Morgunblaðið - 08.02.2001, Side 10

FRÉTTIR
10 FIMMTUDAGUR 8. FEBRÚAR 2001 MORGUNBLAÐIÐ
TEKIST var á um bréfaskipti for-
seta Alþingis og forseta Hæstaréttar
á fundi forsætisnefndar Alþingis í
gær. Tveir fulltrúar stjórnarand-
stöðunnar í nefndinni, þeir Guð-
mundur Árni Stefánsson, sem var
fjarstaddur fund nefndarinnar 23.
janúar sl. þegar ákvörðun var tekin
um að senda Hæstarétti bréf, og
Árni Steinar Jóhannsson, sem sat
fundinn, létu bóka mótmæli sín og
segir í ítarlegri bókun Guðmundar
Árna að ákvörðunin hafi verið van-
hugsuð og röng.
Árni Steinar Jóhannsson, sem hef-
ur látið hafa eftir sér að hann hafi
ekki gert athugasemdir við bréfa-
skriftirnar sökum reynsluleysis,
sagðist í bókun sinni vona að mál
þetta gæti ef til vill orðið til þess að
skerpa á vinnubrögðum nefndarinn-
ar. Til umrædds fundar hefði verið
boðað í skyndingu, en ekki með
formlegu fundarboði, og ekki hefði
verið reynt að hafa samband við fjar-
stadda varaforseta. Spurning væri
hvort forsætisnefnd þyrfti ekki að
vera fullskipuð í jafn mikilvægum
málum og brýnt væri að skapa þær
reglur sem allir gætu verið sáttir við
og trúnaður ríkt um.
Þrír af fimm meðlimum forsætis-
nefndar voru viðstaddir skyndifund
hennar 23. janúar sl. þegar ákveðið
var að senda Hæstarétti bréf og leita
svara réttarins á tilteknum þáttum í
nýlegri dómsniðurstöðu hans á máli
Öryrkjabandalagsins gegn Trygg-
ingastofnun ríkisins og jafnframt
leitað afstöðu hans til hvort tiltekin
atriði samrýmdust innihaldi laga-
frumvarps sem var til lokaumfjöllun-
ar á Alþingi. Í bókun Guðmundar
Árna kemur fram að hann hafi haft
fjarvistarleyfi þennan dag og því
ekki verið boðaður á fundinn né gert
viðvart um „hið alvarlega efni hans
né þær tillögur sem þar voru uppi“.
Síðan segir í bókun Guðmundar
Árna: „Það var ekki fyrr en bréfið
hafði verið sent og svarbréf borist
örfáum klukkustundum síðar, sem
hann og, eftir því sem næst verður
komist, stærstur hluti þingheims
fékk upplýsingar um að þessi bréfa-
skipti hefðu átt sér stað. Það liggur
fyrir að á nefndum forsætisnefndar-
fundi hafi verið krafist trúnaðar af
fundarmönnum, þannig að t.d. eng-
inn í 17 manna þingflokki Samfylk-
ingarinnar hafði neina hugmynd um
málið fyrr en tilkynnt var um þessi
bréfaskipti á forsetastóli, þegar svar-
bréf hafði borist. Eðlilegt hefði verið
að leita afstöðu undirritaðs í jafnmik-
ilvægu máli og hér um ræðir og/eða
leita afstöðu formanns þingflokks
Samfylkingarinnar. Hvorugt var
gert. Það gagnrýnir undirritaður.“
Í bókuninni segir Guðmundur
Árni ennfremur að fordæmislaus
málsmeðferð af þessum toga hefði
eðlilega átt að fá ítarlega skoðun og
umfjöllun af hálfu forystu þingsins,
þ.á m. með samráði við formenn
þingflokka, áður en ákvörðun var
tekin. Tilgátur fjölmiðla og fleiri um
að ákveðnum fulltrúum fram-
kvæmdavalds hafi verið kunnugt um
bréfasendinguna í aðdraganda máls
auki heldur ekki á nauðsynlega virð-
ingu og sjálfstæði þjóðþingsins.
Sending bréfsins slys sem hefur
ekkert fordæmisgildi
Þá segir í bókuninni að í andstöðu
við hugsunina um þrígreiningu rík-
isvaldsins samkvæmt stjórnarskrá
sé að forseti Alþingis óski eftir um-
sögn Hæstaréttar um nýfallinn dóm
þess sama réttar í tilefni af stjórn-
arfrumvarpi sem liggi fyrir Alþingi
til afgreiðslu. Ekki fái samrýmst
hugmyndinni um þrígreiningu ríkis-
valdsins að bera slíkar spurningar
upp við Hæstarétt sem á síðari stig-
um kunni að þurfa að skera úr um
hvort umrætt frumvarp, sem nú sé
orðið að lögum, fái staðist ákvæði
stjórnarskrár.
„Þá skal það rifjað upp, að áður en
hið umrædda bréf var sent hafði for-
seti Alþingis þegar kveðið upp úr-
skurð, að beiðni þriggja formanna
stjórnarandstöðuflokkanna, um að
hið umdeilda frumvarp ríkisstjórnar-
innar í öryrkjamálinu væri þingtækt.
Að sönnu var sá úrskurður umdeild-
ur í umræðum sem í hönd fóru um
efni máls, en engu að síður virtur
eins og ítarleg umfjöllun þingsins
dögum saman beri gleggst vitni um.
Það voru því engin tilefni til þess að
senda umrætt bréf. Úrskurðum for-
seta Alþingis um þinghaldið, þótt
umdeildir kunni að vera, verður ekki
áfrýjað til Hæstaréttar, eins og hér
virðist hafa verið gert. Það skal enn
fremur tekið fram að í svari forseta
Hæstaréttar er ekkert sagt um það
hvort umrætt lagafrumvarp ríkis-
stjórnarinnar fái staðist stjórnar-
skrá.
Undirritaður lítur svo á að sending
umrædds bréfs hafi verið slys, sem
hafi í engu fordæmisgildi fyrir störf
þjóðþingsins í framtíðinni,“ segir
ennfremur í bókun Guðmundar
Árna.
Í forsætisnefnd Alþingis eiga sæti
Halldór Blöndal, forseti Alþingis, Ís-
ólfur Gylfi Pálmason, Guðjón Guð-
mundsson, Guðmundur Árni Stef-
ánsson og Árni Steinar Jóhannsson.
Halldór Blöndal vildi ekki tjá sig um
fundinn í gærkvöldi.
Tekist á í forsætisnefnd Alþingis um bréfaskriftir til forseta Hæstaréttar
Ákvörðun um bréfaskrift-
ir sögð vanhugsuð og röng
SÓLVEIG Pétursdóttir
dómsmálaráðherra opn-
aði í gær Íslenska lög-
fræðivefinn, islog.is, en
vefnum er ætlað að brúa
bilið á milli hins almenna
borgara og réttarkerfis-
ins, vera n.k. fyrsti við-
komustaður manna á leið
þeirra inn í réttarkerfið.
Birgir Tjörvi Péturs-
son, héraðsdómslögmað-
ur og einn þriggja aðal-
eigenda Íslenska
lögfræðivefjarins, sagði
marga einstaklinga jafnt
sem fyrirtæki hika við að
leita sér lögfræðiaðstoð-
ar af ótta við mikinn
kostnað og því væri vef-
urinn hugsaður sem leið-
arvísir um „völundarhús
lögfræðinnar,“ þar sem
markmið aðstandenda
vefjarins væri að færa
lögfræði og íslenskan
rétt nær þjóðinni og efla
og bæta samskipti borg-
ara og sérfræðinga sem
starfa við lög. Birgir
sagðist vonast til þesss
að þannig verði fleiri
meðvitaðri um lagaleg
mál og leiti réttar síns ef
þurfa þykir.
Sólveig tók undir orð
Birgis og sagði greiðan
aðgang almennings að
upplýsingum um lög og
rétt eina af mikilvægari stoðum
réttarríkisins. Sólveig óskaði for-
sprökkum vefjarins til hamingju
með framtakið og sagði opnun is-
log.is gott framtak sem hefði allar
forsendur til þess að bæta enn að-
stöðu almennings til að þekkja rétt
sinn, hvort sem sneri að samskipt-
um við aðra einstaklinga eða stjórn-
völd.
Á vefnum er skrá og upplýsingar
um flesta lögmenn og lögfræðiskrif-
stofur landsins þar sem lögmenn-
irnir eru tengdir við efni þeirra
málaflokka sem þeir sérhæfa sig í
sem og nýjustu fréttir sem tengjast
lagalegum málum. Einnig er greið-
ur aðgangur að pistlum og og grein-
um um lögfræði og yfirlit yfir nýj-
ustu og algengustu fyrirspurnir. Á
sérstökum síðum er svo fjallað um
málefni heimilis og fjölskyldu ann-
ars vegar, og fyrirtækis
og starfsfólks hins veg-
ar.
Ókeypis skattaráð-
gjöf í febrúar
Til að kynna starfsemi
vefjarins sagði Birgir að
í febrúar yrði notendum
boðið upp á ókeypis
skattaráðgjöf þar sem
almenningi gæfist kostur
á að koma með fyrir-
spurnir um skattamál
sem á vegum islog.is
svara innan fárra daga.
Birgir kvaðst eiga von á
að þessi aðstoð yrði tölu-
vert nýtt þennan mánuð
fyrir skattskýrsluskil.
Þessum lið, Spurningar
og svör, verður svo hald-
ið áfram þar sem al-
menningur getur leitað
ráða og lögfræðiálits.
Notendur munu þá
greiða fyrir fyrirspurnir
sínar og segja eigendur
vefjarins að greiðslu fyr-
ir þessa þjónustu verði
haldið í lágmarki.
Íslenski lögfræðivef-
urinn er að stærstum
hluta í eigu þeirra Birgis
Tjörva sem gegnir rit-
stjórastöðu vefjarins,
Guðmundar H. Péturs-
sonar og Bjarna Hauks-
sonar sem jafnframt er
framkvæmdastjóri vefjarins. „Við
erum að stíga fyrstu skrefin og vilj-
um með góðu samstarfi við almenn-
ing, lögmenn og hið opinbera, þróa
og bæta þessa þjónustu sífellt svo
við getum hjálpað hinum almenna
borgara að fóta sig í sífellt flóknara
samfélagi,“ sagði Birgir og lagði
áherslu á að öll umfjöllun yrði á
„mannamáli“ svo allir gætu haft
gagn af upplýsingunum.
Nýr vefur um lagaleg málefni opnaður í gær
Lögfræði fyrir almenn-
ing á „mannamáli“
Morgunblaðið/Golli
Sólveig Pétursdóttir opnar Íslenska lögfræðivefinn og
nýtur til þess liðsinnis Birgis Tjörva Péturssonar.
Morgunblaðið/Ásdís
Horft á heiminn
Heimurinn heillar jafnan ungu kynslóðina, enda bæði stór og dularfullur.
Kannski hefur þetta barn við Fjölnisveginn verið að íhuga hvar allur snjór-
inn væri sem tilheyra á vetrinum. Ekki er líklegt að snjóflygsur svífi fram-
an við gluggann á næstunni, því líkur eru á að veðrið haldist áfram bjart,
kalt og úrkomulaust.
GRÓÐURHÚSUM úr plasti
hefur fjölgað á undanförnum
árum og nú eru sveitarfélög
farin að velta því fyrir sér
hvort og hvers konar gatna-
gerðargjöld beri að greiða af
þeim, að því er greint er frá á
Sunnlenska fréttavefnum.
Haft er eftir Guðmundi
Baldurssyni, byggingafulltrúa
Hveragerðisbæjar, að slík
gróðurhús hafi hingað til verið
undanskilin gatnagerðargjöld-
um, enda hafi verið um að
ræða hús sem oftast voru lok-
uð að vori og plastið tekið af
um haust. Þessi hús hafi hins
vegar þróast mjög mikið og
séu orðin mun varanlegri, flest
teljist nú heilsárshús og séu í
notkun allan ársins hring. Það
er orðið erfitt að rökstyðja það
að slík hús eigi ekki að bera
nein gatnagerðargjöld á með-
an að önnur gróðurhús beri
full gjöld.
Lægri
gatnagerðargjöld
Gróðurhús bera mun lægri
gatnagerðargjöld en fasteign-
ir, gjöld vegna gróðurhúsa í
Hveragerði séu 765 kr./fer-
metrinn en af fasteignum séu
greiddar 6.500 kr. á fermetra.
Gjöld af
plast-
gróður-
húsum