðum mótmæl-
enda sinntu þvi engu. I þeirra
augum hafði einmitt formaður
þeirra tekið höndum saman við
kaþólikka, og fyrir þeim vakir jú
aðeins eitt, eins og allir sanntrú-
aðir trar vita, nefnilega að svikja
Norður-lrland i hendur kaþólska
lýðveldinu i suðri. — Brian
Faulkner var þvi sama sem
drottinsvikari.
Auðvitað komu Faulkner þessi
úrslit atkvæðagreiðslunnar ekki á
óvart. Það mátti sjá minna en
fyrirganginn i þeim róttækari
fyrir jólin, þegar þeir sáu að
hverju stefndi um samsteypu-
stjórnina og hugmynd stjórnar
Heaths um myndun alirska ráös-
ins, þar sem sætu við sama borð
fulltrúar N-trlands og kaþólikk-
anna úr suðri. Séra Jan Paisley
og hans fylgismenn höfðu þegar
hrundið af stað umfangsmikilli
herferð og atkvæðasmölun til
þess að velta Faulkner úr for-
mannssæti á landsfundinum 7.
janúar.
Faulkner var við þvi búinn, að
illa færi, þvi að hann stóð höllum
fæti. A landsþingi flokksins i
haust hafði stefna hans verið
samþykkt með tiu atkvæða
naumum meirihluta, og pólitisk
tilvera hans í Unionistaflokknum
hlaut að hanga á bláþræði. 1 aug-
um öfgamanna mótmælenda
(Unionistaflokkurinn hefur alltaf
verið stærstur stjórnmálaflokka
mótmælenda á N-lrlandi) hafði
Faulkner sýnt of mikla tilhneig-
ingu til undanlátssemi við
kaþólska og brezka. Að visu hafði
hann sem forsætisráðherra 1971
tekið upp harða afstöðu til irska
lýðveldishersins, sem var þeim
að skapi. En Faulkner lærði af
þeirri reynslu, þvi flóðgáttir
hryðjuverkanna opnuðust, og
réðst ekki við neitt, enda yfirtóku
Bretar stjórn landsins. Hann
snerist þvi til frjálslyndis og
gekkst inn á tillögur Heath-
stjórnarinnar um breytta
stjórnarskrá N-Irlands og mynd-
un samsteypustjórnar, þar sem
Ted Heath og Faulkner
Brian Faulkner, meðan hann var maður Ulstersamtakanna og tók upp
hörkuna gegn ÍRA, hryðjuverkasamtökum kaþólskra öfgasinna.
kaþólski minnihlutinn fengi full-
trúa inni.
Þetta kveikti bálið, sem bloss-
aði upp núna á siðustu landsþing-
um Unionista og leiddi loks til
þess.að Faulknersagði af sér for-
mennsku flokksins. — Ekki þar
fyrir, að öfgasinnar úr röðum
kaþólskra eru jafnæfir i garð
þeirra forystumanna sinna, sem
þarna settust við borð með mót-
mælendum. Hafa báðir þessir
armar svarið þess dýra eiða að
eira hvergi, fyrr en þeir hafi fellt
þessa samsteypustjórn.
Það var ekki bara, að mótmæl-
endum þætti nóg um, þegar full-
trúar þeirra tóku sæti i stjórn, þar
sem minnihlutinn átti iika að hafa
áhrif á gang mála, heldur þótti
þeim taka steininn úr, þegar sitja
átti reglulega fundi með Eiri-
Brian Faulkner orðinn maður
málamiölunarinnar og reiöubú-
inn aö hlýðá á minnihlutann, jafn-
vel hafa hann I stjórn.
Illlllllllll
M) ifffl
Umsjón:
Guðmundur
Pétursson
stjórnarmeðlimum og ráðfæra
sig við þá.
Þegar Faulkner sagði þvi af
sér, var hann búinn að gera sinar
ráðstafanir áður. Hann var áður
búinn auðvitað að taka ákvörðun-
ina um afsögnina, ef illa færi.
Hc.n átti ekki annarra kosta völ,
ef hann æilaði að hrinda þessum
nýju hugsjónum sinum i fram-
kvæmd. Fyrst Unionistaflokkur-
inn vildi ekki fylgja þeirri stefnu
með honum, urðu leiðir að skilja.
Þegar hann flutti úr aðalskrif-
stofum flokksins, hafði hann með
sér ljósprentanir af öllum skjöl-
um og félagaskrám. Auk þess
hafði hann með sér rúma 1,5
milljón króna úr flokkssjóðnum,
sem safnað hafði verið i hans
nafni, og ennfremur hálft starfs-
liðið.
„Þótt ég verði eini maðurinn á
þingpöllunum, sem talar máli
stefnu okkar núna, þá mun ég
samt halda þvi áfram,” sagði
hann.
Hann verður áfram i forsæti
nýju stjórnarinnar og i alirska
ráðinu og mun að likindum stofna
nýjan flokk á næstunni.