Lesbók Morgunblaðsins - 01.12.1968, Blaðsíða 23

eru allar likur til þess að hin
fjölmennari þjóðin í litlu þétt
hýlu landi œtli sér að leggja
Island undir sig og senda hing
að nógu marga menn á næstu
áratugum til þess að búa svo
um hnútana, að atkvaeðafjöldi
með sambandsslitum verði
ónógur eftir það árabil. Enda
er þessi samningur stórlega
aukin hvöt Dönum að senda
hingað flesta menn eða að
minnsta kosti svo marga að
þeir geti aftrað sambands-
slitum. Ef þetta ákvæði vœri
ekki í samningum hefðu þeir
ekki slíka hvöt. Bið ég menn
að taka vel eftir þessu.“
Þeir vinirnir og baráttu-
brœðurnir, Benedikt Sveins-
son og Bjarni Jónsson frá
Vogi, urðu ósammála á þessu
þingi og höfðu ekki deilt op-
inberlega fyrr. Við þriðju um-
ræðu í neðri deild voru þó
orðnir 5 móti en 17 greiddu
atkvœði með. Bjarni frá Vogi
kvaddi málið í neðri deild
með svofelldum orðum: „að
nú gertur Island aftur dregið
andann frjálst. Er því vel far-
iS að engin er mótstaðan og
minnumst vér nú þeirra orða
er svo mœltu: Dagur í austri.“
Benedikt Sveinsson sagði
hins vegar: „Skal ég svo að
lokum láta um mælt, að ekki
veit ég nú þann mistiltein
fyrir mold ofan sem hœttu-
legur sé íslenzkri þjóð, ef
hann er ekki fólgin i þessum
sambandslagasamningi.“
í efri deild var frumvarpið
Fullveldiö fimmtíu ára
Emi öeiðu, Iand, Innn bjarta jökulfald
við bJátt eg stjörnum ofið himintjald,
og sóley prúð enn fágar farinn stig,
enn fegurð vorsins sveipar töfrum þig.
Og gleyma aldrei skyldj þessi þjóð,
sem þér er vigð í starfí, draumi, óð,
að verösd þín, svo vitaðsbjört og há,
er vöggugjöf, sem hún ei glata má.
Ó, hálfa óld! Sú örskotsstundin fleyg,
í ævi þjóða hkust stuttum teyg,
úr lífsins skál, sem dýpi djúpsins ber,
og dieggjar jafnt og hunang færir þér.
Nú stendur þjoðin hljóð við marka mót
— á meðan dunar tímans ægifljót —
og lítur afti,r yfir farinn veg,
þótt áfram höldum bæði þú og ég.
Hún mmnist þtirra, er ruddu bratta braut
og björgum veltu, unnu marga þraut.
í trú 4 landið, trú á lífsins mátt,
í trú á Guð þeir lyftu merki hátt.
En langt var stríð — og mörg var hildi háð
unz heiðurssigri fulíum væri náð,
unz þjóðin eftir valdastrit og kvöl
með eigin hönuum tók um stjómarvöl.
Nú gat hún sjálf sér gæfu skorið flík
og gengið frani í dáð og krafti rik,
í samfylgd þjóða frjálsra framaskeið
og fært aff gjöf sitt eigið pund um leið.
Já, eldi frelsið aJlra fór um brjóst,
og upp til nýrra starfa fólkið bjóst.
Það braut sitt lawl og lagði veg um fjöll
og líka margan sfein í glæsta höll.
Eii garði heldur gekk hún ekki hjá
hin göidrum slungna nýja tímans vá,
á meðan Grótti gullið ákaft mól
og gullnu skýi ásýnd himins fól.
Því vakir spurn, hvort götu fram til góðs
vér gengið höfum jafnt til starfs og óffs.
Of dýru verði var það tíðum keypt,
sem von og gleði lífsins hefur steypt.
Og vittu þjóð, að þín er ábyrgð öll,
að engin gæfa fæst vrið siðaspjöll.
Sé heiðri og sannleik fleygt í fúagröf,
þér frelsið verður bölvun — hefndargjöf.
Þvi streng nú heit og stæltu sál og hug
að stefna fram í þekking, göfgi, dug.
Þá verður blessun ein en aldrei tál,
sem áttu fæit á heimsins vogarskál.
Ingibjörg Þorgeirsdóttir
frá Höllustöðum.
síðan samþykkt með atkvæð-
um allra deildarmanna, ann-
arra en Magnúsar Torfasonar.
Þegar þjóðkjör fór fram um
sambandslögin höfðu atkvœð-
isrétt 17,468 karlar og '13.675
konur, en samtals er það ná-
lega þriðjunngur landsmanna.
Af þessum hópi kusu alls 10,
352 karlar (59,3%) og 3.301
kona (24.1%) samtals 13.653
eða 43,8%. Hafði hluttaka í
alþingiskosningum aldrei ver-
ið jafn lítil síðan um aldamót,
ef frá er talið landkjörið 1916,
en fram til þess hafði mest
kjörsókn verið í þingkosning-
unum 1911, 78,4%. Bezt var
hluttakan í Vestmannaeyjum,
76,1% en lœgst í Hörgslands-
hreppi í Vestur-Skaftafells-
sýslu eða 12,5%, nema hvað í
Grímsey var alls ekki kosið.
Af öllum þeim sem kusu
sögðu 12.411 já, nei sögðu
999, auðir seðlar voru 30 og
ógildir 213. Margir voru mjög
óánœgðir með hluttökuna og
Morgunblaðið taldi að hún
væri höfuðborginni og land-
inu öllu til háborinnar
skammar.
1 þjóðaratkvœðagreiðslunni
1944 greiddu 97,35% þjóðar-
innar atkvæði með sambands-
slitum við Dani. Samtals
greiddu atkvæði með sam-
bandsslitum 71.122 en 377
voru á móti. Auðir seðlar
voru 805 og ógildir 754.
★
Zahle, forsætisráðherra
Dana, lagði sambandslaga-
frumvarpið fyrir fólksþingið
hiinn 13. nóv. Fylgdi hann
frumvarpinu úr hlaði með all-
langri ræðu um stjórnmála-
samband íslands og Danmerk
ur fyrr og síðar. Allmiklar
umræður urðu á þinginu, ekki
sízt um ákvœði 18. gr. og ein-
hliða rétt til sambandsslita
eftir 25 ár, enda talið að slíkt
vœri einsdæmi um ríkjasam-
bönd. Einn af dönsku þing-
mónnnunum, sem síðastur var
á mælendaskrá taldi að Islend
ingar hefðu reynzt snjallir
samningamenn í skiptunum
við Dani og ef þeir viIdu ber-
lega ganga til atkvœða um
skilnað við Danmörku þá þeg-
ar, þá vildi hann leyfa þeim
það í samrœmi við ríkjandi
tíðaranda í Evrópu. Frum-
varpið var síðan samþykkt á
þingi Dana við nafnakall með
42 á móti 15 en fjarstaddir
voru aðrir 15.
Stundum heyrist, að við glötum sjálfstæði okkar með
því að tryggja landinu varnir. Slíkt er algert öfugmæli.
Varnimar eru einmitt trygging sjálfstæðisins. Baráttan fyr-
ir þeim cr mikilsverðasta sjálfstæðismál okkar kynslóðar.
Bjarni Benedikísson, 1. des., 1961.
@ Nýi V.W. sendibíllinn er ekki aðeins þægifegur i umferð, beldur
(gþ hentugt atvinnutæki, nýtízkulegur og skemmtifegt fararfæki
Nftt útlit — Stærri gluggar — Meira útsfni — Meira rfmi
Nýr bilstjóraklcfí: Mjögr rúmgóður.
Aukið rými milli framrúðu og bil-
stjóra. Björt og skcmmtileg klæðn-
ing. Þægilegur aðgangur. Dyrnar ná
niður að gólfi, stuðaracndi útbúinn
sem uppstig. Allur búnaður er eins
og í fólksbíl.
Nýir *>g betri aksturs-eiginleikar.
Sporvídd afturáss aukin. Endur-
bætt fjöðrun. Stöðugri í hröðum
akstri. Ilalli afturlijóla og millibil
breytast mjög lítið við lileðslu.
Sporvídd að framan hefur verið
aukin til samræmis við afturás.
Ný vél 1.6 litra, 57 hestöfl, búin öll-
um aðalkostum V.W. véla:
Auðveld gangsetning,
Kraftmikil,
Sterkbyggð,
Ódýr í rekstri,
óháð kulda og hita.
Nýtt og aukið notagildi. 177 rúm-
feta farangursrými. Rennihurð á
hlið/liliðum, sem auðveldar hleðslu
og athleðslu í ]>rengslum, útilokað
að hurð fjúki upp i roki, hczt opin
þó billinn standi í halla — opnan-
leg innan frá. Beinn aðgangur úr
hílstjóraklefa £ hleðslurými.
Þægindi: Mælaborðið er algjörlega
nýtt og miðað við fyllstu nútíma
kröfur. Allir stjórn-rofar eru auð-
veldir í notkun og greinilega merkt-
ir. Hallandi stýrisás. Stillanlegt öku-
mannssæti. Öryggislæsingar á bök-
um frnmsæta. Kraftmikið loftrœsti-
kerfi. Hitablástur á framrúður
Hitalokur í fótrými bilstjóraklefa.
Stór ' íbogin framrúða. Stórar,
tveggja hraða rúðuþurrkur. Loft-
knúin rúðusprauta. Efri brún mæla-
borðs fóðruð. Stór útispegill. Fest-
ingar fyrir öryggisbelti.
Við gætum haldið áfram að tclja upp hinar f jölmörgu endurbætur á V. W. sendibíln-
um, en í þess stað bjóðum við ýður að koma í söludeild okkar, Laugavegi 170—172
og kynnast kostum hans' af eigin raun.
Laugavegi
170-172
L desember 1068
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 39