Vísir - 30.08.1978, Blaðsíða 6

6
Frá Grunnskólum
Reykjavikur
Grunnskólar Reykjavikur hefja starf 1.
september. Fyrstu dögunum verður varið
til starfsfunda kennara, en nemendur
(1.—9. bekkjar) eiga að koma i skólana
miðvikudaginn 6. september (nánar
auglýst siðar.)
Ardegis föstudaginn 1. september verða
haldnir sameiginlegir fræðslu- og um-
ræðufundir fyrir kennara grunnskólanna i
umsjón námsstjóra viðkomandi greina
sem hér segir:
1. Fundur um islenskukennslu haldinn i
Melaskóla.
2. Fundur um stærðfræðikennslu haldinn i
Hagaskóla.
3. Fundur um dönsku- og enskukennslu
haldinn i Æfinga- og tilraunaskóla Kenn-
araháskóla íslands.
4. Fundur um mynd- og handmennta-
kennslu haldinn i Laugalækjarskóla.
5. Fundur um tónmenntakennslu haldinn i
Hvassaleitisskóla.
Fundirnir hef jast allir kl. 9 og lýkur kl. 12,
en kl. 14 sama dag hefst kennarafundur í
öllum grunnskólum borgarinnar.
Ennfremur verður haldinn sérstakur
fræðslufundur fyrir þá kennara sem nú
hafa ráðist til starfa i Grunnskólum
Reykjavikur i fyrsta sinn. Fundur þessi
verður haldinn i Hvassaleitiskóla fimmtu-
daginn 31. ágúst og hefst hann kl. 9
árdegis.
Frœðslustjóri
Frá fjölbrautadeildum
Ármúlaskóla og Laugarlœkjaskóla
Kennarafundur verður haldinn föstudag-
inn 1. september kl. 14. Nemendur mæti
miðvikudaginnö. september sem hér seg-
ir:
Nemendur 1. námsárs og i fornámi kl. 13.
Nemendur 2. námsárs kl. 14.
Nemendur 3. og 4. námsárs kl. 15.
Ef nemendur geta ekki mætt er áriðandi
að þeir hafi samband við viðkomandi
skóla.
Frœðslustjóri
Kerfisfrœðingur
óskum að ráða starfsmenn i kerfisfræði-
deild.
Æskileg er menntun eða reynsla á við-
skiptasviði, einkum er varðar bókhald
og/eða launaútreikninga.
Umsóknareyðublöð eru afhent i afgreiðslu
stofnunarinnar.
Umsóknum sé skilað til starfsmannafuil-
trúa fyrir 5. sept. 1978.
Skýrsluvélor ríkisins
og Reykjavíkurborgor
Hóoleitisbraut 9
Nauðungaruppboð
sem auglýst var i 27. 29. og 31. tbl. LögbirtingablaÐs 1978 á
hluta I Skiphoiti 20, talin eign Aftalheiöar Hafliöadóttur fer
fram eftir kröfu Hákonar H. Kristjónssonar hdl. á eigninni
sjálfri föstudag 1. september 1978 kl. 16.30.
Borgarfógetaembættiö I Reykjavik.
Miövikudagur 30. ágúst 1978
vism
Umsjón Guðmundur Pétursson
Hver sem er getur tekiö upp af frumútgefinni hljómplötu og framleitt slöan snældur meö eftirllkingunni
þar sem svikist er undan greiöslu á höfundariaunum, umbun vegna útgáfuréttar eöa launum til tón
listarflytjenda hljómplötunnar.
Stóriðja í
þjófnuðum
Veltan af sölu „stolinn-
ar tónlistar", sem tekin
hefur verið upp á segul-
spólur, eða snældur, hljóp
á 175 milljörðum króna í
fyrra, samkvæmt út-
reikningum sem al-
þjóðlega vinnumála-
stofnunin (ILO),
menningastofnun Sam-
einuðu þjóðanna
(UNESCO) og alþjóðlegu
höfundarréttarsamtökin
(WIPO) hafa gert í sam-
einingu.
Og eftir þvi sem sjónvarps-
segulbönd filmsegulbönd fara
að breiðast út til algengari notk-
unar fyrir almenning búast
þessar þrjár virðulegu stofnanir
við þvi að þessi tegund misferla
muni aukast. Með ólöglegum
eftirtökum, ólöglegri útgáfu og
umsetningu.
Þessar ræningjaútgáfur sem
starfa i undirheimunum, stela
höfundarrétti útgáfurétti og
allri vinnunni sem hljómplötu-
útgáfur hafa lagt i að gera tón-
list sina að söluvöru og koma
henni á markað. Með þvi að
taka upp af löglega útgefinni
hljómplötu eöa snældu tónlist-
ina og selja siðan sina fram-
leiðslu undir fölskum vöru-
merkjum fleyta þessir ræningj-
ar rjómann af vinnu hinna.
Umfang þessarar starfsemi
er geipilegt eins og sést á þeirri
upphæö sem i byrjun var getið.
Onnur leið til þess að glöggva
sig betur á þvi hve viðamikill
þessi stuldur er, væri að glugga
i áætlanir ILO, UNESCO og
WIPO um, hve stór hlutur
ræningjasnældurnar er á
markaönum. Það er ætlað að
þessar eftirlikingar (illgreinan-
legar frá ekta vöru) taki um
70% sölunnar i Bretlandi um
50% sölunnar á ttaliu 40% i
Brasiliu og um 5% i Frakklandi.
Svikið undan skatti
Oft eru snældurnar merktar
einhverju upplognu fyrirtæki en
jafnoft með eftirlikingum og
fölsunum á upphaflegu útgáfu-
fyrirtækisheitinu. Smásalan og
dreifingin fer fram i venjulegu
hljómplötuverslunum en þó
öðrum en þeirra sem starfa á
vegum sjálfs útgáfufyrirtækis-
ins.
f sama mæli sem handhafar
útgáfu- og höfundarréttarins
eru sviknir um sin laun er svo
auðvitað skattheimtan svikin
um sina tiund. Þessi tilbúnu
fyrirtæki skila auðvitað ekki
skatti af arðinum, og rikissjóður
er svikinn um sitt.
Alþjóðlegt vandamál
Af þessum ástæðum voru
þessar þrjár alþjóðastofnanir
beðnar um að láta málið til sin
taka. t von um að þeir sem
þarna eru rændir fái leiörétt-
ingu á rangindunum. ILO lét til
dæmis málið til sin taka vegna
hljóðfæraleikara og söngvara
sem þarna eru rændir sinum
launum.
Framtiöarhorfurnar i þessu
máli þykja þó fremur dökkar.
Það er séö fram á að þetta muni
aö likindum aukast verulega og
færast yfir sviö myndsegul-
bandsins. Og það á eftir að
verða erfiðara að hafa eftirlit
meö þessu eða sporna við fæti.
Með aukinni notkun á gerfi-
hnatta til sjónvarps með ein-
földun og auðveldari notkun
myndsegulvarpa og upptöku á
heimilum getur hvert barn orðið
tekið upp af sjónvarpsskermin-
um inn á myndsegulband
heimilisins.
Velflestir munu gera það sér
til ánægju og skemmtunar. Ein-
hverjir þó i gróðaskyni
Þung viðurlög
Sviþjóð er eina landið sem
getur státað af því að dregið
hafi úr framboði á slikum
ræningjasnældum. Sænska
dómsmálaráðuneytið hefur i
skýrslum til ILO talið megin-
ástæður þessa samdráttar
liggja i dómum sem kveðnir
hafa verið upp i slikum málum.
Enginn fangelsisdómur hefur
verið kveðinn upp i Sviþjóð yfir
höfundar- eða útgáfuréttarþjóf-
um. Heldur hafa verið dæmdar
háar fjársektir og skaðabætur
sem sökudólgunum er gert að
greiða. Það hefur að visu ekki
náöst til framleiðenda á þessum
eftirlikingum, heldur eru hinir
dæmdu ýmist innflytjendur vör-
unnar eða seljendur. Þeir hafa
freistast til þess að kaupa ræn-
ingjasnældur á þvi lága verði
sem býðst i und:rheimunum og
sem hin löglegu útgáfufyrirtæki
geta af eðlilegum ástæðum ekki
keppt.
1 Noregi hafa einnig fallið
dómar i þesskonar málum. Þeir
fyrstu 1973. 1 einu tilviki náðist I
framleiðanda sem var með
„endurútgáfu” af frumút-
gáfunni upp á 25.000 snældur.
1 skýrslu sinni til ILO hafa
Norðmenn ekki treyst sér til
þess að spá neinu um hvort slik
ræningjaútgáfa eigi eftir að
aukast eða dragast saman.
Gæöamunur
Það er að visu ekki að finna
mikinn mun á frumútgáfu á
segulspólu eða snældu og svo
hinni stolnu eftirlikingu. Þó er
gæðamunur á þeim einhver, og
hafa menn helst gert sér vonir
um að neytendur hafni eftir-
likingunni af þeim sökum.
Eftirlikingin nær ekki öllum
tóngæöum frumútgáfunnar við
upptöku.
Einhverjar vonir gætu menn
gert sér um varnir við þessum
þjófnuðum ef samtök væru með
rikjum heims um að sporna
gegn þessu. Engin slik sam-
staða er. Ekki einu sinni inni á
vettvangi eins og ILO. Þannig
voru ýmis riki sem neituöu að
skila ILO áætlunum um hversu
mikið umfang slikrar verslunar
væru hjá þeim. Þeirra á meðal
eru lönd eins og Vestur-Þýska-
land, Tékkóslóvakkia, Finn-
land, trland og Austurriki. t
þessum löndum sem mörgum
öðrum hafa þó verið rekin mál
vegna slikra brota á höfundar-
rétti.