Vísir - 27.01.1978, Blaðsíða 11

VÍSIR
Föstudagur 27. janúar 1978.
n
Leyfiö barninu ykkar sjálfu aö taka
ákvaröanir um i hvaö þaö eyöir
vasapeningum sinum.
Ljósm. Jens
Prófkjör
í Keflavík
Prófkjör um skipan sex efstu
sæta á iista Alþýöuflokksins tii
bæjarstjórnarkosninga i Kefia-
vik, á sumri komanda, fer fram
iaugardaginn 28. janúar og
sunnudaginn 29. janúar, næst-
komandi.
Atkvæöisrétt hafa allir Keflvik-
ingar, átján ára og eldri, sem
ekki eru flokksbundnir i öðrum
stjórnmáiaflokkum. Hér fer á eft-
ir stuttleg kynning á frambjóö-
endum i prófkjörinu. — ÓT
Sæmundur Pétursson, fæddur
16. ágúst 1945. Hann lauk námi i
rafvirkjun hjá Rafveitu Keflavik-
ur, 1971. Hann starfaði hjá Rafiðn
hf. i Keflavik, til 1973, en hóf þá
störf sem slökkviliðsmaður.
Ólafur Björnsson, fæddur 22.
april 1924, að Hnjúki i Dalasýslu.
Ólafur er framkvæmdastjóri
Baldurs h.f. sem hann stofnaöi
ásamt tveimur fyrrverandi skips-
félögum sinum. Hann er jafn-
framt bæjarfulltrúi i Bæjarstjórn
Keflavikur, og i bæjarráði.
Ólafur er kvæntur Hrefnu
ólafsdóttur.
Svava Hildur Asgeirsdóttir,
fædd i Keflavik 29. ágúst 1956.
Hún er gift Jóhanni Magna Jó-
hannssyni og eiga þau eitt barn.
Jón ólafur Jónsson, fæddur, á
tsafirði 5. desember 1940. Jón
Ólafur lauk prófi frá gagnfræða-
skóla tsafjarðar. Hann er nú
starfsmaður hjá Frihöfninni á
Keflavikurflugvelli.
Gottskálk Guöfinnur
Jón Ólafur er kvæntur Sigur-
björgu Gunnarsdóttur og eiga þau
þrjú börn.
Gunnólfur Arnason, Háteig 6,
Keflavik. Fæddur, 18. júni 1950.
Gunnólfur lauk námi i Iðnskólan-
um og er lærður pipulagninga-
maður. Hann er kvæntur Fann-
eyju Bjarnadóttur og eiga þau tvo
syni.
Gottskáik óiafsson, Háteigi 21,
Keflavik. Fæddur 4. desember
1942, i Miðneshreppi. Gottskálk
lauk námi i húsasmiði árið 1962 og
vann við iðn sina eftir það, en
gerðist árið 1965 starfsmaður við
tollgæsluna á Keflavikurflugvelli.
Gottskálk er kvæntur Guðlaugu
Jóninu Sigtryggsdóttur og eiga
þau þrjú börn.
Guðrún ólafsdóttir, Greiniteig
8, Keflavik. Fædd 3. febrúar 1932,
á ísafirði. Guðrún lauk gagn-
fræðaprófi á Isafirði, 1949. Hún
Guörún Gunnólfur
starfaði i mörg ár i frystihúsi, en
hefur frá árinu 1973, verið for-
maður Verkakvennafélags Kefla-
vikur og Njarðvikur.
Guðrún er gift Magnúsi Jó-
hannessyni, skipasmið og eiga
þau fjögur börn.
Guðfinnur Sigurvinsson, Háa-
leiti 13, Keflavik, fæddur 6. júli
1936, i Keflavik. Guðfinnur lauk
prófi frá Samvinnuskólanum
1955. Hann veitir nú forstöðu Toll-
vörugeymslu Suðurnesja hf.
Guðfinnur er kvæntur Gislinu
Jóhannesdóttur og eiga þau fimm
börn.
Þórhallur Guðjónsson, húsa-
smiðameistari, fæddur 16. júli
1931. Þórhallur lauk gagnfræða-
prófi frá Reykholtsskóla 1949,
sveinsprófi i skipasmiðaiðn 1953,
og siðar námi i húsasmiði og hef-
ur starfað viö eigin fyrirtæki frá
1965.
Þórhallur er kvæntur Steinunni
Jón Ólafur Karl
Þórleifsdóttur og eiga þau tvo
syni.
Siguröur Árnason, Sunnubraut
38, Keflavik, fæddur 24. nóvem-
ber 1952, i Reykjavik. Sigurður
lauk gagnfræðaprófi frá Alþýðu-
skólanum að Eiðum árið 1968, og
2. stigs prófi frá Vélskóla Islands
1972, og fluttist þá til Keflavíkur.
Hann vinnur nú hjá Flugleiðum
hf. á Keflavikurflugvelli.
Karl Steinar Guönason, fæddur
27. mai 1939. Hann lauk gagn-
fræðaprófi 1956 og kennaraprófi
frá Kennaraskóla Islands 1960.
Karl er formaður Verkalýðs- og
sjómannafélags Keflavikur og
nágrennis og bæjarfulltrúi Al-
þýðuflokksins i bæjarstjórn
Keflavikur.
Karl er kvæntur Þórdisi Þor-
móðsdóttur og eiga þau fjögur
börn.
ROGTÆR
hér á landi i neinum sambærileg-
um mæli við þá sem verst er og
mest bráðdrepandi i öðrum lönd-
um. Við eigum þvi að geta varizt
vel, eigi að fara að sækja stórlega
að okkur með mengunartólum.
Sem norðurbúar, þar sem öll
sorpeyðing náttúrunnar gengur
hægar en i suðlægari löndum,
þannig aö hvorki vex gras yfir
sorp né að það hverfi i jörð af
sjálfsdáðum, þurfum við að vera
sérstaklega vel á verði gegn öllu,
sem horfir til sóðaskapar I um-
gengni við náttúruna. Og þótt
slikt tal kunni að verka annarlega
i lándi, þar sem sáralitil mengun
er hafin, skaðar ekki að vera vel á
verði i þessum efnum þannig að
ekki komi til beins ófarnaöar eftir
að aðrir hafa lent i honum með
dæmi þar um deginum ljósari.
Gróöurernagaður
gengdarlaust
Þótt ekki hafi gefizt verulegt
tækifæri til að hindra mengun I
landinu, vegna skorts á henni, er
þó margt óunnið af þeim skipu-
lagsverkum, sem verður að fara
að hefja til aö auðvelda náttúr-
unni sambýlið við okkur. Gróöur
erhér mjög viðkvæmur sem eöli-
legt er. Samt er hann nagaður
gegndarlaust og án teljandi at-
hugasemda, vegna þess að svo er
taliö að halda verið áfram að
naga hann i samræmi við venjur
og siöi i ellefu hundruð ár, þótt
moldarskaflinn af uppblásturs-
svæðum landsins standi niður yfir
byggðirnar i hvassviörum ofan af
eyðimörkum sumarbeitilanda á
hálendinu. Nokkur varöstaða hef-
ur verið tekin upp til að tryggja
að náttúrudýrgripum, eins og
fossum og fögrum vötnum og
fiskisælum, verði ekki spillt með
tæknibralli samtimans. Það hefur
ekki gengið átakalaust fyrir sig,
þær varnaraðgeröir hafa leitt það
af sér, að nú orðið staldra menn
viö og spyrjast fyrir, áður en t.d.
hafið er að skrúfa fyrir fossa.
Sumarbeit á
hálfuppblásið land
Eitthvert gleggsta dæmiö um
gegndarlausa ániðzlu á landi er
að finna i beitaraðferðum, þar
sem hundruðum þúsunda fjár er
beitt á strjálan gróður fjalllendis
á hverju sumri, að þvi er virðist
án nokkurra athugana á þvi hvort
gróðurinn þoli þetta álag. A sama
tima eru stjórnvöld að sam-
þykkja stórar fjárhæðir til
gróðurræktar, en þær koma fyrir
ekki. Uppblásturinn heldur
áfram, og hallast þar ekki á um
ágang náttúruafla og manns.
Einhver mesta skekkja, sem hér
hefur orðið i sambýli við náttúr-
una, er hin hömlulausa sumarbeit
á hálfuppblásið land, og þar mun-
um við eiga metið i aðförinni gegn
náttúrunni, eins og iðnaðarþjóðir
eiga metið i menguninni. Þótt
báðum aöilum, okkur og iðnaðar-
þjóðunum, sé vandinn ljós, virðist
of mikið i húfi efnahagslega til að
breyting sé hugsanleg, og i báð-
um tilfellum blæðir náttúrunni út.
Við eigum auðvitað lausn á okkar
vanda, sem er hólfabeit á hálf-
ræktaö land, eða land sem er
styrkt þannig að það þolir beit-
ina. En meðan eitthvað er til sem
heitir „frelsi beitarfénaðar” i
hugskoti okkar, þýðir ekki að tala
um hólfabeit. A.m.k. þyrfti annan
milljarð i þjóðargjöf til aö koma
þeirri skipulagsbreytingu á.
Sambýlið við náttúruna hefur
verið mikið áhyggjuefni tuttug-
ustu aldar mannsins. Vaxandi
mengun ræöur þar að sjálfsögðu
mestu. Okkar sérvandamál i
sambúöinni við náttúruna er
beitarþolið og þær beitaraðferðir,
sem nú eru i gildi. Vegna for-
dæma ættum viö að kunna að var-
ast mengunina. Sagnfræðingur-
inn Arnold Toynbee, sem andað-
ist i október árið 1975 áttatiu og
sex ára að aldri, átti um skeið
nokkrar viðræður við japanskan
hugsuö Daisaku Ikeda að nafni.
Þeir ræddu m.a. umhverfis-
vandamál og sambúð mannsins
við náttúruna. Þeir komust að
þeirri niðurstöðu, að ágirndin
væri helzti hvatinn að ófarnaði
mengunar og náttúrspjalla. I
fljótu bragði er hægt að sam-
þykkja þessa niðurstöðu.
Dæma afkomendur sína til
ótímabærrar útrýmingar
Arnold Toynbee segir á einum
staðiþessum samtölum: „Okkur
er nú orðið ljóst að mengun er
ógnun við mannkynið, og hún
verður ekki læknuð nema með
skorðum við ágirndinni. Þeir sem
eru orðnir ánetjaðir ágirndinni
hafa uppi það skammtíma
sjónarmið að ekki fari allt til
fjandans á þeirra dögum. Samt
mega þeir gjörla vita, að hafi þeir
ekki hömlur á ágirnd sinni kunni
þeir að vera að dæma afkomend-
ur sina til ótimabærrar útrýming-
ar. Þeir elska börnin sin, en sú ást
hrærir þá ekki til að fórna hluta af
alsnægtunum til að tryggja fram-
tiö barnanna.” Siðan bendir Toyn-
bee á það, að allt til vorra tima
hafi maðurinn verið upp á náö og
miskunn náttúrunnar kominn.
Skyndileg umskipti i þessu efni
hafi ekki gefið manninum tæki-
færi til að skilja það, að hann er
orðinn herra náttúrunnar að stór-
um hluta. Þessi herradómur geti
eyðilegt manninn haldi hann
áfram að nota náttúruna til að
svala ágirnd sinni. Hann bendir
Arnold Toynbee
einnig á, að ágirndin sé ein af ein-
kennum mannsins og hann deili
henni með öðrum lifandi verum,
en maðurinn sé að þvi leyti ólikur,
að hann sé sér meðvitaður um
ágirnd sina, og þess vegna eigi
hann að vera fær um að hafa
hemil á henni.
Maðurinn hefur ekki lært
að fara með vald sitt yfir
náttúrunni
Kannski eru einhverjir þeir til
sem vilja halda þvi fram að Arn-
old Toynbee hafi ekki verið annað
en svartsýnn nitjándu aldar mað
ur. Þess ber þó að gæta, aö hann
vissi meira um sögu mannsins en
velflestir samtiðarmenn hans.
Auðvitað hefur hann dregið sina
lærdóma af þeirri sögu, enda ger-
ir hann sér fulla grein fyrir þvi,
að svo skammt er siðan að
maðurinn varð umtalsverður
herra náttúrunnar, að hann hefur
enn ekki lært hvernig hann á með
vald sitt yfir henni að fara, og
hagar sér þvi oft á tiðum eins og
óvita barn sem hefur fengið fal-
legt leikfang.
Sem betur fer er mestur hluti
þeirrar skelfingar, sem vart
verður hjá Arnold Toynbee, utan
seilingar hjá okkur i hreinum
landfræðilegum skilningi. Aftur á
móti þurfum við að hafa vel i
huga að náttúran er ekki auðs-
uppspretta, sem hægt er aö naga i
rót hvert sumar i von um að aftur
spretti grös að vori. Þau at-
hugunarefni þurfa að standa okk-
ur nærri á næstu árum ásamt
varðstöðu gegn aðfluttri mengun
með vaxandi umsvifum i landinu.
Með heppni og góðum vilja ættum
við að geta haldið bunulækjum
okkar bláum og tærum enn um
hrið. Þeir voru bláir og tærir i
augum nitjándu aldar skáldanna,
og þannig ber aö halda þeim, þótt
allt heimsins vélaþras hrópi að
okkur og heimti að gera þá að
skolpræsum.
IGÞ