Vísir - 27.01.1978, Blaðsíða 10

10
Föstudagur 27. janúar 1978. VISIR
l’lútlil
utgefandi: Reykjaprent h/f
Framkvæmdarstjóri: Davíö Guðmundsson
Ritstjórar: Þorsteinn Pálsson ábm.
Olafur Ragnarsson
Ritstjórnarfulltrúi: Bragi Guðmundsson. Fréttastjóri erlendra frétta: Guð
mundurG. Pétursson. Umsjón með helgarblaði: Arni Þórarinsson. Blaðamenn:
Edda Andrésdóttir. Elias Snæland Jónsson, Guðjón Arngrimsson, Jónína
Michaelsdóttir, Katrin Pálsdóttir, Kjartan L. Pálsson, Kjartan Stefánsson, Oli
Tynes, Sæmundur Guðvinsson. Iþróttir: Björn Blöndal, Gylfi Kristjánsson.
Ljósmyndir: Jens Alexandersson, Jón Einar Guðjónsson. Utlit og hönnun: Jón
Oskar Hafsteinsson, Magnús Olafsson.
Auglýsinga- og sölustjóri: Páll Stefánsson
Dreifingarstjóri: Sigurður R. Pétursson
Auglýsingarog skrifstofur: Siðumúla 8
simar 86611 og 82260
Afgreiðsla: Stakkholti 2-4 simi 86611
Ritstjórn: Siðumúla 14 simi 86611 7 linur
Harðir dómar
og danskur listi
Dómstóll almenningsálitsins er önnum kafinn þessa
dagana. Meöferö mála fyrir þeim dómi er einföld og
ákveðin, nöfn ýmissa kunnra manna eru nefnd í tengsl-
um við rannsóknir ákveðinna mála svo sem brota á
skattalöggjöfinni, og þeir eru á svipstundu orðnir harð-
svíraðir afbrotamenn í hugum dómaranna, — al-
mennings i landinu.
Forvitni varðandi það, hverjir eru á listanum, sem
skatta- og gjaldeyrisyfirvöld fengu um reikningshafa i
Finansbanken i Danmörku hefur leitt til þess að
dómararnir leggja saman tvo og tvo og nefna nöfn
manna sem hugsanlega hafa hafttengsl eða viðskipti við
danska aöila eða gætu af öðrum ástæðum hafa átt fé þar
i bönkum. I annarri eða þriðju útgáfu eru þessar vanga-
veltur orðnar að fullyrðingum án þess að nokkur stað-
festing haf i fengist á þvi sem varpað var fram i byrjun.
Þar er dómstóll almenningsálitsins í f lestum tilvikum
að dæma saklausa menn. Þeir geta aftur á móti ekki
hreinsað sig af þessum sökum á meðan listinn er ekki
birtur, og samkvæmt reglum um meðferð skattsvika-
mála af þessu tagi er allsendis óvist, að nöfn þeirra, sem
i raun hafa gerst brotlegir verði nokkurn tíma birt. I
langflestum tilvikum má búast við að málunum verði
lokiö meösáttá vettvangi skattsektanefndar og þá koma
nöfnin aldrei fyrir almenningssjónir.
Ef málunum verður aftur á móti vísað til sakadóms
verða nöfnin gerð opinber, þegar dómur er fallinn eða
játning liggur fyrir.
Sögusagnir af svipuðu tagi og nú eru á kreiki voru dag-
legt brauð við upphaf rannsóknar á ávísanamálinu svo-
nefnda og voru þá margir dæmdir af almenningi alls-
endis ótengdir málinu. Að því kom, að opinberir aðilar
sáu ástæðu til að birta nöfn þeirra sem tengst höfðu
rannsókn ávisanamálsins, aðallega til þess að hreinsa
þann f jölda manna sem almenningur þóttist vita að væri
viðriðinn málið en reyndist því óviðkomandi.
Gagnvart þeim einstaklingum, sem þessa dagana er
veriö að saka um gjaldeyris- og skattamisferli, án þess
að þeir hafi nokkuð til saka unnið eða séu meðal eigenda
danskra bankareikninga, — virðist óhjákvæmilegt að
birta listann yfir nöfn þeirra, sem í raun hafa gerst brot-
legir. Það ættu rétt yf irvöld að gera fyrr en seinna.
Víðtœkari varnar-
aðgerða er þörf
Bændur á Suðurlandi eru mjög uggandi vegna aukinn-
ar útbreiðslu ýmissa smitandi sauðf jársjúkdóma i þess-
um landshluta undanfarið. Eyfellingar og Mýrdælingar
hafa til dæmis lýst áhyggjum sínum af þessari þróun og
haldið fundi um málið.
Þar hafa þeir meðal annars skorað á sauðfjársjúk-
dómanefnd að setja hömlur á flutninga á sauðfé, naut-
gripum, heyi og öðru, sem garnaveiki og aðrir búfjár-
sjúkdómar geta borist með austur yfir Markarfljót.
i viötali við Sigurð Sigurðsson, dýralækni,í Vísi í vik-
unni kom fram, að varnaraðgerðir gegn þessum hættu-
legu smitsjúkdómum hafa ekki verið sem skyldi. Sagði
Sigurður, að ríkið hefði til dæmis vanrækt að veita fé tií
viðhalds á sauðf járveikivarnagirðingum á Suðurlandi og
væru þær sums staðar að falli komnar.
Þetta eru alvarleg tíðindi og vekur það furðu að ráða-
menn landbúnaöarins skuli ekki sinna þessum málum af
meiri alvöru en raun ber vitni, þegar haft er í huga hve
miklu tjóni sauðf jársjúkdómar hafa valdið hér á landi á
liðnum árum.
Fréttir af garnaveikitilfelli á Snæfellsnesi, þar sem
skoða verður um 30 þúsund f jár sýna að aldrei er of var-
lega farið í þessurn efnum. Þannig geta sumir þessara
sjúkdóma til dæmis borist utan á skepnunum sjálfum
milli svæða eða jafnvel i fatnaði dýralækna,ef fyllstu
varúðar er ekki gætt.
Fjárveitingavaldið ætti nú að vinda bráðan bug að því
að veita fé til baráttunnar gegn búf jársjúkdómum, þar á
meðal viðgerða á varnagirðingum(og eftirlits með búfé
ásamt rannsóknum á sauð. jársiúkdómum. Þá þarf að
efla verulega ýmiss konar fyrirbyggjandi aðgerðir, sem
hægt er að gera í sveitum landsins.
Áskriftargjald er kr. 1700 á
mánuði innanlands.
Verð i lausasölu
kr. 90 eintakið.
Prentun
Blaóaprent h/f.
HVERNIG ER HÆGT
AÐ KENNA BÖRNUM
AÐ META GILDI
PENINGA?
Þeir eru sjálfsagt margir for-
eldrarnir sem hafa áhyggjur af
eyðslusemi barna sinna. Banda-
riskt blað birti nokkrar ráð-
leggingar til þeirra fyrir
skömmu og þykir okkur ástæða
til að kynna niðurstöður banda-
risku sérfræðinganna stuttlega.
„Leyfið barninu ykkar sjálfu
að taka ákvarðanir um i hvað
það eyðir vasapeningum sínum.
En gefið þvi ekki peninga ef það
hefur eytt öllum sinum áður en
að næsta „Utborgunardegi”
kemur”, segja þessir fróðu
menn i ábendingum sinum.
Meðalannars,sem þarkemur
fram er eftirfarandi: „Neyðið
ekki barnið eða unglinginn til að
spara peningana. Kenniö þvi
heldur að gera fjárhagsáætlun
þar sem gert er ráð fyrir að það
eyði litlum upphæðum. Það lær-
ir þetta smátt og smátt. Þetta
gæti gilt um vasapeninga en
peningar sem viðkomandi fær
aðgjöf eða þénar ættu að geym-
ast.
Þegar barnið er reiðubúið til
að spara ætti að leyfa þvi að
leggja peninga sina inn á bók
þar sem það getur sjálft tekið út
þegar á þarf að halda. Leyfið
barninu að sjá um þetta sjálfu
og segiðþvi hvernig peningarn-
ir geta ávaxtast.
Hindrið barnið ekki i aö lána
systkinum sinum peninga. Lik-
legast fær það peningana endur-
greidda, ef ekki, lærir það af
reynslunni.
Hvetjið barnið fremur en hitt
til að leggja peninga i það sem
er vel þess virði, þar á meðal að
láta einhverja upphæð renna
einhverju til styrktar.”
Eflaust eru foreldrar og for-
ráðamenn barna hér á landi
ekki sammála um að þær leiðir,
sem bandarisku uppeldis-
fræðingarnir benda á, séu hinar
réttu. Einhverjir munu til
dæmis benda á, að sama gildi
ekki fyrir öll börn. Þetta má til
sanns vegarfæra, en tillögurnar
hér að framan geta án efa orðið
einhverjum umhugsunar eða
umræðuefni, og þá er tilgangin-
um náð.
Börn fara snemma að hafa
peninga milli handanna, er
erfitt hefur reynst að finna
heppilega leið til þess að kenna
þeim ráðdeild og skynsamlega
meðferö fjármuna.
Si
BUNULÆKUR BL
i
Segja má að (slendingar
hafi uppgötvað náttúru-
vernd af því hennar var
mikil þörf annars staðar.
Þeir urðu að vera með svo
að segja frá upphafi, þótt
f átt eitt sé í hættu mengun-
ar vegna í landinu í sam-
bærilegum mæli við meng-
unarhættuna hjá stórum
iðnaðarþjóðum, þar sem
froðufellandi verksmiðjur
spýta ólyfjan í ár og vötn
með þeim afleiðingum að
fiskistofnar eyðast eða
vatnasvæðin breytast í
dauðar sorpþrær.
Þurfa aðskafa af
sér oliuskánir
Þeir sem leggja leið sina til
frægra ferðamannastaða við Mið-
jaröarhaf i þvi skyni að liggja á
baðströndum og synda i sjó,
komast oftar en hitt að raun um
að langan tima tekur hverju sinni
að skafa af sér oliuskánir, sem
setjast neðan i iljarnar. Og þótt
sjórinn sé sæmilega tær flýtur þó
i honum ýmiskonar grunsamlegt
drasl, sem margt á augsýnilega
ættir að rekja til sorpræsa. Þetta
vandamál þekkist ekki hér á
landi, kannski mest vegna þess að
t.d. nálægt Reykjavik leita engir
eftir baðströndum vegna kulda,
en þar sem helzt hefur verið talið
hægt að baða sig i sjó, eins og i
Skerjafirði þykir sjórinn jafnvel
ekki nógu hreinn til slikra nota.
Kvörtunum hef ur verið
svarað með undandrætti
Þótt við notum ekki sjóinn, og
hann megi þess vegna fara yfir
einhver mengunarmörk við
strendur i þéttbýli, breytir það
engu um þá staðreynd, að við
göngum heldur illa um i náttúr-
unni, og erum að þvi leyti litið
frábrugðin öðrum þjóðum. Hefð-
um við tækifærin yröi sjálfsagt
ekki um minni mengun að ræða
hér en i norðanverðri Evrópu. Og
þar sem vitað er að mengun á sér
stað, eins og i kringum þann visi
Neðanmáls
nndriði G. Þorsteinsson'
[skrifar J
^ y
að stóriðju, sem hér er risinn,
hefur kvörtunum verið svarað
með undandrætti, frestum og öðr-
um vanaviðbrögðum þeirra, sem
hafa hiklaust mengað umhverfi
sitt annars staðar. Þrátt fyrir
þetta er ekki um mengun að ræða